به گزارش گروه فرهنگی مشرق به نقل از فارس، دوران 8 سال دفاع مقدس ایران در برابر تجاوز کشور عراق و شاید بهتر است بگوییم دوران دفاع مقدس ایران در برابر تمام جهان که حامی عراق بودند، فرصتی استثنایی به نویسندگان و شاعران ایرانی می داد تا این رشادتها و صحنههای ناب و دست نیافتنی را ثبت و ضبط کنند و آن روزها یادگاری باشد برای همه دوران و چراغ راهی برای همه آیندگان.
در این زمینه تاکنون آثار زیادی در قالبهای گوناگون تولید شدهاند. خاطره، رمان، مجموعه شعر، گفتوگو و ... با قلمهای گوناگونی توسط افراد مختلف بخشی از این دریای عظیم را به تصویر کشیدهاند اما برخی از آنها تنها در حد و حدودی واقع شداند که در راستای این ارزشها بگنجند.
در طول سالهای جنگ و پس از جنگ همواره در میان نویسندگان، پژوهشگران و منتقدان با تفاوت در دیدگاهها به ادبیات جنگ و ضد جنگ پرداختهاند. در سالهای نه چندان دور کتابهای دفاع مقدس از ناشناختهترین کتابها بودند ولی چندسالی است که در ویترین کتابفروشی ها و پرفروش ها جای گرفتهاند و برخی از این کتابها در این اوضاع رکود کتاب به بیش از 40 بار تجدید چاپ رسیده است و اکنون در صدر پرفروشترین کتابها رسیدهاند.
برخی از این کتابها مورد توجه مقام معظم رهبری نیز واقع شدهاند و ایشان با مطالعه آنها، تقریظ و یادداشتهایی برای آنها نوشته اند. از میان کتابهایی که رهبر بر آنها تقریظ نوشتهاند میتوان به «نورالدین پسر ایران» خاطرات نورالدین عافی، «پایی که جا ماند» از یادداشتهای روزانه سیدناصر حسینیپور از زندانهای مخفی عراق، « هنگ سوم» خاطرات یک پزشک اسیر عراقی از مظلومیت رزمندگان ایرانی، «جشن حنابندان» با دو گزارش از خاطرات دو عملیات کربلای 5 و بیت المقدس 4، « تیپ 83» با شرح خاطرات طلاب رزمنده جوان، «شانههای زخمی خاکریز» از خاطرات هفت ساله یک امدادگر جانباز از جنگ تحمیلی، «خداحافظ کرخه» روایت نوجوانانی که با رندی تمام در آخرین روزهای جنگ از در نیمه باز شهادت گذشتند، « جنگ پابرهنهها» خاطرات نویسنده از عملیاتهای والفجر 8 و کربلای 5، « فرمانده من» با داستانهایی از فرماندهان جنگ، «همپای صاعقه» از تاریخ پیدایش و تشکیل تیپ رزمی 27محمد رسول الله، «گزارش یک بازجویی» از بازجویی و زندگی اردوگاهی یک سرهنگ، «زنده باد کمیل» خاطرات خود نوشت محسن مطلق از حضور خود در جمع رزمندگان و «تپههای لاله سرخ» از خاطرات دیدهبانان توپخانه در سالهای جنگ اشاره کرد.
با فرا رسیدن هفته دفاع مقدس باری دیگر به کتابفروشیهای حاشیه خیابان انقلاب به عنوان فرهنگیترین خیابان ایران رفتیم و جویای اوضاع فروش کتاب در حوزه ادبیات دفاع مقدس شدیم و به سراغ چند انتشاراتی رفتیم.
نشر مروارید یکی از انتشاراتیهایی است که در حوزه ادبیات فعالیت میکند و کتاب در حوزه دفاع مقدس به صورت خاطرات و ... منتشر نمی کند اما برخی از کتابهای حوزه دفاع مقدس که در انتشاراتیهایی همچون سوره مهر منتشر میشود را در کتابفروشی خود عرضه میکند.
علی بیک مدیر فروشگاه نشر مروارید در گفتوگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس با بیان اینکه افراد مذهبی بیشتر سراغ کتابهای دفاع مقدس را میگیرند، خاطرنشان کرد: کتابهایی مانند «دا»، «پایی که جاماند»، «نورالدین پسر ایران» و ... که در تلویزیون به عنوان رسانه ملی تبلیغ میشوند، پرفروشترین کتابهایی حوزه دفاع مقدس هستند که علاقهمندان زیادی سراغ آنها را میگیرند.
