حرز نهم علاوه بر حسگرهای اپتیکی و حرارتی از سامانه مسافت یاب(و شاید ردگیر) لیزری نیز بهره مند است که ضمن افزایش دقت محاسبه پارامترهای شلیک و نیز اصلاح موقعیت هدف با تأمین ورودی های دقیق، در صورت امکان ردگیری و هدایت لیزری از مقاوم ترین سامانه ها در شرایط سنگین جنگ الکترونیک خواهد بود.

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، سامانه پدافند هوایی «حرز نهم» یکی از دستاوردهای دفاعی بود که به مناسبت بزرگداشت سالروز آزادسازی خرمشهر رونمایی شد.

تصاویر منتشر شده گویای یک سامانه موشکی کوتاه برد متحرک دفاع هوایی بر مبنای سامانه مشابه اما نیمه متحرک «یازهراء-3» بود که در بهمن ماه سال گذشته معرفی شده بود. در واقع به نظر می رسد به جز تفاوت هایی در چیدمان حسگرهای الکترواپتیکی پیرامون آنتن رادار، مهمترین تفاوت دو سامانه یازهراء-3 و حرز نهم، قابلیت تحرک نمونه جدید باشد که در ادامه به ارزش این توانمندی اشاره می کنیم.

 
سامانه متحرک پدافند هوایی حرز نهم

بر مبنای فیلم منتشر شده از شلیک، موشک مورد استفاده در هر دو سامانه از نوع «شهاب ثاقب» یا نوع بهینه سازی شده آن است که در گزارش مربوط به سامانه یازهراء-3 مفصلاً به آن و البته نحوه عملکرد سامانه پرداخته بودیم.

 
سامانه پدافند هوایی نیمه متحرک یازهراء-3

نمونه پایه موشک دارای مشخصاتی از قبیل طول 2.93 متر، جرم 84 (یا 85.1) کیلوگرم، سرعت 740 (یا750) متر بر ثانیه، برد 500 تا 8600 متر در برابر اهدافی با سرعت 400 متر بر ثانیه(1.17 ماخ در ارتفاع پائین و دمای 25 درجه سانتیگراد)، 10 کیلومتر در برابر اهدافی با سرعت 300 متر بر ثانیه(0.88 ماخ در شرایط فوق) و 11 کیلومتر در برابر بالگردها است. این موشک با اهدافی تا سقف پرواز 5500 متر و بیشینه سرعت 440 متر بر ثانیه(1.3ماخ) درگیر می شود.
 

موشک شهاب ثاقب

اما مصاحبه مسئولان دفاعی گویای یک تفاوت مهم بین دو سامانه فوق است. گفته می شود سامانه حرز نهم به صورت غیرفعال یا «پسیو» (Passive) عمل می کند. سامانه های غیرفعال در انواع راداری، حرارتی، بصری(اپتیکی) و لیزری مطرح می شوند.

نحوه عملکرد نوع غیرفعال راداری بدین صورت است که به جای ارسال امواج به سمت هدف که منجر به کشف محل خود سامانه می شود از امواج ارسال شده توسط فرستنده هایی در محل های دیگر استفاده  می شود و سامانه تنها با اتکا به گیرنده راداری امواج بازگشتی از اهداف موجود در پهنه آسمان را دریافت کرده و بر مبنای آنها کار کشف و ردیابی هدف را به انجام می رساند.

در سامانه های پسیو حرارتی و اپتیکی نیز طیف حرارتی تولیدی توسط هدف یا نور بازتاب یافته از آن توسط حسگرهای مربوطه دریافت و برای ردگیری هدف مورد استفاده قرار می گیرد. این سامانه های الکترواپتیکی در در حرز نهم در کنار اطلاعات اولیه راداری کار فراهم کردن داده های لازم برای ردگیری هدف را به انجام می رسانند.

در هر صورت مزیت بسیار مهم سامانه ای که به صورت غیرفعال عمل می کند تا قبل از شلیک موشک، عدم امکان مکانیابی آن توسط دشمن است. پس از شلیک موشک نیز امکان کشف محل سامانه از روی اثرات شلیک برای حسگرهای الکترواپتیکی دشمن مقدور می شود که البته عوامل مختلفی در میزان احتمال این پدیده دخیل هستند که از حوصله این بحث خارج است.

مزیت دیگر سامانه های غیرفعال، عدم امکان ایجاد اختلالات الکترونیکی توسط سامانه های جنگ الکترونیک دشمن در آنها است. بنابراین خود به خود احتمال اصابت موشک به هدف در اولین شلیک و توسط یک موشک به میزان بسیاری افزایش می یابد.

گفتنی است احتمال اصابت در نسل اول سامانه یازهراء برای شلیک یک موشک به سمت هدف 86 تا 90 درصد و با شلیک دو موشک بیش از 96 درصد عنوان شده است. این در حالی است که در صورت عدم اصابت، فیوز مجاورتی موشک عمل کرده و سر جنگی 14 کیلوگرمی آن را منفجر می سازد که شعاع تخریبی آن برای ایجاد آسیب جدی به یک هواپیمای جنگنده(در صورت عدم اصابت مستقیم) کاملاً کافی است چه رسد به انهدام بالگردها، پهپادها و موشک های کروز.

سامانه حرز نهم همانند سایر سامانه های دفاع هوایی ایران در شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور خدمت خواهد کرد و هم برای شناسایی زودهنگام تهدیدات و هم اولویت بندی آنها از داده های فراهم شده توسط طیف وسیعی از رادارهای دوربرد و میانبرد در فرکانس های مختلف شامل رادارهای فعال و غیرفعال مانند مطلع الفجر1و2، کاشف1و2، رادار ملی، رادار علیم، غدیر، ثامن، شهاب، سپهر و ... بهره خواهد برد.

نکته قابل توجه دیگر در مورد سامانه های حرز نهم و یازهراء-3 تنوع حسگرها برای توانمند باقی ماندن سامانه در تمام شرایط جوی و جنگ الکترونیک است. علاوه بر دوربین های دید روزانه، این سامانه دارای سامانه های حرارتی احتمالاً از نوع تصویرساز است که امکان ردگیری هدف در شب و شرایط جوی نامساعد را نیز فراهم می سازند.

 
آنتن گیرنده رادار و سامانه های الکترواپتیکی تکمیل کننده آن

به گزارش مشرق، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در سالگرد به غنیمت گرفته شدن پهپاد آر-کیو-170 تصاویری از ردگیری اپتیکی این هواپیما در سال 88 به نمایش در آمد که نشان دهنده توان بالای سامانه های الکترواپتیکی ایرانی در ردگیری هواپیمایی است که حتی اختلاف دمایی با محیط ایجاد نمی کند!

این سامانه علاوه بر حسگرهای اپتیکی و حرارتی از سامانه مسافت یاب(و شاید ردگیر) لیزری نیز بهره مند است که ضمن افزایش دقت محاسبه پارامترهای شلیک و نیز اصلاح موقعیت هدف با تأمین ورودی های دقیق، در صورت امکان ردگیری و هدایت لیزری از مقاوم ترین سامانه ها در شرایط سنگین جنگ الکترونیک خواهد بود.

این گمانه زنی را بر این مبنا مطرح می نماییم که اولاً سامانه های سطح به هوای موشکی بر مبنای عملکرد و هدایت لیزری در دنیا ساخته و به طور موفق در درگیری های نظامی استفاده شده اند مانند سامانه RBS-70 سوئدی و دوم اینکه سابقه ساخت موشک هایی با این نوع هدایت در انواع ضد زره و یک نوع سطح به هوای کوتاه برد یعنی قائم که بر مبنای انواع ضد زره توسعه یافته در کشورمان موجود است.

