به گزارش مشرق، نخستین دور از مناظرات تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ آغاز شد.

این دور از مناظرات میان نامزدهای انتخابات حول موضوع "اقتصادی" برگزار شده است.

ورود نامزدهای انتخاباتی به صدا و سیما

فیلم/ ورود قالیباف به صدا و سیما

فیلم/ ورود پورمحمدی به صدا و سیما

فیلم/ ورود پزشکیان به صدا و سیما

فیلم/ ورود قاضی زاده هاشمی به صدا و سیما

فیلم/ ورود سعید جلیلی به صدا و سیما

فیلم/ ورود زاکانی به صدا و سیما

مناظره اول چطور برگزار می‌شود؟

دبیر ستاد انتخابات صداوسیما:

* فرصت نامزدها در این دور مناظرات که ۲ تا ۴ دقیقه بود را افزایش دادیم.

* در مناظره‌های جدید، مجری سوال نمی‌پرسد؛ بلکه نخبگان هستند که سوال طرح می‌کنند. هر نامزد در ۳ بازه زمانی ۸ دقیقه می‌تواند به سوالات پاسخ دهد و سرانجام در یک فرصت ۶ دقیقه‌ای به جمع‌بندی اظهارات خود و حتی پاسخ به انتقادات یا دفاعیاتش خواهد پرداخت.

* در این دوره از مناظره‌های انتخاباتی، بخش عمده تشریفاتی که از نظر ما خیلی هم فایده نداشت کم شده و به فرصت نامزدها برای پاسخ دادن به سوالات اضافه شده است.

* در هر مناظره سه محور بر اساس عنوان کلی مناظره در نظرگرفته شده است؛ در مناظره اول که اقتصادی است، رشد تولید و مشارکت مردم که شعار سال است، محور اصلی موضوع مناظره است.

بعد از ورود نامزدها و مشاوران آنها به سازمان صدا و سیما و با حضور جبلی رئیس صدا و سیما مراسم قرعه کشی آغاز شد، در ابتدای این مراسم آقای جبلی طی سخنانی به بیان روند طی شده برای برنامه ریزی برنامه‌های تبلیغاتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت.

صندلی محل نشستن نامزدها مشخص شد

صندلی نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در اولین مناظره مشخص شد:

صندلی شماره ۱ : قاضی زاده
صندلی شماره ۲ : قالیباف
صندلی شماره ۳ : پزشکیان
صندلی شماره ۴ : جلیلی
صندلی شماره ۵ : زاکانی
صندلی شماره ۶ : پورمحمدی

اقامه نماز مغرب و عشا

نماز جماعت با حضور نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم اقامه شد.

آغاز مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری

مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در استودیوی محل مناظرات در رسانه ملی با نواختن سرود ملی و تلاوت آیاتی چند از کلام الله مجید و البته با ۲۰ دقیقه تاخیر از زمانی که پیش از این برای آغاز مناظره اعلام شده بود آغاز شد.

سوالات مطرح شده توسط کارشناسان اقتصادی از نامزدها

در ادامه برنامه برخی کارشناسان به طرح سوالات خود از نامزدهای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری پرداختند:

۱- دانش‌جعفری: آیا دولت شما آنچه در برنامه هفتم پیش بینی شده را قبول دارد؟

۲- غضنفری: هر سال در دولت شما چقدر سرمایه گذاری می شود، از کجا؟ و نقش بخش خصوصی چیست؟

۳- مظاهری: برای تامین رشد هشت درصد سرمایه گذاری همیشه امکان خوبی بوده است؛ برنامه شما برای جلب سرمایه گذاری خارجی و هدایت آن و البته درچارچوب قانون مصوب مجلس و مجمع تشخیص چیست؟

۴- فولادگر: چه برنامه ای دارید که بحث سند راهبردی توسعه صنعتی در کشور تهیه، تدوین و ابلاغ شود؟

۵- پورمحمدی: برای بهبود فضای کسب و کار و ارتقای جایگاه کشور در فضای کسب و کار چه میکنید؟

۶- مروی: برای تامین نهاده‌ها باید ثبت سفارش شود؛ تقاضا برای ارز وارداتی زیاد است و اینها باید ۶-۷ ماه در نوبت بمانند؛ صادرکننده هم برایش نمی صرفد و انگار به او ۳۰-۴۰ درصد مالیات می بندیم. برنامه شما برای بحث پیمان سپاری ارزی چیست؟

۷- نجفی عرب: برنامه مشخصی درباره ثبات بخشی به اقتصاد کلان کشور که فعالان اقتصادی بتوانند در وادی این ثبات که ایجاد می‌شود، برنامه مشخصی داشته باشند چیست؟ امروز واقعا در این زمینه دچار مشکلیم. صبح بلند می شویم می بینیم تورم و نرخ ارز و ... تغییر کرده است.

پاسخ قاضی‌زاده هاشمی به طرح رشد ۸ درصدی سرمایه گذاری

قاضی‌زاده هاشمی گفت:

_ یاد رئیس جمهور عزیز شهید را پاس می‌دارم. بنده به عنوان یکی از اعضای تیم دولت وظیفه دانستم پرچم رئیس جمهور شهید را به دست بگیرم و مدل جدیدی از حکمرانی کشور را ارائه کنم.

_ بنده که جوان‌ترین عزیزان هستم نزدیک ۲۰ سال سابقه کار اجرایی در کشور دارم، همه افرادی که به عنوان رجل سیاسی شناخته می‌شوند سابقه کار طولانی دارند و متعلق به دولت و گفتمانی بودند.

_ همه این بزرگواران همکار یک دولت بودند، ما جوری صحبت نکنیم که انگار دنیا از امروز شروع شده است و تمام گذشته را نقد کنیم.

_ همچنین در بحث وعده‌ها، مردم واقعاً از وعده خسته شده‌اند؛ باید و نباید گفتن ساده است؛ باید بگوییم چگونه و توسط چه تیمی و با چه روشی می‌خواهیم کارها را انجام بدهیم؟ مثلاً قانون برنامه هفتم را چگونه انجام دهیم؟ آیا در سابقه مان نشانه‌ای برای اینکه چطور می‌خواهیم انجام بدهیم یا خیر؟

_ وقتی وعده به عمل نمی‌رسد ناامیدکننده است و مردم با صندوق قهر می‌کنند. وگرنه می‌گویند اینها هم مثل گذشته چیزی می‌گویند و عمل نمی‌کنند.

_ برای رشد ۸ درصدی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار نیاز به سرمایه گذاری داریم، شاید جدی ترین کار اجرای تام قانون هدفمندی یارانه هاست، در مورد سرمایه گذاری داخلی اکثر منابع دولت صرف هزینه‌های دولت می‌شود و باید بخش خصوصی را به عنوان شریک راهبردی وارد میدان کنیم و شوک‌های ارزی را کنترل کنیم.

قالیباف: رییس جمهور باید حواسش به سفره مردم باشد

محمدباقر قالیباف گفت:

_ انتخابات فرصت بزرگی است که در اختیار شما مردم شریف ایران است که بتوانید برای آینده خود و فرزندان و ایران عزیز ما تصمیم گیری کنید.

_ یکی از مهم‌ترین وظایف رئیس جمهور در این شرایط ایجاد تحول در اقتصاد به ویژه برای اقشار محروم، کارگران، پرستاران و مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی و کسانی است که حقوق ثابت دارند.

_ رئیس جمهور باید به گونه‌ای عمل کند و انتخاب شود که ضامن حل این مشکلات باشد، البته بدون شک با خود مردم این موضوع انجام خواهد شد.

_ ما در دهه ۹۰ شرایط سختی را گذرانیم و رشد اقتصادی ما زیر یک درصد و رشد نقدینگی ۲۶ برابر بود. هم پدران و هم مادران خانواده و زنان ایرانی در کنار تربیت و آموزش، باید فرزندان خود را تامین مالی می‌کردند. به هر صورت دورانی چون کرونا را گذراندیم و الان زمان آن است که باید جبران شود.

_ در برنامه هفتم که کار مشترک دولت سیزدهم و مجلس یازدهم است و تنها سند ما است که باید آن را اجرا کنیم معتقدم که باید قفل این توقف را بشکنیم و کاری را که شهید رئیسی شروع کرد ادامه دهیم و نقاط قوت را تقویت کنیم و ضعف‌ها را برطرف کنیم.

_ بر این باورم که ظرفیت‌های کشور آنقدر وجود دارد که می‌توان مشکلات را حل کرد. لذا به مردم، کارمندان، کارگران، بازنشستگان و قشر محروم عرض می‌کنم که در دولت خدمت و پیشرفت همه ما با مشارکت شما و سرمایه‌گذاران اقتصاد قوی را دنبال خواهیم کرد تا دولت بتواند حقوق عزیزان را متناسب با تورم پیش ببرد، قدرت خرید را حفظ کند و از رشد اقتصادی طبیعتاً باید هم سرمایه‌گذار و هم عموم مردم بهره ببرند.

پزشکیان: مشارکت همه مردم لازمه اجرای برنامه هاست

مسعود پزشکیان گفت:

_ ما برای هر اقدام اول یک مشکل اساسی داریم. اگر نتوانیم انسجام داخلی و مشارکت همه جناح‌ها و گروه‌ها را در جهت اجرای برنامه همراه خود کنیم هر قدر برنامه درست بنویسیم مانند برنامه‌های دیگر معطل می‌ماند.

_ هر چه قول بدهیم اتفاقی نخواهد افتاد. لازمه اجرای برنامه مشارکت به دور از اختلاف و استفاده از کارشناسان برجسته غیر جناحی است. قانون برنامه‌ای که در مجلس نوشته شده طبق آنچه دولت آورده بود ۷ فصل و ۲۶ بند بود و معنی این حرف آن است که هر دولتی بیاید باید روی ۲۶ بند برنامه ریزی کند که از نظر علمی غیر ممکن است.

_ این برنامه با کار کارشناسی هم قابل اجرا نیست. این برنامه فرصتی به دولت خواهد داد تا بتواند همراه کارشناسان اهداف را بازنگری کند و این حرف را به نتیجه برساند. علاوه بر لزوم وحدت و انسجام داخلی امکان ندارد ما بدون ارتباط و باز کردن مرزهای خود و ارتباط با دنیا و دولت‌های منطقه بتوانیم این میزان رشد را به ۸ درصد برسانیم. اینکه چگونه باید با دنیا ارتباط برقرار کنیم و احتیاجات بین المللی را بر طرف کنیم از ملزومات این هدف است.

