گروه ورزشی مشرق - بازیكن سالاری در ورزش ایران طی دوران مختلف مشاهده شده و در عین نكوهیده بودن آن در بسیاری جهات به تیم ملی، باشگاه های لیگ برتری و حتی دسته اولی ما ضرر زده است چرا كه وقتی بازیكن در بین كارهای گروهی با تک‌روی‌های فردی در هر حوزه ای قصد رسیدن به اهداف خود را دارد دیگر مجالی برای تیم بودن و همگن بودند جمعی كه هدف واحدی را دنبال می كنند باقی نمی ماند. این پدیده نامیمون با وجود شعارهای فراوان همچنان بر پیکر ورزش ایران چنگ می زند.
در بسیاری از تیم ها مشاهده شده كه بازیكنان خاص و دارای فاكتورهایی خاص تر به این موضوع دامن زده اند و اتفاقا هم نتایج این كار آن قدر زود نمایان شده كه كوچک ترین كارشناسی ابتدا در ناكامی تیم این موضوع را یادآور شده است. بحث قراردادها و شرایط مالی یكی از این موارد است كه بازیكنان به لحاظ اسم و توانایی بالاتر بیشتر بدان پرداخته و با اعلام مبالغ كاذب به باشگاه تمام معادلات را برهم زده اند كه از جمله مخرب ترین این كارها می توان به نارضایتی سایر بازیكنان به مبالغ دریافتی خود در مقایسه با چنین نفراتی اشاره كرد كه قطعا تا آخر فصل هم تأثیر خود را باقی خواهد گذاشت.
این امر لطمات جبران ناپذیری را به باشگاه های ما زده كه بیشتر آن هم متوجه دو تیم پرطرفدار استقلال و پرسپولیس بوده است.
موضوع ورزشکار سالاری در چند سال اخیر در برخی رشته های مدال آور و تیمی ما نیز مشاهده شد و شاهد بداخلاقی هایی نیز بودیم تا جایی که حتی تشنج را به روی سکوها کشاندند و تماشاگران در حمایت از بازیکن یا گروهی خاص به دو دسته تقسیم شدند و با هر نتیجه ضعیف نام بازیکن مورد حمایت خود را بر سر طرف مقابل وی که بیشتر مربیان بودند مثل پتک می کوبیدند که نتیجه این رفتار نادرست تضعیف تیم بود.
برای بررسی علل این پدیده شوم و راهکارهای جلوگیری از آن خبرنگار مشرق سراغ چند تن از کارشناسان ورزشی رفت و در گفتگوهای کوتاهی نظر آنان را جویا شد.
شفاف سازی قرارداد مانع بازیکن سالاری در ایران می شود
قاسم کیانی کارشناس بسکتبال این قضیه را در رشته تخصصی خود تائید کرد و گفت: این قضیه در بسکتبال وجود دارد اما نه به وضوحی که در رشتههای دیگر مثل فوتبال. در این رشته برای اینکه به راههایی که فوتبال رفته نرود باید در بحث مالی آن ها شفافسازی شود. شاید در فوتبال بازیکنها به جایی میرسند که بیپروا صحبت میکنند و اظهارنظر میکنند و مربی و مدیر هم با اینها میآیند منتها در بسکتبال اگرچه این قضیه خیلی رسانهای و آشکار نمیشود ولی شما عملکرد بازیکنها را در زمین میبینید که این اتفاق میافتد. وقتی که تمام تیم در اختیار یکی دو بازیکن محدود است و همه کمک میکنند که آنها همه کار کنند و آنها در زمین تعیینکننده باشند عملا این میشود بازیکنسالاریای که وجود دارد و کسی از آن علنا صحبت نمیکند.
وی ادامه داد: در بسکتبال هرگاه به مرحله پلیآف نزدیک شدیم این قضیه بیشتر دیده شده و وقتی یک بازیکن همه کار در زمین میکند و همه توپها هم به او ختم میشود معنی آن چیست؟ البته امتیاز هم میآورد و نمیخواهم بگویم که این اتفاق نمیافتد ولی به هر حال شما وقتی به هر بازیکن اعتماد کنید و بیش از حد در خدمتش باشید امتیازآوری را دارد.
کیانی اشاره ای هم به اتفاقات سال گذشته داشت و افزود: سال گذشته در دعوای دوتا از تیمها یکی دو بازیکن اظهارنظرهای خیلی تندی حتی نسبت به کل بسکتبال کردند، ولی نه تنها با آنها برخوردی نشد بلکه حتی در فدراسیون از اینها حمایت هم شد.
من فکر میکنم در بسکتبال به این قضیه و مبالغ قراردادها باید خیلی توجه شود و فکر میکنم کاری که وزیر ورزش در فوتبال آغاز کرده کار درستی است البته شاید دیدگاههای مخالف در این زمینه زیاد باشد دلایلی هم دارد شاید خیلی تند در این قضیه جلو آمدهاند. امیدوارم این شفافسازی در همه رشتهها کم کم وارد شود ولی سقف قرارداد نگذارند. من در قراردادهای بسکتبال میدانم تقریبا هرکسی چقدر گرفته ولی این قراردادهای بالا واقعا برخی از بازیکنان ما شایستگی آن را دارند. البته من به فوتبال هم ایراد نمیگیرم چون فوتبال استقبال عامه را دارد شاید بسکتبال را بسکتبالیها از تلویزیون نگاه میکنند ولی فوتبال را همه دنیا میبینند بنابراین خیلی از یک قماش نیستیم.
کارشناس بسکتبال کشورمان راهکاری نیز برای این امر دارد: تاکید می کنم من در بسکتبال بیشتر از شفافسازی، نظارت بر قراردادها مد نظرم است، یعنی ما ببینیم بازیکنی که پول میگیرد واقعا اینقدر میارزد و این را کسانی که واقعا حائز شرایط هستند تعیین کنند نه کسانی که از رانتهایی استفاده کرده و لابی میکنند. در بازیکنان خارجی باید نظارتش باید بیشتر باشد. بازیکنان خارجی که در کشور ما و خصوصا در باشگاههایی که با سرمایه ملی تأمین میشوند به کار گرفته می شوند با مبالغی قرارداد می بندند که اصلا مبالغ واقعی آنها نیست. شما ببینید این باشگاههایی متمول هستند در طول سال ده تا بازیکن را میبرند و میآورند مگر اینها هزینه ندارد، اینها هزینههایی است که خیلیهایش این وسط گم میشود. در مورد بازیکنان داخلی هم این اتفاق میافتد ولی کم است و به نظر من مهمتر از آن در مربیان است.
پورحیدری: آئین نامه انضباطی قابل اجرا راهکار مبارزه با بازیکن سالاری است
منصور پورحیدری عضو هیئت مدیره استقلال و پیشکسوت این تیم هم در گفتگو با مشرق ضابطه مندی را راهکار خوبی برای مبارزه با بازیکن سالاری می داند و می گوید: من فکر میکنم اگر باشگاهها آییننامه انضباطی به معنی واقعی داشته باشند و به معنی واقعی هم رعایت کرده و بازیکنان را ملزم به اجرای آن کنند بازیکن سالاری خیلی کمرنگ میشود. این برمیگردد به اینکه این آییننامه انضباطی قوی را باشگاهها ندارند و قبل از شروع قرارداد بازیکن به آن بها نمیدهند یا ضمیمه قرار داد نمیکنند که بازیکن در طول فصل رعایت کند و بداند که مشکلاتی ممکن است برایش به وجود میآید و این آییننامه باید اجرا شود.
سرمربی اسبق تیم ملی درباره نقش مدیران غیرورزشی هم عنوان داشت: مدیر ورزشی باشد یا نه فرقی نمی کند ولی اگر آییننامه داشته باشد به عنوان مدیر باشگاه و ملزم به اجرای آن باشد و از بازیکن بابت آن امضا بگیرد باید رعایت شود. من فکر نمیکنم مدیری باشد که وقتی مسئولیتی را قبول میکند بخواهد در این زمینه چشم پوشی کند یا ندید بگیرد یا باج دهد با تمام این حرفها آییننامه در این زمینه خیلی میتواند کمک کند.
این قضیه در بحث ملی هم فرقی ندارد و آن جا هم فدراسیون باید این آییننامه را داشته باشد. البته همه اینها از باشگاه به تیم ملی میروند و اگر بازیکن در باشگاه یاد بگیرد و مسائل را رعایت کند مسلما در تیم ملی که در سطح بالای فوتبال مملکت ما هست یاد گرفته و رعایت میکند.
جمشید حمیدی: جای مربیان انسان ساز و قاطع در ورزش ایران خالیست/ برخی لیگ‌ها را باید چند سال تعطیل کنیم
کارشناس والیبال کشورمان هم در گفتگو با مشرق وجود این قضیه را در والیبال تأئید می کند: متأسفانه بازیکن‌سالاری در والیبال هم وجود دارد ولی نه به اندازه رشتههای دیگر، بازیکن‌سالاری از زمانی وارد والیبال شده که آدمهای غیر والیبالی در باشگاهها، در هیئت ورزشی و در نهایت فدراسیون والیبال حضور پیدا کردند و از آنجایی که تسلط کامل بر اوضاع و احوال ورزش و ورزشکارها نداشتند اجازه دادند که ورزشکارها وارد حریم تصمیمگیری فدراسیونها و باشگاهها شوند و این یکی از دردهای بزرگی است که حتی مربیان ورزشی ما را هم مرعوب خودش کرده است.
در زمانهای گذشته ما یادمان میآید که وقتی فاروق فخرالدینی وقتی مربی تیم ملی والیبال بود زیر گوش کاپیتان تیم ملی هم زد و در همان دوران نشریات ورزشی که تعدادشان محدودتر بود از مربی تیم ملی حمایت کردند. زمانی که مرحوم پرویز دهداری آمد آن برخورد دندانشکن را با عدهای از فوتبالیست‌ها انجام داد و برخورد کرد اگرچه مورد حمایت طیف فوتبالیها قرار نگرفت ولی مورد حمایت و پشتیبانی فرهیختگان ورزش بود.
جمشید حمیدی ادامه داد: امروز یکی دیگر از دلایل ورزشکار سالاری در ایران متأسفانه برخی از رسانههای زرد هستند که هم میتوانند نوشتاری و هم تصویری باشند. مثلا در کشتی به تابعیت کشوری در میآیند و در اینجا به جای اینکه این کار تقبیح شود مورد تظلمخواهی قرار میگیرد. اگر قرار باشد کشوری ورزشکارهایش به خاطر نداشتن و نداری تابعیت خود را ترک کنند خیلی از کشورها هستند که از ما ورزشکاران فقیرتر و ضعیفتری هستند ولی هرگز پشت به وطن خود نکردهاند. من فکر میکنم در بررسی بروز این اپیدمی بسیار تأسفبار ورزشکارسالاری اولاً جای رؤسای قاطع و ورزشی در فدراسیونهای ورزشی خالی است. ثانیاً جای مربیان بزرگی مثل استاد حسین جبارزادگان و مرحوم پرویز دهداری در ورزش خالی است. مربیانی که امروز وارد عرصه مربیگری در تیمهای باشگاهی و حتی در برخی مقاطع تیمهای ملی میشوند در اثر پشتیبانی بازیکنها انجام میشود و این مربیان این قاطعیت و اقتدار خود را از دست می دهند.
پیشکسوت والیبال ایران درباره نقش دلالها نیز افزود: متأسفانه در این دوره زمانه همه دستمال عافیتطلبی هم بر سرشان بستهاند و هم بر دستشان گرفتهاند و واسطهبازی و دلالیسم هم توسط مدیران باشگاهها و هم رؤسای برخی از فدراسیونها وارد شده است. من فدراسیونی را سراغ دارم که مدیر روابط بینالملل خودش استاد نقل و انتقالات و آوردن بازیکن از خارج بوده است. بنابراین در چنین شرایطی من فکر نمیکنم قاطعیتی که لازمه سلامت است را در ورزش ایران رؤیت کنیم. در ورزش ایران باید یک دگرگونی عمیق به وجود بیاید. یک بحث فرهنگی هم هست اینکه بحث فرهنگی مسئولش کیست؟ معاون فرهنگی وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، باشگاهها یا فدراسیونها؟ الان همه سرگشته هستند و به دو تا شعار وابستهاند بنابراین فقط یک راه وجود دارد ما هم مثل برخی از کشورها چهار پنج سال در این لیگ‌های خودمان را ببندیم و دنبال نتایج دهانپرکن و موقتی و کاذب ببندیم و ساختار جدیدی را ایجاد کنیم و دنبال مربیانی برویم که انسانساز هستند و تنها ماشین و قدرت نمیسازند.
این امر لطمات جبران ناپذیری را به باشگاه های ما زده كه بیشتر آن هم متوجه دو تیم پرطرفدار استقلال و پرسپولیس بوده است.
موضوع ورزشکار سالاری در چند سال اخیر در برخی رشته های مدال آور و تیمی ما نیز مشاهده شد و شاهد بداخلاقی هایی نیز بودیم تا جایی که حتی تشنج را به روی سکوها کشاندند و تماشاگران در حمایت از بازیکن یا گروهی خاص به دو دسته تقسیم شدند و با هر نتیجه ضعیف نام بازیکن مورد حمایت خود را بر سر طرف مقابل وی که بیشتر مربیان بودند مثل پتک می کوبیدند که نتیجه این رفتار نادرست تضعیف تیم بود.
برای بررسی علل این پدیده شوم و راهکارهای جلوگیری از آن خبرنگار مشرق سراغ چند تن از کارشناسان ورزشی رفت و در گفتگوهای کوتاهی نظر آنان را جویا شد.
شفاف سازی قرارداد مانع بازیکن سالاری در ایران می شود
قاسم کیانی کارشناس بسکتبال این قضیه را در رشته تخصصی خود تائید کرد و گفت: این قضیه در بسکتبال وجود دارد اما نه به وضوحی که در رشتههای دیگر مثل فوتبال. در این رشته برای اینکه به راههایی که فوتبال رفته نرود باید در بحث مالی آن ها شفافسازی شود. شاید در فوتبال بازیکنها به جایی میرسند که بیپروا صحبت میکنند و اظهارنظر میکنند و مربی و مدیر هم با اینها میآیند منتها در بسکتبال اگرچه این قضیه خیلی رسانهای و آشکار نمیشود ولی شما عملکرد بازیکنها را در زمین میبینید که این اتفاق میافتد. وقتی که تمام تیم در اختیار یکی دو بازیکن محدود است و همه کمک میکنند که آنها همه کار کنند و آنها در زمین تعیینکننده باشند عملا این میشود بازیکنسالاریای که وجود دارد و کسی از آن علنا صحبت نمیکند.
کیانی اشاره ای هم به اتفاقات سال گذشته داشت و افزود: سال گذشته در دعوای دوتا از تیمها یکی دو بازیکن اظهارنظرهای خیلی تندی حتی نسبت به کل بسکتبال کردند، ولی نه تنها با آنها برخوردی نشد بلکه حتی در فدراسیون از اینها حمایت هم شد.
من فکر میکنم در بسکتبال به این قضیه و مبالغ قراردادها باید خیلی توجه شود و فکر میکنم کاری که وزیر ورزش در فوتبال آغاز کرده کار درستی است البته شاید دیدگاههای مخالف در این زمینه زیاد باشد دلایلی هم دارد شاید خیلی تند در این قضیه جلو آمدهاند. امیدوارم این شفافسازی در همه رشتهها کم کم وارد شود ولی سقف قرارداد نگذارند. من در قراردادهای بسکتبال میدانم تقریبا هرکسی چقدر گرفته ولی این قراردادهای بالا واقعا برخی از بازیکنان ما شایستگی آن را دارند. البته من به فوتبال هم ایراد نمیگیرم چون فوتبال استقبال عامه را دارد شاید بسکتبال را بسکتبالیها از تلویزیون نگاه میکنند ولی فوتبال را همه دنیا میبینند بنابراین خیلی از یک قماش نیستیم.
کارشناس بسکتبال کشورمان راهکاری نیز برای این امر دارد: تاکید می کنم من در بسکتبال بیشتر از شفافسازی، نظارت بر قراردادها مد نظرم است، یعنی ما ببینیم بازیکنی که پول میگیرد واقعا اینقدر میارزد و این را کسانی که واقعا حائز شرایط هستند تعیین کنند نه کسانی که از رانتهایی استفاده کرده و لابی میکنند. در بازیکنان خارجی باید نظارتش باید بیشتر باشد. بازیکنان خارجی که در کشور ما و خصوصا در باشگاههایی که با سرمایه ملی تأمین میشوند به کار گرفته می شوند با مبالغی قرارداد می بندند که اصلا مبالغ واقعی آنها نیست. شما ببینید این باشگاههایی متمول هستند در طول سال ده تا بازیکن را میبرند و میآورند مگر اینها هزینه ندارد، اینها هزینههایی است که خیلیهایش این وسط گم میشود. در مورد بازیکنان داخلی هم این اتفاق میافتد ولی کم است و به نظر من مهمتر از آن در مربیان است.
پورحیدری: آئین نامه انضباطی قابل اجرا راهکار مبارزه با بازیکن سالاری است
منصور پورحیدری عضو هیئت مدیره استقلال و پیشکسوت این تیم هم در گفتگو با مشرق ضابطه مندی را راهکار خوبی برای مبارزه با بازیکن سالاری می داند و می گوید: من فکر میکنم اگر باشگاهها آییننامه انضباطی به معنی واقعی داشته باشند و به معنی واقعی هم رعایت کرده و بازیکنان را ملزم به اجرای آن کنند بازیکن سالاری خیلی کمرنگ میشود. این برمیگردد به اینکه این آییننامه انضباطی قوی را باشگاهها ندارند و قبل از شروع قرارداد بازیکن به آن بها نمیدهند یا ضمیمه قرار داد نمیکنند که بازیکن در طول فصل رعایت کند و بداند که مشکلاتی ممکن است برایش به وجود میآید و این آییننامه باید اجرا شود.
این قضیه در بحث ملی هم فرقی ندارد و آن جا هم فدراسیون باید این آییننامه را داشته باشد. البته همه اینها از باشگاه به تیم ملی میروند و اگر بازیکن در باشگاه یاد بگیرد و مسائل را رعایت کند مسلما در تیم ملی که در سطح بالای فوتبال مملکت ما هست یاد گرفته و رعایت میکند.
جمشید حمیدی: جای مربیان انسان ساز و قاطع در ورزش ایران خالیست/ برخی لیگ‌ها را باید چند سال تعطیل کنیم
کارشناس والیبال کشورمان هم در گفتگو با مشرق وجود این قضیه را در والیبال تأئید می کند: متأسفانه بازیکن‌سالاری در والیبال هم وجود دارد ولی نه به اندازه رشتههای دیگر، بازیکن‌سالاری از زمانی وارد والیبال شده که آدمهای غیر والیبالی در باشگاهها، در هیئت ورزشی و در نهایت فدراسیون والیبال حضور پیدا کردند و از آنجایی که تسلط کامل بر اوضاع و احوال ورزش و ورزشکارها نداشتند اجازه دادند که ورزشکارها وارد حریم تصمیمگیری فدراسیونها و باشگاهها شوند و این یکی از دردهای بزرگی است که حتی مربیان ورزشی ما را هم مرعوب خودش کرده است.
در زمانهای گذشته ما یادمان میآید که وقتی فاروق فخرالدینی وقتی مربی تیم ملی والیبال بود زیر گوش کاپیتان تیم ملی هم زد و در همان دوران نشریات ورزشی که تعدادشان محدودتر بود از مربی تیم ملی حمایت کردند. زمانی که مرحوم پرویز دهداری آمد آن برخورد دندانشکن را با عدهای از فوتبالیست‌ها انجام داد و برخورد کرد اگرچه مورد حمایت طیف فوتبالیها قرار نگرفت ولی مورد حمایت و پشتیبانی فرهیختگان ورزش بود.
پیشکسوت والیبال ایران درباره نقش دلالها نیز افزود: متأسفانه در این دوره زمانه همه دستمال عافیتطلبی هم بر سرشان بستهاند و هم بر دستشان گرفتهاند و واسطهبازی و دلالیسم هم توسط مدیران باشگاهها و هم رؤسای برخی از فدراسیونها وارد شده است. من فدراسیونی را سراغ دارم که مدیر روابط بینالملل خودش استاد نقل و انتقالات و آوردن بازیکن از خارج بوده است. بنابراین در چنین شرایطی من فکر نمیکنم قاطعیتی که لازمه سلامت است را در ورزش ایران رؤیت کنیم. در ورزش ایران باید یک دگرگونی عمیق به وجود بیاید. یک بحث فرهنگی هم هست اینکه بحث فرهنگی مسئولش کیست؟ معاون فرهنگی وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، باشگاهها یا فدراسیونها؟ الان همه سرگشته هستند و به دو تا شعار وابستهاند بنابراین فقط یک راه وجود دارد ما هم مثل برخی از کشورها چهار پنج سال در این لیگ‌های خودمان را ببندیم و دنبال نتایج دهانپرکن و موقتی و کاذب ببندیم و ساختار جدیدی را ایجاد کنیم و دنبال مربیانی برویم که انسانساز هستند و تنها ماشین و قدرت نمیسازند.
