گروه سیاسی مشرق _ بررسی نقاط قوت و ضعف دولت کنونی از آن جهت حائز اهمیت است که در آستانه یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری قرار داریم و در انتخابت خردادماه 92 باید انتخابی دقیق را انجام دهیم.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در فراز پایانی سخنرانی مهم نوروزی خویش در حرم مطهر رضوی (ع) و در آغاز سال 92، درباره ویژگیهای نامزد اصلح انتخابات ریاست جمهوری، عبارتی پرمحتوا و عمیق بیان داشتند که نیازمند تبیین است: «آنچه ما برای رئیسجمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی كه امروز وجود دارد، منهای ضعف هایی كه وجود دارد.»
گروه سیاسی مشرق پیش از این در گفت و گو با برخی از چهره های سیاسی (1) (2) (3) به بیان خصوصیت های مثبت و منفی دولت احمدی نژاد پرداخته بود، اما با توجه به اینکه مقام معظم رهبری در بیاناتشان در 8 سال گذشته مکررا بر نقاط قوت و ضعف دولت اشاره داشته اند، سخنان ایشان حتما بهترین منبع برای یافتن این امتیازات و نقاط ضعف دولت است که می تواند ما را برای انتخاب 24 خردادماه کمک فراوانی کند.
با توجه به اینکه بیان این نقاط قوت و ضعف در مقاطع مختلف زمانی در طول 8 سال گذشته بوده است و هر کدام از این بیانات مربوط به زمان خاصی از عمر دولت احمدی نژاد بوده است، تاریخ بیانات مقام معظم رهبری در کنار هر پاراگراف ذکر شده است.
در این بسته خبری مهمترین نقاط قوت دولت نهم و دهم احمدی نژاد با جستجو در تعدادی از بیانات رهبر معظم انقلاب ارائه می شود.
1. پایبندی به ارزشها و گفتمان امام و انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی در فراز پایانی سخنرانی مهم نوروزی خویش در حرم مطهر رضوی (ع) و در آغاز سال 92، درباره ویژگیهای نامزد اصلح انتخابات ریاست جمهوری، عبارتی پرمحتوا و عمیق بیان داشتند که نیازمند تبیین است: «آنچه ما برای رئیسجمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی كه امروز وجود دارد، منهای ضعف هایی كه وجود دارد.»
گروه سیاسی مشرق پیش از این در گفت و گو با برخی از چهره های سیاسی (1) (2) (3) به بیان خصوصیت های مثبت و منفی دولت احمدی نژاد پرداخته بود، اما با توجه به اینکه مقام معظم رهبری در بیاناتشان در 8 سال گذشته مکررا بر نقاط قوت و ضعف دولت اشاره داشته اند، سخنان ایشان حتما بهترین منبع برای یافتن این امتیازات و نقاط ضعف دولت است که می تواند ما را برای انتخاب 24 خردادماه کمک فراوانی کند.
با توجه به اینکه بیان این نقاط قوت و ضعف در مقاطع مختلف زمانی در طول 8 سال گذشته بوده است و هر کدام از این بیانات مربوط به زمان خاصی از عمر دولت احمدی نژاد بوده است، تاریخ بیانات مقام معظم رهبری در کنار هر پاراگراف ذکر شده است.
در این بسته خبری مهمترین نقاط قوت دولت نهم و دهم احمدی نژاد با جستجو در تعدادی از بیانات رهبر معظم انقلاب ارائه می شود.
