به گزارش مشرق به نقل از فارس، براساس اساسنامه وزارت خارجه ماموریت سفرا و رؤسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور سه ساله است که با نظر رئیس جمهور و وزیر امور خارجه میتواند چهار یا بنا بر ضرورت به بیش از آن افزایش یابد.
شهریور ماه سال جاری بود که اخباری در رسانهها منتشر شد مبنی بر انتصاب رضا نجفی به جای سلطانیه نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی؛ این در حالی بود که حکم انتصاب نجفی برای تصدی این سمت در سال 1389 صادر شده بود ولی چرا نجفی علیرغم دریافت آگرمان (پذیرش نهاد پذیرنده) به وین نرفت و سلطانیه برای دومین بار در مهر ماه 1389 ماموریتش را تمدید و به مدت هشت سال و برای اولین بار در تاریخ وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی طولانیترین ماموریت را در خارج از کشور تجربه کرد؟
علی اصغر سلطانیه نماینده سابق جمهوری اسلامی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آذر ماه 1384 به پیشنهاد رضا آقازاده رئیس وقت سازمان انرژی اتمی و تأیید محمود احمدینژاد به عنوان سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس و نماینده دائم ایران نزد دفتر ملل متحد و دیگر سازمانهای بینالمللی در وین منصوب شد و تا دهم شهریور ماه 1392 در این سمت به فعالیت پرداخت.
ماموریت هشت ساله سلطانیه در خارج از کشور در حالی رخ داد که براساس مقررات و اساسنامه وزارت امور خارجه سفرا و روسای نمایندگیهای ایران در خارج از کشور بیش از 5 سال نمیتوانند در محل ماموریت بمانند.
و اما چگونه ماموریت سلطانیه به درازا کشید؟
لازم به ذکر است در سالهای اخیر انتصاب نماینده دائم ایران در آژانس بین وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی محل بحث بوده و هر دو مدعی بودهاند و در نهایت با تلاشهای منوچهر متکی وزیر خارجه وقت، انتخاب نماینده ایران در آژانس به وزارت خارجه بازگشت و در پی آن بود که منوچهر متکی، «رضا نجفی» را در سال 1389 به عنوان جایگزین سلطانیه برگزید و نجفی با تأیید ریاست جمهوری به عنوان گزینه تصدی این سمت منصوب و برای او درخواست آگرمان (پذیرش) شد؛ ولی با اینکه نجفی آگرمانش را دریافت کرد اما با لابیهای پشت پرده نماینده وقت ایران در آژانس با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و ریاست جمهوری، سلطانیه کماکان در این پست باقی ماند و برای اولین بار ماموریت هشت ساله را در خارج از کشور تجربه کرد.
در همین زمینه علیاکبر صالحی وزیر خارجه سابق و رئیس کنونی سازمان انرژی اتمی اخیرا در گفتوگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) به انتصاب نجفی در سال 89 اشاره کرد و گفت: «آقای نجفی از دو سال پیش که آن زمان وزیر امور خارجه بودم، تعیین شده بود تا جایگزین آقای سلطانیه شود. طبق عرف، سفرای ما سه سال در یک کشور میمانند که یک سال وزیر امور خارجه و یک سال نیز رئیس جمهوری میتوانند ماموریت آنها را تمدید کنند، اما بیش از 5 سال و نیم، غیرقانونی است و تنها رهبر معظم انقلاب میتوانند اجازه دهند.»
صالحی ادامه داد: «چون ادامه حضور ایشان نیاز به مجوز قانونی داشت و سازمان بازرسی کل کشور میتوانست اشکال بگیرد، لذا نامهای به رهبر معظم انقلاب نوشتم که چون نظر دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی این است که وی کار را ادامه دهد و از سویی نیز مشکل قانونی وجود دارد، معظم له اجازه دهید؛ که ایشان (رهبر معظم انقلاب) هم مخالفتی نکردند و فرمودند اگر نظر این است کارشان را ادامه دهند و ما مخالفتی نداریم.»
حال سؤال این جاست که آیا این تمدید ماموریت آن هم برای هشت سال دستاوردی به همراه داشته است و به گشایشی در بحث هستهای ایران انجامیده؟ 10 دور مذاکره بین ایران و آژانس در طول این مدت برگزار ولی آیا نتیجه بخش بود؟
آیا رضا نجفی که سوابقی چون معاون مدیرکل امور سیاسی و بینالمللی، رئیس اداره خلع سلاح و امنیت بینالمللی وزارت امور خارجه، نماینده و رایزن خلع سلاح ایران در کمیته خلع سلاح سازمان ملل متحد در نیویورک و جانشین نماینده دائم ایران در سازمان منع سلاحهای شیمیایی در لاهه را در کارنامه خود دارد، گزینه خوبی برای تصدی این سمت نبود که حکمش سه سال روی میز بماند و سلفش در این سمت به انجام فعالیت بپردازد؟
* سفیری که هنوز هم به تهران بازنگشته
مواردی از این دست کم نیست و نمونه دیگر «علیاصغر شعردوست»، سفیر ایران در دوشنبه است که از سال 1386 تاکنون در این سمت مشغول به فعالیت است و علیرغم گذشت شش سال از مأموریتش و با اینکه چند گزینه برای تصدی این سمت در نظر گرفته شده و 2 گزینه نیز در این مدت آگرمان (موافقت کشور میزبان) از دولت پذیرنده (تاجیکستان) را دریافت کردهاند، ولی کماکان در این سمت مشغول به فعالیت است.
خبرنگار فارس اطلاع یافت که شعردوست هنوز هم قصد بازگشت به تهران را ندارد و به دنبال رایزنی برای تمدید مدت حضورش تا پایان سال جاری است.
آیا روابط تهران و دوشنبه اینقدر استراتژیک است که یک سفیر نه سه سال نه چهار سال و نه پنج سال بلکه شش سال در محل ماموریت بماند و کماکان هم به دنبال رایزنی برای تمدید حضورش باشد؟
خبرگزاری فارس منکر خدمات سلطانیه و شعردوست نمیشود، ولی آیا نباید این فرصت در اختیار افراد تازه نفس دیگری قرار گیرد تا شاهد تحولات جدیدی بود؟