سرویس سیاست مشرق- سال ۱۴۰۲ در آخرین ماه خود یکی از مهمترین تحولات سیاسی کشور را به خود خواهد دید. برگزاری همزمان دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، سرنوشت بخشی از تحولات سیاسی کشور در سالهای آتی را نیز مشخص خواهد کرد و نتایج حاصل از آن حتی میتواند انتخابات ریاست جمهوری را نیز تحت الشعاع قرار دهد.
انتخابات اسفند در شرایط متفاوتی از ادوار انتخابات گذشته برگزار میشود و همین امر موجب شده است تا رهبر معظم انقلاب که معمولا فعالین سیاسی و رسانهها را از ورود زودهنگام به انتخابات انذار میدادند و آن را مانعی برای کارآمدی دستگاههای اجرایی و تقنینی میدانستند، در یکی از اولین دیدارهایشان در سال جدید، در مورد انتخابات آتی اظهارنظر داشته باشند. ملاحظاتی که چارچوب هوشمندانهای را برای فعالین سیاسی و متولیان امر مشخص میکند. معظم له در جمع مسئولان کشور که از طیفهای مختلف سیاسی در آن حضور داشتند، فرمودند:
«مسئلهی دیگر انتخابات آخر سال است. این انتخابات خیلی مهم است. انتخابات میتواند مظهر قوّت ملّی باشد. اگر انتخابات درست برگزار نشود، ضعف کشور و ضعف ملّت را نشان میدهد؛ ضعف دولت را، ضعف مسئولین را، ضعف آحاد مردم را و ضعف کشور را نشان میدهد. هر چه ما ضعیف بشویم، تهاجم و فشار دشمنان ما بیشتر خواهد شد. اگر میخواهید جلوی فشار دشمن گرفته بشود، باید قوی بشویم. یکی از ابزارهای مهمّ قوّتِ کشور همین انتخابات است. مسئولانی که مرتبط هستند از همین حالا ــ البتّه میدانم که دنبال کردهاند ــ راهبرد مشارکت را، راهبرد امنیت انتخابات را، راهبرد سلامت انتخابات را، راهبرد رقابت انتخابات را مشخّص کنند؛ انتخابات خوبِ سالمِ با مشارکت بالایی انشاءالله در آخر سال داشته باشیم.» (۱۵/۱/۱۴۰۲)
این تاکیدات به خوبی در اولویت بودن انتخابات را برای سال جدید مشخص میکند. بدون شک برگزاری انتخاباتی باشکوه و در تراز جمهوری اسلامی، یکی از ماموریتهای مهم نظام اسلامی است که باید برای تحقق آن اندیشه کرد و مقدمات آن را فراهم نمود. تاکید رهبر انقلاب بر چهارگانه، مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت، به خوبی حکایت از ابعاد مختلف تحقق انتخابات مطلوب دارد که با توجه توامان به شاخصهای انتخابات مطلوب حاصل خواهد شد.
با این حال انتخابات شایسته و مایه آبروی نظام اسلامی دارای مولفهها و شاخصهایی است که درکلام حکیم فرزانه انقلاب اسلامی در طول سالهای متمادی معرفی شده است. توجه به این شاخصها میتواند جهت فعالیت دغدغهمندان نظام اسلامی را در انتخابات آتی معین سازد. به واقع همه تلاشها و برنامهها باید در جهت تحقق چنین انتخاباتی صورت گیرد.
انتخابات پرشور و حداکثری
مهمترین ملاحظه مورد توجه رهبر معظم انقلاب اسلامی در همه انتخاباتهای جمهوری اسلامی «در درجهی اوّل، مشارکتِ بالا است» (۲۱/۲/۱۴۰۰) مساله «مشارکت حداکثری» و حضور گسترده ملت در پای صندوقهای رای که همواره مورد تاکید ایشان بوده و در این باره اظهار داشتهاند: «این حرف اوّل من و مهمترین حرف من در همهی دورههای انتخابات بوده است، الان هم هست: شرکت همگانی و بانشاط مردم.» (۳۰/۱۰/۹۴) از نگاه ایشان «آنچه که باید به عنوان راهبرد اساسی مورد نظر همه باشد، عبارت است از حضور حداکثری مردم.» (۲۴/۸/۸۳)
مشارکت گسترده ملت در انتخابات آنقدر بااهمیت است که معظمله با صراحت اعلام میدارد: «من بارها گفتهام که اصل حضور مردم در انتخابات، حتّی از انتخاب اصلح هم مهمتر است؛ اگرچه انتخاب اصلح هم بسیار اهمیت دارد.»(۱۷/۲/۸۴) این تاکید برخاسته از عمق باوری است که معظمله به جایگاه مردم در نظام اسلامی داشته به نحوی که از تعبیر نظام مردم سالاری دینی» برای حکومت اسلامی یاد میکنند. معظمله در دیدار اساتید و دانشجویان در دانشگاه علم و صنعت، در جمله معترضهای میفرمایند: «بعضیها اسم مردم را میآورند؛ اما حقیقتاً اعتقادی به مشارکت مردم ندارند. بعضی اسم مردم را میآورند؛ اما به مردم اعتماد ندارند. بنای جمهوری اسلامی بر اعتماد به مردم و اعتقاد به مشارکت مردم است. بنای جمهوری اسلامی بر اعتماد به مردم و اعتقاد به مشارکت مردم است.» (۲۴/۹/ ۸۷)
