نظر مبارک شما در مورد برپایی مراسم عید نوروز چیست ؟ و از دیدگاه دینی چه جایگاهی دارد ؟
اوّلاً:
در برخی روایات نوروز را عید مذهبی دانسته اند که حوادث تاریخی مطلوب ویا
پیروزی هایی در آن واقع شده؛ ولی با توجّه به این که اعتبار این روایات
ثابت نیست نمی توان نوروز را به عنوان عید مذهبی در نظر گرفت امّا عید ملّی
ایرانیان و بعضی کشورهای اسلامی دیگر است. مانند بسیاری از اعیاد که در
میان اقوام جهان مرسوم است و بدعت هم محسوب نمی شود. و اساس این عید ملّی
آغاز بهار است که تحوّل مهمّی در عالم طبیعت و موجودات به وجود می آید.
ثانیاً: به موازات این عید سنّت های حسنه و کارهای پسندیده ای از جمله دعا و توجّه به خداوند در آغاز سال، صله رحم، کنار گذاشتن کدورتها، نظافت، مسافرت و تجدید قوا برای انجام کار بهتر، کمک به نیازمندان در هفته احسان و مانند آن انجام می شود که آثار مثبتی دارد و از نظر اسلام مطلوب است.
ولی باید از آمیخته شدن این امور مثبت با خرافات و گناهان خودداری کرد؛ از جمله شب چهارشنبه سوری است که هیچ مدرکی برای آن نیست و تفاوتی با سایر چهارشنبه ها ندارد و ضایعات فراوانی هر سال در آن ایجاد می شود از جمله نقص در بدن یا آسیب رسیدن به بیماران قلبی و عصبی و زنان باردار. که نمی توان این ها را نادیده گرفت و گفت این مراسم جزء آداب نیاکان است، چرا که مصداق سخن مشرکان در آیه شریفه « إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ (الزخرف/23) » خواهد شد. و پریدن از روی آتش و تبادل سرخی و زردی و امثال آن قطعاً از خرافات می باشد. همچنین روز سیزدهم فروردین که می تواند آثار مثبتی از جمله گردش در طبیعت و دیدن آثار عظیم خلقت خداوند و تفریح سالم داشته باشد و نباید آن را با خرافاتی از جمله نحس دانستن آن و پایمال کردن زراعت مردم به این بهانه و ارتکاب گناهان آلوده کرد.
با توجّه به نکات فوق باید اعتدال را در مورد این عید در نظر گرفت؛ از طرفی نباید آن را به طور کامل نفی کرد زیرا آثار مثبت فراوانی دارد و نه هر چیز را که به نام عید نوروز انجام می شود پذیرفت. «وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطا (البقرة / 143 ) ».
ثانیاً: به موازات این عید سنّت های حسنه و کارهای پسندیده ای از جمله دعا و توجّه به خداوند در آغاز سال، صله رحم، کنار گذاشتن کدورتها، نظافت، مسافرت و تجدید قوا برای انجام کار بهتر، کمک به نیازمندان در هفته احسان و مانند آن انجام می شود که آثار مثبتی دارد و از نظر اسلام مطلوب است.
ولی باید از آمیخته شدن این امور مثبت با خرافات و گناهان خودداری کرد؛ از جمله شب چهارشنبه سوری است که هیچ مدرکی برای آن نیست و تفاوتی با سایر چهارشنبه ها ندارد و ضایعات فراوانی هر سال در آن ایجاد می شود از جمله نقص در بدن یا آسیب رسیدن به بیماران قلبی و عصبی و زنان باردار. که نمی توان این ها را نادیده گرفت و گفت این مراسم جزء آداب نیاکان است، چرا که مصداق سخن مشرکان در آیه شریفه « إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ (الزخرف/23) » خواهد شد. و پریدن از روی آتش و تبادل سرخی و زردی و امثال آن قطعاً از خرافات می باشد. همچنین روز سیزدهم فروردین که می تواند آثار مثبتی از جمله گردش در طبیعت و دیدن آثار عظیم خلقت خداوند و تفریح سالم داشته باشد و نباید آن را با خرافاتی از جمله نحس دانستن آن و پایمال کردن زراعت مردم به این بهانه و ارتکاب گناهان آلوده کرد.
با توجّه به نکات فوق باید اعتدال را در مورد این عید در نظر گرفت؛ از طرفی نباید آن را به طور کامل نفی کرد زیرا آثار مثبت فراوانی دارد و نه هر چیز را که به نام عید نوروز انجام می شود پذیرفت. «وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطا (البقرة / 143 ) ».
من
به شخصه هیچ عقیده ای به ملیت و ملی گرایی ندارم و فکر می کنم که یکی از
اهداف متعالیه اسلام زدودن همین افکار قومی و قبیله ای و ... بوده است.
اکنون در کتاب «مفاتیح» به احادیثی برخوردم درباره ی تعظیم نوروز و مراسمی
که درباره ی آن و عبادات مخصوص آن روز آورده شده است. آیا این روایات
کاملاً معتبر است؟
یکی از دوستان می گفت احتمال آن که اجداد ما این روایات را ساخته باشند تا بتوانند در سایه ی آن کار خود را بکنند زیاد است. مثلاً در «هفت سین» قرآن می گذارند تا رنگ و بوی اسلامی بگیرد و به این عنوان آن را حفظ کنند. لطفاً توضیح دهید.