_ امتیازات دولت نهم و دهم _
1. پایبندی به ارزشها و گفتمان امام و انقلاب
- فرصت اين روز و روزگارى كه شما بر سر كار هستيد، بسيار فرصت استثنايى و مغتنمى است؛ حقيقتاً از دورههايى است كه ما نظير آن را در گذشتهى دوران انقلاب تا امروز كم داشتهايم. اولاً، شعارهاى دولت و مسئولان و اهداف تعيينشدهى آنان كاملاً با مبانى انقلاب و با مبانى اعلامشدهى امام عزيز ما منطبق است. ثانياً، اين گفتمان در بين مردم به طور محسوسى زنده است و وجود دارد؛ كه وجود اين گفتمان ميان مردم هم، عامل عمده و اصلىِ گرايش آنها به اين دولت و اين رئيسجمهور محترم بود... خود اين نعمت بزرگى است كه اين تفكر به صورت يك گفتمان مسلط در جامعه درآمد و همچنان ادامه دارد و بعد از روى كار آمدن اين دولت، بحمداللَّه تقويت هم شده است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- پايبندى به اصول و ارزشهاست كه خيلى شاخص مهمى است. دولت، هم در قول و شعار - كه مهم است - و هم در عمل، نشان مىدهد كه به اصول انقلاب و ارزشهاى انقلاب پايبند است... اين براى انقلاب ما يك پديدهى معجزآسا و بىنظير است كه ما امروز همان شعارهايى را مىدهيم و همان اصول و مبانىاى را براى خودمان برنامهى عمل قرار دادهايم كه در اول انقلاب همانها اعلام شده بود... امروز انسان مىبيند كه اين اصول از هميشه شفافتر، زندهتر و برجستهتر مطرح است؛ در زبان شما و در شعارهاى شما و در برنامههايى كه اعلام مىكنيد، اينها مطرح مىشود و شماها چون مسئول هستيد، آنچه كه مىگوييد، در مقام حرف باقى نمىماند و يك خط و شيار و عمقى را در جامعه بهوجود مىآورد؛ اين طبيعت مسئوليت است.... شعارهاى شما، فضاى اصولگرايى و فضاى ارزشهاى انقلابى و فضاى وفادارى به مبانى امام و انقلاب را بر جامعه حاكم كرده است؛ اين خيلى چيز باارزشى است. اولين و مهمترين شاخصهى دولت شما اين است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- شعار كلى اين دولت ... كه منطبق بر شعار و گفتمان امام و منطبق بر شعارها و گفتمانهاى انقلاب است؛ اين خيلى چيز باارزشى است. اين را هيچكس نمىتواند نديده بگيرد. هر دلبستهى به انقلاب، اين را قدر مىداند؛ هر كسى كه پيشرفت كشور را با هدايت انقلاب و با كارگردانى انقلاب تصور مىكند، بايد اين را قدر بداند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- گفتمان عمومى دولت اينهاست؛ به طور خلاصه: زندهكردن و بازسازى برخى خصوصيات جوهرى انقلاب و منطق امام؛ و مقابلهى با كسانى كه ميخواستند اين ارزشها و اين مفاهيم اساسى را منسوخ كنند، يا از بين ببرند، يا ادعا ميكردند كه منسوخ شده و از بين رفته؛ اين چيز باارزشى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- شماها هم چون حرف نظام را ميزنيد، طبعاً آماج اين تهاجم ها قرار ميگيريد؛ اين خطى است كه الان در بيرون وجود دارد. همه جورش را هم ما مىبينيم. حالا بعضى از انواع اين تهاجمات را عامهى مردم مىبينند، بعضيها را خيلى از خواص هم نمىبينند؛ اما ما مىبينيم. ما از خبرهايى كه به ما ميرسد و از نوع تحرك و تعاملى كه وجود دارد و از حرفهايى كه زده ميشود، ميفهميم كه چطور مجموعهى دولت آماج حملات است. علتش هم همين است كه گفتمان اين دولت، گفتمان انقلاب است و در جهت انقلاب حركت ميكند. اين خط خارجى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- اين را شما افتخار بدانيد كه الحمدللَّه به مبانى انقلاب پايبنديد و به اينكه شعارهاى انقلاب را قبول داريد و ميخواهيد اجراء كنيد، افتخار ميكنيد؛ اين توفيق بزرگى است. يكى از مهمترين خصوصيات اين دولت اين است كه شعارهاى خودش را شعارهاى انقلاب قرار داده و به اين، احساس سربلندى و افتخار ميكند. مردم هم به خاطر همين به شما اقبال كردند؛ اين هم معلوم باشد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