_ کاری که باید در داخل انجام دهیم این است که به تولیدکنندگان و اتاق بازرگانی و مشارکت کنندگان در تولید در تصمیم گیری و فعالیت‌ها میدان بدهیم. آنها نباید یک تولید کننده در این مملکت بدنش بلرزد که فردا چه مشکلی برایش پیش خواهد آمد.

جلیلی: رشد را نباید تنها به سرمایه منوط کرد

سعید جلیلی در پاسخ به چگونگی تحقق نرخ رشد اقتصادی مطابق برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران گفت:

_ سوال‌هایی که مطرح شد دو ایراد دارد چرا که اگر موضوعی قانون و فصل الخطاب است. در چنین سطحی به آن تردید وارد شود و اگر به رشد ۸ درصد اشاره می‌کنیم باید بدانیم که آن یک ضرورت است.

_ مردم باید انتخاب کنند که رشد ۸ درصدی را کدام یک از نامزدها می‌توانند به بهترین شکل اجرا کنند. عوامل مختلفی برای تحقق رشد ۸ درصدی دخیل هستند. اینکه ما رشد را فقط به سرمایه منوط کنیم ناقص است و این یک ایراد است که در سوال‌ها مطرح شده بود.

_ مهمتر از سرمایه برای رشد مدیریت آن است و امروز باید از نیروی انسانی که یکی از فرصت‌های ماست به علاوه فناوری‌هایی که می‌تواند رشد را سرعت دهد استفاده کنیم. اگر می‌گوییم قرار است رشد ۸ درصد را محقق کنیم و این برنامه توسعه وفاق ملی ما است. طبق این برنامه ۴۷ برنامه را از دولت خواسته است. که دولت باید برنامه آن را به سرعت تدوین کند و اگر ما در اصل برنامه توسعه تردید داشته باشیم و آن را مطالعه نکرده باشیم و بخواهیم تازه آن را مطالعه کنیم این کار ما را عقب می‌اندازد.

_ رشد ۸ درصد محقق می‌شود به شرط آنکه آن را جدی گرفت و از فردای انتخابات آن را طبق برنامه‌ای که داریم اجرایی کنیم. برای تحقق رشد باید فرصت‌های کشور را بشناسیم من در شعار خود یک جهان فرصت را مطرح کردم و امروز در کشور فرصت‌های بسیار ارزشمندی داریم و لازمه یک جهان فرصت یک ایران جهش است انشاالله در چهار سال آینده می‌توانیم رشد ۸ درصد را محقق کنیم.

_ از دانشگاه هاروارد هم وضعیت اقتصادی ایران را بررسی کرده بودند و آن زمان هم اعلام کردند که اینجا رشد را منوط به سرمایه می‌دانند در حالی که این‌طور نیست. من معتقدم با برنامه‌هایی که داریم با برنامه‌ریزی می‌توان این رشد را محقق کرد. باید فرصت استفاده از ظرفیت همه ایرانیان را به آنها داد.

زاکانی: مردم ما با ریال درآمد کسب و با دلار خرج می‌کنند

علیرضا زاکانی گفت:

_ بنده یک پزشک هستم. پزشک اگر تشخیص غلط دهد نسخه غلط می پیچد. مشکل اقتصادی ایران تحریم امریکا نیست بلکه تجویزهای اقتصادی آمریکاست.

_ جهش تولید با حرکت به سمت تولید محصول محور و دانش بنیان و با ارزش افزوده بالا را پیگیری کنیم.

_ حاکمیت مردم سالاری دینی در عرصه اقتصاد را بپذیریم و با تکیه بر مردم کارها را پیش ببریم.

_ خلق ثروت را در دستورکار قرار دهیم. مردم ریالی درآمد کسب می‌کنند اما دلاری هزینه می‌کنند.

پور محمدی: ناترازی و کسری بودجه در حال حاضر حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ همت است

حجت الاسلام پورمحمدی در بخش سوم سخنان خود در این مناظره گفت:

_ به جد معتقدم با توان ملی و مدیریت و کارشناسی داخلی می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما باید همچنان به نظرات کارشناسی بها دهیم.

_ بله با نظر و گرایش مردم اولویت‌ها را ما سیاستمداران تعیین می‌کنیم اما باید با پشتوانه کارشناسی این کار را انجام دهیم زیرا دنیای امروز دنیای تجربه، تخصص و علم است. در عین‌حال اعداد و ارقام گویا است و خود را نشان داده و فریاد می‌زنند، لذا بلند پروازی بدون پشتوانه جواب نمی‌دهد.

_ بنده خیلی طرح‌ها را در دوران مسئولیت‌های خود اجرا کردم اما بایستی همبستگی داشت و بهواقعیت‌های خارجی دقت کرد.

_ ثبات مالی رمز موفقیت اقتصادی در هر جامعه است و این ثبات مالی در ابتدا نیازمند کنترل تورم است. تورم ۵۰ ساله ما تقریباً روی ۲۰ درصد است و این در حالی است که تورم ما در شش ساله اخیر از جمله در این دو سه سال کنونی، بالای ۴۰ درصد است، لذا مگر می‌شود با دریای مواج تورم ثبات اقتصادی ایجاد کنید؟

_ ناترازی و کسری بودجه در حال حاضر حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ همت است برای همین است که ناچاریم به رشد نقدینگی و تورم تن دهیم. از سویی مگر می‌توانیم از ناترازی بانک‌ها عبور کنیم در حالی که بخش بزرگی از نقدینگی کشور به دلیل سیاست‌های دولت یا مسئله بنگاه‌داری و یا مسائل دیگر ا قفل شده است؟

_ بدون این‌ها نمی‌توانیم اقتصاد موفق و رشد هشت درصدی داشته باشیم. بنده بحث بهره‌وری و سهم تعیین کننده آن را قبول دارم ولی بهره‌وری با مدیرانی که پشتوانه تخصصی دارند و شعار نمی‌دهند و پیشینه آنها در توانمندی انجام کارها و وفاداری در وعده‌ها درست هست امکان‌پذیر است نه مدیرانی که پروژه‌ها را گران تمام کردند.

_ باید مردم اعتماد پیدا کنند که بشود کاری را انجام دهیم، لذا با کدام کارشناس می‌خواهیم بهره‌وری را بالا ببریم؟ آیا با کارشناسی که به من اعتماد ندارد و به فکر مهاجرت است می‌توان نرخ بهره‌وری را بالا برد؟ لذا بدنه اجتماعی باید با ما همراهی و همدلی داشته باشد و به ما اعتماد کند.

_ حتماً توان آن را داریم که مشکلات را حل کنیم اما اما زیرساخت‌های آن را باید حل کنیم و با جهان خارج هم شوخی نکنیم و از قدرت دیپلماسی با پشتیبانی توان داخلی بهره ببریم. این در حالی است که ما هر روز خود تحریمی‌های داخلی را افزایش می‌دهیم آنگاه آیا می‌توانیم تحریم‌های خارجی را حل کنیم؟ لذا باید رویکردها را تغییر دهیم به نگاهمان را به مسائل بین‌المللی تغییر دهیم.

قاضی زاده هاشمی: مردم بهتر می‌توانند اقتصاد را اداره کنند

قاضی‌زاده هاشمی ادامه داد:

_ ما هم به تجربه جهانی قائل هستیم اما هم تجارب مثبت هم تجارب شکست خورده را باید نگاه کرد. دوستان اگر می‌توانند یک نمونه از کشوری که نسخه‌های جهانی را رعایت کرده است و توانسته اقتصادش را درست کند در کشورهای در حال توسعه ذکر کنند. بعضی از اموری که اشاره می‌کنند در نسخه‌های بانک جهانی مفهومی به نام انسان و انسانیت را قبول ندارند.

_ پرداخت کارکردای که ذکر شد منظورش این است که ما دیگر حقوق ثابت به کارمندان و کارگران ندهیم و به اندازه نقششان در تولید به آنها نقش دهیم. این مطالبی که دوستان می‌فرمایید اشتباه است و رویایی است. بنده هم سوال آقای زاکانی را می‌پرسم اگر نمی‌شود و نمی‌توانید پس چرا کاندیدای ریاست جمهوری شدید؟

_ اینکه نامزدی از الان بگویید با این بخش مشکل دارم از همین الان دبه کند، وقتی به مواجهه با مردم برسد هزار بهانه می‌آورد.

_ دولت نباید با مردم رقابت کند، این مخالف سیاست راهبردی است. بهره وری و بنگاه‌های دولت تا انتصابات سیاسی از ان‌جمع نشود، حل نخواهد شد. مردم بهتر از هر کسی اقتصاد را رعایت می‌کنند، همان جوان ۱۶ یا ۱۷ ساله که جنگ را اداره کردند می‌توانند اقتصاد را اداره کنند.

قالیباف: معتقدم می‌توانیم تحول ایجاد کنیم

قالیباف یادآور شد:

_ طبق ماده ۸ برنامه هفتم، دولت موظف شده در سال ۱۴۰۳ یکی از بانک‌های تخصصی را تبدیل به بانک توسعه کرده و همه نقدینگی آنجا آمده و فقط به سمت اجرای پژوه های زیرساختی برود. ۱۰۴ میلیارد دلار در حوزه بهره برداری در سال پرت داریم و این‌ها نشان می‌دهد انتخاب رییس جمهور درست چقدر مهم است که بتواند این ظرفیت‌ها را استفاده کند.

_ همین الان در ال پی جی آن چیزی که در مدار خزانه اداره می‌شد، ۲۷ همت در سال ۱۴۰۰ بود که با پیگیری و کنترل مجلس یازدهم مشخص شد که حیف می‌شود. در نهایت ال پی جی در سالی که گذاشت، ۱۸۰ همت شد.

_ پزشکیان به درستی گفت که خودرو دست دوم می‌آوریم و ارز برای واردات آنها نداریم اما من می گویم ارز داریم که سال گذشته ۸ میلیارد دلار فقط در حوزه خودرو ارز دادیم بعد این وضعیت ماشین‌ها است که دولت و مردم از قیمت و کیفیت ماشین‌ها ناراحت هستند.