در این صورت سامانه های یازهراء-3 و حرز نهم از دقیق ترین و کشنده ترین سامانه های دفاع هوایی برد کوتاه خواهند بود که در حلقه آخر پدافند یک منطقه قرار گرفته و با اتکا به این توانمندی حرف های بسیاری در نبردهای مدرن برای گفتن خواهند داشت.

اما همانطور که در اوائل این گزارش اشاره کردیم مهمترین تفاوت ظاهری حرز نهم با سامانه یازهراء-3 در قابلیت تحرک آن است. در این سامانه جدید همانند نوع قبلی موشک ها در دو طرف سکوی دو درجه آزادی حامل آنتن رادار ردگیری هدف و حسگرهای الکترواپتیکی قرار گرفته اند اما این ادوات بر روی اتاقک کنترل و فرماندهی واحد شلیک بوده و تمام این مجموعه بر روی یک کامیون کوچک 6 چرخ قرار گرفته است.

البته به نظر می رسد در حرز نهم نسبت به سامانه یازهراء-3 تعداد موشک ها از چهار به دو فروند کاهش یافته است که موجب کاهش پایایی رزمی سامانه در محیط های رزمی می شود که از قضا آسمان آن امروزه تنها به هواپیماها و بالگردها اختصاص ندارد بلکه انبوه پهپادهای شناسایی و رزمی به همراه موشک ها و بمب های دورایستا نیز فهرست انواع اهداف هوایی را تکمیل تر کرده اند.

از این رو مشاهده می کنیم در سامانه های برتر دنیا که هم رده با حرز نهم یعنی کوتاه برد و تمام متحرک هستند مانند تور-ام-2 و پنتسر-اس-1 از تعداد 8 و 12 موشک بهره گیری شده است. البته این احتمال نیز وجود دارد که طراحان در این نمونه به دنبال سامانه ای کم حجم و سبک برای افزایش هرچه بیشتر قابلیت های تحرک و حمل و نقل بوده اند زیرا حذف دو موشک و پرتابگرها و نگهدارنده های آن در حدود 200 کیلوگرم یا بیشتر جرم سامانه را کاهش می دهد.

 
موشک و حسگرهای سامانه حرز نهم مستقر بر اتاقک کنترل

بنابراین با استقرار سامانه بر روی خودرو تحرک کامل این سامانه تضمین می شود.

تحرک، مزیت های بسیار مهمی برای یک سامانه دفاع هوایی ایجاد می کند از جمله سرعت بالا در استقرار و خروج از یک منطقه، حمل و نقل هوایی سریعتر توسط هواپیماهای ترابری، امکان جابجایی در حوالی منطقه تحت پوشش در زمان های مختلف که باعث کاهش احتمال کشف موقعیت آن توسط واحدهای شناسایی هوایی یا تیم های ضربت دشمن می شود و امکان همراهی واحدهای نیروهای زمینی توسط این سامانه در پیشروی ها و عقب نشینی ها و حضور مؤثر در صحنه عملیات.

قابلیت ردگیری اهداف به صورت غیرفعال توأم با تحرک کامل، کاربرد این سامانه را برای نیروهای مقاومت نیز جذاب می سازد که اساس راهبرد دفاعی آنها بر تحرک، پراکندگی و اختفاء تا قبل از آغاز عملیات استوار است.

در پایان باید گفت روند گرایش به سامانه های تمام متحرک در سامانه های تسلیحاتی مختلف که در سال های اخبر بسیار شدت گرفته است برای برآورده کردن نیازهای نیروهای مسلح در نبردهای مدرن امری ضروری است.