- يك بخش ديگر از اين نقاط قوّتى كه به نظر من روى آن بايد تكيه كرد، مسئلهى برجسته شدن ارزشهاى انقلاب است. در اين سالهائى كه دولت نهم و دولت دهم بر سر كار بودند تا امروز، گفتمان انقلاب و ارزشهاىانقلاب و چيزهائى كه امام به آن توصيه ميكردند و ما آنها را از انقلاب آموختيم، خوشبختانه كاملاً برجسته شده: مسئلهى سادهزيستى مسئولان، استكبارستيزى، افتخار به انقلابيگرى. يك دورهاى بر ما گذشت كه اسم انقلاب و انقلابيگرى و اينها به انزوا افتاده بود؛ سعى ميكردند به عنوان يك ارزش منفى يا ضد ارزش، از اين چيزها ياد كنند؛ مقاله مينوشتند، حرف ميزدند، گفته ميشد. امروز خوشبختانه اينجور نيست، درست بعكس است؛ گرايش عمومى مردم و مسئولان كشور به حركت انقلابى، جهتگيرى انقلابى، ارزشهاى انقلابى و مبانى انقلاب است. اين را توجه داشته باشيد كه يكى از عوامل گرايش مردم به دولت، همين هاست؛ يعنى مردم به اين ارزشها اهميت ميدهند. مسئلهى دعوت به عدالت، مسئلهى سادهزيستى، دور بودن مسئولان از تجمل؛ اينها خيلى چيزهاى مهمى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
2. سیاست خارجی و استکبار ستیزی؛
- يك خصوصيت ديگر هم كه باز جاى ذكر دارد، اين است كه اين دولت در برابر زيادهخواهيهاى استكبار، دچار انفعال نشد؛ اين بهنظر من خيلى مهم است كه در تعامل با دنيا، انسان جاى خودش را بداند، خواست خودش را بداند، نيرو و قدرت خودش را بداند و بداند كه بايد چهكار كند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- استكبارستيزى - كه معناى ويژهى انقلابى خودش را دارد - در اين دولت تشخص و تميّز پيدا كرد. معناى استكبارستيزى دشمنى كردن با دولتهاى دنيا نيست، معنايش دشمنى كردن با استكبار است. استكبار - از هر دولتى و از هر نظامى سر بزند - آفتِ براى بشريت است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- مسئلهى اعادهى عزت ملى و ترك انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زيادهطلبى سياستهاى ديگران و ترك شرمندگى در مقابل غرب و غربزدگى را هم انسان در اين دولت احساس مىكند؛ عزت ملى و استقلال حقيقى و معنوى از اينجا حاصل ميشود. استقلال به اين نيست كه انسان شعار استقلال بدهد يا حتى مثلاً در زمينههاى اقتصادى هم به يك رشد بالايى دست پيدا كند؛ نه، استقلال اين است كه يك ملت به هويت خود و به عزت خود معتقد و براى او اهميت قائل باشد، براى حفظ او تلاش و كار كند و در مقابل متعرضين و مستهزئين، شرمندهى اظهارات و جايگاه خود نباشد. ما متأسفانه در برخى از اوقات گذشته، ميديديم كه بعضى از كسانى كه مرتبط با مسئولين بودند يا حتى خودشان مسئول يك بخشى بودند، كأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل ديگران شرمندهاند و خجالت ميكشند كه حقايق انقلاب را بر زبان جارى كنند يا آنها را پيگيرى كنند يا به آنها اهميت بدهند! اين براى يك جامعه خيلى بلاى بزرگى است؛ اين را شما نداريد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- يكى از مظاهر دفاع از عزت هم همين مسئلهى انرژى هستهاى است. مسئلهى انرژى هستهاى، براى ما فقط اين نبود كه ما ميخواستيم يك فناورى داشته باشيم، ديگران ميخواستند ما نداشته باشيم؛ اين فقط بخشى از قضيه است. بخش ديگر قضيه اين بود كه قدرتهاى گوناگون، پُررو، متجاوز، زورگو و دنبالهها و اقمار بىارزش آنها، ميخواستند حرف خودشان را در اين زمينه بر ملت ايران تحميل كنند. خب، ملت ايران، دولتِ شما و شخص رئيسجمهور، در مقابل اين زورگويى و اين تحميل و اين افزونطلبى ايستاديد؛ خداى متعال هم كمك كرد؛ پيش رفتيد. اينها آن بخشها و اجزاء گفتمان عمومى اين دولت است كه براى من اهميت دارد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- روند غربباورى و غربزدگى را كه متأسفانه داشت در بدنهى مجموعههاى دولتى نفوذ ميكرد، متوقف كرديد؛ اين چيز مهمى است. حالا يك عدهاى در جامعه، ممكن است به هر دليلى شيفتهى يك تمدنى يا يك كشورى باشند؛ اما اين وقتى به بدنهى مديران انقلاب و مجموعههاى انقلاب نفوذ ميكند، چيز خيلى خطرناكى مىشود. اين ديده ميشد؛ خب، جلويش گرفته شد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- گرايشهاى سكولاريستى - كه متأسفانه بازداشت در بدنهى مجموعهى مديران كشور نفوذ مىكرد - جلويش گرفته شد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- روحيهى تهاجم در مقابلهى با زورگويان بينالمللى. يك وقت هست كه زورگويان بينالمللى مىآيند و ميگويند كه آقا شما فلان كار را كردهايد و ما رفع و رجوع مىكنيم و نه واللَّه، نه باللَّه...؛ ولى يك وقت هست كه تهاجمش، تهاجم زورگويانه است؛ بهترين دفاع در چنين مواقعى هجوم است. زورگويان بينالمللى، نقاط ضعف زيادى دارند: جنايت ميكنند، فساد ميكنند، به حقوق بشر تجاوز ميكنند، به حقوق ملتها تعدى ميكنند، انسانها را لگدمال ميكنند و همهى كارهاى زشت را انجام ميدهند؛ آخر هم طلبگار همهاند! خب، نقاط ضعفشان، با حالت تهاجمى و با حالت طلبگارى، گفته و بيان بشود... . اين روحيه، روحيهى خوبى است؛ روحيهى انقلاب اين است؛ اين است كه حقيقت را روشن و درخشان ميكند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- ما امروز در مقابلهى با استكبار، در سياست خارجى زبانمان زبانِ طلبگارى، عزت، اقتدار معنوى و اقتدار ملى است؛ آن وقت بعضى بيايند همين را به عنوان نقطهى ضعف وانمود كنند كه نه آقا! شما كارى كردهايد كه فلان دولتها از شما خوششان نيايد. خب، معلوم است كه خوششان نمىآيد. فلان دولتها آن وقتى خوششان مىآيد كه انسان تملق آنها را بگويد و حرفهاى آنها را به عنوان حرفهاى برتر ذكر بكند؛ خودش را كوچك كند و از حرفهاى خودش و حرفهاى انقلاب عقبنشينى كند؛ آن وقت آنها خيلى خوششان مىآيد! ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- در زمينهى ارتقاء جايگاه كشور در عرصهى سياست خارجى و مسائل بينالمللى هم همين جور است. امروز در عرصهى سياست خارجى، ثقل و وزنهى كشور با چند سال قبل تفاوت دارد؛ ما در مسائل، تأثيرگذاريم؛ اينها مهم است. در حوادثى هم كه پيش آمده، ما تأثيرگذار بودهايم - كه آن، داستان جداگانهاى دارد - به نظر ما آن هم خيلى مهم است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
- امروز ملتهاى منطقه از جمهورى اسلامى خوششان مىآيد، به خاطر موضع مستقل اسلامىِ شجاعانهاش؛ اين بايد محفوظ باشد. در جاهاى مختلف دنيا، مردم از مسئولان جمهورى اسلامى كه اين شجاعت را، اين استقلال را، اين نترسى را بيشتر بروز ميدهند، بيشتر خوششان مىآيد. خب، اين نشانهى اين است كه راه اين است. ديپلماسى ما بايد در اين جهت باشد؛ كه خب، خوشبختانه دوستان زحمتهاى زيادى ميكشند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
3. شعار عدالت
- يكى از شعارهاى اين دولت، عدالت است. عدالت يقيناً محور انقلاب بود؛ در اين شكى نيست. هيچ دولتى هم از اول نيامده صريحاً بگويد من نمىخواهم طبق عدالت رفتار كنم؛ ليكن من بايد از آقاى احمدىنژاد تشكر كنم كه ايشان كار جديدى كردند؛ عدالت محورى را به عنوان يك شعار گذاشتند وسط؛ اين كار خيلى بزرگى بود. وقتى كه ايشان تبليغات انتخاباتى مىكردند، به افراد خانوادهى خودم مىگفتم اگر آقاى احمدىنژاد رأى هم نياورد، اين خدمت بزرگ را به انقلاب كرد كه شعار عدالت محورى را مطرح كرد؛ نگذاشت به فراموشى سپردنِ اين شعار بشود يك سنت. اين شعار مطرح شد و ذهنها را به خودش متوجه كرد. خوشبختانه مردم هم فهميدند، خواستند، دوست داشتند و رأى دادند. اين كار، كار مهمى است. بنابراين عدالتمحور بودنِ اين دولت حرف بزرگى است؛ طرح اين شعار به عنوان محور حركت دولت، يك كار جديد است؛ خودش يك تحول است؛ به اين پايبند باشيد... نبايد ارزش عدالت به عنوان يك ارزش درجهى دو كمكم در مقابل ارزشهاى ديگر به فراموشى سپرده شود؛ در نظام ما اين خطر وجود داشته است. ارزشهاى ديگر هم خيلى مهم است؛ مثلاً ارزش پيشرفت و توسعه، ارزش سازندگى، ارزش آزادى و مردمسالارى. مطرح كردن ارزش عدالت مطلقاً به معناى نفى اينها نيست؛ اما وقتى ما اين ارزشها را عمده مىكنيم و مسألهى عدالت و نفى تبعيض و توجه به نيازهاى طبقات محروم در جامعه كمرنگ مىشود، خطر بزرگى است؛ اما با عدالتمحور بودن يك دولت، اين خطر از بين مىرود يا ضعيف مىشود... بعضىها مىگويند عدالت يعنى توزيع فقر. نخير، كسانىكه بحث عدالت را مىكنند، بههيچوجه منظورشان توزيع فقر نيست؛ بلكه توزيع عادلانهى امكانات موجود است. آنهايى كه مىگويند عدالت توزيع فقر است، مغزا و روح حرفشان اين است كه دنبال عدالت نرويد؛ دنبال توليد ثروت برويد تا آنچه تقسيم مىشود، ثروت باشد. دنبال توليد ثروت رفتن بدون نگاه به عدالت، همان چيزى مىشود كه امروز در كشورهاى سرمايهدارى مشاهده مىكنيم... اين وظيفه از وظايف دولت اسلامى بود كه شما شعارش را داديد؛ خيلى هم خوب كرديد؛ دنبالش هم باشيد؛ متعهد به اين هم باشيد؛ و اين اساس كار شماست. ( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