_ مشخص است و از بحث‌ها اینگونه می‌فهمیم که اگر اول خود تحریمی کشور را حذف نکنیم، امکان ندارد رفع تحریم را بتوانیم در خارج از کشور حل و فصل کنیم.

_ یکی از کارهای مهم برای رفع تورم، انضباط مالی در دولت است؛ ما در بدو ورود مجلس یازدهم در احکام دائمی بودجه یک مصوبه داشتیم که از سال گذشته ابلاغ شد مبنی بر اینکه حساب‌های دولتی را که بیش از ۲۰۰ هزار بود همه را تحت عنوان حساب خزانه بانک مرکزی بردیم و تقریباً ۵ یا ۶ هزار حساب شد. همچنین گفتیم که پول به جای نقدی باید اعتباری داده شود و به ذینفع نهایی داده شود.

_ نتیجه این شد که همه دولت‌ها در ماه آخر سال در پرداخت حقوق همیشه کسری نقدینگی داشتند و از خزانه پول برمی‌داشتند، اما با این مصوبه مجلس سال گذشته این اتفاق نیافتاد.

_ بنده ۱۲ سال توفیق خدمت در شهرداری تهران داشتم و دولت‌های نهم، دهم و یازدهم به هر دلیل همراهی با شهرداری نکردند و در یک جلسه دولت در این سه دولت شرکت نکردم و از ما پشتیبانی نکردند و حتی مصوبات مجلس را اجرایی نمی‌کردند، اما آیا در شهر اتفاقی نیفتاد؟ در ۱۲ سال، فقط ۱۲۵ کیلومتر مترو در تهران کشیده شد که پول آن از ظرفیت‌های داخلی به دست آمد. تنها ال سی که در آن دوران و بدون پیش پرداخت و بدون ضمانت بانک مرکزی محقق شد، برای شهرداری تهران بود.

_ بین ۱۸ تا ۲۲ میلیارد دلار ظرفیت‌های گفتگو و ارتباطات از کشورهایی که کار کنیم، وجود دارد اما پرونده آنها بلاتکلیف است و باید آنها را تمام کنیم. برای مثال، از بحث مربوط به شانگهای و توافق‌هایی که با روسیه داشتیم، استفاده نکردیم و باید این‌ها عملیاتی شود که در قانون برنامه هفتم توسعه آمده و همگی باید این قانون را اجرایی کنیم.

پزشکیان: چرا افرادی که کارشناس نیستند را سر کار می‌گذاریم

پزشکیان در ادامه این مناظره و چهار دقیقه سوم ادامه داد:

_ تنها کاندیدی بودن که زمان ثبت نام گفتن سیاست‌های کلی و قانون برنامه را اجرا خواهم کرد و گفتند برنامه نداری. در اشکالی که شورای نگهبان به برنامه گرفته آمده است که «دولت برای تهیه برنامه‌ها اقدام کند» یعنی قرار است برنامه‌ای در رابطه با آن ۲۶ بند تدوین شود نه ۱۰۰۸ هدف و ۱۱۹ ماده.

_ ما که گفتیم نسخه بانک جهانی که ۴۰ کشور موفق را بررسی کرده را اجرا کنیم. شما بفرمایید کدام مملکت غیر از این راه را رفتند و نتیجه گرفتند؟ مسیولیت، روش اجرا و پاسخگویی سه اصل مهم است. این‌هایی که می‌گویند ما می‌توانیم چرا نتوانستند؟

_ مگر قرار نبود یک میلیون مسکن درست کنیم؟ بیش از ۳۰۰ هزار مسکن ساخته نشد. مگر نگفتند یک میلیون شغل ایجاد می‌کنند چرا نشد؟ نمی‌خواهم وارد آن قصه‌ها شوم. در آن جمع یکی گفت با یک میلیون، شغل ایجاد می‌کند، این توهین به شعور آدم بود. مگر نگفتند مشکل بورس را سه روزه حل می‌کنند؟ شعار بود.

_ در دنیا مشکل نبود راه حل نداریم. مشکل کشورهای در حال توسعه و عقب مانده، نبود انسان‌هایی است که علم، مهارت و انگیزه جهت استفاده از این روش‌ها را داشته باشند. اینکه خودمان می‌توانیم، بدون تجربه و استناد ملی و تجربه بین المللی چگونه می‌توانیم؟ با این نسخه دل و روده مملکت را بیرون می‌ریزیم و نمی‌توانیم جمع کنیم. چرا آدمی که کارشناس نیست سر کار می‌گذاریم.

_ نمی‌خواهم بگویم در فلان کارخانه آدمی را آورند که اصلاً از آن رشته سر در نمی‌آورد و بدترش کردند. دستاورد داشتن غیر قابل انکار است. می گویم اگر از کارشناسان و خبرگان استفاده نکنیم غیر ممکن است موفق شویم. در ضمن راه حل وجود دارد. باید بر اساس قانون برنامه رفت. حرفم از اپل معلوم بود. همخوانی قانون برنامه و منابع علمی است.

_ ۴۰ سال است همه دولت‌ها از اول انقلاب گفتند رشد ۸ درصد؟ چرا انجام ندادند؟ چرا حرف‌های می زنیم که اجرا نمی‌کنیم؟ الان ادعا می‌کنیم پشت سرش در اجرا نمی‌توانیم جواب بدهیم. آقای دکتر می‌فرماید ترکیه شکست خورده لطفاً بروند جاده‌ها، مغازه‌ها و بازرگانی آنجا را و مردمش را ببیند چند با تورم بعد جاده ایران را ببینند.

_ قبل از انقلاب ترکیه‌ای ها حسرت جاده ایران را می‌خوردند. برید ببینید در یک جاده ۱۲۰ کیلومتری ۸۰ تونل زدند. ما چهار تا تونل می زنیم افتخار می‌کنیم. ما باید بدانیم کجا هستیم تا بدانیم می‌خواهیم چه مشکلی را حل کنیم. ما بدون مشارکت همه، حل مشکلات و راه حل های بین المللی و باز کردن بازار امکان ندارد بتوانیم موفق باشیم.

جلیلی: هر روستا می‌تواند یک سلول جهش کشور باشد

جلیلی بیان کرد:

_ به نظر من مردم در معرض انتخابی هستند که دو نگاه در آن وجود دارد یکی نگاه روزمره است و تشکیک کنیم که آیا می‌توان از فرصت‌های بزرگ استفاده کرد و کار بزرگی انجام داد و جهش انجام داد. به نگاه دیگری که می‌گوید نمی‌شود.

_ صحبت من این است که آیا برای فرصت‌ها برنامه‌ریزی کردیم و موفق نشدیم. سوال من این است که نگاه ما تاکنون به دانشگاه چه بوده؟ یک نگاه حداقلی این است که کلاس درسی باشد. اما نگاه دیگر این است که دانشگاه در پیشرفت کشور نقش داشته باشد و حتی ارزآوری داشته باشد. را حق دانشگاه بدانیم. بحث من این است که می‌توانیم از این علم و آگاهی استفاده کنیم و آن را رشد دهیم. یک دانشگاه در کشور خارجی به دهمین هلدینگ اقتصادی دنیا تبدیل شده است.

_ یک زمانی به روستاها در راستای محرومیت زدایی نگاه می‌کنیم که این یک نگاه حداقلی است. با سرمایه‌گذاری امروز روستاها امکانات دارند. آیا هر روزها نمی‌تواند یک سلول جهش کشور باشد؟ باید ببینیم نقش دولت در استفاده از ظرفیت‌های روستاها چیست.

_ دولت نباید به مردم به شکل قلک نگاه کند و بازار سرمایه با تصمیم خلق الساعه دچار مشکل شد. من با ۲۲ صنف جلسه داشتم و معتقدم وقتی به مردمه‌سازی اقتصاد می‌پردازیم باید این شامل همه مردم شود و هر ایرانی می‌تواند یک نقش ایفا کند اما اگر انحصار داشته باشید. اگر رانت و تبعیض داشته باشید نمی‌توانید مردمی‌سازی را محقق کنید.

_ جلیلی با یادآوری اینکه در یک بانک خصوصی، ۵۰ درصد مردم وام دریافت نکردند افزود: همان بانک خلق پولی انجام داد که ۶.۷ درصد تورم کشور را اضافه کرد.

زاکانی: ما هم قائل به حوزه کارشناسی هستیم

زاکانی گفت:

_ می‌توانیم قانون برنامه را اجرا کنیم و اگر هم اشکالی داشته باشد می‌توان از طریق قانون اصلاح کنیم. در مجلس هفتم برنامه چهارم مه مجلس ششم تصویب کرده بود، بند الف ماده ۳ آن آزاد سازی قیمت‌ها در حوزه انرژی مبتنی بر دلاریزه کردن آن داشت. ما قانون را اصلاح کردیم.

_ ما هم قائل به حوزه کارشناسی هستیم. کارشناس هستیم و کارشناسان حمایت مان می‌کنند. اما علاوه بر کارشناس خودمان یک سیاست مدار هم هستیم.

_ فرمایشات پزشکیان به مانند این است که بگوییم سلامت چیز خوبی است. در حالی که به عنوان پزشک پیشگیری از بیماری، مواجه با بیماری باید توجه کنیم.

_ در هفته اول در شهرداری برای ۱۲۰۰ حساب انضباط مالی ایجاد کردیم. سال ۱۴۰۰ شهرداری را در هفته اول از چالش مالی خارج کردیم.

_ با فساد برخورد کردیم. ناکارآمدی را از بین بردیم. طرف مردم ایستادیم.

_ باید راه را برای مردم باز کنیم و شفافیت ونظارت مردم بر خودمان را بپذیریم. سال اول ۳۴۶ هزار نفر شرکت کردند. سال دوم یک میلیون ۳۵۲ هزار نفر شرکت کردند.

_ کاری که در دولت رییسی انجام شد ناظر به صدور اسان مجوزها و حرکت در مسیر راه انداختن پروژه‌های خوابیده و ایجاد زمینه حضور مردم در اقتصاد و جمع سپاری‌های مالی امکان بزرگی بود.

_ در جمع سپاری‌های مالی ۹ هزار میلیارد پروژه ناتمام داریم لذا می‌توانیم مردم را مشارکت دهیم.