وی افزود: اما متاسفانه کتاب که کالای تجاری نیست و در رسانه جمعی تبلیغ نمیشود و اگر گوشه نگاهی هم بر کتابها کنند بسیار در این بازار اثرگذار است. اگر اطلاعرسانی درستی صورت گیرد حتی با توجه به رکود بازار کتاب و قیمت بالای کتاب باز هم مخاطبان خود را خواهد داشت.
مدیر فروشگاه نشر مروارید معتقد است در هفته دفاع مقدس تغییری در روند فروش کتابهای دفاع مقدس صورت نمیگیرد و همان قشر نسبتا ثابت در این ایام هم به سراغ این کتابها میآیند.
انتشارات بهنشر وابسته به آستان قدس رضوی هم سالانه بیش از 200 عنوان کتاب با موضوعات مختلف منتشر میکند. این نشر در طی 30 سال نزدیک به سی میلیون مجموع شمارگان کتاب منتشر شده که 10 میلیون این کتابها در حوزه دین و مذهب و 20 میلیون دیگر در موضوعات مختلف از قبیل فرهنگی، هنری و... منتشر شده است. اما در حوزه دفاع مقدس تولیدی ندارد و حتی کتابهای حوزه دفاع مقدس را در کتابفروشی خود که در خیابان انقلاب اسلامی واقع شده است و مغازه نسبتا بزرگی هم هست، نیز عرضه نمیکند.
محمد کبوتری مدیر این فروشگاه میگوید: تا چند سال پیش کتابهای دفاع مقدس را هم در این مغازه به فروش می رساندیم اما چند سالی است که اوضاع کتاب و فروش آن بسیار بد شده است و ما دیگر کتابهای حوزه دفاع مقدس نمیآوریم چون مخاطبی ندارد. البته 4-5 جلد کتاب پرفروش و شناخته شده مانند «دا»، «پایی که جا ماند»، «نورالدین پسر ایران» و ... که میدانیم به فروش میروند را میآوریم.
این موضوع جای بسی تعجب دارد که انتشاراتی که وابسته به ارگانی مذهبی دارد و در عرصه ارزشها و دین فعالیت میکند اما نه تنها گوشه چشمی به آثار دفاع مقدس ندارد بلکه حتی آنها را در کتابفروشی خود عرضه نمیکند و تلاشی برای جذب مخاطب و به همراه کردن آنها با خود ندارد.
در این میان به انتشارات افق هم که با کمی فاصله از کتابفروشیهای خیابان انقلاب واقع شده است، آمدیم. انتشارات افق در حوزههای سیاست، رمان و مجموعه داستان، طنز، نثر کهن، مطالعات، رمانهای کلاسیک، شعر، فرهنگ و تمدن ایران و سفرنامه آثاری را برای مخاطبان و اهالی ادب تولید میکند. حبیب سیف مدیر فروشگاه افق هم گفت: مغازه کتابفروشی افق تنها به عرضه کتابهای منتشر شده در همین انتشارات میپردازد و اثری در حوزه دفاع مقدس ندارد.
ترنجستان سروش در زیر مجموعه انتشارات سروش نیز در عرصه عرضه کتابهای منتشر شده فعالیت میکند و یکی از شعب این ترنجستان در خیابان انقلاب نزدیک خیابان ابوریحان است.
محمد بیگلری مدیر فروشگاههای ترنجستان هم با بیان اینکه کتابهای دفاع مقدس، مخاطبان خاص خود را دارند، خاطرنشان کرد: در فروشگاههای ترنجستان آثار جدید منتشر شده ناشران فعال را جمع آوری و عرضه میکنیم.
وی درباره استقبال از آثاری که در حوزه دفاع مقدس نگاشته شدهاند، خاطرنشان کرد: تا چند سال پیش تنها مخاطبان تخصصی به سوی کتابهای دفاع مقدس می آمدند و مخاطبان عمومی اقبالی نشان نمیدادند اما در چند سال اخیر این روند دستخوش تغییر شده است و مخاطبان عمومی هم جذب این بخش شدهاند.
مدیر فروشگاههای ترنجستان گفت: در حال حاضر بیشتر آثاری که با مضمون شهید، یک دوره تاریخی، ادبیات پایداری و ... نگاشته میشوند مورد توجه مخاطبان قرار میگیرند و ویترین عناوین کتابها متنوع تر شده است و از مهجوریتی که در گذشته داشته است، کمی بهتر شده است و برخی از کتابهای دفاع مقدس در ویترین پرفروشها جای گرفتهاند. در حال حاضر در تالیف آثار نگاههای جدیدی صورت میگیرد و از سوی دیگر در کتابسازی مانند طراحی، گرافیک، جلد و ... دقت نظر بیشتری شده است و تبلیغ و ترویج کتابها در شناساندن آثار اثر گذار بوده است.
