گروه اقتصادی مشرق -در جلسه اخیر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی، رئیس کل بانک مرکزی گزارشی درباره وصول مطالبات معوق بانکی و اقدامات انجام‌شده در این راستا ارائه داده است.

 طبق اعلام ولی‌الله سیف، رقم فعلی مطالبات معوق ۷۸ هزار میلیارد تومان است. این رقم در حالی به عنوان مطالبات معوق بانک‌ها اعلام شده که اکثر این مبالغ در اختیار تعداد محدودی از اشخاص حقیقی و حقوقی است. 

رقم مطالبات معوق بانک‌ها تقریباً 2 برابر اعتباری است که تاکنون به مسکن مهر داده شده است. دولت می‌تواند با بازگرداندن مطالبات معوق بانک‌ها که عموماً دست دانه‌درشت‌ها است، به اندازه‌ای که تاکنون مسکن مهر ساخته شده، مسکن مهر جدید بسازد بدون آن که به پایه پولی و نقدینگی کشور، فشار جدید وارد شده و تورم بالاتر رود.

این در حالی است که سال هاست بحث کوتاهی بانک ها در بازپس‌گیری اقساط وام‌ها از بدهکاران میلیاردی ره به جایی نبرده و مشخص نیست چرا عزم جدی در بازگرداندن این مبلغ هنگفت وجود ندارد و جلسات ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی هم نتیجه مثبتی نداشته است.

گرچه دولتمردان در کلام از انجام کلیه تعهدات مربوط به واحدهای مسکن مهر گذشته سخن می‌گویند، اما در عمل، تازه‌ترین گزارش‌ها از بلاتکلیفی 1/1 میلیون مسکن مهر نیمه‌تمام حکایت دارد که برای اتمام آن‌ها بین 12 تا 15 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

برای ساخت حدود یک میلیون مسکن مهر ساخته‌شده و پیشرفت 1/1 میلیون مسکن مهر نیمه‌کاره، حدود 43 هزار میلیارد تومان اعتبار از سوی بانک مرکزی تخصیص داده شده است.

مطابق با آمارهای ارائه‌شده از جانب مسئولان دولت یازدهم، در حال حاضر از 50 هزار میلیارد تومان خط اعتباری که دولت دهم برای واحدهای مسکن مهر در نظر گرفته بود، 43 هزار میلیارد تومان پرداخت شده است.


از سوی دیگر، وزارت نیرو برای تأمین زیرساخت‌های آب و برق در پروژه‌های مسکن مهر نیاز به 6 هزار میلیارد تومان منابع مالی دارد. در عین حال، هزینه ساخت مدرسه و مکان‌های عمومی مانند پارک و یا درمانگاه برای پروژه‌های مسکن مهر هم بالغ بر 3 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

این در حالی است که رئیس‌جمهور در گزارش 100 روزه خود به شدت به نحوه تأمین مالی مسکن مهر انتقاد کرد و گفت:‌  برای مسکن مهر تاکنون 43 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض شده است.یعنی پول از بانک مرکزی گرفته‌شده و به بانک مسکن داده شده است.
 
روحانی، اضافه کرد: کل پایه پولی کشور از اولی که پول خلق شده است تا حالا 100 هزار میلیارد تومان بود که از این مقدار 43 هزار میلیارد تومان مربوط به مسکن مهر بوده است.
 
رئیس‌‌جمهور عنوان کرد: یعنی 43 هزار میلیارد تومان از این پول و نقدینگی حالا نقدینگی که سر جای خودش، این پایه پولی که وقتی به جامعه می‌آید و چون پول پرقدرتی است و چند برابر می‌شود، 43 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض شده است، یعنی چی؟، یعنی بخش بزرگ تورم ما از این جا نشأت می‌گیرد.
 
روحانی با بیان این که وقتی پول پرقدرت را از بانک مرکزی می‌گیرید و به جامعه می‌آورید که نقدینگی را چند برابر می‌کند، تصریح کرد: آن پول حدود 5 برابر می‌شود، آن نقدینگی است که تورم را به وجود می‌آورد.
 
رئیس‌‌جمهوری، اظهار داشت: تورمی که مردم ما دارند و تحت فشار قرار گرفته‌اند یک بخش بزرگ آن مربوط به مسکن مهر است. آیا از مردم اجازه گرفتیم؟ که از پول جیب فقرا بگیریم و برای عده‌ای مسکن درست کنیم؟ 

با توجه به نقدهای دولت یازدهم نسبت به نحوه تأمین مالی مسکن مهر در دولت دهم و تأیید کلیت مسکن مهر، ساده‌ترین راه برای تداوم ساخت مسکن مهر، بازگرداندن مطالبات معوق بانک‌ها و استفاده از آن برای ساخت این پروژه ملی است.

همان طور که ذکر شد با بازگرداندن یک چهارم رقم 78 هزار میلیارد تومانی مطالبات معوق بانک‌ها، می‌توان تمامی پروژه‌های باقی‌مانده مسکن مهر در سراسر کشور را تکمیل کرد بدون آن که تأثیری در تورم داشته باشد.

با توجه به این جمله روحانی که «آیا از مردم اجازه گرفته‌ایم که از پول جیب فقرا بگیریم و برای عده‌ای مسکن درست کنیم؟»، ‌به نظر می‌رسد بازگرداندن منابع بانک‌ها از جیب چند صد نفر ثروتمندی که 78 هزار میلیارد تومان را به جیب زده‌اند و صرف آن برای ساخت مسکن مهر، 100 درصد مورد تأیید و اجازه مردم خواهد بود.