پور محمدی: حکم شهرداری آقای قالیباف را من صادر کردم

حجت الاسلام پور محمدی گفت:

_ مسئله مهم برای ما این است که هدف‌هایی را برای خود قرار داده، آنها را در برنامه‌ها تکرار کرده و می‌گوییم آن را اجرا می‌کنیم، در حالی که تجربه‌های قبلی خود را باید معیار قرار دهیم.

_ در بحث دیپلماسی باید خود تحریمی‌های داخلی را که مکمل تحریم‌های خارجی است، را با تدبیر جلو ببریم و آیا در گذشته آن را جلو برده‌ایم؟

_ بنده و شما ر سمت‌های عالی فعالیت کردیم. دولت‌ها موضوعیت ندارند. هر چند اگر به ما تکلیف شد، حتی آبروی خود را باید برای حل مشکلات مردم گرو بگذاریم. موضوع آن است که اگر حرکتی می‌خواهد بشود، ما سنگ اندازی می‌کنیم یا کمک می‌کنیم و این مسئله مهمی است. در همین جلسه ما وفاق نداریم و آیا بدون وفاق می‌توانیم مشکلات بین‌المللی را حل کنیم؟

_ رهبری تدابیری دارند، سیاست‌های کلی دارند و تدبیرشان را ابلاغ می‌فرمایند، ولی می‌نشینیم و دوباره آن را توجیه می‌کنیم و می‌گوییم منظورشان چیز دیگری بوده است؛ شاید قصد خاصی و برای موقعیت خاصی بوده است و کشور را مانند خیلی چیزهای دیگر زمین گیر می‌کنیم و این کار را کرده‌ایم و این از واقعیت‌های موجود است.

_ ما که نمی‌توانیم از آسمان مدیر و کارشناس بیاوریم. واقع موضوع آن است که ما باید خودمان مشکلات را حل کرده و مسائل در درون خود روشن کنیم. کلی از فضای سیاسی و تبلیغاتی ما تصمیمات و منافع ملی ما اثر می‌گذارد و به خطر می‌اندازد در حالی که این کشور به همه نیروهایش نیاز دارد، لذا اگر همه نیروهای کارشناسی دور هم جمع شده و به وفاق داشته باشیم مشکلات را می‌توانیم حل کنیم که البته این سخت است.

_ ما هماورد دنیای استکبار هستیم. ما شعارهای بلند ما داییه تمدنی در دنیا داریم، ولی نمی‌شود با این همه اختلاف و دست و پا شکستگی و این نگاه غیر کارشناسی و هر روز دعوا و اختلاف مشکلات را نمی‌توان حل کرد.

_ هر موضوعی حداقل‌هایی دارند و این حداقل‌ها را باید رعایت کنید و به هم احترام بگذاریم. همین طور باید به کارشناسان و مدیران مجرب احترام بگذاریم.

_ حکم شهرداری آقای قالیباف را بنده در زمان وزارت کشور خود صادر کردم.مخالفت‌هایی با من شد اما بنده به توانایی‌های ایشان اعتقاد داشتم اما این‌طور نبود که شهرداری تهران مشکل نداشته است مسائلش ساده بوده و با چه هزینه‌ای تمام شده است. این‌ها مسئله‌ای است که تحول در نظام شهری با چه رویکردی و در چه زمانی انجام شده است. این‌ها مبنای آینده می‌شود که کشور را چگونه می‌خواهیم بسازیم و ایده‌های روشن و برنامه دراز مدت ما چیست؟

_ مگر بنده برنامه‌های روزمره را مطرح می‌کنم؟ من نگاه کلان داخلی، خارجی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را مطرح می‌کنم. مسائل سیاسی است که مردم را اینقدر منزوی و نگران کرده است، لذا حتماً باید رویکردهای سیاسی و فرهنگی خود را اصلاح کنیم چون چاره‌ای جز این نداریم.

آغاز نیمه دوم مناظره

نیمه دوم مناظر که قرار بود بعد از ۱۵ دقیقه استراحت اغاز شود با تاخیر آغاز شد.

سوالات دور سوم مناظرات

۱- مصباحی مقدم:
یکی از مشکلات جامعه ما تورم مزمن در نرخ بالاست؛ ۶ سال است تورم ۴۰ درصد و بالاتر داریم. شما با این تورم مزمن چگونه می خواهید برخورد کنید؟

۲- طهماسب مظاهری:
ریشه اصلی رشد نقدینگی تحمیل دولت به بانکهاست.در صورتی که مردم شما را انتخاب کنند چه برنامه ای برای کنترل و مهار کسری بودجه و مهار تورم در حدودی که در برنامه هفتم پیش بینی شده دارید؟

۳- محمدجواد ایروانی:
برای تنظیم نقدینگی به تولید چه برنامه‌ای دارید؟

۴- پیمان قربانی:
(با اشاره به ناترازی بانکها با توجه به سیاستها و تکالیفی که به آنها محول شده است)؛ برنامه شما با توجه به تاکید برنامه هفتم بر کاهش ناترازی بانکها، برای اصلاح نظام بانکی و احیای بانکهای ناتراز و حل و فصل بانکهایی که قابلیت احیا ندارند چیست؟

۵- مهدی غضنفری:
درباره افزایش نقدینگی گفته شده که موجب تورم می شود. در اقتصاد کلا پارامترها با هم بده بستان دارند و نمیشود فقط یک پارامتر را چسبید. شما چگونگی نقدینگی را مهار می کنید در حالی که نقدینگی که روغن چرخدنده های تولید است را تامین می‌کنید؟

۶- محمدرضا پورابراهیمی:
راهکارهای شما با فرض استقرار تحریم‌ها، برای ناترازی بودجه به عنوان اصلی ترین موضوع و مولفه اثر گذار بر شاخصهای اقتصادی کشور چیست؟

قاضی زاده هاشمی: تورم را می‌توانیم کنترل کنیم

قاضی زاده هاشمی گفت:

_ احتمالاً دوستان نهضت بزرگ جاده سازی را در دوره احمدی نژاد و در دوره سه ساله شهید رئیسی انجام شده را یادشان رفته است. ۲میلیون و ششصد هزار مسکن در حال ساخت است.

_ باید ببینید در دولت قبل از آیت الله رئیسی چه کسانی یک شبه بورس را به خاک سیاه نشاندند و در یک شب تصمیم گرفتند، دیر اعلام کردند و زندگی بقیه را نابود کردند.

_ آن افراد برایشان تشکیل پرونده شده شد، بله اگر کار دست ما باشد حتماً می‌توانیم سریع‌تر از این‌ها هم مشکل بورس را حل کنیم. چون بر اثر یک سیاست غلط بورس ریزش می‌کند و اگر آن سیاست غلط اصلاح شود بورس هم اصلاح می‌شود. باید بتوانیم اعتماد مردم را حفظ کنیم.

_ اینکه صحبت از مردم می‌کنیم باید بتوانیم اول از همه اعتماد را حفظ کنیم. نباید حس شود عده‌ای در پس پستوها از تصمیمات مطلع می‌شوند؛ بعضی کارشناسان خودشان در بورس بودند اسمشان را به شما بعد مناظره می‌دهم. شاید بشناسیدشان. اینها سهام خود را به موقع فروختند و مردم را دست تنها گذاشتند.

_ درباره ترکیه، احتمالاً شما نهضت بزرگ جاده سازی در دولت آقای احمدی نژاد و کارهای خوب در دوره آقای رئیسی را یادتان رفته. ۶۰۰ هزار مسکن الان در حال ساخت است فقط. نه ۳۰۰ هزار تا.

_ مگر می‌شود کل کارشناسی کشور را یکی کرد؟ درباره حوزه سلامت در دنیا دو مکتب است؛ برخی می‌گویند دولتی کن، قبلاً هم بانک جهانی می‌گفت بده اقتصاد بازار. کدام را می‌خواهیم انتخاب کنیم؟ این‌طور نیست که نظرات کارشناسی همه جا یکجور باشد.

_ درباره تورم هم همه کارشناسان معتقدند می‌شود تک رقمی کرد. علم اقتصاد از معدود جاهایی که راهکار روشن دارد مساله تورم دارد. منتها اقتدار سیاسی می‌خواهد از جنس اقتدار سیاسی شهید رئیسی و نه از جنس دیگران یعنی سازش با سایرین! برخی می‌گویند اگر سازش درست شد مساله داخلی مان درست می‌شود! همه امورات را می‌خواهند به بیرون وصل کنند.

قالیباف: تورم به حقوق بگیران فشار جدی وارد کرده است

قالیباف گفت:

_ بحث تورم از موضوعات حیاتی و جدی ماست، تورم طولانی را تجربه کرده‌ایم. نقدینگی ما حدوداً ۸۲۰۰ همت است. اولین راه حل مشکلات بانکی، حل معضل نقدینگی است.

_ یکی از اقداماتی که در مجلس یازدهم شد آن بود که در قانون جدید بانک مرکزی، اقتدار را به بانک مرکزی بازگرداندیم، چرا که پیش از تصویب این قانون، تخلفات و عدم کفایت سرمایه بانک‌ها آن طور که باید شاید رصد نمی‌شد و کنترل و نظارت دقیقی بر بانک‌ها نمی‌شد.

_ در بودجه زمانی که درآمد پایدار نداریم و متکی به نفت است، اصلاح ساختار نهادی و انضباط مالی مهم است که باید به آن توجه شود.

_ معتقدم که مهمترین کار آن است که ما نیازمند یک مدیر قوی هستیم. ریشه بسیاری از مشکلات ما سیاستگذاری‌های غلط و بی‌عرضگی‌ها و بی تدبیری‌ها است. در دوره چهاردهم یعنی در دولت پیشرفت و خدمت حتماً این سپر حمایتی را در مقابل تورم می‌گذاریم تا حقوق و دستمزد متناسب با تورم باشد و به مردم داده شود.

