به گزارش مشرق، ابوالقاسم حکیمیپور استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی دارای فوق لیسانس اقتصاد از دانشگاه تگزاس و دکترای مدیریت توسعه از دانشگاه دولتی کالیفرنیا، مولف کتابهای تصمیم گیری در مدیریت از طریق زنجیرههای مارکوف و فرآیند خط مشی گذاری در سازمانهای دولتی است.
حکیمیپور بر این باور است که عدم تعامل با جهان از مهمترین موانع تحقق حماسه اقتصادی هستند و از 5 نشانه عمده عدم تحقق حماسه اقتصادی نیز خبر می دهد.
وی معتقد است مهمترین و جدی ترین گام در این مسیر، رقابت پذیر کردن تولید داخلی با حمایتهای بازرگانی است.
دیگر نظرات این اقتصاددان را در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می خوانید.
• 5 نشانه عمده عدم تحقق حماسه اقتصادی
به نظر شما چرا حماسه سیاسی محقق شده ولی هنوز حماسه اقتصادی تحقق نیافته است؟
حکیمی پور: اینکه مقام معظم رهبری می فرمایند حماسه سیاسی محقق شده ، به این دلیل است که ایران به عنوان یک کشور قدرتمند توانسته خود را در این حوزه در پهنه جهانی تثبیت کند. حکومت تأیید مردم را دارد و در عمل می تواند حرف خود را به کرسی بنشاند. در 22 کشور خاورمیانه چشم آنها به ایران است. براین اساس حماسه سیاسی محقق شده ولی مبتنی بر دیدگاه مقام رهبری حماسه اقتصادی تحقق نیافته است. نشانه های آن نیز تورم و رکود بالاست.
ایران در منطقه خاورمیانه رتبه اول تورم و رکود را دارد و مجموع آنها با تورمی بیش از 35درصد و بیکاری 15 درصدی، بالای 50 درصد است. این در حالی است که مجموع این دو در خاورمیانه حدود 15درصد است. براین اساس حماسه اقتصادی نه تنها تحقق نیافته بلکه نسبت به وضعیت اقتصادی نگرانی هایی نیز وجود دارد و به همین دلیل است که مقام رهبری حدود 6سال است که بحث اقتصاد را مورد تأکید خود قرار داده اند. امسال فرهنگ نیز بر تأکیدات ایشان اضافه شده است. در یک نگاه ایدئولوژیک، فرهنگ زیربنا و اقتصاد روبناست. این دو عملا باید مورد توجه قرار گیرند تا مبادا تبدیل به پاشنه آشیل کشور شوند.
مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی تأکید ویژه کرده اند و از مسئولان سه قوه خواسته اند تا این مهم را جنبه اجرایی ببخشند و در دستور کارشان قرار دهند. عده ای این اقتصاد را تبلور اقتصاد آزاد می دانند. مقام رهبری عاری از اسامی، در اقتصاد مقاومتی به دنبال این هستند که تکیه بودجه کشور بر درآمدهای نفتی کم شود. 35 سال است که این مسأله مورد پیگیری قرار گرفته و رهبر اصرار دارند تا هرچه زودتر این مسأله جنبه عملی یابد. همچنین تأکید بر تولید ملی دارند. اینکه تولید ملی قابل رقابت با سایر کالاهای خارجی شود.
گرچه در سال 92 واردات 15 درصد کاهش یافت ولی همچنان واردات بیشتر از صادرات است. در کالاهای کشاورزی نیز به خودکفایی کامل نرسیده ایم و هنوز برنج و گندم وارد می کنیم. کشور به زودی در 10 استان خود با بحران شدید آب روبرو می شود . این در حالی است که اصرار بر این است تا اقتصاد کشور هرچه زودتر روی پای خود بایستد و ایران به عنوان یک کشور دانش بنیان به یک کشور الگوی مدل اسلامی تبدیل شود.