یکی از دوستان می گفت احتمال آن که اجداد ما این روایات را ساخته باشند تا بتوانند در سایه ی آن کار خود را بکنند زیاد است. مثلاً در «هفت سین» قرآن می گذارند تا رنگ و بوی اسلامی بگیرد و به این عنوان آن را حفظ کنند. لطفاً توضیح دهید.
نوروز
ربطی به قوم خاصی ندارد و مربوط به طبیعت است که در روایات به آن اشاره
شده است و سفارش به روزه و دعا و ... کرده اند اما مسائل اضافی و ملحق به
نوروز، ساختگی است و اعتبار ندارد.
عید
نوروز در روایات و احادیث ما شیعیان و در شرع مقدس اسلام چه جایگاهی دارد؟
و آیا در این باره حدیث و روایتی موجود است؟ و آیا رسم و رسوماتی برای آن
تعریف شده است؟
روایتی
در مورد نوروز وجود دارد هر چند از نظر سند مورد گفتگو است. شرح آن را در
کتاب «مفاتیح نوین» بخش (اعمال ماه های خورشیدی) مطالعه فرمایید.
آیا
این درست است که دین اسلام عید نوروز را رد کرده است؟ با توجه به روایت
امام موسی کاظم (علیه السلام) چرا باید دین اسلام عید نوروز را رد کند؟ آیا
نمی شود ما تمام سنت های کشورمان را که مربوط به زمان هخامنشیان است داشته
باشیم و شیعه هم باشیم؟
عید
نوروز فرصت مناسبی برای صله رحم و نظافت و امثال آن و تفکر در مورد عظمت
خدا در نو شدن طبیعت است ولی اگر به کارهای خرافی نظیر مراسم چهارشنبه سوری
و سیزده بدر دچار شود، قطعاً مورد رضایت خداوند نخواهد بود.
آیا
درست است که روز قبل از سال تحویل (عید سال نو شمسی) روز عید مردگان است؟
این روز اعمال یا دعای خاصی دارد؟ در این روز می بینیم که سفره هفت سین بر
سر مزار پهن می کنند، آیا درست است؟
این مطلب اعتباری ندارد و این یک رسم عرفی است که مردم بر سر مزار مردگان حاضر می شوند و فاتحه می خوانند.
آیا برپایی «سفره ی هفت سین» به عنوان یک مراسم سنتی در کنار بقاع متبرکه جایز است؟
مانعی ندارد.
شنیده
بودم که شما گفته اید نوروز بی اساس و سطحی است و مسلمانان را از آن بر
حذر داشته اید. می خواستم بدانم که آیا این مطلب صحت دارد و این که نظر
شما درباره ی نوروز چیست؟
عید
نوروز جنبه های مثبت و منفی متعددی دارد. جنبه های مثبت آن نظافت، صله
رحم، کمک به اقشار ضعیف و کم درآمد و مانند آن است و جنبه های منفی آن،
مراسم خرافی چهارشنبه سوری، سیزده بدر، تشریفات کمرشکن، چشم و هم چشمی،
مسافرت های گناه آلود، شکستن مرز محرمیت ها و امثال آن می باشد. حال اگر به
جنبه های مثبت آن پرداخته شود و از جنبه های منفی آن اجتناب شود طبق روایت
حضرت علی علیه السلام که فرمدند " َ کُلُّ یَوْمٍ لَا یُعْصَى اللَّهُ
فِیهِ فَهُوَ یَوْمُ عِیدٍ " عید نوروز طبیعی، عید تشریعی هم می شود و اگر
خدای نکرده بر عکس شود از منظر حضرت علی (علیه السلام) چنین روزی عید
نخواهد بود.
آیا نحس بودن عدد 13 مورد قبول فرهنگ شیعه است؟ جایگاه نوروز و شادی در فرهنگ شیعه چگونه است؟
سیزده بدر ریشه شرعی ندارد و از خرافات است ولی تفریح سالم و خالی از گناه بدون اعتقاد به نحس بودن سیزده، اشکالی ندارد.
در زمینه ی نوروز می توانید به کتاب «مفاتیح نوین» که در بخش (تالیفات) سایت موجود است در قسمت «اعمال ماه های خورشیدی» مراجعه فرمایید.
در زمینه ی نوروز می توانید به کتاب «مفاتیح نوین» که در بخش (تالیفات) سایت موجود است در قسمت «اعمال ماه های خورشیدی» مراجعه فرمایید.
من
طلبه هستم و با چند نفر دیگر از طلاب در مورد عید نوروز تحقیقاتی انجام
داده ایم و طبق گفته علمای رجال و درایه، حدیثی که شیخ طوسی (رحمة الله) در
مورد عید نوروز ذکر کرده اند معتبر نمی باشد زیرا اولاض خبر واحد است و به
حد تواتر نرسیده، ثانیاً منبع آن کتابی قوی نیست چون در کتاب دعاییه ایشان
ذکر شده نه در کتاب فقهیه ایشان. در ضمن اصل کلمه ی عید یعنی بازگشت. این
بازگشت در حالیست که ریشه ی این عید به آیین زردشتیان باز می گردد. حال
سوال این است که نظر فقهی و نظر محققانه ی شما در این مورد چیست؟
ما برای عید نوروز جنبه ی شرعی قائل نیستیم بلکه یک قرارداد عرفی است که آثار مطلوبی دارد و از آثار نامطلوب آن نیز باید پرهیز گردد.