پزشکیان: اول باید اختلافات را حل کنیم

پزشکیان گفت:

_ در رابطه با صحبت آقای قاضی زاده چه کسی گفته که ما به خارج دل می‌بندیم؟ ابتدای صحبتم گفتم انسجام داخلی و کنار گذاشتن اختلافات. اگر در داخل مشکل داشته باشیم، مرزها را هم باز کنیم هیچ مشکلی حل نمی‌شود. هر چقدر هم پول بیاوریم فایده ندارد. پس اول باید اختلافات خود را حل کنیم. اول تصور اینکه یک عده محدودی عقل کل هستند و بقیه اجنبی، خارجی و وابسته هستند را باید درست کرد. مردم ایران می‌توانند مشکلات را حل کنند نه یک گروه یا دسته و جناح. دوم اینکه نگفتم مشکل بورس حل نمی‌شود. بورس سه روزه حل نمی‌شود. بورس را معلوم نیست یک ساله هم حل کرد. پس توقعی که در جامعه ایجاد می‌کنیم امکان ندارد. تمام وعده‌هایی که داده بودند در دولت شهید رییسی وجود داشت و نشد. تورم هم آمد و تکلیف وعده‌های داده شده هم مشخص شد.

_ اینها مانع نمی‌شود تلاش و زحمات ریاست محترم جمهور آقای رییسی را نادیده گرفت. ایشان شبانه روز زحمت می‌کشید و تلاش می‌کرد و ما قدردان زحمات آنها هستیم. اما اینکه چرا حل نشد دلایل علمی مانند مدیران، کارشناسان، روش‌ها، عدم ارتباطات بین الملل و اختلافات داخلی داشت. عامل اصلی تورم، دولت است و فرقی نمی‌کند؛ هر دولتی که باشد که دلیلش یا کسری بودجه است یا چاپ اسکناس. واقعیت قضیه، تورم یعنی جیب مردم را خالی کردن. شب می‌خوابی و صبح بیدار می‌شوی می‌بینی قدرت خریدن از بین رفته است.

_ اکثر نگرانی‌ها و اعتراضات بازنشستگان و معلمان این است که نمی‌توانند زندگی خود را با روند تورمی راحت ادامه دهند و شرمنده و شرمسار خانواده خود هستند. معلم چرا باید در اسنپ کار کند؟ یا نیروی انتظامی؟ تصورش برای آدم غیر ممکن استو اینکه ما باید چه کنیم به اصلاح و عمل به بودجه ریزی بر می‌گردد. دولت باید کنترل هزینه کند به گونه‌ای که بودجه خود را عملیاتی و نظارت خود را اصلاح و شفافیت را در هزینه‌ها اعمال کند.

_ دولت نباید به بانک‌ها دستور چاپ پول بدهد و آنها را وادار به تعهداتی کند که نمی‌توانند انجام دهند و امکان پرداختشان وجود ندارد. می‌گویند به آنهایی که ازدواج می‌کنند این پول را بدهید. بانک‌ها باید پول چاپ کنند و اکثر توقعاتی که دولت در بانک‌ها اعمال می‌کند عامل تورم‌ها است. باید بانک‌ها را علمی و درست نظارت کنیم و نظامش را اصلاح کنیم. قاعده گذاری و قیمت گذاری و خدمات بانکی مشکلات این مسأله است.

جلیلی: دولت مقتدر باید بر ریال حاکمیت داشته باشد

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه مناظره به موضوع مهار تورم و برنامه‌ها و راهکارهای خود در این رابطه پرداخت و عنوان کرد:

_ تورم برای مردم بسیار آزاردهنده است. تورم مثل کرونا نیست که خودش و درمانش شناخته شده نباشد بلکه یک معضلی است که مسئله و راه حل‌های آن روشن است.

_ سوالی که برای مردم ما مطرح است این است که چرا در سال‌های اخیر تورم به شکل مزمن ادامه دارد. من موضوع انضباط مالی دولت را مطرح کردم و اینجا می‌خواهم ریشه تورم و راه حل‌های آن را که برای آن وجود دارد مطرح کنم. امکان کاهش تورم وجود دارد همانطور که امکان رشد ۸ وجود دارد.

_ دولت مقتدر و نظام باید بتواند در ریال حاکمیت داشته باشد و باید بتواند گردش پول و حرکتی که در مسیر اقتصاد کشور به ریال صورت می‌گیرد کجا می‌رود و چگونه خرج می‌شود و در کجاها حضور دارد تا دولت بتواند مدیریت و حکمرانی کند. اگر ساز و کارها اصلاح نشود اقدامات مقطعی این موضوع برطرف نمی‌شود. برای حاکمیت ریال باید بتوانیم سامانه‌هایی نظیر مودیان، املاک و اسکات و جامعه تجارت را به هم متصل کنیم تا بتوانیم حاکمیت ریال را محقق کنیم.

_ رئیس جمهور باید موضوع را بشناسد و تصمیم بگیرد و ناترازی بانک‌ها و ناترازی بودجه را برطرف کند. رئیس جمهور دو راهکار در دسترس دارد اول آنکه منابع کشور را افزایش دهد و مانع هدر رفت آنها شود.

_ به دلیل نبود میتی رینگ ۷ میلیارد دلار منابع نفت و گاز هدر می‌رود. ۴ میلیارد دلار در خرید کالاهای اساسی هدر می‌رود. هرچند که ما باید منابع را ارتقا دهیم. باید مشخص شود بانک‌هایی که خلق پول می‌کنند این کار را از جیب مردم انجام می‌دهند. و باید خلق پول را در جهت منافع مردم انجام دهد نه در جهت منافع عده معدودی این موضوع را رقم بزند. یک دلیل تورم ناشی از شوک بازار ارز است.

زاکانی: آقای روحانی مخروبه‌ای را به شهید رئیسی تحویل داد

زاکانی گفت:

_ باید شفاف صحبت کنیم تا مردم بتوانند نظرات ما را متوجه شوند و بتوانند انتخاب کنند. در مورد ترکیه که صحبت کردم، ترکیه عضو WTO است و در طول ۵ سال ۶۰۰ درصد از ارزش پول آن افت کرده است و تورم ۷۰ درصد را تجربه می‌کند.

_ بانک‌ها عامل اصلی هستند و در کنار بانک دولت هم نیز هست. چون از دولت شهید رییسی بیان شد جا دارد اعلام‌کنم که سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی به صندوق بازنشستگی داشت سال ۱۴۰۰ که دولت را تحویل داد ۱۲۹۹ همت بدهی داشت، یعنی یک مجموعه مخروبه ای را تحویل داد که از هنر شهید بزرگوار بود که بتواند این را سامان دهد.

_ سه هفته پیش ۲۰۳ هزار مسکن را در تهران آغاز کردیم. اگر می‌خواهیم مردم مشارکت سیاسی داشته باشند و پای انقلاب بایستند باید مردم را در اقتصاد شریک‌کنیم. معتقدیم اعتبار طلا را به جای یارانه به مردم ارائه دهیم.
علاوه بر اینکه باید افزایش تولید صورت گیرد و به سمت بستن درها به سمت خام فروشی برویم، مصرف باید بهینه باشد. برای شریک شدن مردم باید اعتبار طلا را به جای یارانه داد. یارانه مردم در حوزه انرژی بدون تغییر قیمت انرژی صورت می‌گیرد. معادل قیمت طلای روز در حساب سرپرست خانواده به اندازه سهم خانواده از انرژی شارژ می‌شود و این اعتبار دور از تلاطم تورم است. امکان فروش اعتباری آن در بازار است. به قیمت دلار گره نمی‌خورد. در پایان هر ماه میزان معادله قابلیت خرید اعتباری دارد.

_ صرفه جویی کنید و اعتبار طلا بگیرید و می‌توان اینگونه مردم را در اقتصاد شریک کرد.

پورمحمدی: بانک مرکزی تولید را متوقف کرده است

حجت الاسلام پورمحمدی نامزد انتخابات ریاست جمهوری در بخش پنجم صحبت‌های خود گفت:

_ دوستان برخی راه حل‌ها را اشاره کردند و با نگاه کارشناسی و دقیق خوشبختانه به نقاط مشترک نزدیک می‌شویم.

_ تورم و نقدینگی ریشه‌های مشترکی دارند و با کنترل نقدینگی می‌توان تورم را کاهش داد، هر چند کنترل نقدینگی دلایل خودش را دارد.

_ آقای قالیباف گفتند که در مجلس تصویب کردند که باید اقتدار بانک مرکزی برگردد که این از ضروریات است و لازم بود زودتر انجام شود، اما در همین ایام که می‌گوییم اقتدار داریم، بانک مرکزی تمام تسهیلات را کنترل کرده و تمام وام‌ها متوقف شده است و کل تولید دچار مشکل شده است برای آنکه سیاست ارزی دستوری به بانک مرکزی اعمال می‌شود تا نرخ ارز بالا نرود در حالی که بخش تولید سرمایه در گردش می‌خواهد.

_ نرخ بهره از حدود ۱۹ و اندی درصد به ۲۹ درصد رسیده است در حالی که در بازارها تا ۴۱ تا ۴۲ اعمال می‌شود و این نرخ بهره چرخه معیوب نقدینگی را تشدید می‌کند، لذا استقلال بانک مرکزی را چه کسی باید اجرا کند؟

_ ما نیازمند مدیر قوی هستیم و مگر می‌شود کارهای بزرگ را به آدم‌های ناتوان سپرد. از طرفی رئیس جمهور صرفاً مدیر قوی نیست بلکه باید به مسائل سیاسی، دیپلماتیک، فرهنگی، اجتماعی و روانی جامعه آشنا باشد، قدرت تحلیل، جمع‌بندی و ایجاد وفاق و نیز اعتمادسازی داشته باشد. از سویی مردم باید او را باور کنند و این می‌تواند مردم و نیروهای قوی را دور یکدیگر جمع کند و کشور را به آن جهتی که می‌خواهد نزدیک کند.

_ رئیس جمهور باید امنیت آفرین، امنیت روانی، فکری حقوقی و امنیت مالکیت را که لازمه موفقیت در یک مدیریت کلان و سطح عالیست داشته باشد. در عین حال باید منظومه فکری اقتصادی خود را مشخص کنیم و ان را به مردم بگوییم.

