گروه بین الملل مشرق - تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی گروههای غیردولتی در آمریکا و اروپا بر اسرائیل به صورت روزافزونی در حال گسترش است. این در حالی است که رژیم صهیونیستی تلاش دارد این مسئله را بایکوت خبری کرده و یا آن را محدود به گروههای اندکی از مخالفان اسرائیل معرفی کند.

مشکلات داخلی و بین المللی اسرائیل به دلیل سیاستهای زیرکانه این رژیم و نیز کنترل رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی وابسته به آن، همواره در هاله ای از ابهام باقی می ماند. این سیاست به گونه‌ای است که اجازه انتشار اختلالات و نابهنجاری‌های سیستم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این رژیم، به هیچ عنوان به روزنامه‌های غیر عبری زبان داده نمی شود. لذا تظاهرات، اعتراضات، تحصن‌ها و خشونت‌های ساکنان یهودی سرزمین های اشغالی علیه نظام سیاسی این رژیم همواره پوشیده می ماند. یکی دیگر از جنبه‌هایی که اسرائیل تلاش کرده است، انتشار آن را کنترل و آن را تکذیب کند، تشکیل روزافزون گروههای مخالف این رژیم در آمریکا و اروپاست. در واقع  این جریان از سوی صهیونیست‌ها طوری تکذیب و بایکوت رسانه ای شده است که اکثریت به اشتباه تصور می‌کنند که اقدامات اسرائیل و موجودیت آن از سوی تمام کشورها اعم از ملتها و دولتهای آنان حمایت می شود. در حالیکه واقعیت امر، نتیجه ای کاملا خلاف آن را به اثبات می رساند.
 


رویارویی ملتها؛ بحران کنونی اسرائیل

در واقع بستر کنونی که اسرائیل در آمریکا و اروپا با آن مواجه شده است، رویارویی با ملتها به جای دولت‌هاست. بر این مبنا اگرچه اسرائیل از طرق مختلف به ساختار سیاسی دولتهایی مانند آمریکا و کشورهای اروپایی نفوذ کرده و اهداف خود را پی می گیرد، اما جریانی مخالف با منافع این رژیم در سطح قابل ملاحظه ای در این جوامع در حال رشد است. جریانی که نگرانی های عمیق اسرائیل و لابی های وابسته به آن را به دنبال داشته است. بر این مبنا گروههای غیر دولتی (NGO) بسیاری در مخالفت با صهیونیست‌ها و اقدامات آنان ایجاد شده اند و در راستای اهداف خود، دولتها و نهادهای بین‌المللی را زیر فشار گذارده اند تا مجموعه‌ای از تحریم‌ها را علیه اسرائیل به اجرا درآورند.


این جریان نگرانی های بسیاری را از سوی مقامات ارشد رژیم صهیونیستی به دنبال داشته است. یائیر لاپید وزیر دارایی اسرائیل در مصاحبه ای با روزنامه فایننشیال تایمز، بر این امر صحه گذارده و اظهار کرده است: «محرومیت های جدید اقتصادی اسرائیل، که در دستور کار گروهها و نهادها قرار گرفته، وحشتناک است. این سیاست صرفاً مذاکرات صلح را با مشکل مواجهه می کند و حامیان آن باید بدانند که رویه ای همسو با جهاد اسلامی و حماس را در قبال مذاکرات در پیش گرفته اند.»
 

تزیپی لیونی وزیر دادگستری اسرائیل نیر در سخنانی از روند تحریم های اقتصادی اسرائیل هشدار داد و عنوان کرد: «تحریم های اقتصادی به شهرک های محدود نخواهد شد بلکه بخش‌های دیگر اسرائیل را نیز دربرخواهد گرفت. گسترش این تحریم ها تمام دستاوردهای ما را تحت شعاع قرار خواهد داد.»


جنبش بایکوت، تحریم و سرمایه برداری طلایه‌دار تحریم‌های ضداسرائیلی

رویه مخالفت های ضد دولتی در آمریکا و اروپا در میان گروهها و جنبش های متعددی در جریان است. مهمترین این جریانها جنبش بایکوت، تحریم و سرمایه برداری (BDS) نام دارد. جنبش بی دی اس یک کمپین جهانی در مقابل اقدامات و اشغالگری های اسرائیل است. این کمپین تحریم اقتصادی و فشارهای سیاسی را علیه اسرائیل گسترش داده و  هدف خود را پایان بخشیدن به استعمار و اشغال اسرائیل، حقوق مساوی میان عرب‌های 48 که در داخل مرزهای سرزمین های اشغالی زندگی می کنند و حق بازگشت آوارگان فلسطینی، اعلام کرده است. 171 سازمان غیر دولتی فلسطینی در سال 2005 آغازگران این جنبش به شمار می آیند.  

جنبش بی دی اس، در راستای اهداف خود 3 اقدام را دنبال می کند: بایکوت محصولات، و شرکتهایی که در نتیجه یورش و خشونت اسرائیل به فلسطین سود می برند و همچنین نهادهای اجتماعی، ورزشی و دانشگاهی که با هدف تثبیت موقعیت اسرائیل در جهان به فعالیت مشغولند و از طریق همکاریهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و...درصددند تا تصویری موجه از اسرائیل را در سطح بین الملل ترسیم کنند.

دومین شیوه عمل جنبش بی دی اس، سرمایه برداری و تشویق سرمایه گذاران برای حذف حمایت های خود از شرکتهای مرتبط با اسرائیل است. از این رو این جنبش بنیادهای حامی و صندوق های پولی مختلف را وادار می‌کند که سرمایه های خود را از شرکتها و کارخانه‌هایی که با اسرائیل همکاری کرده و خدمات و محصولاتی که علیه فلسطینی ها استفاده می شود را به آنها ارائه می دهند، بیرون بکشند.

سومین اقدام جنبش بی دی اس، تحریم محصولات اسرائیل که در شهرکهای غیر قانونی ساخته می شود و نیز محرومیت آن از عضویت و همکاری در مجامع و سازمانهای اقتصادی کشورهای مختلف است.

در واقع هدف جنبش بایکوت، تحریم و سرمایه برداری، ارائه تصویر واقعی اسرائیل و نشان دادن انتقادات و اعتراضات قابل ملاحظه گروههای مدنی علیه این رژیم در آمریکا و اروپا است، این در حالی است که اسرائیل به شدت در تلاش است  آمریکایی ها و اروپاییان را دوستان واقعی و متحدان خود معرفی کند و در مقابل القا کند که خاورمیانه‌ای ها به ویژه ایران، تنها دشمنان این رژیم در جهان هستند. در حالیکه رشد احساسات ضدصهیونیستی در میان لایه های اجتماعی این کشورها نه تنها این ادعای اسرائیل را از اعتبار ساقط می کند، بلکه رویه دیگری را که در حال گسترش است، به اثبات می رساند.

فعالیت جنبش بی دی اس علیه اسرائیل، دامنه وسیعی را شامل می شود. به عنوان نمونه در سال 2009، تظاهرات گسترده ای علیه حمله اسرائیل به غزه در دانشگاههای مهم انگلستان، راه اندازی شد. دامنه این تظاهرات به گونه ای بود که دانشگاه کاردیف مجبور شد تمام سرمایه خود را از یکی از شرکتهای چندملیتی هوا و فضا که در لندن مستقر بود و با اسرائیل همکاری می کرد، خارج کند. لغو قرارداد شرکتها برای تبلیغات گردشگری با اسرائیل، توقف همکاری شرکت فرانسوی ویولا در ساخت خط راه آهن در اسرائیل، لغو تمام سرمایه گذاریهای شرکت بلژیکی-فرانسوی برای توسعه در کرانه باختری و بایکوت بسیاری از مجموعه های فرهنگی و علمی که با اسرائیل در ارتباط هستند، از جمله اقدامات بی دی اس در راستای گسترش انزوای رژیم صهیونیستی در آمریکا و اروپا است.

جنبش بی دی اس همچنین حامیان بسیاری را در میان گروههای اجتماعی داراست. کلیسای پرسبترین آمریکا یکی از مهمترین گروههایی است که به این جنبش پیوسته و خشم و نگرانی عمیق اسرائیل را برانگیخته است. این کلیسا یکی از مهمترین فرقه های پروتستان در آمریکا بوده و مورد اقبال بسیاری از مسیحیان این کشور است.
 

فشار افکار عمومی بر اتحادیه اروپا برای تحریم اسرائیل

افکار عمومی در اروپا و گسترش احساسات ضداسرائیلی در این قاره، یکی دیگر از مشکلات حال حاضر رژیم صهیونیستی به شمار می رود. گروههای مختلف که عمدتاً از میان جوانان هستند و به صورت غیردولتی اما سازمان یافته در میان جنبش های برابری طلبانه و عدالت خواهانه فعالیت کرده و با استفاده از شبکه‌های اجتماعی مانند فیس بوک، راه اندازی کمپین‌های مبارزاتی و تظاهرات، تحصن، سخنرانی و... به گسترش عقاید خود می‌پردازند، بدنه اصلی این جنبش اعتراضی را تشکیل می دهند.  
 

در کنار فعالیت این گروهها، بسیاری از سازمانهای حقوق بشری و ضدنژادپرستانه نیز بخش دیگر فعالیتها علیه اسرائیل را دنبال می کنند. اصناف مختلف از جمله پزشکان، اساتید دانشگاه و حتی گروههای مخالف یهودیان در کشورهای مختلف اروپایی جزء دیگری از وزنه افکار عمومی ضداسرائیلی را به وجود آورده اند.

