سرویس سیاست مشرق- اخیراً صفحه اینستاگرام فارسی وزارت خارجه آمریکا در یک پستی تصویری که از فائزه هاشمی رفسنجانی منتشر کرده و او را «مدافع زنان در ایران» خوانده است. در این پست در توصیف فائزه هاشمی نوشته شده: «فائزه رفسنجانی مخالف حجاب اجباری، حامی حقوق زنان، و مدافع دیگر همبندان خود است که آنها را بیگناه میداند. حتی در زمانی که حقوق خود او نقض شده بود، خانم رفسنجانی شجاعانه در دفاع از حقوق دیگران مبارزه کرده است!
صفحه فارسی وزارت خارجه آمریکا در حالی اینگونه از فائزه هاشمی تعریف و تمجید میکند که چند ماه گذشته، تقی رحمانی جایزه صلح نوبل همسرش، نرگس محمدی را در لفظ، به فائزه هاشمی اهدا کرد، تقی رحمانی در اظهارات خود، این جایزه را به میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مصطفی تاجزاده نیز اهدا کرده بود. جمعی که در پی تلاش برای براندازی هستند! در آن زمان این خبر پیچید که پس از شکست ایده همبستگی ضدانقلاب خارج نشین شبکه آشوب بار دیگر به سراغ عناصر داخلی و پیاده نظام خود آمده است.
توصیف وزارت خارجه آمریکا از فائزه هاشمی، بار دیگر او را در صدر حواشی فضای مجازی قرار داده است. هاشمی بارها با اظهارات و رفتارهای خود توجه رسانههای مختلف را به خود جلب کرده و در مواردی آشکار، همسو با ضدانقلاب، علیه نظام نظام همراه شده است.
اما این بار، حواشی اخیر مربوط به فائزه هاشمی به مذاق شبکههای فارسیزبان و چهرههای برجسته رسانهای معاند خوش نیامده است و از این تعاریف استقبال نکردند. موضعگیری معاندین علیه فائزه هاشمی در مدت اخیر شدید بوده و این ماجرا را پروژهای جدید از سوی وزارت خارجه آمریکا تحت ریاستجمهوری بایدن توصیف کردند.
از نگاه این جریان آمریکاییها ضد انقلاب خارج نشین را مهره سوخته ارزیابی کرده و بار دیگر به سراغ عناصر خود در داخل کشور رفته است.
نکته قابلتأمل این ماجرا، مخالفتهای دو گروه تجزیهطلب و سلطنتی با فائزه هاشمی است. اهدای جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳ به نرگس محمدی، انتقادات شدید سلطنتطلبان را برانگیخته بود و تلاش شد از معرفی او بهعنوان نماینده زنان ایرانی در تریبونهای بینالمللی جلوگیری شود که به محل اختلاف دو گروه اپوزیسیون در رسانهها تبدیل شده بود. اما اکنون معرفی فائزه هاشمی بهعنوان نماد اغتشاشات ۱۴۰۱، مخالفت هر دو گروه را برانگیخته با این تفاوت که سلطنتطلبان این اقدام را تداوم پروژه نرگس محمدی تحلیل کردهاند.
این تفاهم نظر در اندیشکدههای آمریکایی نیز مشهود است. این اندیشکدهها معتقدند اعتراضات چند سال اخیر در ایران ثابت کرده تغییر رژیم به معنای سنتی دیگر کارایی ندارد. آنها معتقدند باید علاوه بر تقویت هستههای آشوب در ایران، در میدان دیپلماسی نیز عرصه را بر جمهوری اسلامی تنگ کرد. اندیشکدههای آمریکایی باور دارند باید رویکردی دوجانبه علیه جمهوری اسلامی اتخاذ کرد که در کوتاهمدت "دیپلماسی سخت و بازدارنده برای کاهش رفتار بد ایران" و در درازمدت "کمک آشکار و مخفیانه به مردم برای ایجاد و حفظ یک جنبش تودهای" جایگزین شود.
سرویسهای جاسوسی ایالات متحده برای پیشبرد این پروژه جدید، کشورهای ایرلند، آفریقای جنوبی، موریس نیوزیلند و ژاپن را مناسب میدانند. ژوهانسبورگ، پایتخت آفریقای جنوبی، یکی از پایگاههای آموزشی سرویسهای جاسوسی آمریکا برای پرورش صحنهگردانان آشوب در ایران بود.