_ هشت اصل را انتخاب کردم که آن را توضیح می‌دهم. یک رقابت است زیرا دولت باید از از رقابت کنار برود و اقتصاد بازار را قبول کند.دوم حقوق مالکیت فکری را باید جدی و مبنایی قرار دهیم. سوم انضباط مالی است که در بخش‌های اقتصادی به خصوص دولت را باید در نظر بگیریم. بی‌انضباطی از گذشته بوده است. در عین حال دولت چابک، ناظر، ضامن و حافظ ضمانت و اقتصاد بازار می‌خواهیم. در بخش‌های دیگر اصول دیگر را مطرح خواهم کرد.

قاضی زاده هاشمی: برای نیازهای عامه مردم تسهیلات بدهیم

امیرحسین قاضی زاده هاشمی در ادامه گفت:

_ برای مهار تورم باید سه مساله راحل کنیم. یکی مسائل پولی مالی. بهبود بهره وری و مسائل سیاسی. جمع این سه باید باشد. در مسائل پولی مالی، هم کنترل نقدینگی مهم است هم انضباط بخشی به بودجه دولت است که اصلاح ساختار قانون بودجه خوشبختانه در مجلس تصویب شد و عملکردش شروع شده است.

_ در حوزه بهره‌وری در دولت شهید رئیسی در دنیا به عنوان کشور موفق شناخته شدیم و جایزه گرفتیم و توسط بچه مسلمان‌های جوان این کار انجام شد. اینکه می‌بینید ثباتی در بازار ارز داریم ناشی از اقتدار سیاسی است.

_ اینکه می‌بینید ثباتی در بازار ارز داریم هم ناشی از اقتدار سیاسی است. علیرغم درگیری با دشمن تا دندان مسلح توانستیم نرخ ارز را تا حد زیادی کنترل کنیم. نه اینکه با یک مصاحبه قیمتها تغییر کند.

_ در اصلاح نظام بانکی باید اول جلوی دخالت اشخاص غیرمسئول و تسهیلات سفارشی را بگیریم. همین بانک دی پر از تسهیلات سفارشی سیاسیون بود که علیهشان اقدام کردیم تا با فشار دادگاه بتوانیم این تسهیلات را بگیریم. بانک قرض الحسنه باید ایجاد کنیم. مهر ایران و رسالت خوب و موفق عمل کردند. باید برای اشتغال و ازدواج و … تسهیلات قرض الحسنه را توسعه دهیم.

_ بانک‌ها و سهامدارانش را باید پاسخگو کنیم تا تورم را به مردم منتقل نکنند. بودجه رفتار مدیران را کنترل می‌کنند؛ ما در بنیاد شهید بودجه را بر مبنای برنامه عملیاتی دادیم؛ اگر برنامه انجام نداد بودجه ندادیم و عزلش کردیم. وقت تنظیم بودجه همه بخشها می‌خواهند رویاهایشان را محقق کنند.

قالیباف: تصمیم‌سازی را باید به نخبگان بدهیم

قالیباف با اشاره به شعار سال طی ۱۰ سال گذاشته توسط رهبر انقلاب، گفت:

_ مقام معظم رهبری بیش از ۱۰ سال است که شعار سال را درباره مسائل اقتصادی و تاکید بر تولید و جلوگیری از تورم نامگذاری کردند. اصلاح ساختار بودجه نیز اهمیت زیادی دارد.

_ یکی از مشکلات ما نبود درآمد پایدار است و بر این اساس، زمانی که درآمد نفتی کم و زیاد می‌شود، باعث مشکلات اساسی می‌شود که آثار آن را در تمام بخش‌ها می‌بینیم که باید برای آن چاره اندیشی کرد.

_ زمانی که بودجه می‌نویسیم می‌گوییم بودجه دولت، در حالی که بسیار اشتباه است و بودجه، بودجه دولت نیست بلکه بودجه زندگی مردم است.

_ زمانی که تولید رونق نداشته باشد، مالیات پرداخت نمی‌شود و زمانی که مالیات پرداخت نمی‌شود، مالیات را از تورم می‌گیرند و هزینه تورم را همه مردم می‌دهند.

_ اینجاست که می‌گویم یک مدیر قوی و فردی که بتواند موثر باشد و سابقه، تجربه و برنامه داشته باشد، اهمیت زیادی دارد. الان بانک مرکزی قدرت دارد و من نگفتم که به بانک مرکزی استقلال دادیم و ما به سمت استقلال نرفتیم و الان زمان آن نیست، بلکه به بانک مرکزی اقتدار داریم.

_ باید بانک مرکزی قدرتمندانه بایستد و با جریان‌هایی که خلق پول می‌کنند و به مردم فشار می‌آورند، مبارزه کند و اینجا جای مبارزه با فساد است و نیاز به انسجام هم داریم.

_ زمانی که از تجربه نیروهای داخلی خود استفاده نمی‌کنیم، چگونه می‌خواهیم از نیروهای خارج و ظرفیت‌های خارج از کشور استفاده کنیم؟ ما تا از سرمایه داخلی خودمان استفاده نکنیم، حتماً نمی‌توانیم از سرمایه خارجی هم استفاده کنیم.

_ زمانی که یک مدیر بی‌عرضه، بی‌تدبیر و بدون برنامه روی کار می‌آید، طبیعتاً قانونی را که تصویب شده، نمی‌تواند اجرا کند. تاکیدم آن است که باید باید به طور جدی رشد اقتصادی را پیگیری کنیم و بهره‌وری هم اهمیت زیادی دارد.

پزشکیان: عامل اصلی تورم چاپ پول است

پزشکیان در بخش ششم صحبت‌های خود خطاب به قالیباف اذعان داشت:

_ آنچه که من گفتم، از ابتدا دارم می گویم داخل. ما هوای داخل را نداریم و فقط گروه خاصی را مدیر می‌دانیم. دعوا آن زمان هم سر مدیریت بود.ادمی که نه دوره دیده و نه علم و تجربه دارد را کنار گذاشتیم و یک عده آدم صفر کیلومتر آوردیم که معلوم است هزینه ایجاد می‌کنند.‌

_ حضرت ابراهیم را خدا می‌گوید بعد از امتحان گفتیم می‌توانی پیامبر شوی. آدم بی تجربه را مدیر کل و رییس بنگاه می‌کنیم. ما مراحل را بر هم زدیم و باید درست شود. ساختار همین است که برادران گفتند. روش معلوم است و بحثی نیست که اختلاف سر آن وجود داشته باشد. عامل اصلی ایجاد تورم دولت‌ها هستند و فرقی نمی‌کند کدام دولت باشد. کسری بودجه، توسعه دولت از مهمترین عوامل این مسأله است. دولت باید از بزرگ شدن جلوگیری کند ب بنگاه‌های بدون کارآیی را حذف کند و بودجه بدون کسری بودجه را به مجلس بیاورد.

_ غیر از سایر تکالیف دولت، همین حالا نزدیک به ۴۰۰ میلیارد دلار کسری بودجه داریم. خودمان مقصر هستیم و عامل اصلی این تورم چاپ پول است که یا با کسری بودجه شکل می‌گیرد یا بانک‌ها با تعهدات خود تورم را تشدید می‌کنند. اصلاح نظام بانکی منوط به خروج بانک از بنگاه داری، نظارت بر وام‌های کلان است. بانک‌ها موظف به قاعده گذاری هستند نه قیمت گذاری. دولت باید ممنوع شود از تامین مالی دولت‌ها و اینکه سراغ بازار بدهی و بانک‌ها برود.

_ واقعیت قضیه هم مجلس و هم دولت مقصر است. نتیجه کار ابن است که روزگار مردم را سیاه می‌کنیم و گردن کلفت‌ها را گردن کلفت‌تر و فقرا را بیچاره‌تر می‌کنیم. راه و روش مشخص است. ما مدیران با تجربه آنقدر نداریم که بگوییم داریم و فردا عوضش می‌کنیم. مشورت گرفتن از کشورهای مذهبی موفق جای دوری نمی‌رود اما اگر بتوانیم از کسان دیگر که تجربه دارند مشورت بگیریم خیلی بهتر است و ضرر نمی‌کنیم. چرا برای درمان خود به خارج می‌رویم. چهار نفر از آنها را بیاوریم و در ابن رابطه نسخه بنویسیم و حلش کنیم.

جلیلی: مردم نسبت به تورم نگرانی دارند

جلیلی در ادامه عنوان کرد:

_ تورم موضوعی است که اکثر مردم نسبت به آن نگرانی دارند. من به ناترازی بودجه و ناترازی بانک‌ها اشاره کردم. در سال‌های اخیر بخش عمده تورم ناشی از قیمت ارز بوده است. مردم از نوسانات ارز متاثر شدند.

_ مجموعه اقداماتی برای کنترل بازار ارز وجود دارد از جمله آنکه این بازار که تاثیر مستقیم بر قیمت کالاها دارد، در مصارف و منابع ارزی باید تعریف اولویت بندی شود و مشخص شود که اولویت‌های مصارف ارزی ما چیست و آیا منابع به همان سمت می‌رود یا خیر؟ وقایع نامطلوبی نظیر چای دپش ناشی از ناهمخوانی منابع و مصارف بود. دولت باید اولویت‌ها را بداند و فرایند ثبت سفارش و تامین و تخصیص ارز باید به موقع و به روز باشد که موجب التهاب در بازار ارز نشود.

_ در فاصله بین تامین و تخصیص افرادی ارز را می‌خرند و می‌فروشند و به بازار شوک وارد می‌کنند. بانک مرکزی در دولت شهید رئیسی کار خوبی را انجام دادند که بستر معاملات در بازار رسمی را فراهم کرد. مقام معظم رهبری سالی را که به نام کاهش تورم نامگذاری کرده بودند، در مورد ارز بررسی‌هایی انجام دادیم طبق خواسته شهید رئیسی، متوجه شدیم که فرایند ارز مدیریت نشده بود با آنکه به موقع تخصیص یافته بود، ۲۰ درصد تورم رخ داد و ما باید فرایند را تا نتیجه مدیریت کنیم.

زاکانی: بنزین صبح جمعه را یادمان نرفته است

زاکانی در ادامه این مناظره عنوان کرد:

_ اساساً باید سمت پول ملی و ارزش بالای آن رفت.

_ سال ۹۹ موضوع بورس که پیش آمد، دو هزار همت قیمت ارزش گذاری ان بود. ۱۰۰ همت با ناشی گری وارد شد و دولت وقت این جنبه غیر حرفه‌ای را تبلیغ کرد و یک حباب ۶۰ برابری ایجاد کرد و مردم را به خاک سیاه نشاند.

