به گزارش گروه اجتماعی مشرق، آذر سال گذشته بود که وزیر کشور او را در کمیته زنان و خانواده ستاد مبارزه با موادمخدر و به‌عنوان مشاورش در امور زنان و خانواده منتصب کرد.
«زهرا بنیانیان» حالا چندماهی می‌شود که تلاش می‌کند به فعالیت‌های ستاد مبارزه با موادمخدر در حوزه زنان که سال‌ها کمرنگ بود و عملا فعالیت خاصی نداشت، رنگ تازه‌ای بدهد؛ یکی از اقدامات او در چندماه گذشته ارایه آمارهای مربوط به اعتیاد زنان در ایران است؛ موضوعی که سال‌ها درباره آن مخفی‌کاری شد.
او حالا از فعالیت‌های این کمیته می‌گوید؛ او آمارهایی را هم درباره اعتیاد زنان اعلام می‌کند؛ به گفته او در حال حاضر ۳.۹درصد معتادان ایران را زنان تشکیل می‌دهند. به گفته او زنان ایرانی چندسالی می‌شود که از ۱۵سالگی، مصرف مخدر را شروع می‌کنند.
براساس آخرین آمارهای ستاد مبارزه با موادمخدر، شیوع اعتیاد در زنان در ایران چگونه است؟
طبق پژوهش شيوع‌شناسي سال ۹۰، ۳. ۹ درصد از معتادان كشور را زنان تشكيل می‌دادند. جمعيت سني این پژوهش ۱۵ تا ۶۴سال است كه از اين جمعيت ۶۲درصد متأهل، ۳۵درصد مجرد و ۳درصد مطلقه يا بيوه‌اند. سن بحراني براي اولين شروع مصرف ۱۵ تا ۱۹سال و متاسفانه تحصيلات ۶۷درصد این زنان از دبيرستان به بالاست. بيشترين نوع مواد مصرفي در بين زنان ترياك، شيشه و كراك است و ۴۴درصد آنان هم زير ۳۰سال سن دارند.
در چه مناطقي اعتياد زنان بيشتر به چشم مي‌خورد؟
در ۱۲ استان كشور كه بيشتر شامل استان‌هاي مرزي و استان‌هاي مهاجرپذيرند نرخ شيوع اعتياد بيشتر است.
مثلا چه استان‌هایی؟
مثلا استان‌هایی مانند تهران و البرز در اين ۱۲استان هستند.
در این پژوهش ارتباط اعتیاد زنان و دیگر آسیب‌های اجتماعی هم بررسی شده است؟
در بحث اعتياد زنان، حداقل با ۲آسيب جدي ابتلا به ويروس HIV و سوءاستفاده جنسي يا خودفروشي براي تأمين مواد روبه‌رو هستيم.
مسلما در بین زنانی که معتاد می‌شوند، تعدادی دانش‌آموز و دانشجو وجود دارد؛ براساس گفته‌های خودتان سن ابتلا به اعتیاد زنان از ۱۵ سالگی شروع می‌شود. برنامه‌های ویژه ستاد برای این افراد چیست؟
در رأس همه برنامه‌ها اطلاع‌رساني و آموزش است. افزايش جمعيت تحت پوشش آموزش و نظارت بر كيفيت و اثربخشي آموزش‌ها و حسن اجراي تفاهمنامه‌هاي منعقده يا در دست انعقاد و همچنين تشويق و ترغيب جمعيت‌هاي دانش‌آموزي و دانشجويي به ايجاد تشكل‌هاي غيردولتي فعال در امر مبارزه با موادمخدر است.
تشویق فعالیت ياوران سلامت اجتماعي و ايجاد محفل‌هاي گفت‌وگو و پاتوق‌هاي اجتماعي هم از دیگر برنامه‌های ماست. كلاً جلب مشاركت و تعامل با نيروهاي جوان در نيازسنجي و برنامه‌ريزي و اجرا در حوزه پيشگيري از مهم‌ترین این برنامه‌ها است.
همانطور که خودتان هم قبلا اعلام کرده‌اید در آزمایشگاه‌ها و باشگاه‌های زنانه ردوبدل شدن مواد و اعتیاد شیوع دارد. آیا ستاد برای این موضوع هم برنامه‌ای دارد؟
در این‌باره در نظر داریم با هماهنگي دستگاه‌هاي مرتبط آموزش و با اطلاع‌رساني به صاحبان امتياز و مديران آرايشگاه‌ها و باشگاه‌ها بيش از گذشته این موضوع را کنترل کنیم. نظارت بر عملكرد آنها و در صورت نياز برخورد قهري با سودجويان و كساني كه آگاهانه و به عمد در اين مرگ خاموش دست دارند انجام مي‌گيرد.
برنامه ستاد مبارزه با موادمخدر براي خانواده‌هاي معتادان چيست؟
از اهم برنامه‌هاي ما تغيير نگرش خيرين و خيريه‌هاي توانمندساز نسبت به خانواده‌هاي معتادان و پوشش حمايتي همه‌جانبه برای پيشگيري از ابتلا آنان به موادمخدر و روانگردان‌هاست؛ به‌ویژه خانواده‌هايي كه به دليل فقر و از دست دادن شبكه اجتماعي و حاميان درگیر اعتیاد شده‌اند. حمايت از طرح‌هاي جامع توانمندسازي و اجراي پايلوت آن همچنين توسعه و تقويت مراكز مشاوره جهت مقتدرسازي خانواده‌ها و افزايش قدرت مقابله با مشكل و روش برخورد مناسب با معضل اعتياد در خانواده از دیگر برنامه‌هاي حمايتي و توانمندسازي خانواده‌هاي معتادان است.
ضرورت تشكيل كميته زنان خانواده در ستاد مبارزه با موادمخدر چه بود؟
در راستاي تحقق بندهاي ۴، ۶، ۷، ۹ و۱۰ سياست‌هاي كلي مبارزه با موادمخدر ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري و اجراي وظايف سازماني ستاد مبارزه با موادمخدر در امور فرهنگي، تبليغات، آموزش عمومي، كاهش تقاضا، درمان، بازپروري و اشتغال با محوريت زنان و خانواده‌هاي آسيب‌ديده و آسيب‌پذير اين كميته تشكيل شده است.
اهميت ويژه زنان در تأثيرگذاري بر خانواده و جامعه و جلب مشاركت بيشتر آنان در زمينه پيشگيري از آسيب‌هاي اجتماعي با تأكيد بر اعتياد از سويي و افزايش نرخ رشد اعتياد زنان از سوي ديگر از جمله ضرورت‌هاي تشكيل اين كميته است.
می‌دانید که از شروع افزایش اعتیاد در زنان، زمان زیادی طول کشید تا مسئولان مختلف کم‌کم پذیرفتند اعتیاد یک موضوع مردانه نیست و زنان ایرانی هم درگیر آن هستند. فکر نمی‌کنید به همین دلیل هم كميته زنان خانواده در ستاد مبارزه با مواد مخدر وجود نداشت؟
خیر، من فکر می‌کنم این موضوع به این دلیل بود که تصور مي‌شد در يك سياستگذاري برابر و فارغ از نگاه جنسيتي مساله قابليت پيشگيري، درمان و مقابله قابل پیگیری است.
عملکرد چندوقت گذشته كميته را چطور می‌دانید؟
از زمان پذيرش مسئوليت من در ستاد تاكنون ۵ جلسه اين كميته برگزار شده كه جلسه اول با حضور وزير محترم كشور و دبيركل ستاد و معاونان محترم حقوقي و زنان رياست جمهوري برگزار شد و اهتمام جدي آنان از شناخت بيشتر، ريشه‌يابي و حل مساله است. از طرف دیگر حضور نمايندگان دستگاه‌هاي اجرايي در سطوح مديريت مياني و بالاتر هم وظيفه كميته زنان و خانواده ستاد را در ساماندهي و هماهنگي دستگاه‌هاي اجرايي در امر مبارزه با موادمخدر و تسهيل در امر سياستگذاري با توجه به اهداف جلسه را پررنگ‌تر کرد.
چه دستگاه‌هايي در آن عضو هستند؟
معاونت حقوقي رياست جمهوري، معاونت امور زنان و خانواده رياست جمهوري، شوراي فرهنگي اجتماعي زنان و خانواده، مشاور رئيس قوه‌قضائيه در امور زنان، وزارتخانه‌هاي كشور، آموزش وپرورش، بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، علوم تحقيقات و فناوري اطلاعات، تعاون، كار و رفاه اجتماعي، وزارت ورزش و جوانان، سازمان آموزش فني‌وحرفه‌اي، سازمان بهزيستي، نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران، سازمان صداوسيما، سازمان بسيج جامعه زنان كشور، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأميني و تربيتي كشور، شهرداري تهران، جمعيت هلال‌احمر، كميته امداد امام خميني(س) و سازمان‌هاي غيردولتي فعال در امر مبارزه با موادمخدر.
قرار است چه اقداماتي پيرو اين جلسه انجام شود و روند برگزاري جلسات اين كميته چگونه است؟
اقداماتي مانند مطالعه و بررسي و تعيين سياست‌هاي راهبردي در حوزه مربوطه و مطالعه و ارزيابي مستمر و دوره‌اي درخصوص وضعيت زنان و خانواده‌هاي آسيب‌ديده از جرائم مرتبط با موادمخدر و روانگردان‌ها، تقويت و گسترش برنامه‌ها و فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي با رويكرد مباني ديني به منظور مصون‌سازي و صيانت از سلامت زنان و دختران سالم و در معرض خطر موادمخدر و روانگردان‌ها و اعتياد به آنها، هماهنگي و نظارت بر حسن اجراي فعاليت‌هاي دستگاه‌هاي متولي دولتي و غيردولتي در برنامه‌هاي ويژه زنان و خانواده و تلاش در جهت ارتقای كيفي فعاليت‌هاي آنان، افزايش مشاركت نهادهاي دولتي و غيردولتي و هماهنگي بين آنها، بررسي و تدوين طرح‌هاي حمايتي، خدماتي و اشتغالزايي مناسب براي حل مشكلات زنان و دختران بهبوديافته، تدوين و تصويب برنامه‌هاي راهبردي تغيير نگرش و رويكرد جهت سياستگذاران و برنامه‌ريزان در اين حوزه همچنين تدوين، تبيين و تصويب برنامه‌هاي راهبردي جهت ارتقای آگاهي جامعه. اين كميته وظايفش ستادي است و انجام اقدامات تسهيل‌گري، تصميم‌سازي، هماهنگي، نظارت و زمينه‌سازي براي بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي انساني و سرمايه‌هاي اجتماعي جهت مخاطبين كميته را انجام مي‌دهد.
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.irارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
منبع: شهروند
«زهرا بنیانیان» حالا چندماهی می‌شود که تلاش می‌کند به فعالیت‌های ستاد مبارزه با موادمخدر در حوزه زنان که سال‌ها کمرنگ بود و عملا فعالیت خاصی نداشت، رنگ تازه‌ای بدهد؛ یکی از اقدامات او در چندماه گذشته ارایه آمارهای مربوط به اعتیاد زنان در ایران است؛ موضوعی که سال‌ها درباره آن مخفی‌کاری شد.
او حالا از فعالیت‌های این کمیته می‌گوید؛ او آمارهایی را هم درباره اعتیاد زنان اعلام می‌کند؛ به گفته او در حال حاضر ۳.۹درصد معتادان ایران را زنان تشکیل می‌دهند. به گفته او زنان ایرانی چندسالی می‌شود که از ۱۵سالگی، مصرف مخدر را شروع می‌کنند.
براساس آخرین آمارهای ستاد مبارزه با موادمخدر، شیوع اعتیاد در زنان در ایران چگونه است؟
طبق پژوهش شيوع‌شناسي سال ۹۰، ۳. ۹ درصد از معتادان كشور را زنان تشكيل می‌دادند. جمعيت سني این پژوهش ۱۵ تا ۶۴سال است كه از اين جمعيت ۶۲درصد متأهل، ۳۵درصد مجرد و ۳درصد مطلقه يا بيوه‌اند. سن بحراني براي اولين شروع مصرف ۱۵ تا ۱۹سال و متاسفانه تحصيلات ۶۷درصد این زنان از دبيرستان به بالاست. بيشترين نوع مواد مصرفي در بين زنان ترياك، شيشه و كراك است و ۴۴درصد آنان هم زير ۳۰سال سن دارند.
در چه مناطقي اعتياد زنان بيشتر به چشم مي‌خورد؟
در ۱۲ استان كشور كه بيشتر شامل استان‌هاي مرزي و استان‌هاي مهاجرپذيرند نرخ شيوع اعتياد بيشتر است.
مثلا چه استان‌هایی؟
مثلا استان‌هایی مانند تهران و البرز در اين ۱۲استان هستند.
در این پژوهش ارتباط اعتیاد زنان و دیگر آسیب‌های اجتماعی هم بررسی شده است؟
در بحث اعتياد زنان، حداقل با ۲آسيب جدي ابتلا به ويروس HIV و سوءاستفاده جنسي يا خودفروشي براي تأمين مواد روبه‌رو هستيم.
مسلما در بین زنانی که معتاد می‌شوند، تعدادی دانش‌آموز و دانشجو وجود دارد؛ براساس گفته‌های خودتان سن ابتلا به اعتیاد زنان از ۱۵ سالگی شروع می‌شود. برنامه‌های ویژه ستاد برای این افراد چیست؟
در رأس همه برنامه‌ها اطلاع‌رساني و آموزش است. افزايش جمعيت تحت پوشش آموزش و نظارت بر كيفيت و اثربخشي آموزش‌ها و حسن اجراي تفاهمنامه‌هاي منعقده يا در دست انعقاد و همچنين تشويق و ترغيب جمعيت‌هاي دانش‌آموزي و دانشجويي به ايجاد تشكل‌هاي غيردولتي فعال در امر مبارزه با موادمخدر است.
تشویق فعالیت ياوران سلامت اجتماعي و ايجاد محفل‌هاي گفت‌وگو و پاتوق‌هاي اجتماعي هم از دیگر برنامه‌های ماست. كلاً جلب مشاركت و تعامل با نيروهاي جوان در نيازسنجي و برنامه‌ريزي و اجرا در حوزه پيشگيري از مهم‌ترین این برنامه‌ها است.
همانطور که خودتان هم قبلا اعلام کرده‌اید در آزمایشگاه‌ها و باشگاه‌های زنانه ردوبدل شدن مواد و اعتیاد شیوع دارد. آیا ستاد برای این موضوع هم برنامه‌ای دارد؟
در این‌باره در نظر داریم با هماهنگي دستگاه‌هاي مرتبط آموزش و با اطلاع‌رساني به صاحبان امتياز و مديران آرايشگاه‌ها و باشگاه‌ها بيش از گذشته این موضوع را کنترل کنیم. نظارت بر عملكرد آنها و در صورت نياز برخورد قهري با سودجويان و كساني كه آگاهانه و به عمد در اين مرگ خاموش دست دارند انجام مي‌گيرد.
برنامه ستاد مبارزه با موادمخدر براي خانواده‌هاي معتادان چيست؟
از اهم برنامه‌هاي ما تغيير نگرش خيرين و خيريه‌هاي توانمندساز نسبت به خانواده‌هاي معتادان و پوشش حمايتي همه‌جانبه برای پيشگيري از ابتلا آنان به موادمخدر و روانگردان‌هاست؛ به‌ویژه خانواده‌هايي كه به دليل فقر و از دست دادن شبكه اجتماعي و حاميان درگیر اعتیاد شده‌اند. حمايت از طرح‌هاي جامع توانمندسازي و اجراي پايلوت آن همچنين توسعه و تقويت مراكز مشاوره جهت مقتدرسازي خانواده‌ها و افزايش قدرت مقابله با مشكل و روش برخورد مناسب با معضل اعتياد در خانواده از دیگر برنامه‌هاي حمايتي و توانمندسازي خانواده‌هاي معتادان است.
ضرورت تشكيل كميته زنان خانواده در ستاد مبارزه با موادمخدر چه بود؟
در راستاي تحقق بندهاي ۴، ۶، ۷، ۹ و۱۰ سياست‌هاي كلي مبارزه با موادمخدر ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري و اجراي وظايف سازماني ستاد مبارزه با موادمخدر در امور فرهنگي، تبليغات، آموزش عمومي، كاهش تقاضا، درمان، بازپروري و اشتغال با محوريت زنان و خانواده‌هاي آسيب‌ديده و آسيب‌پذير اين كميته تشكيل شده است.
اهميت ويژه زنان در تأثيرگذاري بر خانواده و جامعه و جلب مشاركت بيشتر آنان در زمينه پيشگيري از آسيب‌هاي اجتماعي با تأكيد بر اعتياد از سويي و افزايش نرخ رشد اعتياد زنان از سوي ديگر از جمله ضرورت‌هاي تشكيل اين كميته است.