سامانه پدافند هوایی متحرک میانبرد رعد، استقرار موشک های چندگانه دوش پرتاب سطح به هوا، سطح به سطح، تیربارهای سنگین و خمپاره انداز روی خودروهای راهکنشی(تاکتیکی) و موتورسیکلت های چهار چرخه، توپ های پدافند هوایی هدایت خودکار مسقر روی خودروها و نفربرها، توپ سنگین 155 میلیمتری و سامانه های راداری و الکترواپتیکی نصب شده روی خودرو مواردی از این دست هستند که در سال های اخیر بیشتر مشاهده می شوند و گویای اهمیت تحرک و رویکرد صنعت دفاعی کشورمان به این سمت و سو است تا هم با حضور در تمامی مناطق صحنه نبرد به اجرای بهتر عملیات پرداخته و هم خود را از آتش دشمن مصون نگه دارد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 50
  • در انتظار بررسی: 2
  • غیر قابل انتشار: 2
  • امین س ۰۰:۳۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    1 0
    این لبنان بنده خدا رو یه 5 تا از اینا رو بهش بفروشین یا بدین به حزب الله تا لااقل اف 16 اسرائیلی نیان تو ارتفاع پایین و دیواره صوتی بشکنن و گشت بزنن و بی پروا هر غلطی می خوان بکنن
  • سرباز جمهوری اسلامی ایران ۰۰:۳۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    1 0
    خدا هرلحظه بر قدرت ایران اسلامی بیافزاید.ایران قدرت مند انشاالله
  • مغنیه ۰۰:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    ایران رو بی خیال شو دیگه ! سلاح میسازه انبار میکنه مثل شوروی سابق!! دم روسیه گرم که هم سیاسی و هم نظامی حمایت میکنه اونم علنی!
  • سام ۰۲:۱۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    فان حزب الله هم الغالبون
  • ۰۷:۴۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    نصر من الله و فتح غریب.
  • تقي ۰۸:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    يا زهرا اي شفيعهء صحراي محشر كبري السلام
  • ۰۸:۱۴ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    بابا چه عجب!!! بعد از اینهمه وقت گفتم تعطیل شده بخش جذاب و پرمخاطب دفاعی مقاله خوبی بود تشکر
  • ۰۸:۱۴ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    1 1
    اینکه کروتال فرانسوی است!
  • ۰۸:۳۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    گزارش خوبی بود ولی هنوز خیلی راه مونده تا دستیابی به سلاحهای پدافندی کارامد تر
  • حاج رضا ۰۹:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    پس فکر کنم دوباره تحریم‌ها دور زده شد ... ‹ناکامی تحریم ها حتی در بخش نظامی› تو آلمان این رو تیتر یک بزن
  • ۰۹:۴۹ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    کجای روسیه گرم؟ روسیه هم از توبره میخوره هم از آخور. آخرشم میره از آخور همسایه ناخنک میزنه! روسیه از سوریه حمایت نکنه دیگه کسی نمی مونه براش. ما رو مثل کره فروخت!
  • ایلان ۰۹:۵۸ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    فرقش با یا زهرا در چیست؟
    • IR ۱۸:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۳/۲۷
      0 0
      تو ضد جنگال و هدایت و تحرک و... ارتقا یافته یا زهرا هست
  • نصرالله ۱۰:۰۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 18
    ببند دهنتو
  • محمد مهدی ۱۰:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    دقیقاُ، این سیستم از روی نمونه چینی ساخته شده و نمونه چینی هم از روی کروتال فرانشوی ساخته شده است.
  • ۱۰:۲۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 40
    روسيه خيلي قوي هست و امريكا نميتونه باهاش درگير بشه اما ما رو سه سوته ميزنن
  • ۱۰:۲۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    4 0
    يه گزارش درمورد باور373مينويسي تا بفهميم اينا راست ميگن يا بلوف ميزنن