- عدالت، تندروى نيست؛ حقگرايى است؛ توجه به حقوق آحاد مردم است؛ جلوگيرى از ويژهخوارى است؛ جلوگيرى از تجاوز و تعدى به حقوق مظلومان است. در يك كشور كسان زيادى پيدا مىشوند كه اگر دستگاه مسؤولِ قانونى به مدد آنها نشتابد، در امواج درگيرىهاى گوناگون لگدمال مىشوند. وظيفهى دولتِ عدالتمدار، توجه ويژه به قشر محرومين است. عدالت را نبايد تندروى و مخالفت با شيوههاى علمى دانست. با استفاده از همهى شيوههاى عالمانه و با تدبير مىتوان عدالت را در جامعه مستقر كرد. (بیانات در مراسم تنفیذ دولت نهم، 12مرداد 84)
- شما عدالت را مطرح كرديد، خيلى خوب است. البته ممكن است در اين وادى طولانى و پرخطر و دشوار، شما بتوانيد قدمهايى را طى كنيد؛ ممكن است تا پايان راه، عمرهاى ما يا فرصتهاى خدمتگزارى كفاف ندهد؛ اما همين قدمى كه مىگذاريد و جهتى كه اتخاذ كردهايد، بسيار باارزش و زندهكنندهى اين شعار است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- دولتى هستيد كه اين دو خصوصيت را جزو شعارها و برنامههاى عملكرد خودتان قرار دادهايد؛ "هم به مردم اميد مىدهيد"، "هم وعدهى عدالت مىدهيد." همان اميد هم به خاطر اين است كه شما پرچم عدالت را بلند كردهايد و دم از عدالت مىزنيد. حقيقتاً هم خلأ امروز دنيا، بيش از همه چيز خلأ عدالت است. در كشور و جامعهى خود ما هم بيشترين چيزى كه اين جامعه تشنهى اوست، عبارت است از عدالت. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- ممكن است شماها نتوانسته باشيد - يا تا آخر هم نتوانيد - همهى آنچه را كه در مورد عدالت مىبايد انجام داد، انجام بدهيد؛ لكن نفس رويكرد شما به عدالت، چيز بسيار باارزشى است و هر مقدارى كه مىتوانيد بايستى حركت كنيد... بهتر از اين است كه انسان اصلاً دم از عدالت نزند، عدالت را فراموش كند، عدالت را در لابهلاى مفاهيم ديگرى مخفى و گم كند و از ذهن و چشم انسان دور بشود. اينها جايز نيست. وقتى عدالت رو آمد و به عنوان يك معيار و شاخص اصلى مورد توجه قرار گرفت، بهطور قهرى در برنامهها هم خواهد آمد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- عدالتخواهى در اين دولت پررنگ شد. شعار عدالتخواهى به صورت جدى بر روحيهى مسئولان، دولتمردان و برنامهها، پرتو افكند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- شما رويكرد عدالت داشتيد. از مسئلهى عدالت دست برنداريد؛ اين قضيهى عدالت را دنبال كنيد. و مسئلهى فسادستيزى، حمايت از طبقات ضعيف، سادهزيستى، نگاه به مناطق دوردست و محروم، توجه به مشكلات گوناگون مردم. اينها اصولى است كه اگر رعايت بشود و بر اينها پاى فشرده بشود، هم خدا را راضى ميكند، هم مردم را از هر مسئول و از هر نظامى خشنود و دلشاد ميكند. (بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
- عدالت فقط عدالت در مسائل اقتصادى نيست، ...(اما) از همه مبتلابهتر، همين مسئلهى عدالت اقتصادى و عدم توزيع عادلانهى ثروت عمومى و درآمد عمومى ملى بين آحاد جامعه است كه نمونههاى فراوانى دارد كه زياد است و يكىاش همين يارانههاست كه ما خودمان يارانه ميدهيم؛ به فقير كمتر ميدهيم، به غنى بيشتر ميدهيم! الان اينجور است ديگر. الان يارانههائى كه دولت دارد ميدهد، بيتالمال دارد ميدهد، به فقرا داريم كمتر يارانه ميدهيم، به اغنياء بيشتر داريم ميدهيم. اين هدفمند كردن يارانهها كه مطرح شده، واقعاً يك امر مهمى است. سالهاست كه اين جزو آرزوهاست، جزو كارهاست. بنده در دولتهاى قبل دو سه مرتبه كتباً و شفاهاً به دولتها گفتهام، منتها دنبال اين نميرفتند؛ كار سختى است، كار پردردسرى است. همين طور ترجيح ميدادند كه بماند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
- شعار عدالتطلبى، براى مردم جذاب است؛ شعار اجتناب از اشرافيگرى، براى مردم شعار مطلوب و شعار جذابى است؛ يا شعار خدمترسانى به مردم، يا شعار استكبارستيزى، يا شعار سادهزيستى، يا شعار كار و تلاش و خدمت به مردم؛ اينها چيزهائى است كه مردم دوست ميدارند و اينها را ميخواهند. يك جامعه و يك كشور و يك ملت بيدار از مسئولينش اين چيزها را مطالبه ميكند: مطالبهى عدالت، مطالبهى انصاف، مطالبهى خدمت، مطالبهى ارتباط صميمى با مردم، مطالبهى دين، پايبندى به ارزشهاى دينى، پايبندى به شرع. اين چيزها را مردم ميخواهند و دوست ميدارند. شما هم بحمداللَّه اين شعارها را دادهايد، مردم هم قبول و اقبال كردهاند؛ اين را مغتنم بشماريد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