در نگاه ایشان چنین حضور گستردهای رمز بقا و تداوم انقلاب اسلامی است چرا که جمهوری اسلامی متکی بر رای و اعتماد به ملت شکل گرفته است. معظمله «علاج دردهای مزمن کشور را در پُرشور بودن انتخابات» میداند و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نهم به این حقیقت چنین اشاره میکنند: «کشور ما متکی به آراء مردم است. علت اینکه دشمنان ملت و طمعورزان به این آب و خاک نتوانستهاند در طول ۲۶ سال گذشته گزندی وارد کنند، حضور و اراده و مشارکت مردم در صحنههای مختلف بوده است. راهپیماییهای شما در بیست و دوم بهمن یا در روز قدس و شرکت شما در انتخاباتهای گوناگونِ سالهای گذشته، این کشور را بیمه کرده است. مشارکت در سرنوشت کشور علاوه بر اینکه در اداره و تعیین مدیریت کشور نقش دارد، در خنثی کردن دشمنی دشمنان هم بزرگترین نقش را ایفا میکند.» (۱/۱/۸۴)
ایشان از دانشجویان بسیجی چنین مطالبه دارند که: «تلاش شما باید این باشد که مشارکت را به معنای حقیقی کلمه حداکثری کنید.»(۵/۳/۸۴) و در مقام یک مرجع عالیقدر اعلام میدارند که «هر کسی به استحکام این نظام علاقهمند است، هر که به اسلام علاقهمند است، هر که به ملت ایران علاقهمند است، برای او عقلاً و شرعاً واجب است که در این انتخابات شرکت کند.»(۱۴/۳/۸۸)
از نگاه رهبری بین کسانی که به نظام معتقدند و کسانی که مخالف نظامند، در حقوق شهروندی تفاوتی نیست.» (۱۵/۶/۸۰) و برای حضور در پای صندوق رای لازم نیست که اعتقادی خاص یا گرایش سیاسی ویژهای داشته باشی، لذا هر کس اسلام را دوست دارد، انقلاب را دوست دارد، نظام را دوست دارد، ایران را دوست دارد باید در انتخابات شرکت کند. (۲۹/۱۱/۹۸)
عواملی چون ناآگاهی از اهمیت رای دادن، نارضایتی مردم از برخی عملکردها و ناکارآمدیهای دستگاههای اجرایی در برخی ادوار انتخاباتی در کنار بیاعتمادی به برخی روندهای انتخاباتی، موجب میگردد تا بخشی از جامعه با وجود آنکه تعلقی به دشمن ندارند، در پازل آنان بازی کرده و در پای صندوق رای حاضر نگردند. همین امر ضرورت جهاد تبیین برای تحقق مشارکت حداکثری در انتخابات را آشکار میسازد. باید کاری کرد که مردم اهمیت انتخابات و معناو تبعات حضور و عدم حضورشان را دریابند و همه آنان که ایران را یکپارچه و مقتدر و با عزت میخواهند با وجود مشکلات و اختلاف نظر بر سر حضور بر پای صندوق رای به یک «وفاق ملی» برسند و همچون ۴۴ سال گذشته، نقشههای دشمن را نقشه بر آب کنند.
مبتنی بر همین منطق است که معظم له میفرمایند: «همه بیایند... آن کسانی که ممکن است نسبت به نظام جمهوری اسلامی هم حتّی مسئله داشته باشند، نسبت به امنیت کشور که دیگر مسئله ندارند، نسبت به اقتدار کشور که دیگر مسئله ندارند. خب، امروز این نظام، امنیت کشور را حفظ کرده است، پیشرفت کشور را تسریع کرده است، به این ملّت عزّت داده است؛ اینها که دیگر قابل انکار نیست، اینها را که دوست دارند؛ [پس] وارد این میدان بشوند برای عزّت بخشیدن به ایران و ایرانی، برای استمرار امنیت ملّی، برای تضمین پیشرفتی که بحمدالله از اوّل انقلاب شروع شده و تا امروز بیوقفه پیش رفته؛ برای اینها باید وارد بشوند. همه باید وارد بشوند.» (۳۰/۱۰/۹۴)
ایشان با شناخت جامع و کاملی که از صحنه تقابل انقلاب اسلامی و دشمنان حقیقت دارند، به دقت گوشزد میکنند: «یک عدّهای کمین کردهاند که با عدم ورود مردم در عرصهی انتخابات یا با تحریم انتخابات یا با سستکردنِ انتخابات یک مچگیری از نظام جمهوری اسلامی بکنند؛ یک عدّهای کمین کردهاند.» (۳۰/۱۰/۹۴) رهبری از تلاشهای ناکام دشمن در ادوار گذشته انتخابات چنین یاد میکند: «در یک دورهای سعی کردند انتخابات مجلس شورای اسلامی را به انواع و اقسام حیلهها متوقف کنند. خدای متعال نخواست و ارادهی مردان مؤمن نگذاشت؛ نتوانستند. از این مأیوسند که انتخابات را به کلی تعطیل کنند. در درجهی بعد، هدفشان این است که انتخابات سبک و سرد برگزار بشود. میخواهند ملت ایران حضور فعالی در انتخابات نداشته باشد.» (۲۲/۲/۸۸)
یقینا با توجه به این تاکیداتی که در طول این سالها از سوی رهبر معظم انقلاب برای حضور مردم در انتخابات صورت گرفته است، با توجه به شرایط امروز منطقه ای و داخلی، حضور در انتخابات اسفند ماه دو چندان احساس می شود.