اگرچه فناوری این پرندهها تا مدتها در انحصار قدرتهای بزرگ ازجمله آمریکا قرار داشت، اما با همت و تلاش متخصصان و کارکنان صنایع دفاعی کشورمان، نیروهای مسلح ایران از سالها پیش ضمن دستیابی به دستاوردهای عظیم در این زمینه، تعداد زیادی از نمونههای مختلف آنها را در اختیار دارد؛ نمونههایی که برخی از آنها حتی در سالهای دفاع مقدس نیز در اموری مانند شناسایی و عکسبرداری از مواضع دشمن بکار گرفته شدند.
«فُطرس» به عنوان جدیدترین عضو خانواده پهپادهای ایران، در مقایسه با نمونه های قبلی خود، نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به قلههای تکنولوژی، در حال برداشتن گامهای سریع و بلندی است.
مقایسه اجمالی دو نمونه اخیر (شاهد129 و فُطرس) گویای این است که این عضو جدید تا چه اندازه در شکستن رکوردهای قبلی موثر بوده و توان پهپادی نیروهای مسلح را تا چه حد افزایش میدهد.
* شاهد129؛ اولین خط شکن دوربُرد
پنجم مهرماه سال جاری یکی از مهمترین پهپادهای نیروهای مسلح که در اختیار نیروی هوافضای سپاه پاسداران قرار دارد، با نام «شاهد129» رسما رونمایی شد.
پهپاد شاهد 129
این پهپاد رزمی که از فناوری بومی و کاملاً ایرانی برخوردار است، در حفاظت از مرزهای آبی، خاکی و هوایی کشور مورد استفاده قرار میگیرد.
«شاهد 129» توانایی حمل همزمان 8 بمب یا موشک هوشمند سدید، را دارد و برای اهداف ثابت و متحرک طراحی شده است.
دقت در هدف گیری با شعاع عملیاتی هزار و 700 کیلومتر و 24 ساعت مداومت پروازی با یک بار سوختگیری از ویژگی های این هواپیمای بدون سرنشین رزمی ایرانی است و هر فرودگاهی می تواند محل نشست و برخاست شاهد 129 باشد.
نصب سلاح بر روی پهپاد شاهد129
سقف پروازی این پهپاد، 24 هزار پا (حدود 7300متر) است که با ایستگاههای کنترل قابل حمل زمینی در ارتباط بوده و می تواند با هزینه بسیار پایین دفاع از میهن را بدست گیرد.
از آنجا که هزینه هر ساعت پرواز برای جنگنده های رزمی 10 هزار دلار است این پهپاد می تواند با هزینه 100 هزار تومانی در هر ساعت بر آسمان ایران بدرخشد.
پهپاد شاهد129
«شاهد 129» قدرت مراقبت از شعاع 200 کیلومتری خود را دارد و می توان از این پرنده بدون سرنشین در مقابله با اشرار و تروریست ها، کشف و شناسایی در مرزهای آبی و خاکی ، مسائل زیست محیطی، نقشه برداری و تهیه عکس های هوایی نیز استفاده کرد.
* فطرس؛ افزایش در بُرد و مداومت پرواز
کمتر از دو ماه بعد، جدیدترین و بزرگترین پهپاد استراتژیک ایران با نام «فُطرس» روز گذشته توسط سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع رونمایی شد.
پهپاد فُطرس
این پهپاد راهبردی با محموله خود دارای شعاع عملیاتی تا 2000 کیلومتر، سقف پرواز 25000پا (حدود 7600متر) و قابلیت 16 تا 30 ساعت پرواز مداوم، قادر است علاوه بر مأموریت های شناسایی و مراقبت با مسلح شدن به موشک های هوا به سطح و انواع راکت ها، مأموریت های رزمی را نیز انجام دهد.
پهپاد فُطرس
مواظبت از مرزهای دریایی و خشکی، دیده بانی از خطوط لوله های نفتی، مخابراتی، کنترل ترافیک جاده ها، دیده بانی مناطق حادثه دیده در زلزله، آتش سوزی و سیل، محیط بانی برای حفاظت از محیط زیست و ارسال فیلم و عکس های دقیق در تمام طول مدت مأموریت از قابلیت های پهپاد فُطرس است.
سردار حسین دهقان وزیر دفاع در مراسم رونمایی این پهپاد با بیان اینکه اعتبارسنجی آن در تخصصی ترین آزمایشگاه ها و مراکز تست در کشور با موفقیت صورت گرفته است، گفت: تست های زمینی استاندارد بینالمللی، در سرعت کم، متوسط و بالا و تست پروازی با موفقیت و فراتر از اهداف طراحی، حاصل شده است.
پهپاد فُطرس
دو ویژگی مهم و متمایز پهپاد فُطرس نسبت به نمونههای قبلی (که مهمترین آنها شاهد129 است) این است که این پهپاد علاوه بر افزایش حدود 300 کیلومتری در بُرد، مداومت پروازی در حدود 30 ساعت دارد که نسبت به نمونه شاهد، 6 ساعت افزایش پیدا کرده است.
این موضوع، یعنی «مداومت پروازی بالا» بیانگر این است که علاوه بر طراحی بدنه (بخصوص بالها) متخصصان صنایع هوایی به لحاظ اطمینان موتور نیز توانستهاند استانداردهای لازم را کسب کنند تا این پهپادها با یک موتور بتوانند این مدت زمان را با یک بار سوختگیری پرواز کرده و به انجام ماموریت بپردازند.
پهپاد فُطرس
با توجه به برد پروازی این نوع هواپیماها که کاملاً از دید کاربر خارج می شوند، امکان هدایت آنها به وسیله کاربر از ایستگاه کنترل زمینی به دو صورت نیمه خودکار و یا تمام خودکار وجود دارد.
در حالت نیمه خودکار، کاربر با دیدن اطلاعات پروازی هواپیما که در صفحه نمایش ایستگاه نشان داده می شود، هواپیما را متناسب با مأموریت، کنترل و هدایت مینماید.
در حالت تمام خودکار، مختصات جغرافیایی نقاط از پیش تعیین شده و مسیر پرواز توسط کاربر از طریق ایستگاه کنترل زمینی در حافظه تجهیزات الکترونیکی هواپیما ذخیره شده و هواپیما با استفاده از سامانه GPS و ارتفاع سنج می تواند مسیرهای از پیش تعیین شده را طی نماید. کاربر در حین پرواز می تواند در مسیر پرواز تصحیحات مورد نظر فرمانده عملیات را اعمال کند.
با توجه به ویژگی های فنی پهپادهای قبلی، به نظر میرسد، پهپاد فُطرس نیز توانایی فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی، ارسال تصاویر ویدئویی به صورت زنده (و امکان ضبط تصاویر در ایستگاه کنترل زمینی)، توانایی برنامه ریزی رفت و برگشت و اجرای مأموریت به صورت رایانه ای و خلبان خودکار و ارسال دائم اطلاعات پروازی را داشته باشد.
از این نوع هواپیما می توان در عملیاتهای مراقبت هوایی و شناسایی در قالب عکسبرداری و فیلمبرداری هوایی از عمق مواضع دشمن، جنگ الکترونیکی، رله ارتباطی، دیده بانی، هدف یابی و گرا دادن، کنترل ترافیک، کنترل نوار مرزی به منظور مبارزه با قاچاق، مطالعات هواشناسی، عکسبرداری جهت تهیه نقشه های جغرافیایی و یا دیگر مأموریت های مورد نیاز استفاده کرد.
منبع: فارس