ژاپن هم از دیگر کشورهایی است که اخیراً اصرار و اشتیاق زیادی برای شرکت و فعالیت در طرحهای محیط زیستی ایران از خود نشان داده است. سفرا و دیپلماتهای این کشور نیز در برخی عرصههای فرهنگی و گردشگری ایران نیز حضور خود را فعال کردند. در ماههای اخیر برخی کنسرتها و مناطق گردشگری در ایران، شاهد حضور سرزده دیپلماتهای ژاپن بوده است.
از دیگر حواشی فائزه هاشمی، تحلیل صاحبنظران عرصههای سیاسی درباره این اقدام غیرمنتظره وزارت خارجه آمریکا بود. در این تحلیلها تمرکز کشورهای غربی بر روی اپوزیسیون داخلی و برجستهکردن برخی شخصیتهای ضدانقلاب داخلی، افزایش معناداری پیدا کرده است. این به معنای فراموشی و بایکوت چهرههای اپوزیسیون ساکن خارج از ایران نیست. چندی پیش بود که آمریکا در یک پروژه جدید، فضایی را برای اپوزیسیون کشورهای خارجی نظیر ایران، روسیه، چین، افغانستان و... تدارک دید. این فضا «کنگره جهانی آزادی» عنوان گرفته بود و مصی علینژاد به ریاست این کنگره منصوب شده بود.
رویکرد غربیها نشان میدهد تصمیم دارند، پروژه شکستخورده «هزار خنجر» در میدان آشوب را در میادین رسانهای پیاده کنند. از طرفی به نرگس محمدی، جایزه صلح نوبل اهدا میشود و او را بهعنوان نماد اغتشاشات ۱۴۰۱ معرفی میکنند و از طریق وزارت خارجه آمریکا، فائزه هاشمی را «زنی شجاع و نماینده زنان ایران» معرفی میکند. از طرفی هم مصی علینژاد را به دیدار مقامات آمریکایی دعوت کرده و او را رئیس کنگره جهانی آزادی منصوب میکنند.
رسانههای معاند نیز با حفظ فشار حداکثری در افکار عمومی، مدام در حال بازتاب فعل و انفعالات خانوادههای اغتشاشگران ۱۴۰۱ و ۹۸، بازتاب تحرکات اپوزیسیون در خارج از ایران، انتشار فایلهای صوتی محرمانه و بازتاب اسناد شبههبرانگیز مربوط به مسئولان جمهوری اسلامی هستند.
با اینحال؛ بدنه اغتشاگران و فعالان رسانهای ضدانقلاب در فضای مجازی، با طرح افرادی نظیر فائزه هاشمی و نرگس محمدی به عنوان نماد براندازی مخالفت کردهاند. شعار و موضع این افراد در قبال اقدام وزارت خارجه آمریکا، «اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا» است. آنها در ناآرامیهای پائیز ۱۴۰۱ نیز صراحات اعلام کردند که از اصلاحطلبان عبور کردند. به ویژه فائزه هاشمی رفسنجانی که رفتارهای دوگانه او در سالهای اخیر، اعتماد براندازان به خود را سلب کرده است.
در انتخابات سال ۱۴۰۰، فائزه هاشمی ابتدا «تحریم انتخابات» را اعلام کرد. اما مدتی پس از اینکه موردتوجه رسانهها قرار گرفت و تریبونهایی در داخل ایران به دست آورد، اعلام کاندیداتوری ریاستجمهوری کرد. فائزه هاشمی در یکی از مصاحبههای خود گفته بود که ترجیح میدهد «برای حل مشکلات سیاست داخلی و خارجی با رهبری جمهوری اسلامی گفتوگو کند!». او در روزهای پایانی پیش از بازداشت نیز ارادت خود به خانواده پهلوی را ابراز کرده بود. در این مقطع بود که برخی چهرههای رسانهای ضدانقلاب به حمایت از هاشمی برخاستند.
وقتی خبری از تأیید صلاحیت فائزه هاشمی در انتخابات ۱۴۰۰ نشد، از کاندیداتوری علی لاریجانی حمایت کرد که در نهایت پس از رد صلاحیت لاریجانی، به حمایت از عبدالناصر همتی برخواست. هاشمی در نهایت پس از شروع آشوبها در پائیز ۱۴۰۱، با رسانههای معاند همسو شد از اغتشاشات حمایت کرد و از آن ایام تاکنون در زندان به سر میبرد.
این یک بام و دو هوای فائزه هاشمی در مقطعهای سیاسی مختلف، اعتماد براندازان را به او سلب کرده است. معاندین چنان از اصلاح طلبان عبور کردند که حتی در غیاب افرادی نظیر رضا پهلوی و جمع اپوزیسیون حاضر در نشست جرج تاون، از امثال فائزه هاشمی و نرگس محمدی استقبال نخواهند کرد.