وی درباره تغییر اوضاع فروش کتابهای دفاع مقدس در ایام هفته دفاع مقدس هم توضیح داد: هفته دفاع مقدس همزمان با شروع مهر ماه و فصل کتاب همراه است و این تقارن باعث تغییر چندانی در اوضاع فروش این کتابها نمیشود.
انتشارات صریر از بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، هم در حوزه دفاع مقدس تاکنون آثار زیادی تولید کرده است که برخی از آنها بسیار مورد توجه واقع شدهاند. از کتابهایی که در این انتشارات منتشر شده است، میتوان به «سفر به روایت سرفهها: سفرنامه هیروشیما مرداد 1391» اثر حمید حسام، «به لهجه سردار بدر» مجموعه اشعار گردآوری شده درباره شهیدان باکری، «بر فراز آشیانه عنقا» درباره شهید محمود کاوه، «جنگ نفتکشها» و ... اشاره کرد.
حسین هاشمی مدیر فروشگاه انتشارات صریر هم در گفتوگو با فارس عنوان کرد: در این کتابفروشی فقط کتابهایی را که در حوزه دفاع مقدس نگاشته شدهاند را در این کتابفروشی عرضه می کنیم. در سالهای پیش در هفته دفاع مقدس اوضاع فروش کتابهای دفاع مقدس دستخوش تغییرات زیادی میشد و فروش بهتری داشتیم اما در سال اخیر این اتفاق نیفتاد و تغییر چندانی در فروش نداشتیم. در سالهای پیش در این هفته برخی از موسسات و نهادها کتابهایی را برای عرضه به کارمندان خود به خریداری میکردند اما این اتفاق در سال اخیر نیفتاد.
در پایان به انتشارت سوره مهر وابسته به حوزه هنری که چندین سال به عنوان ناشر برگزیده انتخاب شده است، آمدیم. این انتشاراتی آثار زیادی را در سال منتشر میکند و از امکان تبلیغ تلویزیونی هم بهره برده است. در حال حاضر کتابهایی مانند «دا»، «پایی که جا ماند»، «نورالدین پسر ایران» که در صدر فروش واقع شدهاند همه در این انتشاراتی منتشر شدهاند.
هاشمی از کارکنان فروشگاه سوره مهر هم در گفتوگو با فارس، تصریح کرد: نیمی از آثار منتشر شده سوره مهر در حوزه دفاع مقدس هستند که جز پرفروشترین آثار سوره مهر محسوب میشوند. در این انتشارات بسیار سراغ کتابهای دفاع مقدس را میگیرند.
وی درباره اقبال به کتابهای دفاع مقدس در هفتهای که به این عنوان نامگذاری شده است، گفت: هفته دفاع مقدس در واقع شب عید سوره مهر است. در این هفته اکثر کتابهای ما به صفر میرسند و بیشتر ادارهها، ارگانها و سازمانها برای هدیه به کارمندان و نیروهای خود ترجیح میدهند کتابهای دفاع مقدس خریداری کنند اما بیشتر فروش ما به تک فروشی از طریق فروشگاه، مشترکین و شعب بر میگردد.
وی درباره فروش کتاب در هر روز در هفته دفاع مقدس عنوان کرد: از میزان فروش در انتشارات سوره مهر اطلاعی ندارم ام در این فروشگاه ما روزانه به صورت تک فروشی تقریبا 400 جلد کتاب میفروشیم. «دا»، «پایی که جا ماند»، «نورالدین پسر ایران» همچنان در صدر فروش هستند و در همان روز اول هفته دفاع مقدس تمام این کتابها به پایان رسیدند.
هاشمی به تاثیر تبلیغات در فروش این کتابها اشاره کرد و گفت: بیشتر تبلیغ این کتابها سینه به سینه بودند و افرادی که این کتابها را خریداری میکنند برای مطالعه است چون در این اوضاع گرانی کتاب و اوضاع اقتصادی افراد مانند گذشته صرفا کتاب برای خریداری و نگه داشتن نمیخرند.
مخاطبان محترم گروه فرهنگی مشرق می توانند مقالات، اشعار، مطالب طنز، تصاویر و هر آن چیزی که در قالب فرهنگ و هنر جای می گیرد را به آدرس culture@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود.