به گزارش مشرق، در شرایطی که اصالت و باورهای نوجوانان ما در خط مقدم پیکارهای تمدنی، مورد هدف جریانهای ضدفرهنگی قرار دارد، تولیدات وصنایع فرهنگی و هنری ارزشمدار و هویتساز، به کالاهایی استراتژیک بدل شده و ضرورت دوچندانی پیدا کردهاند.
خوشبختانه رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنان خود و درعمل بارها براین مهم تاکید داشتهاند و رونمایی از تقریظ گرانقدر ایشان بر کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» بهعنوان مستندی داستانی درخصوص یوما...۱۳آبان و تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در روزهای اخیر و در هفته نوجوان و روز دانشآموز، پیامآور ضرورت تولید محتوای بصیرتآفرین بهویژه برای نوجوانان و آیندهسازان کشور است.
آشنایی و تسلط نوجوانان بهعنوان وارثان راستین انقلاب اسلامی بر تاریخ و حوادث و دستاوردهای ملی و مذهبی، نهتنها شبهات ذهنی آنها را برطرف میکند بلکه با تبلور حس امید، میدانداری و اثرگذاری در این نسل، موجب حفظ و نشر ارزشها میشود و کمک میکند نوجوانان ایرانی با الگوگیری از تاریخسازان کشور، راه خود را پیدا کنند و در تهاجمات فرهنگی آسیب کمتری ببینند.
موضوعات مرتبط با کودکونوجوان، همواره از مسائل مهمی است که مدنظر تصمیمگیران، تصمیمسازان و عوامل مهم اجرایی امور در کشور بوده است، اما با وجود چنین مطالبه و نیازی، ما در زمینه تولید و انتقال محتوا به نوجوانان کمکاری کردهایم.
برای بررسی ابعاد بیشتر این مسأله، درباب اهمیت تولید آثاری مانند کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» بهعنوان عناصری هویتبخش برای نسل جدید و نوجوانان، روزنامه جام جم با عباس سلیمی نمین پژوهشگر حوزه تاریخ و سیاست و مدیر دفتر مطالعاتوتدوین تاریخ ایران، به گفتوگو نشسته که در ادامه می خوانید.
سلیمی نمین با اشاره به این نکته که «ایستگاه خیابان روزولت» کتابی روایتگونه و درعین حال مستند است که از دوره تاریخی خاصی میگوید، خاطرنشان کرد: «دراین کتاب خواننده با جوانان و نوجوانانی آشنا میشود که درحادثهای تاریخساز، نقش محوری برعهده داشتند. از این منظر چنینکتابی حتما تاثیرات تربیتی و فرهنگی برای نسل جدید بههمراه خواهد داشت.»وی تصریح کرد: در آن دوران نوجوانان و جوانان ایرانی توانستند سیاستگذاران و احزاب را باخود همراه کنند و آنها را متوجه تحول و نیازهای تاریخ خود کنند. جوانها در آن مقطع با مطالعات میدانی خود و تجربههای تاریخی توانستند جامعه را نیز بهطور کامل با خودهمراه کنند. آنگاه که جامعه اقدام جوانان را در مسیر مصالح خود دید، با آنها همراهی کرد. درحقیقت یکدلی باعث شد نقش جوانان در مسائل سیاسی کشور پررنگ شود.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران اضافه کرد: نوجوان و جوانی که گذشته را درک نکرده، اما تاریخ را خوب خوانده در بزنگاههای تاریخی نقشآفرینی درستی دارد. وی باانتقاد از اینکه هدایتگری برگزاری مراسم روز سیزده آبان از دست نسل جدید گرفته شده و مراجع رسمی برگزارکننده این رویداد شدهاند، افزود: «[مراسم] ۱۳ آبان و سالگرد تسخیر لانه جاسوسی آمریکا که دستاورد جوانان و دانشجویان انقلابی بوده باید هرساله توسط جوانان برگزار شود. ما بهاین بهانه که موضع برخی دانشجویان مشارکتکننده در آن واقعه بزرگ، امروز نسبت به حوادث تاریخی متفاوت شده، مالکیت این روز را از نوجوانان و جوانان و دانشجویان گرفتهایم و به آن موضع رسمی بخشیدهایم.»
