به گزارش مشرق، در شهرنشینی امروزی، به کارگیری فناوری اطلاعات در بخش‌های مختلف برای افزایش بهره‌وری و ارتقای سطح خدمات رسانی یک امر ضروری بوده و مهمترین نتیجه آن افزایش رضایت مردم به شرط پیاده‌سازی دولت الکترونیکی به صورت صحیح، خواهد بود.
به اعتقاد کارشناسان استفاده از ارتباطات و فناوری اطلاعات جهت بهبود کارایی و اثر بخشی، شفافیت اطلاعات و مقایسه‌پذیری مبادلات اطلاعاتی و پولی در درون دولت، بین دولت و سازمان‌های تابعه آن، بین دولت و شهروندان و بین دولت و بخش خصوصی، دولت الکترونیک اطلاق می‌شود و به دلیل اهمیت آن توسعه و اجرای دولت الکترونیک یکی از اولویت‌های اصلی دستور کار کشورهای مختلف قرار گرفته است.
با وجود آنکه فناوری‌های دولت الکترونیک می‌توانند زندگی ۸۰ درصد از جمعیت جهان در کشورهای در حال توسعه را بهبود بخشند، اما کشورهایی هستند که از پیشگامان دولت الکترونیک محسوب می شوند و دستاورهای اولیه را به دست آورده‌اند.
بنابراین کاهش هزینه‌های دولت، صرفه‌جویی در وقت و انرژی (۶۰ درصد)، کاهش فساد اداری، ارائه خدمات پر سرعت به مردم و افزایش اشتغال به‌دلیل ارائه خدمات دولتی توسط بخش خصوصی برخی از مهمترین فوایدی است که برای دولت الکترونیک نام برده شده است؛ در همین رابطه ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات یکی از نتایج تلاش ایران طی سال‌های گذشته برای پیشبرد دولت الکترونیک محسوب می‌شود.
یکپارچه‌سازی اطلاعات و خدمات در راستای تحقق نسل جدید توسعه دولت الکترونیک (۲EGOV) نیازمند وجود بستری برای تبادل و به اشتراک‌گذاری داده‌ها، اطلاعات و خدمات است. لازمه تحقق اهداف عالی توسعه دولت الکترونیکی در ایجاد زیرساخت تعامل‌پذیر، پویا و یکپارچه تبادل اطلاعات و خدمات دولت است که در ادبیات این حوزه تحت عنوان مرکز تبادل اطلاعات (NIX) یا گذرگاه خدمات دولت (GSB) شناخته می‌شود.
سازمان فناوری اطلاعات ایران در راستای پاسخگویی به تعهدات محوله در برنامه پنجم توسعه و آیین‌نامه اجرایی آن و نیز بر اساس ضوابط فنی و اجرایی توسعه دولت الکترونیکی مصوب شورای عالی فناوری اطلاعات در ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات جهت به اشتراک‌گذاری خدمات الکترونیکی بین‌دستگاهی در بستر شبکه ملی اطلاعات اقدام به ایجاد بستر کرد.
نتیجه این اقدام انجام تعاملات الکترونیکی بین دستگاهی (G۲G) است که زیرساخت ارائه خدمات دولت به کسب و کارها (C۲G) و ارائه خدمات دولت به شهروندان (B۲G) را فراهم می‌کند. در واقع مرکز ملی تبادل اطلاعات برای اتصال میان دستگاه‌های مختلف راه‌اندازی شده و تعداد تراکنش‌های این مرکز بنابر اعلام مسئولان در ماه‌های گذشته در سال ۹۹، از ۱.۵ میلیارد به ۸ میلیارد در سال ۱۴۰۲ رسیده است که نشان می‌دهد دستگاه‌ها بیشتر به یک‌دیگر متصل شده‌اند.
آخرین وضعیت و عملکرد مرکز ملی تبادل اطلاعات (NIX)
بر اساس قانون، تکلیفی برای سازمان فناوری اطلاعات ایران ایجاد شد که از سال ۱۳۹۵ ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات در دستور کار قرار گرفت به گفته رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در آن زمان تنها هفت خدمت بر این بستر ارائه می‌شد و شاهد فعالیت ۲۷ دستگاه سرویس دهنده و ۲۶ دستگاه سرویس گیرنده بودیم که به تدریج بر تعداد دستگاه‌های سرویس دهنده و سرویس گیرنده در این مرکز افزوده شد.
در سال ۱۴۰۰ حدود یک هزار و ۵۰۰ سرویس بر این بستر ارائه می‌شد اما اکنون تعداد این خدمات به بیش از سه هزار ۵۰۰ مورد رسیده است و تا سال ۱۴۰۰ حدود ۹۰ دستگاه به سرویس‌دهی بر این بستر می‌پرداختند که این رقم تاکنون به بیش از ۱۶۰ مورد ارتقاء یافته است. همچنین در زمینه دستگاه‌های سرویس گیرنده نیز تعداد آنها طی سه سال گذشته از ۹۱۶ مورد به بیش از ۱۱۰۰ دستگاه رسیده است.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه تاکنون بیش از ۲۴ میلیارد تراکنش بر بستر مرکز ملی تبادل اطلاعات یا NIX انجام شده است، اظهار کرد: با این وجود لازم است تعداد خدماتی که دستگاه‌های مختلف اجرایی بر این بستر ارائه می‌کنند افزایش پیدا کند. در حال حاضر حدود ۱۴ تا ۱۵ درصد خدمات دستگاه‌های مختلف به حالت هوشمند درآمده است که طبق برنامه ششم توسعه لازم است سالانه ۲۰ درصد خدمات هر سازمان به خدمات هوشمند آن اضافه شود.
در این راستا وی به تازگی درباره وضعیت تراکنش های این مرکز اعلام کرد: در کل سال ۱۴۰۲ به حدود ۸.۶ میلیارد و در شش ماه نخست سال جاری به بیش از چهار میلیارد رسیده است.
وی گفت: عمده این تراکنش‌ها مربوط خدماتی است که مردم از سامانه‌های دستگاه‌های دولتی و حتی خصوصی دریافت کرده‌اند.
