به گزارش مشرق به نقل از مهر، خشکسالی به عنوان بی سر و صداترین بلای طبیعی به مراتب بیشتر از سایر بلاهای طبیعی خطر و خسارت داشته و خراسان جنوبی را از جوانب بسیاری دچار خسارت کرده است.
به گفته مسئولان، خراسان جنوبی از بحرانی ترین کانون های خشکسالی در کشور است.
خراسان جنوبی با 81 درصد عرصه های بیابانی، استانی است، که 87 درصد مراتع آن فقیر بوده و این درحالیست که خشکسالی 14 ساله مشکلات تامین علوفه را در این استان دوچندان کرده است.
عشایر خراسان جنوبی از دیرباز به تمامی نقاط سرسبز استان و استانهای همجوار کوچ می کردند که خشکسالی های متوالی باعث ساکن شدن این قشر فعال و پویای استان در مناطق مرزی شده است.
طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال 87 از عشایر کوچنده، 13 درصد جمعیت خراسان جنوبی با جمعیت 80 هزار و 166 نفر عشایر هستند، که هفت درصد از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اند.
مراتع موجود در خراسان جنوبی جوابگوی نیاز دام نیست
مدیر کل امور عشایری خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، اظهارداشت: جمعیت 15 هزار خانواری عشایر استان تنها از مراتع برای تامین علوفه دامهایشان استفاده می کنند که این مراتع جوابگوی نیازشان نیست.
محمد ابراهیم ابراهیمی گفت: عشایر آسیب دیده از خشکسالی خراسان جنوبی که برای بهره مندی از علوفه دامهایشان شرایط برابر با سایر استانهای غنی تر دارند برای نجات زندگی دامهایشان مجبورند، علوفه ای را خریداری کنند که به قیمت آزاد در بازار به فروش می رسد.
وی اضافه کرد: از ابتدای امسال علوفه شامل سبوس، جو، گندم دامی و سورگوم علوفه ای به قیمت آزاد بین عشایر خراسان جنوبی توزیع شده است.
34 درصد تولیدات دامی استان به عشایر اختصاص دارد
ابراهیمی با اشاره به اینکه 34 درصد دام استان به عشایر اختصاص دارد، افزود: این میزان معادل یک میلیون و 373 راس دام سبک و سنگین و یک میلیون و 300 هزار واحد دامی در استان است.
وی 34 درصد تولیدات دامی استان را متعلق به جامعه عشایری دانست و بیان کرد: طی سال گذشته 13 هزار و 500 تن شیر، سه هزار و 520 تن گوشت قرمز و 670 تن پشم و کرک از طریق عشایر استان تولید شده است.
خشکسالی تهدید جدی برای عشایر خراسان جنوبی
مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی با بیان اینکه خشکسالی های چند ساله موجب پائین آمدن سطح درآمدی جامعه عشایری شده است، اظهارداشت: نمی توان گفت جامعه عشایری جامعه فقیری هستند، اما این قشر از لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات مناسب فوق العاده محروم هستند که رفع این محرومیت همت بلند مسئولین را می طلبد.
وی بیان کرد: سوء تغذیه دام، افزایش بیماری های واگیردار، مرگ و میر دام، کاهش آبستنی دام، افزایش سقط جنین دام و مرده زایی در دام ها از جمله عوارض خشکسالی 14 ساله در مناطق عشایری بوده که مشکلات جامعه عشایری را دو چندان کرده است.
ابراهیمی خریدهای تضمینی دولت برای حمایت از جامعه عشایری در سال های خشکسالی را راهکار مناسبی حفظ دام جامعه عشایری ذکر کرد.
مدیر کل امور عشایر خراسان جنوبی خشکسالی های پیاپی و تبعات ناشی از آن را مهمترین تهدید جدی برای عشایر این استان عنوان کرد و بیان داشت: دام عشایر به دلیل وابستگی به مرتع بیشترین خسارات از خشکسالی را به خود اختصاص داده که در این راستا باید سهم عشایر استان در بحث یارانه های علوفه دام جدا دیده شود.
صدور پروانه چرا، عاملی برای رونق دامداری عشایر خراسان جنوبی
ابراهیمی خواستار صدور مجدد پروانه چرا برای عشایر استان شد و گفت: در سالیان اخیر تعدادی از عشایر استان موفق به اخذ پروانه چرا و تعدادی هم از این خدمت جا ماندند، که امروز نیازمند تجدید نظر و بازنگری است.
وی با بیان اینکه نداشتن پروانه چرا برای عشایر استان، منجر به ضایع شدن حق و حقوق این قشر سخت کوش استان شده است، افزود: در این راستا با پیگیری های انجام شده مقرر است، از سوی سازمان عشایر کشور، فراخوانی داده شده و صدور پروانه چرا برای رفع مشکل عشایر استان تجدید نظر شود.
ابراهیمی با اشاره به اینکه براف رفع مشکلات ناشی از خشارات خشکسالی باید استان های همجوار با یکدیگر تفاهم نامه مبادله کنند، افزود: در این راستا نباید با ورود دام های عشایر استان های غیر بومی در صورتی که مردم آن منطقه اعتراض نکنند، مسئولان هم اقدام به بیرون کردن عشایر از منطقه چرا کنند.
وی با اشاره به اینکه دامداری عشایر خراسان جنوبی نیازمند برنامه ریزی و سیاست گذاری های جامع است، افزود: با اجرای تمهیدات لازم می توان مشکلات ناشی از خشکسالی برای این قشر را رفع کرد.
مدیر کل امور عشایری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه عشایر استان تنها در زمان بروز خشکسالی ها نیازمند همت مسئولان هستند، تصریح کرد: با آباد شدن و سرسبز بودن مراتع، عشایر نیازمند حمایت نبوده و خود می توانند موجب خودکفایی خود و استان شوند.
فروش دام های عشایر به علت خشکسالی/ تولیدات عشایر در دست دلالان
یکی از سران عشایر شهرستان زیرکوه در گفتگو با مهر، از فروش تعداد زیادی از دام های سبک با قیمت بسیار ارزان در این منطقه خبر داد و گفت: خشکسالی ها منجر به کاهش تولیدات دامی و لبنی در این منطقه شده و فروش دام ها به نفع دلالان صورت گرفته است.
خلیل شیفته با بیان اینکه به دلیل عدم حمایت از سوی مسئولان دام های عشایر توسط دلالان با چک های مدت دار هشت ماهه الی یکساله خریداری می شوند، تاکید کرد: این امر دغدغه زیادی برای عشایر فراهم کرده و دام های عشایر منطقه به دست دلالانی می افتد که با کمترین قیمت دستان عشایر را از زحمات یک ساله برای دام، خالی می گذراند.
عدم برخورداری از امکانات عامل مهاجرت عشایر به شهرها
یکی از عشایران شهرستان زیرکوه نیز در گفتگو با مهر، علت مهاجرت جوانان به شهر را عدم برخورداری از امکانات و تسهیلات رفاهی اعلام کرد.
حسین سپهری، فرسودگی چاه های مالداری و مشکلات بیمه ای دام را از دیگر علل مهاجرت به شهر دانست و افزود: حفر چاه کشاورزی برای رونق کشاورزی، لایه روبی بندهای خاکی، شن ریزی ایل راه ها، احداث نمازخانه، حمام و سرویس های بهداشتی از جمله خواسته های مناطق عشایری منطقه زیرکوه است.