_ آقای پزشکیان میگویند اند افراد ناکارامد را محاکمه کنیم. ما موافقیم. معلوم است که باید چه کسانی را محاکمه کنیم. این افراد از خارج نیامده بودند از داخل ایران بودن. البته در ستاد ایشان هم هستند. ایشان باید این مجوزها را دهد و سراغ این افراد رفت. واقع امر این است که کارامدی جمع بین توانمندی و پاکی است و اگر این دو را باهم نبینیم دچار مشکل می‌شویم.

_ کارشناسی خوب است اما واگذاری کار توسط یک مسوول و رییس جمهور به یک کارشناس و بی دقتی در امورات آن کارشناس می‌تواند فاجعه بار آورد. بنزین صبح جمعه یادمان نرفته است. همچنین روزی ۷۰۰ نفر در دولت روحانی بخاطر کرونا از بین می‌رفتند که اگر یکسال دیگر ادامه یافت تعدادشان از شهدای جنگ بیشتر می‌شد.

_ نه تنها کار را واگذار کردند به کارشناس، خود آقای پزشکیان در جریا هستند می‌شود تقلب کنکور سال ۸۲ که عده‌ای سوالات را خریداری کردن. د. سپس حق همه پزشکان را تضییع کردند و می‌خواستند با جان مردم بازی کنند که مجلس جلویشان ایستاد.

_ اگر در کشور تدبیر درست باشد می‌توان به بهترین نحو تهدیدات را به فرصت تبدیل کرد.

_ قریب ۸۱ همت بدهی قطعی ما به بانک‌ها طی ۲۰ سال گذشته بود که سال گذشته ۳۳ همت آن‌را تسویه کردیم و مابقی را امسال تسویه خواهیم‌کرد. در موضوع در آمد سال ۱۴۰۱، ۳۳ درصد به بودجه پایه سال ۱۴۰۰ اضافه کردیم. در طول گذشته شهرداری چنین چیزی نبود.

پور محمدی: ما توانمندیم و اقتصاد بزرگی داریم

حجت الاسلام پورمحمدی در صحبت‌های پایانی خود در بخش سوم گفت:

_ منظومه فکری و اقتصادی دولت قرار را در ادامه بخش قبلی صحبت‌های خود، توضیح می‌دهم. اگر می‌خواهیم رشد اقتصادی ایجاد کنیم، نیازمند انضباط دقیق مالی در حوزه دولت هستیم. موضوع دیگر مشارکت آحاد جامعه در اقتصاد و مردمی سازی اقتصاد است. مردم هم سرمایه، انرژی و ابتکارات زیادی دارند و باید همه آنها را در بازار و رونق اقتصادی به کار بگیریم. همین طور توانمندسازی اقتصاد مردمی را از جمله بخش تعاون را که نقشش کوچک است، جدی بگیریم.

_ موضوع دیگر اصل مترقی ۴۴ است. مشکل ما آن است که فقط ۱۳ تا ۱۴ درصد آن به بخش خصوصی واقعی واگذار شده است. عمده آن یا رد دیون است یا به نهادهای عمومی تحت مدیریت و کنترل دولت واگذار شده است و یا به نهادهای شبه دولتی داده شده است که این خصوصی‌سازی نیست و باید اصل ۴۴ را جدی و صحیح اجرا کنیم.

_ در بحث ساماندهی سهام عدالت مالکیت و مدیریت را در بورس و سهام عدالت به مردم برگردانیم، اینکه ۵۰ میلیون مردم حضور دارند و ما آن را اداره می‌کنیم.

_ تلقی من این است که باید اقتصاد مقاومتی را که رهبری معظم با هوشمندی و فراست و درک صحیح از موقعیت کشور و فهم درست از نظام بین‌المللی انجام می‌دهند، جدی بگیریم. در این رابطه مسئله مهم که در زنجیره اقتصاد جهانی ورود کنیم، نه آنکه بازیچه باشیم. حتی من به بازیگری هم اعتقاد نداریم بلکه من می‌گویم که باید بازیگردان باشیم.

_ ما توانمندیم و اقتصاد بزرگی داریم و در جای بزرگی واقع شدیم. توانمندی تخصصی کارشناسی و نخبگی و کارشناسی جامعه و جوانان ما قابل توجه است، لذا چرا از این غفلت می‌کنیم. مگر ما می‌ترسیم؟ چرا احساس ضعف می‌کنیم. باید در میدان‌های بزرگ بازی کنیم و شکست هم بخوریم و از شکست نترسیم.

_ کشورها و ملت‌ها باید هدفگیری‌های بزرگ و جهت‌دار را انتخاب کنند و در آن میدان بازی کنند و ممکن است مانند میدان‌های قهرمان جهانی شکست هم بخورند اما معلوم است که مرد میدان هستند.

_ اقتصاد مقاومتی در گفتمان «دولت قرار» محور است و ما با نگاه و پایه نگاه کارشناسی عمیق و البته متکی به مدیران کارآمد و توانا پیش خواهیم رفت.
نکته اساسی در این جهت آن است که مدیران ذهن همبسته و همافزا داشته باشند و با هم اصطکاک ایجاد نکنند و در بحث سلامت اقتصادی که در مبارزه با فساد که رشته تخصصی خود است مفصل بحث خواهم کرد.

قاضی زاده هاشمی: کارشناسان برجسته در کشور داریم

قاضی زاده هاشمی در مرحله جمع‌بندی پایانی گفت:

_ لازم می‌دانستم که به ظلم‌هایی که به شهید رئیسی می‌شود پاسخ دهم ولی امروز متوجه شدم که به نظام ظلم می‌شود. انگار ما هیچ کارشناسی در کشور نداریم و حتی لازم است کارشناس وارد کنیم.

_ بله ما از تجربه مدیریت جهان استفاده کنیم، ولی کارشناسان برجسته در کشور داریم. می‌گویند ما باید وارد میدان‌های بزرگ شویم درحالی که ما میدان‌دار بزرگ هستیم.

_ اینکه این حرف‌ها را می زنیم بخاطر این است که به مردم پشت کرده‌ایم. آقای پزشکیان در حلقه بسته‌ای هستند که مجلس خودشان خود آقای پزشکیان را هم تحمل نکرد.

_ با خزانه بدهکار دولت را به شهید رئیسی تحویل دادند ولی آقای رئیسی این دولت را به خوبی اداره کرد. در فروش نفت تحریم‌ها بیشتر شد ولی در دولت شهید رئیسی فروش نفت چند برابر شد.

_ روابط با همسایگان در قبل دچار مشکل و با برخی روابط قطع بود ولی این مسئله در دولت آقای رئیسی حل شد. رشد تورم در دولت آقای رئیسی کاهش یافته است. رشد اقتصادی کشور در گذشته در دولت قبل صفر بود ولی رشد ۶ درصدی در دولت آقای رئیسی ایجاد شد.

قالیباف: همه تحولات بزرگ کشور ریشه در حضور مردم و جوانان داشته است

قالیباف در بخش جمع بندی مناظره اول انتخابات، گفت:

_ اولین جایی که مایه و اساس تحول است، مردم است و نقش مردم در تحول و به ویژه تحول اقتصادی مهم است.

_ باید امنیت سرمایه مردم فراهم شود و دست و پای دولت باید از اقتصاد جمع شود و نباید با دستورات و قاعده‌گذاری‌های خلق الساعه باعث ناامنی و فرار سرمایه شد و منجر به این مسئله شد که سرمایه‌ها در صندوق بانک‌ها حبس شود.

_ باید به نخبگان، صاحب نظران، اندیشمندان، کارآفرینان و جوانان که پیشگامان حوزه علم روز دنیا و حوزه دانش بنیان هستند، توجه شود. قطعاً جوانان گام دوم انقلاب ارزش افزوده چند برابرتری نسبت به کارهای قدیم خواهند داشت و می‌توانند تحول ایجاد کنند و بر این اساس، باید آنها را در صدر بنشانیم و باید اجازه دهیم آنها برای ما تصمیم سازی کنند و ما تصمیم‌گیری کنیم.

_ همه تحولات بزرگ کشور ریشه در حضور مردم و جوانان داشته است و الان هم باید مودر توجه باشد. نکته بعدی توجه به بازار سرمایه است که هم بازار اولیه و هم بازار ثانویه باید مورد توجه قرار گیرد و این‌ها لازم و ملزوم هم هستند.

_ موضوع رفع تحریم را با مسئله اقدام به اقدام باید دنبال کنیم. دولت پیشرفت و خدمت یک سپر حمایتی حداقل برای ۵ دهک جامعه مثل بازنشستگان ایجاد خواهد کرد؛ حتی در کالاهایی مانند لوازم خانگی ۴ یا ۵ قلم اساسی را مورد سپر حمایتی قرار خواهیم داد و این موضوع در مورد کالاهای اساسی و حوزه‌های معیشتی دنبال خواهیم کرد.

_ تا زمانی که بخواهیم تورم را کنترل کنیم، باید جلوی آسیب آن روی مردم را بگیریم. این آسیب به دلیل بی‌تدبیری‌های دولت‌ها اتفاق افتاده است و مردم تقصیری ندارند.

_ باید طبق قانون، حقوق افراد به اندازه تورم باشد و تا زمان کاهش تورم در دولت چهاردهم متعهد می‌شویم که از مردم سپر حمایتی شود. حتماً با مدیریت قوی و یک رئیس جمهور قوی و مدیران قوی، متعهد، امین و با کارنامه و می‌توان تورم را کنترل کرد و کاهش داد.

_ انقلاب اسلامی این فرصت را به همه مردم عزیز ما داد که همان مردم‌سالاری دینی است تا مردم بر سرنوشت خودشان حاکم باشند و بتوانند نفرات را در سلسله مراتب قدرت در هر سطحی انتخاب کنند.

_ مردم عزیز ما! امروز شما هستید که در فرصت انتخابات تصمیم بگیرید و انشاالله بتوانید دولتی را مستقر کنید که آینده فرزندان این سرزمین را تضمین کند. همانطور که در حوزه دفاع دیدیم که همه به توان ما حسرت خوردند، انشاالله شاهد باشیم که در حوزه اقتصادی هم نسبت به پیشرفت ما حسرت بخورند و این در یک قدمی ماست.