  • عماد ۱۰:۴۳ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    30 0
    برادر مغنیه شما دیگه چرا! حضرت آقا صراحتا فرمودند ما در جنگ 33 روزه و 22 روزه از حزب الله و حماس حمایت کردیم، در جنگ 8 روزه هم موشکهای فجر 5 سپاه دمار از صهیونیستها درآورد دیگه حمایت از این آشکارتر!
  • حسن نیاسری ۱۰:۵۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    خدا قوت . آفرین برشما که توی این شلوغی هائی که آدم های دنیایی دارن ، حماسه می آفرینید.
  • ۱۰:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    منم مثل تو انقلابی ام و حزب الله برام خیلی مهمه اما یادت باشه بیخودی نقش ایران رو کم رنگ نکنی! نبرد 33 روزه و 22 روزه و 8 روزه با حمایت سیاسی نظامی ایران بوده و دریغ از حمایت روسیه و همین الانم تمام مستضعفین جهان به ما تکیه دارن و روسیه هنوز از مستکبرینه!
  • سعید ۱۰:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    بالاخره انتخابات تموم شد همه دارن برمیگردن سر کارشون .... مشرق مقاله خوبی بود
  • علی ۱۰:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    زنده با ایران..مرده باد دشمنانش...
  • فدک ۱۱:۰۱ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    زنده باد مقاومت زنده باد وطنم زنده باد حزب الله مرده باد اسرائیل
  • ۱۱:۰۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    عزیزم روسیه سلاح میده با هزارتا منت ایران بدون هیچ گونه چشم داشتی فکر کردی حزب الله بادستور کی وارد نبرد قصیر شد
  • رهگذر ۱۱:۱۳ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    عزیزی که میگی دم روسیه گرم اگر روسیه خیلی مرد بود تو جنگ ۳۳ روزه کمک حزب ا... میکرد این همه حمایت از سوریه برای نفع خودشه
  • ۱۱:۱۳ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    باید یه توپ اتوماتیک هم به همین رادار وصل بشه تا برای برد کم تکمیل بشه
  • ۱۱:۱۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    نسخه بومی اونه بالامجان و البته بهینه شده در خود سامانه امیدواریم موشکش هم بهینه بشه
  • ۱۱:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    به نظرم بهتره به جای واژه دستور از واژه مشورت و راهنمایی استفاده کنیم ایران هم علنا گفته ما به مقاومت سلاح و پهپاد دادیم
  • ۱۱:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    فعلا که فضای کشور به طرز عجیبی روحانی شده!!
  • ۱۱:۱۷ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    آره والا حداقل تا 5-6هزار متری براشون ناانم میشه
  • ۱۱:۱۸ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    همینشم بدن به سد حسن فک کنم نتان سکته هه رو بزنه
  • علیرضا ۱۱:۴۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    عزیزم این سامانه تور روسیه هستش : )
  • منتظر ظهور ۱۲:۴۸ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    ایدولوژی کمک ایران به سوریه با ایدولوژی روسیه در قبال سوریه فرق می کنه ایدولوژی ما حمایت از مظلومه ، ایدولوژی روسیه تثبیت قدرتش در منطقه
  • ۱۲:۵۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    از بیرون گود نشستید و دارید نظر میدید اگر میدونستید که چه زحمت هایی کشیده میشه... چه مهندس های خوشفکری دارن زحمت میکشن فقط به عشق ولایت و ایران
  • ناشناس92 ۱۲:۵۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    ناشناس چه ربطی داشت آخه حرفت به موضوع بحث؟؟؟
  • سينا ۱۲:۵۷ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    همون کروتال 43 سال پیش با امکانات کمتر!