بهگفته این پژوهشگر، شاید بعد از گذشت زمان، برخی از عوامل شکلدهنده به آن واقعه موضع دیگری اتخاذ کردهاند، اما تعداد بسیاری از آنها هم بر پیمان خود ایستادند و حتی در رابطه با کنشهایی که در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا انجام داده بودند کتاب نوشتند و به دفاع از آن پرداختند.
نوجوان تاریخخوان، تاریخساز میشود
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران اضافه کرد: نوجوان و جوانی که گذشته را درک نکرده، اما تاریخ را خوب خوانده در بزنگاههای تاریخی نقشآفرینی درستی دارد.
وی باانتقاد از اینکه هدایتگری برگزاری مراسم روز سیزده آبان از دست نسل جدید گرفته شده و مراجع رسمی برگزارکننده این رویداد شدهاند، افزود: «[مراسم] ۱۳ آبان و سالگرد تسخیر لانه جاسوسی آمریکا که دستاورد جوانان و دانشجویان انقلابی بوده باید هرساله توسط جوانان برگزار شود. ما بهاین بهانه که موضع برخی دانشجویان مشارکتکننده در آن واقعه بزرگ، امروز نسبت به حوادث تاریخی متفاوت شده، مالکیت این روز را از نوجوانان و جوانان و دانشجویان گرفتهایم و به آن موضع رسمی بخشیدهایم.»
بهگفته این پژوهشگر، شاید بعد ازگذشت زمان، برخی از عوامل شکلدهنده به آن واقعه موضع دیگری اتخاذ کردهاند، اما تعداد بسیاری از آنها هم بر پیمان خود ایستادند و حتی در رابطه با کنشهایی که در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا انجام داده بودند کتاب نوشتند و به دفاع از آن پرداختند.
جایگاه پژوهش در کشور ما ضعیف است
وی در پاسخ به سوالی دررابطه با ملاحظاتی که در تهیه آثار فرهنگی و کار پژوهشی پیرامون موضوعات تاریخی مانند یوما... ۱۳آبان برای مخاطب گروه سنی نوجوان باید در نظر گرفته شود، توضیح داد:«نخستین سیاستی که در این زمینه نیاز داریم تقویت پژوهش است. جایگاه پژوهش در کشور ما نهتنها نسبت به تاریخ بلکه در سایر موضوعات اجتماعی و مربوط به معرفت انسانها بسیار ضعیف است. پژوهش دراین عرصهها مورد غفلت جدی قرار گرفته است. آنچه میتواند مسیر را برای همراهی نسلی که بزنگاههای تاریخی را درک نکردهاند آسان کند، پژوهش است. پژوهش تمام نگاهها و دیدگاهها را کنار هم قرار میدهد. پژوهش باعث اشراف و آگاهی در مخاطب میشود بههمین دلیل میتواند نسبتبه وقایع جمعبندی کند. اگر پژوهش نکنیم قادر نخواهیم بود نوجوانان و جوانان را نسبتبه موضوعات قانع کنیم.»
آگاهی جز از مسیر مطالعه و پژوهش بهدست نمیآید
آنطور که سلیمینمین میگوید، مشکل اصلی جامعه امروز ما عدم پژوهش است. یکی دیگر از مشکلات، کتابنخواندن افرادی است که در جایگاه فرهنگی و تولید محصولات فرهنگساز و تربیتی قرار دارند.
وی درهمین رابطه تصریح کرد: کسانی که در چنین جایگاهی قرار دارند باید نسبتبه مسائل تاریخی آگاهی و اشراف داشته باشند. آگاهی نیز جز از مسیر مطالعه و پژوهش به دست نمیآید. خوشبختانه رهبری کشورما توسط شخصیتی صورت میگیرد که در زمینه مطالعه و پژوهشگری، انسانی فرهیخته و بسیارپیشتازاست.رهبرانقلاب آخرین آثارحوزه نشررادنبال ومطالعه میکنندمتأسفانه مدیران میانی مااز این روش حکومتداری بهره نبردهاند. مدعیان حکومتداری باید اشراف لازم را در مسائل فکری در محدوده ایران و فراایران داشته باشند.