پزشکیان: آقای زاکانی قرارداد با چین را شفاف کنید

پزشکیان در جمع بندی سخنان خود گفت:

_ یکدیگر را تخریب و خراب کردن به نفع مملکت نیست؛ چرا من را وادار می‌کنید با هم در بیفتیم؟ من هیچ ربطی به دولت آقای روحانی نداشتم.

جلیلی: پیشرفت با مشارکت همه مردم اتفاق می‌افتد

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در جمع‌بندی مناظره و در فرصت ۵ دقیقه و ۳۲ ثانیه باقی‌مانده، بیان کرد:

_ نکته‌ای که بسیار اهمیت دارد این است که در چهار سال آینده رئیس جمهور که عهده‌دار کار خواهد شد و زیر بار این مسئولیت سنگین خواهد شد اگر دچار روزمرگی باشد و برخی از همین مشکلات و مسائلی را که وجود دارد را در نهایت حل کند، این مسئله مردم است که آیا رئیس جمهور در همین سطح است و یا کشور را پیشرفت و جهش دهد.

_ من معتقدم کسی که باید رئیس جمهور ۴ سال آینده باشد. باید چند موضوع را جدی مورد توجه قرار دهد و روزانه پیگیری کند که لازمه پیگیری آنها و نتیجه آنها جهش کشور خواهد بود. باید اولویت رئیس جمهور مشخص باشد و بداند علت اصلی مشکلات چیست و از همه مهمتر اینکه بداند چه فرصت‌هایی وجود دارد که بتواند به آن اولویت‌ها برسد و علت مشکلات را برطرف کند. این بحث مهمی است و لازمه آن این است که فراتر از حل تک تک مشکلات در یک چهارچوب کلی برنامه‌ای داشته باشد که مشکلات را حل کند و باید این داشبورد مدیریتی سرلوحه کار رئیس جمهور باشد تا در مسیر دچار روزمرگی نشود.

_ بسیاری از مشکلاتی که امشب مطرح شد ریشه در این دارد که ابتدا باید در امور اقتصادی کشور انضباط مالی وجود داشته باشد که عوارضی که ناشی از این آسیب‌ها بوده دیگر بروز نکند. اگر در مورد پیشرفت صحبت می‌کنیم باید بدانیم که این مهم چگونه به دست می‌آید. با مشارکت همه مردم پیشرفت به وجود می‌آید و باید این امکان را در اختیار همه آحاد کشور قرار دهیم که از مهارت علم و سرمایه خود و حتی تجربه خود بهره بگیرند تا کشور را به پیشرفت برسانند.

_ جوانان متخصص ما می‌توانند با استفاده از فناوری‌ها ما را از غفلت‌هایی که در تاریخ ما رخ داده عبور دهند و عدالت این است که همه مردم را پای کار بیاوریم و تبعیض وجود نداشته باشد که برخی در امور کشور فعال باشند.

_ باید اقتصاد کشور دارای برنامه‌ریزی باشد به نحوی که بداند در چه موقعیتی است و در دنیا چه جایگاهی دارد همچنان که ما امروز در موقعیت کم نظیری قرار داریم. فرصت‌های تاریخی که در سیاست خارجی و تعاملات گسترده و سازنده با جهان می‌توانیم داشته باشیم. فرصت‌ها می‌تواند کشور را با ظرفیت علمی و فناوری که وجود دارد ارتقا دهد.

_ نباید از معیشت مردم و باید برای کوتاه مدت هم طرح‌های معیشتی داشت، طرح‌هایی که شهید رئیسی طراحی کردند باید امتداد داشته باشد که این موارد می‌تواند در کنار مواردی که برای جهش کشور انجام می‌شود صورت بگیرد.

زاکانی: به دنبال ارتقا عدالت و پیشرفت هستم

زاکانی در بخش پایانی اظهارات خود، گفت:

_ معتقدم برای اینکه کار کشور به صمت خیر و صلاح پیش رود نیازمند کار کارشناسی و دقیق است. نیازمند مدیری هستیم‌که هم دارای دانش، تجربه و سلامت باشد و هم توانایی کار داشته باشد وگرنه کلاه سر او می‌گذارند.

_ هرکسی می‌خواهد سکان کار را بر عهده بگیرد باید تکلیف خود را با تهدیداتی که در اقتصاد وجود دارد، روشن کند. سرمایه‌هایی که در کشور است را چطور می‌تواند گره از زندگی مردم باز کند.
بنابراین باید بسته ارائه دهد. زیرساخت‌های کشور نیاز به یک تحول دارد.

_ تحریم ظالمانه است اما تا زمانیکه خودمان تحریم‌ها را خنثی نکنیم کسی به ما رحم نمی‌کند. می‌خواستن بنزین را تحریم کنند ستاره خلیج فارس مانع شد.

_ به دنبال ارتقا عدالت و پیشرفت هستم. در این راستا ۴ سرفصل تحولی ارائه کردم. یکی اقتصاد مستقل از ارز و بر پایه تقویت ارزش پول ملی است.

_ نکته دیگر اینکه خام فروشی نکنیم. این مسئله تحریم پذیر نیست.

_ نکته دیگر توزیع ثروتی است که خلق می‌شود. بگذاریم‌مردم ثروتمند شوند.

_ وقتی کار در تهران شروع کردیم مشکلات متعددی داشتیم. می‌گفتند تا سر ماه بیشتر نمی‌توانید کار کنید اما کارها انجام شد. تخلف هم نکردیم.

_ خوشحال می‌شوم اقای پزشکیان راجع به فساد از من سوال کند.

_ یارانه‌ها را مبتنی بر اعتبار طلا تنظیم می‌کنیم که دستخوش تورم نشود.

_ در مناظرات قبل توهین‌های جدی به شهید رییسی می‌شد. بله می‌شود اتهام زد و کشور را ناکارامد معرفی کرد و مسیری را رفت مه مردم ناامید شوند. اما شهید ما مذاکره را تعطیل نکرد. چک برجام را نقد کرد. مردم ما الان اگر بخواهند به دهه ۹۰ برگردند سکته می‌کنند. ما مسیری را داریم که می‌توان در بهترین نحوی خط این شهید را طی کرد و پیشرفت و ابادانی را به همراه اورد.

پور محمدی: مشارکت بالا در انتخابات باعث اقتدار ملی خواهد شد

حجت الاسلام پورمحمدی در بخش جمع‌بندی و پایانی سخنان خود در مناظره اول، گفت:

_ به عنوان آخرین نفر لازم است تشکر بکنم. برای جلسه‌ای که خوب، صریح و جدی بود . همچنین از سازمان صدا و سیما که این بستر را به خوبی فراهم کرد و نیز از مردم تشکر می‌کنم که بیننده این گفت و گو هستند که به آگاهی آنها اضافه می‌شود،تشکر می‌کنم. امیدوارم در مجموعه تلاش‌ها و تحرک‌ها،

_ انشالله عیدی ما در امروز و گفت وگوهای دیگرمان تا عید غدیر خم مشارکت بالای مردم در انتخابات که رمز اقتدار ماست و نیز انشالله انتخاب بهتر و اصلح باشد.

_ مسئله مهم در توضیح منظومه فکری مان، ثبات، اطمینان و آرامش بخشی به جامعه است که در نهایت رئیس دولت را در دستیابی به دو هدف مهم کمک کند که یک تقویت اعتبار دولت نزد مردم و دیگری ارتقای نقش منطقه‌ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران، است.

_ مهمترین ویژگی مورد انتظار از چنین برنامه‌ای برخورداری از انسجام کافی در همه حوزه‌های اقتصادی ، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و قابلیت سنجش مستمر و به هنگام نتایج مورد انتظار است، لذا در این چهارچوب اهداف اصلی می‌بایست قابل سنجش کمی و برای کنترل و نظارت مردم و پاسخگویی به آن باشد .

_ دولت وظیفه‌ای جز ایجاد امنیت و تامین زندگی توام با رفاه عزت و آرامش برای مردم ندارد و قرار ما در «دولت قرار» نیز چنین است. دولت باید از سر فعالیت اقتصادی مردم کنار برود و مانع فعالیت و کسب و کار مشروع مردم، نباشد و قرار «دولت قرار» چنین است. همچنین دولت باید در زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کند و مردم و بخش خصوصی و تعاونی بتوانند به کمک این زیرساخت‌ها از این سرمایه‌گذاری‌ها نهایت استفاده را ببرند و قرار «دولت قرار» نیز چنین است.

_ زیرساخت‌های اصلی مغفول مانده کشور مثل شبکه‌های ارتباطی فیزیکی و به خصوص شبکه ارتباطی الکترونیکی باید توسعه پیدا کرده سریع و ارزان باشد و از دانش‌های جدید و مهندسی نوین و کارآمد اقتصادی بهره بگیرد.

_ من در ابتدا هم عرض کردم شرط تحقق این خواست‌ها، وفاق گفتمان واحد در عرصه و مباحثات بین‌المللی است و در داخل شرط آن تحقق معجزه است که اعجاز اعتماد مردم به حاکمیت و اعتماد حاکمیت به مردم است در حوزه اقتصادی، سیاسی و در حوزه فرهنگی است. از قدیم هم گفته‌اند دل به دل راه دارد و اگر به مردم بها ندهیم و صادق نباشیم، مردم هم به ما اعتماد نخواهند کرد .

_ دولت یک پیمانکاری، بنگاه داری، مدیریت یک بیمارستان، مدیریت یک شهر، موسسه یا یک پژوهشکده نیست، بلکه دولت مجموعه ظرفیت‌های یک کشور، یک ملت، یک تاریخ، یک فرهنگ، یک هویت و یک تمدن است، لذا مدیریت دولت باید همه ظرفیت‌ها را تجمیع کند و هماهنگی بین کنشگران و فعالان و هم افزایی تلاش‌ها را داشته باشد و طبعاً نظارت و هدایت به سوی اهداف ملی را انجام دهد.

_ تفکر جامعه کارآمد با عقبه کارشناسی تجربه و امتحان دادگی می‌خواهد و ان شاالله با رمز وفاق و اعتماد به تعهداتمان را پایبند خواهیم بود و صادقانه با مردم عمل کنیم که جواب مناسب دریافت کنیم .