در حال حاضر فضای کسب و کار در کشور ناامید کننده است . در حالی که باید این فضا مهیا شود و سرمایه گذاریها توسعه یابد و ایرانیهای مقیم خارج نیز برای سرمایه گذاری در داخل کشور تشویق شوند.
• حماسه اقتصادی نوعی تلطیف در فضای اقتصادی فعلی کشور است
تسنیم: در دیدگاه شما حماسه اقتصادی به چه مفهوم است؟
حکیمی پور: حماسه اقتصادی تلطیف در فضای اقتصادی فعلی کشور است. اقتصاد مقاومتی به بدنه اجرایی تزریق شود و بر تولید ملی تأکید شود و صادرات بیش از واردات شود.
• دولت به هیولایی در اقتصاد کشور تبدیل شده است
عمده دلیل عدم تحقق حماسه اقتصادی را چه می دانید؟
حکیمی پور: دولت فعلی متفاوت از دولت قبلی است. در این دوره، بهبود وضعیت اقتصادی در گروی اصلاح سیاستهای خارجی و ارتباط و تعامل با جهان دیده می شود. در این حوزه نیز توافقاتی نیز صورت گرفته تا بخشی از تحریمها برداشته شود. اندکی از داراییها نیز آزاد شده اند. تلاش می شود تا با بهبود فضای تعامل با جهان، فضای داخلی نیز بهبود یابد. یکی از عمده دلایلی که سبب شد تا حماسه اقتصادی محقق نشود عدم تعامل با خارج کشور بود. سیاستهای اتخاذی نوعی بحران ایجاد کرده بود که در شرایط بحران نمی توان حماسه اقتصادی خلق کرد. با اصلاح سیاستهای خارجی، می توان به اقتصاد رونق بخشید. واقعیت این است که دولت به تنهایی نمی تواند از عهده همه وظایف خود برآید. اقتصاد باید به مردم واگذار شود و دولت نیز نیز از پنجه افکندن بر اقتصاد دست بکشد. عملا دولت به هیولایی در اقتصاد کشور تبدیل شده است و این سیطره باید کاهش یابد.
اقتصاد باید به مردم واگذار شود آنهم با نظارت و کنترل. اینکه سرمایه گذاریها بتوانند حداکثر بازدهی را داشته باشند و موجبات حل مشکل بیکاری و تولید را فراهم کند.
• مهمترین و جدی ترین گام در مسیر تحقق حماسه اقتصادی، رقابت پذیرکردن تولید داخلی است
• اکنون وقت اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها نیست
به نظر شما گامهای جدی برای تحقق حماسه اقتصادی چیست؟
حکیمی پور: مهمترین و جدی ترین گام در این مسیر، رقابت پذیر کردن تولید داخلی با حمایتهای بازرگانی است. تولید باید رونق گیرد و از رکود خارج شود.
برخی سیاستهای اقتصادی نسنجیده یا زودهنگام می توانند مانع تحقق حماسه اقتصادی شوند. اعلام شده که قرار است در اسرع وقت فاز دوم هدفمندی یارانه ها اجرا شود. این شتاب صحیح نیست. در حال حاضر دولت با کسری بودجه مواجه است. انتظار اینکه در شرایط تورمی مردم داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف دهند نیز منطقی نیست. اخلاقیات اقتصادی در شرایط تورم بالا جواب نمی دهد. دولت باید سازوکار دیگری در این خصوص بیندیشد.
تا زمانی که بانک مرکزی خط فقر را اعلام نکرده و از سویی دهکها به طور شفاف مشخص نشده اند، حذف یارانه ها و اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها صحیح نیست.
یک اقتصاددان با اشاره به ۵نشانه عمده عدم تحقق حماسه اقتصادی گفت: وابستگی بودجه به درآمد نفت،مجموع رکود و تورم بالای ۵۰ درصد،عدم توجه به تولید ملی، بالا بودن واردات نسبت به صادرات و ناامیدانه بودن فضای کسب و کار از جمله این نشانههاست.
منبع: تسنیم