4. خدمتگزاری به مردم و مردمی بودن
- من به رئيس جمهور محترم برادرانه توصيه مىكنم؛ در همهى حالات، همين احساسى را كه امروز بيان كرديد - احساس خدمتگزارى به مردم - براى خودتان حفظ كنيد. قدرت اگر با هدفِ خدمت به مردم باشد، عبادت است. شايد هيچ عبادتى بالاتر از عبادتِ مسؤولى نيست كه به خاطر تلاش و خدمت به مردم، از راحت و آسايش و امنيتِ خود صرفنظر مىكند. اين روحيهى خدمتگزارى، خاكسارى، تواضع در مقابل مردم و شناخت عظمت مردم را براى خودتان حفظ كنيد، كه اين نعمت بزرگى است... كسانى كه قدرت و منصب و مقام را براى بهرهمندىهاى خود، پُر كردن كيسههاى خود و دنياى خود مىطلبند، آنجايى كه منافع آنان با منافع مردم اصطكاك پيدا مىكند، نمىتوانند به نفع مردم كار كنند. (بیانات در مراسم تنفیذ دولت نهم، 12مرداد 84)
- مردم به دولت اعتماد دارند؛ دولت، خود را جزوِ مردم و از جنس مردم ميداند و مىشمارد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- پايبندى به خدمت هم يكى از شاخصههاى اين دولت است كه قابل ارجگزارى و ذكر است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- هم روحيهى مردمى و خاكى اين دولت است؛ اين هم خيلى باارزش است؛ اين را قدر بدانيد. شما امتيازتان به تشخص ظاهرى و شكل و قيافه نيست؛ امتيازتان به همين است كه خودتان را با مردم همسطح كنيد، به شكل مردم و در ميان مردم باشيد، با مردم تماس بگيريد، با آنها انس پيدا كنيد، از آنها بشنويد. اين امتياز بزرگى است و در شما هست؛ آن را حفظ كنيد و نگه داريد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- شما دولتى هستيد مردمى؛ يعنى مردم وقتى حرف شما و صداى شما را ميشنوند، كأنّه از جنس خودشان يك حرفى ميشنوند؛ چون از موضع بالا و متكبرانه با مردم حرف نميزنيد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- تلاش دولت در جهت ارتباط با مردم، تلاش فوقالعادهى كارى كه خوشبختانه در دولت مشاهده ميشود؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
5. ساده زیستی
- نكتهى بعد، توجه به سادهزيستى است. يكى از شعارهاى خوب آقاى احمدىنژاد مسألهى سادهزيستى است. اين شعار، شعار بسيار مهمى است؛ اين را نبايد دستكم گرفت. يك وقت هست كه ما در زندگى شخصى خود مثلاً حركت اشرافگونهيى داريم بين خودمان و خدا؛ كه اگر حرام باشد، حرام است؛ اگر مكروه باشد، مكروه است؛ اگر مباح باشد، مباح است؛ اما يك وقت هست كه ما جلوى چشم مردم يك مانور اشرافىگرى مىدهيم؛ اين ديگر مباح و مكروه ندارد؛ همهاش حرام است؛ بهخاطر اينكه تعليمدهندهى اشرافىگرى است به: اولاً زيردستهاى خودمان، ثانياً آحاد مردم به اين كار تشويق مىشوند. ما نبايد مردم را به اين كار تشويق كنيم. ممكن است در داخل جامعه كسانى پولدار باشند و ريخت و پاش كنند - البته اين كار بدى است، ولى به خودشان مربوط است - اما ريخت و پاش ما اولاً از جيبمان نيست، از بيتالمال است؛ ثانياً ريخت و پاش ما مشوق ريخت و پاش ديگران است. ( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
- سادهزيستى - بخصوص در خود آقاى رئيسجمهور - خوب و برجسته است و چيز باارزشى است؛ در مسئولين هم - كما بيش؛ يك جايى كمتر، يك جايى بيشتر - بحمداللَّه هست. سادهزيستى چيز بسيار باارزشى است. ما اگر بخواهيم تجمل و اشرافيگرى و اسراف و زيادهروى را - كه واقعاً بلاى بزرگى است - از جامعهمان ريشهكن كنيم، با حرف و گفتن نميشود؛ كه از يك طرف بگوئيم و از طرف ديگر مردم نگاه كنند و ببينند عملمان جور ديگر است! بايد عمل كنيم. عمل ما بايستى مؤيد و دليل و شاهد بر حرفهاى ما باشد تا اينكه اثر بكند. اين خوشبختانه هست. فاصلهتان را با طبقات ضعيف كم كردهايد و كم نگه داريد و هر چه كه ممكن است آن را كمتر كنيد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
6. پرکاری و دولت کار بودن
- پركارى اين دولت هم انصافاً چيز برجستهاى است؛ حتى بعضيهايى كه مخالف هم هستند، اين را نمىتوانند انكار كنند؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- يك خصوصيت اين است كه اين دولت، واقعاً يك دولت كار است؛ دولت حركت و اقدام است؛ انرژى و نشاطِ كار اين دولت، يك امر برجسته است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- بحمداللَّه دولت نهم هم دولت بسيار پركار و پرتلاشى بود. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
- آقاى رئيس جمهور ما هم كه بحمداللَّه پرانرژى و خستگىنشناس حقاً؛ پابهپاى ايشان دويدن هم خيلى سخت است. خدا كمكتان كند بتوانيد پابهپاى ايشان بدويد و برسيد به مقاصدتان؛ واقعاً كار دشوارى است. ايشان خيلى زياد زحمت ميكشند، زياد تلاش ميكنند، بحمداللَّه پرانرژى هم هستند؛ خدا را شكر. به ظاهر ايشان هم اين همه نمىآيد. الحمدللَّه. خداوند انشاءاللَّه بيشتر كمك كند، بيشتر انرژى بدهد، بيشتر توان بدهد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
- رأى بالاى مردم يقيناً يك علتش، همين پرتلاشى و سختكوشى دولت نهم و رئيس جمهور محترم بوده است. اين حالت را بايد ادامه بدهند. ( تنفیذ حکم ریاست جمهوری دهم)
- در طول اين چند سال در كشور كارهاى وسيع عمرانى انجام گرفته؛ بخصوص در مناطق دوردست، در بخشهاى مختلف؛ اينها واقعاً كارهاى مهمى است؛ اين يك رويكرد بسيار مهمى در حركت دولت است. از اين قضيه بگيريد، تا پيشرفتهاى چشمگيرى كه در زمينهى علم و فناورى به وجود آمده. اين پيشرفتهائى كه در اين چند سال در زمينهى علم و فناورى صورت گرفته، خيلى قابل توجه است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
7. شعار دولت اسلامی
- يكى از شعارهاى خوبى كه آقاى رئيسجمهور، هم در دورهى انتخابات، هم بعد از آن تكرار كردند، مسألهى دولت اسلامى است... بعضىها مىگويند شما بعد از 27 سال مىخواهيد دولت اسلامى تشكيل دهيد؟ نه، تلاش و اقدام براى تشكيل دولت اسلامى از روز اول شروع شد؛ منتها افت و خيز داشته؛ پيشرفت و عقبگرد داشته؛ در جاهايى موفق بوديم، در برههيى موفق نبوديم. بعضى از ماها وسط راه پايمان لغزيد؛ بعضى از ماها در اصل هدف مردد شديم؛ بعضى از ماها نتوانستيم خود را نگه داريم؛ دلبستهى به رفتارهاى طاغوتى شديم... البته دولت اسلامىِ كامل به معناى واقعى كلمه، در زمان انسان كامل تشكيل خواهد شد؛ انشاءاللَّه... اگر دولتى مىآيد و مىگويد هدفم اين است كه اين (دولت اسلامی) را تحقق ببخشم، خيلى چيز مبارك و خوبى است... اگر دولت ما اسلامى شد، آن وقت كشورمان اسلامى خواهد شد... معناى شعار دولت اسلامى اين است كه ما مىخواهيم اعمال فردى، رفتار با مردم، رفتار بين خودمان، و رفتار با نظامهاى بينالمللى و نظام سلطهى امروز جهانى را به معيارها و ضوابط اسلامى نزديكتر كنيم. اين شعار، بسيار باارزش است.( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
8. سفرهای استانی
- در رساندن خدمت به افراد محروم جامعه و عدالت، به اعتقاد اين مسئلهى سفرهاى استانى خيلى مهم است. اين كارى كه آقايان بر دوش گرفتيد و راه افتاديد و رفتيد و همهجاى كشور را زير پا گذاشتيد و با مردم تماس گرفتيد و از نزديك درد دلهاى مردم را - كه از زبان مسؤولينشان، ائمهى جمعهشان و افراد شاخصشان گفته مىشود - شنيديد، خيلى بهنظر من خوب است... چطور ممكن است كسى اين را انكار كند يا دربارهاش ترديد كند يا در فائده و سود او تشكيك كند؟ اين خيلى كار مهمى است. اين كار را شماها داريد انجام مىدهيد. البته زحمت هم دارد؛ زحمتش را هم قبول مىكنيد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- رفتن به شهرها، رفتن به شهرهاى كوچك، همهى نقاط كشور را زير پا گذاشتن و هيچ نقطهاى از كشور را از منظر خبرگى و كارشناسى دور قرار ندادن، اينها چيزهاى باارزشى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
- مراقب باشيد حركت، اظهارنظر و حرف، انتساب به يك جريان، به يك باند و به يك گروه را پيش نياورد، كه اگر اينطور شود، هواى نفس تقريباً انفكاكناپذير است. هواى نفس گروهى هم مثل هواى نفس شخصى است؛ آن هم همينطور است. هواى نفس گروهى هم انسان را بىحساب و كتاب به اين طرف و آن طرف ميكشاند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
9. کار های خوب اقتصادی (سهام عدالت، هدفمندی یارانه ها و ...)
- كارهاى خوبى ... در زمينهى اقتصاد انجام گرفته - مثل اين سهام عدالت، ادامهى طرحهاى نيمه تمام، نوع عدالت در ارائهى تسهيلات بانكى، صندوق مهر رضا و امثال اينها – ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- عدالت فقط عدالت در مسائل اقتصادى نيست، ...]اما[ از همه مبتلابهتر، همين مسئلهى عدالت اقتصادى و عدم توزيع عادلانهى ثروت عمومى و درآمد عمومى ملى بين آحاد جامعه است كه نمونههاى فراوانى دارد كه زياد است و يكىاش همين يارانههاست كه ما خودمان يارانه ميدهيم؛ به فقير كمتر ميدهيم، به غنى بيشتر ميدهيم! الان اينجور است ديگر. الان يارانههائى كه دولت دارد ميدهد، بيتالمال دارد ميدهد، به فقرا داريم كمتر يارانه ميدهيم، به اغنياء بيشتر داريم ميدهيم. اين هدفمند كردن يارانهها كه مطرح شده، واقعاً يك امر مهمى است. سالهاست كه اين جزو آرزوهاست، جزو كارهاست. بنده در دولتهاى قبل دو سه مرتبه كتباً و شفاهاً به دولتها گفتهام، منتها دنبال اين نميرفتند؛ كار سختى است، كار پردردسرى است. همين طور ترجيح ميدادند كه بماند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
- طرح تحول اقتصادى، كار مهم و بزرگى بود. ما توصيه ميكنيم؛ از جملهى چيزهائى كه از بين راه برنگرديد، همين طرح تحول اقتصادى است؛ آن را واقعاً دنبال كنيد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
10. «شایسته سالاری»؛«روحیه تحول گرایی»،«جرات در مقابله با فساد»
- «شايستهسالارى»، «نظارت بر عملكرد زيرمجموعه» و «تلاش بىوقفه براى اين خدمات»، كه انصافاً اين مورد در اين دولت برجسته است. اين تلاش بىوقفه را حقيقتاً همه شاهدند و ما هم شاهديم. اين حركت پُرتلاشى كه همهى دولت - بخصوص شخص آقاى رئيسجمهور - نشان ميدهند، خيلى باارزش است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- اين سرعت عملى كه در رفتار دولت مشاهده ميشود، چيز ممدوحى است؛ ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- يك مسئله هم تمركززدايى است كه جزوِ شعارهاى اين دولت است و شعار بسيار درستى هم هست؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
- از جملهى خصوصيات ديگر...، مسئلهى روحيهى تحولگرايى و نوآورى و اصلاح است. همينطور كه الان آقاى رئيسجمهور گزارش دادند، تغييراتى كه در ساخت عمومى تشكيلات دستگاه و دولت داده مىشود، خيلى كارهاى اساسىاى است. اصلاح هم واقعاً همينهاست كه انسان بيايد و در جهت صلاح، بخشهاى مختلف را نگاه كند و ساختها را بهطور اساسى تغيير بدهد و دگرگون كند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
- جرأت در مقابلهى با فساد. مقابلهى با فساد خيلى كار سختى است. يك وقتى بنده گفتم كه اين اژدهاى هفت سرِ فساد را به اين آسانى نميشود قلع و قمع كرد؛ خيلى كار سختى است. نه اينكه حالا بگويم قلع و قمع شده؛ نخير، الان هم قلع و قمع نشده؛ ليكن جرأت مقابلهى با آن هست. خب، وقتى كه اجزاء مجموعه، خودشان آلودهى به فساد نباشند، طبعاً جرأتشان بيشتر است. بسيارى از مجموعههاى قبلى هم حقيقتاً پاكيزه بودند - يعنى آلودگى نداشتند - اما بالاخره جرأت در مقابلهى با فساد يك امتيازى است كه در شما هست. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)