می‌دانید که از شروع افزایش اعتیاد در زنان، زمان زیادی طول کشید تا مسئولان مختلف کم‌کم پذیرفتند اعتیاد یک موضوع مردانه نیست و زنان ایرانی هم درگیر آن هستند. فکر نمی‌کنید به همین دلیل هم كميته زنان خانواده در ستاد مبارزه با مواد مخدر وجود نداشت؟
خیر، من فکر می‌کنم این موضوع به این دلیل بود که تصور مي‌شد در يك سياستگذاري برابر و فارغ از نگاه جنسيتي مساله قابليت پيشگيري، درمان و مقابله قابل پیگیری است.
عملکرد چندوقت گذشته كميته را چطور می‌دانید؟
از زمان پذيرش مسئوليت من در ستاد تاكنون ۵ جلسه اين كميته برگزار شده كه جلسه اول با حضور وزير محترم كشور و دبيركل ستاد و معاونان محترم حقوقي و زنان رياست جمهوري برگزار شد و اهتمام جدي آنان از شناخت بيشتر، ريشه‌يابي و حل مساله است. از طرف دیگر حضور نمايندگان دستگاه‌هاي اجرايي در سطوح مديريت مياني و بالاتر هم وظيفه كميته زنان و خانواده ستاد را در ساماندهي و هماهنگي دستگاه‌هاي اجرايي در امر مبارزه با موادمخدر و تسهيل در امر سياستگذاري با توجه به اهداف جلسه را پررنگ‌تر کرد.
چه دستگاه‌هايي در آن عضو هستند؟
معاونت حقوقي رياست جمهوري، معاونت امور زنان و خانواده رياست جمهوري، شوراي فرهنگي اجتماعي زنان و خانواده، مشاور رئيس قوه‌قضائيه در امور زنان، وزارتخانه‌هاي كشور، آموزش وپرورش، بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، علوم تحقيقات و فناوري اطلاعات، تعاون، كار و رفاه اجتماعي، وزارت ورزش و جوانان، سازمان آموزش فني‌وحرفه‌اي، سازمان بهزيستي، نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران، سازمان صداوسيما، سازمان بسيج جامعه زنان كشور، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأميني و تربيتي كشور، شهرداري تهران، جمعيت هلال‌احمر، كميته امداد امام خميني(س) و سازمان‌هاي غيردولتي فعال در امر مبارزه با موادمخدر.
قرار است چه اقداماتي پيرو اين جلسه انجام شود و روند برگزاري جلسات اين كميته چگونه است؟
اقداماتي مانند مطالعه و بررسي و تعيين سياست‌هاي راهبردي در حوزه مربوطه و مطالعه و ارزيابي مستمر و دوره‌اي درخصوص وضعيت زنان و خانواده‌هاي آسيب‌ديده از جرائم مرتبط با موادمخدر و روانگردان‌ها، تقويت و گسترش برنامه‌ها و فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي با رويكرد مباني ديني به منظور مصون‌سازي و صيانت از سلامت زنان و دختران سالم و در معرض خطر موادمخدر و روانگردان‌ها و اعتياد به آنها، هماهنگي و نظارت بر حسن اجراي فعاليت‌هاي دستگاه‌هاي متولي دولتي و غيردولتي در برنامه‌هاي ويژه زنان و خانواده و تلاش در جهت ارتقای كيفي فعاليت‌هاي آنان، افزايش مشاركت نهادهاي دولتي و غيردولتي و هماهنگي بين آنها، بررسي و تدوين طرح‌هاي حمايتي، خدماتي و اشتغالزايي مناسب براي حل مشكلات زنان و دختران بهبوديافته، تدوين و تصويب برنامه‌هاي راهبردي تغيير نگرش و رويكرد جهت سياستگذاران و برنامه‌ريزان در اين حوزه همچنين تدوين، تبيين و تصويب برنامه‌هاي راهبردي جهت ارتقای آگاهي جامعه. اين كميته وظايفش ستادي است و انجام اقدامات تسهيل‌گري، تصميم‌سازي، هماهنگي، نظارت و زمينه‌سازي براي بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي انساني و سرمايه‌هاي اجتماعي جهت مخاطبين كميته را انجام مي‌دهد.
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.irارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
منبع: شهروند