مدیرانی اهل مطالعه، ملتی اندیشهورز
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران ضمن تاکید بر اینکه اندیشههای تولیدی در کشور و خارج از کشور باید مورد نظر حکمرانان کشور باشد، ادامه داد: اگر مدیران میانی ما اهل مطالعه باشند، سرریز این مطالعه و اندیشهورزی در اقشار دیگر جامعه بهویژه نوجوانان که هویت آنها درحال شکلگیری است و تاثیرپذیر هستند، مشاهده خواهد شد. امروز بهدلیل چنین غفلتهایی، سرانه مطالعه پایین است و درخصوص ایران که انقلابی فرهنگی را تجربه کرده، این سطح از مطالعه قابلقبول نیست.
«ایستگاه خیابان روزولت» کار مطالعه را تسهیل میکند
سلیمینمین معتقد است: آثاری که تولید میشود بهدلیل عدم اشراف کامل تولیدکنندگان چنین محصولاتی بر تاریخ و نیاز نوجوان و جوان معاصر، ارتباط عمیقی با این نسل برقرار نمیکند.دراین میان کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» یکی از نمونههای موفق است، چراکه این نوع کتابها کار مطالعه را برای مخاطب تسهیل میکنند. ایستگاه خیابان روزولت، موضوع پیچیده سیاسی و تاریخی را روان و رمانگونه اما مستند ارائه کرده است. پس دریافت محتوای اثر برای خواننده نوپاتر و نوجوان آسان است. برای اینکه به آثاری متناسب با نیاز و درک مخاطب برسیم، بازهم به امر پژوهش نیاز داریم.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران اضافه کرد: یک اثرخوب میتواندمخاطب راقانع کند، چراکه او برهمه دیدگاهها اشراف پیدا کرده و درنهایت به جمعبندی محققان نمیرسدوایستگاه خیابان روزولت ازاین جهت یک نمونه موفق است. روز۱۳آبان که توسط نوجوانان وجوانان و دانشجویان کشور رقم خورده نیازمند کارهای فرهنگی بیش ازاین است. لیاقت فهم ومطالبات جوانان ما ارزش بالایی دارد و باید رویکرد گذشتگان و تصمیمات تاریخی که براساس فهم و آگاهی خود گرفتهاند، بهدرستی به نسل بعدی منتقل شود.
میدانداری نوجوانان از طریق تجربهاندوزی و آگاهی
وی در پاسخ به این سؤال که تولیدات فرهنگی ازجمله کتابها تا چه اندازه میتوانند نوجوانان را با مسائل جامعه همراه کنند و احساس انفعال را از آنها بگیرند و برای آنها الگوسازی کنند، عنوان کرد: باید بهصورت مستند به نوجوان وجوان گفته شود که شما زمانی میتوانید در اجتماع تأثیرگذار باشید که از آگاهی لازم در مسائل روز برخوردار شوید. همچنین باید کولهبار شما از تجربیات گذشته پر باشد. اگر به چنین شرایطی دست پیدا کنند قطعا در جامعه اثرگذار خواهند بود و گواه آن همان نوجوانان و جوانان دانشجویی است که در ۱۳آبان سال ۵۷ چنین کار بزرگی را به ثمر نشاندند.
به گفته سلیمی نمین، جوانان و نوجوانانی که لانه جاسوسی را تسخیرکردند میتوانند برای کسانی که امروز میگویند به ما میدان داده نمیشود الگو باشند. اگر حرکت دانشجویان در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا برای جوان امروزی و نوجوانان تبیین شود پاسخ غیرشعاری به آنها داده شده، ضمن اینکه احساس تأثیرگذاری و میدانداری در تحولات جامعه را بهدستمیآورند.
تولیدات فرهنگی باید ملت را قانع سازد، نه مدیران را
وی ادامه داد: تولیدات فرهنگی در خصوص تاریخ و موضوعات سیاسی و اجتماعی باید ملت را قانع سازد، نه مدیران را. زمانی که ملت نسبت به تحول یا موضوعی قانع شود، سیاستگذاران خودبهخود با آنها همراه خواهند شد. ۱۳ آبان سال ۵۷ بسیاری از سیاستمداران حاکم و در رأس آن دولت مستقر با دانشجویان همراه نبودند.