اگرچه دولتها و نهادهای اروپایی و منافع آنان بزرگترین مانع در برابر واکنش‌های متناسب با خواسته‌های ملتها و مطالبات آنان در زمینه سیاست‌های خارجی کشورهای اروپایی است، اما در راستای ادعاهای دموکراسی‌طلبانه خود نمی‌توانند این تحرکات را نیز نادیده بگیرند. از این رو بارها در فضای دیپلماتیک به صورت علنی و پنهانی به اسرائیل توصیه کردند تا به فشارهای افکار عمومی توجه کرده و پیامدهای آن را در مناسبات آینده روابط خارجی در نظر گیرد اگرچه یکه تازی و افسارگسیختگی منافع اسرائیل به گونه ای است که حتی حاضر نشد مهمترین خواسته اروپاییان یعنی توقف شهرک‌سازی‌ها را نیز اجابت کند. خواسته‌ای که اگر این رژیم آن را رعایت می کرد، امکان کنترل افکار عمومی و تلطیف آن از سوی دولتهای اروپایی بیشتر می شد.

از این رو سربرآوردن گروههای مدافع فلسطینی و ضدصهیونیستی و فشار بر نهادهای این قاره مانند اتحادیه اروپا و نیز یکه تازیهای بی حد و حصر رژیم صهیونیستی، مقامات پارلمانی و اتحادیه ای را وادار ساخته است تا مجموعه ای از تحریم ها علیه اسرائیل را در دستور کار قرار دهند.

اتحادیه اروپا در 18 جولای 2013 مجموعه‌ای از دستورالعمل ها را علیه اسرائیل به تصویب رساند. طبق دستورالعمل های مذکور، نهادهای خصوصی و دولتی اسرائیل واقع در کرانه باختری رود اردن، شرق بیت المقدس و بلندی های جولان از سال آینده میلادی (2014) الی 2020 از دریافت کمک مالی این اتحادیه، محروم و هر گونه ارتباط یا امضای موافقتنامه تجاری با آنها ممنوع است. این اقدام موجب نگرانی عمیق و شگفتی نمایندگان کنست و همچنین اعضای کابینه اسرائیل شد.
نتانیاهو که از این تصمیمات به خشم آمد، به اتهامات تکراری خود در مورد ایران پناه برد و در سخنانی ادعا کرد: «انتظار من از کسانی که دغدغه ثبات جهانی دارند، این است که ابتدا به موضوعات اضطراری از قبیل جنگ داخلی سوریه و دهن کجی هسته‌ای ایران بپردازند.» جالب توجه است که وی این تصمیم را نژادپرستانه توصیف کرد و افزود: «من اجازه نمی دهم که صدها هزار اسرائیلی ساکن یهودیه و سامریه، بلندی‌های جولان و پایتختمان آسیب ببینند.» وی همچنین در مصاحبه با یک روزنامه آلمانی، اقدام اتحادیه اروپا را «اشتباه» خواند و گفت: «این اقدام تلاشی است برای اینکه مرزهای نهایی را به جای مذاکره از طریق فشار اقتصادی بر اسرائیل تحمیل کنند.» نتانیاهو اذعان کرد که این اقدام اروپا منجر می شود که اسرائیل در مقابل فلسطین اعتماد به نفس خود را از دست بدهد!
 

اگرچه نتانیاهو و سایر مخالفان تحریم‌های اقتصادی علیه اسرائیل، جنجال‌های رسانه‌ای بسیاری را به راه انداختند و  لابی‌های وابسته خود در کشورهای مختلف را فعال کردند تا هر چه سریعتر با دولتهای عضو اتحادیه به مذاکره بپردازند و آنها را از پیگری این تصمصم منع کنند، اما نتیجه نهایی نشان از استیصال و ناتوانی مقامات اسرائیلی در مقابل رشد و گسترش احساسات ضدصهیونیستی و نیز پیامدهای ناشی از تحریم های اقتصادی علیه این رژیم است.

با اینکه نهادهایی مانند اتحادیه و پارلمان اروپا و نیز دولت آمریکا بارها ثابت کرده اند که منافع اسرائیل را در اولویت قرار داده و حاضر نیستند این متحد دیرین خود را برنجانند و همچنین مباحثی مانند تحریم های اقتصادی که از سوی آنها مطرح شده است، ممکن است با لابی‌گری های مختلف اسرائیل منتفی شود اما انزوای روزافزون این رژیم در میان ملتها و نیز رویارویی با گروهها و سازمانهای مختلفی که برای مقابله اقتصادی و سیاسی با اسرائیل به وجود آمده‌اند و برای پیگیری اهداف خود بر دولتهای خود فشار می آورند را نمی توان انکار کرد و نادیده گرفت.

بنابراین می توان گفت بزرگترین پیامد افزایش تحریم‌ها علیه اسرائیل، بی اعتباری بیش از پیش آن در جهان است. این در حالی است که علی رغم تلاشهای اسرائیل و لابی‌های صهیونیستی فعال در سطح بین المللی، ایران در حال طی سیری متفاوت بوده و اقبال عمومی کشورها و نهادهای مختلف  نسبت به لغو و کاهش تحریم ها در حال شکل گیری است. بنابراین اسرائیل نه تنها در دستیابی به آرزوی دیرین خود مبنی بر انزوای ایران شکست خورد بلکه برگشتن ورق و اعمال تحریم‌ها علیه این رژیم ، صهیونیست‌ها را بیشتر از هر زمانی مستأصل کرده است.