  • ۱۴:۴۳ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    میخوای یه دوشیکا با دوتا توپ 120 میلی متری هم بهش وصل کنیم یا یه بستنی سازم کنارش بزاریم؟؟؟!!!!
  • محمود ۱۶:۲۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 1
    از یک نکته غفلت نکنید ایران مثل روسیه دستش باز نیست روسیه اگر بخواد می تونه هر سلاحی رو به سوریه بده چون کسی جرات مخالفت نداره اما ایران چطور این کارو بکنه؟ الان عراق هواپیما های ما رو مجبور به فرود اضطراری میکنه و می گرده کشتی هامون باید تز کانل سوئز رد یشن که تحت کنترل مصر پس ایران باید با هزار جور موش و گربه بازی یه سلاح رو دست سوریه یا حرب الله برسونه شاید برای همینه که بسیاری از سلاح های حزب الله ساخت روسیه است چون از طریق سوریه به دستش می رسید و برای همینه که میخوان سوریه رو در دست بگیرن چون پشت جبهه مقاومت بود
  • سرباز گمنام ۲۰:۰۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    منظورت قریب بود دیگه!!!!!!(غریب- قریب)
  • حافظ ۲۱:۱۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    قریب، نه غریب آیات قران رو درست بنویسیم
  • ۲۱:۴۲ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    بستنی ساز به فکرم نرسیده بود اما تو تابستان ضروریه چای ساز هم می خواد کلا 2 تا موشک داره که اگه توی 4 کیلومتری شلیک بشه دیگه رادارها بیکار می مونند با یه توپ بازم می تونه دفاع کنه
  • ۲۲:۵۰ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    روسیه هم هیچ ...
  • هم وطن ۲۳:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۸
    0 0
    ایران میتونه رو یه برگ کاغذ طریقه ی ساخت یه موشکو به سوریه بده. در ضمن عراق برا حسن نیت نشون دادن به آمریکا بعضی هواپیما ها رو تفتیش میکنه نه همه ی اونارو. آمریکا اگه میتونست تا حالا 100 بار به ایران حمله میکرد به جای اینکه این همه به خودش فشار بیاره. امریکا موشک داره اما در هر صورت نیاز داره نیروی زمینی شو وارد ایران کنه که الحمد لله یه مشت بچه سوسول که توان مقابله با نیرو های ما رو ندارن
  • جمالی ۱۲:۲۵ - ۱۳۹۲/۰۳/۲۹
    0 0
    سرفرازوپاینده بادایران اسلامی ما
  • ۱۰:۴۷ - ۱۳۹۲/۰۳/۳۰
    0 0
    روسیه کشور نامردی است هیچ وقت به تعهداتش عمل نمیکنه مثل اس 300به سوریه اگه کمک می کنه بخاطر پایگاه دریای مدیترانه است که اونجا داره و منافعش در دریای مدیترانه به خطر می افته البته اخرش هم به بشار اسد هم این روسیه نارو میزنه با امتیازاتی که مخالفان به روسیه میدند
  • مهدی شفیعی ۰۸:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۵/۱۷
    0 0
    امروز هدایت نیروهای انسانی و جنگ با القاعده حرف اول ملت ماست
  • 09121354517 ۱۷:۰۵ - ۱۳۹۳/۰۵/۱۸
    0 0
    یا علی مدد
  • ۱۹:۵۵ - ۱۳۹۳/۰۵/۲۸
    0 0
    عزیزم یادت باشه بزرگترن اشتباه اینه که دشمنت رو دست کم بگیری مخصوصا اگه دشمن قدرتمندی باشه نیروی زمینی آمریکا مخصوصا نیروهای ویژه و رنجر بسیار بسیار آموزش دیده و خبره هستند ولی ماهم الحمدلله نیروی زمینی و تکاوران قدرتمندی داریم که توان مقابله با آمریکا رو دارند.
  • ۱۲:۱۵ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    0 0
    روسیه خیلی خیانت کار هست
  • رضا ۱۳:۳۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۴
    1 0
    دوستان چرابه روسیه ایرادمیگیرین؟مگه تواین زمونه کشوری پیدامیشه که اول منافع خودش وحساب نیاره؟مابایدازرفتارروسهاعبرت بگیریم. اگه روسهابه ماخیانت نمیکردن،البته شدتش کمه، ایران هرگزبفکر خودکفاییه واقعی نمیفتاد.اگه اونااس300وبراحتی میدادن، الان مگه ما سامانه های تلاش،موشکهای صیاد،سامانه های رعد،طبس،سوم خرداد،مرصادو...روداشتیم؟ نه نداشتیم.

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس