گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های
مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان سازی رسانه‌ای به
عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین
منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان
اصلاح‌طلب می‌پردازد.
*****
روزنامه مردم سالاری
این روزنامه با تیتر یک « تشکیل کمیته بررسی بورسیه های غیرقانونی » روانه پیشخوان شده است ، این تیتر برگرفته از سخنان محمد علي نجفي ، سرپرست جدید وزارت علوم ، در گفت و گوی با یکی از خبرگزاری ها انتخاب شده است؛ محمد علی نجفی که شش ماه قبل از ریاست سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری به علت مشکلات جسمی استعفا داده بود، بیان داشت : « اين وزارتخانه براساس قانون داراي اختياراتي است که مطابق با آن در برخورد با بورسيه‌هاي غير قانوني عمل خواهد کرد. نجفي در پاسخ به اين سوال که آيا سياست‌هاي وزارت علوم نسبت به دوره گذشته تغييري خواهد داشت يا نه ؟ تصريح کرد: همانگونه که رييس جمهوري نيز گفتند دولت تغيير نکرده و وزارت علوم نيز در چارچوب سياست‌ها و برنامه‌هاي کلي دولت عمل خواهد کرد. » و همچنین در صفحه اول این روزنامه سخنی از گفت و گو حجت الاسلام و المسلمین یونسی ، دستیار ویژه رئیس جمهور به چشم می خورد ؛ ایشان با عبارت « دولت هیچ برنامه ای برای انتخابات مجلس ندارد » تلویحا سخن خود را در سفر استانی به سیستان و بلوچستان مبنی بر فعالیت ستاد های آقای روحانی بعد از انتخاب ریاست جمهوری را رد کرد.• روایت استیضاح وزیر علوم همچنان ادامه دارد
منصور فرزامی در سرمقاله این روزنامه به « پیامدهای استیضاح » پرداخته است ، سرمقاله نویس روزنامه مردم سالاری در این سرمقاله با بیان این که استیضاح وزیر علوم اخبار کشور و حتی خبرهای جهان را تحت تاثیر قرار داده است ! بیان می دارد که « آيا مي‌توان و انصاف است که وزير محجوب، درس خوانده و مومني که حتي نماينده مخالفش «نادران» به تقيد در مسلماني اش معترف است به استناد سخن پراکني‌هاي راديوها و رسانه‌هاي معاند غربي، از وزارتخانه راند و دولت را مسلوب‌الاختيار کردو در جامعه موجب تنش شد و خاطر دانشگاهيان را در آستانه آغاز سال تحصيلي آزرده ساخت؟ آيا باور نداريم که رضا و تاييد فرهيختگان جامعه محکم ترين پس کوب و پشتوانه نظام در ادامه راه خود آن هم در آشفته بازار کنوني منطقه و جهان است؟ و آيا باور نداريد که بازگرداندن استادان مجرب به ناحق خانه نشين شده که فقط با سليقه دولت پيشين ميانه‌اي نداشتند به شتاب علم کشور کمک مي‌کند و در راستاي اهداف کشور و نظام است »
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار با تیتر تحلیلی « پدافند روحانی » به رفتارشناسی رئیس جمهور پس از استیضاح فرجی دانا ، وزیر علوم سابق دولت یازدهم پرداخته است ؛ این روزنامه حامی دولت بیان می دارد « انتقاد به تندروها و درکنار آن نقد صريح و مستقيم رييس جمهور از دستگاه صدا و سيما، پيام روشن دولت به مخالفاني است که سعي در تخريب انتخاب مردم دارند.او تصميم گرفته است که «آفند»هاي مکرر مخالفان را بي پاسخ نگذارد. روحاني از لاک دفاعي ضمني و غيرصريح بيرون آمده و «پدافند» را برگزيده است. » و سپس به بیان سخنان رئیس جمهور در اردبیل و مرقد امام راحل می پردازد . • نظامی‌گری روزنامه ابتکار
در روزی که نویسندگان این روزنامه میدان سیاست را تبدیل به میدان رزم و اصطلاحات نظامی کرده بودند، سرمقاله این روزنامه نیز به همین سیاق نوشته شده بود، فضل الله ياري نویسنده این روزنامه در سرمقاله « روحاني و احداث خاکريزهاي دفاعي » بیان داشته است که « به نظر مي‌رسد که حسن روحاني سياست تازه اي را در روند کشورداري خود آغاز کرده است. از 10 روز پيش که رئيس جمهور با لحني تند و بي سابقه مخالفان افراطي دولت را مخاطب قرار داد و گفت «به جهنم که دلواپس مذاکره ايد» و در همین راستا نویسنده معتقد است که با سخنان آقای روحانی در مرقد امام راحل، ایشان در حال تکميل گارد دفاعي و احداث خاکريزهايي براي مقابله با حمله افراطيون مي‌باشند.
فضل الله یاری در ادامه همگام با نقد چند روز پیش اصلاح طلبان از عدم حضور روحانی در روز استیضاح وزیر علوم می افزاید « روحاني اگر چه با يک اشتباه استراتژيک وزير علوم موفقش را در برابر حملات افراطيون تنها گذاشت، تا به راحتي بر کنار شود، اما چند ساعت پس از آن پروژه «احداثِ خاکريزهاي دفاعي» در برابر حملات افراطيون به دولت را نهايي کرد. او با انتخاب محمدعلي نجفي به جانشيني موقت فرجي دانا به مخالفان پيام داد که «بچرخ تا بچرخيم»؛ البته بي آن که در اين سياست مانند سلف خود قصد لج و لج بازي و مقابله به مثل داشته باشد. »
روزنامه شرق
روزنامه شرق در شماره دوم شهریور با تیتر اصلی « به زودی؛ پرده برداری از رانت میلیاردی ارز مرجع » و « روایت مسعود کیمیایی از سعید امامی » روانه کیوسک مطبوعات شد؛ جعفر کامبوزیا نماینده مجلس ششم در سرمقاله این روزنامه به « نیاز امروز وزارت علوم » می پردازد و دلواپسی خود را از ناکامی توفیق اصلاحات در این وزارت خانه این گونه بیان می‌کند «سرپرست قبلی وزارت علوم – دکتر توفیقی- و وزیر برکنارشده یعنی دکتر فرجیدانا، اگرچه برای تغییر فضای دانشگاه‌ها تلاش کردند اما به باور نگارنده، برخی فشارهای سیاسی و ملاحظات، سبب شد اکثر روسای دانشگاه‌ها که در مسیر برنامه‌های دولت جدید قرار نداشتند همچنان بر سر کار بمانند و امروز، وزیر هم رفته است. مسیر بازگشت به واقعیت محیط‌های دانشگاهی، باید در زمان کوتاهی طی شود.» • دعوا سربقای «ندا»
با گذشت چند روز از اعلام ایجاد تشکیلات نسل دوم اصلاح‌طلبان (ندا) ، اخبار این تشکل نوپا همچنان در محافل اصلاح طلبی داغ است؛ مصاحبه بازجوگونه روزنامه اعتماد با خرازی پدر معنوی این تشکل و مخالفت های افرادی مانند ابطحی از اعضای مجمع روحانیون مبارز با ادعای نزدیک سازی اصلاحات به حاکمیت نشان می دهد این تشکل «جوان» مخالفان «کهنسال » در عرصه سیاست دارد که همچنان خواهان سیاست ورزی در شطرنج سیاست هستند و هنگامه تعویض آنان با جوانان نرسیده است و یا انان را از خود نمی دانند؛ روزنامه شرق در صفحه دوم خود از سوی روابط عمومی دفتر خاتمی اعلام کرد « حضور تشکل‌های مختلف در ذات اصلاح‌طلبی است و گروه‌های مختلف می‌توانند فعال باشند البته اولویت من فعال‌شدن تشکل‌های موجودی بود که بعضی از آنها محدود شده‌اند؛ یادآور شده بودم، اینطور تلقی نشود که اصلاح‌طلبی بد بوده است و حالا قرار است اصلاح‌طلبی خوب شود اما متاسفانه این شایبه ایجاد شده که باید اصلاح کنند و انشاءالله دارند اصلاح می‌کنند »
• تهدید به پیگیری استیضاح کنندگان وزیر علوم
علیرضا زاکانی یک روز قبل از استیضاح وزیر علوم سخن از تهدید ها و تطمیع های بی سابقه به میان آورده بود ؛ در صفحه شش روزنامه شرق ، آمنه شیرافکن در یادداشتی با عنوان « فیلم و سخن غیرمستند در روز «استیضاح» قابل پیگیری است » به بررسی پیگیری ادله استیضاح کنندگان پرداخته است و هدف خود را از زبان نماینده شهرضا بیان داشته است که « اگر نماینده یا معاون پارلمانی نسبت به طرح برخی مسایل نادرست و غیرمستند از قبیل فیلم یا ایراد سخنرانی نقدی دارد، می‌تواند مساله را به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بفرستد؛ ما مانند گذشته با انطباق مستندات در اختیار و بازنگری فیلم روز استیضاح، این ماجرا را بررسی و رای نهایی را اعلام خواهیم کرد.» و همچنین از فعالیت چراغ خاموشی برای پررنگ‌کردن ماجرای «کرسنت» و احتمالا «کارت زرد» به بیژن زنگنه و علی جنتی در بهارستان خبر می دهند و در ادامه به بیان ضعف تشکیلاتی در فراکسیون رهروان می پردازد.
روزنامه اعتماد
روزنامه اعتماد در شماره 3040 خود بار دیگر به پیامدهای استیضاح وزیر علوم پرداخته است و با تیتر اصلی «تشکیل کمیته پیگیری بورسیه های غیرقانونی» به استقبال مخاطبانش رفته است و همچنین این روزنامه به گپ و گفت با مرتضی حاجی وزیر آموزش و پرورش دولت آقای خاتمی و عضو بنیاد باران رفته است و از آن با تیتر « احضار پیاپی وزرا به مجلس خسارت بار است » یاد کرده است.مرتضی حاجی در این مصاحبه از مصائب دولت روحانی سخن به میان آورده است و همچنین از لحن رئیس جمهور در برابر منتقدان دولت ابراز نگران کرده است و گفته است « مهم تر از هر چیز این است که دولت باید صریح تر با مردم سخن بگوید . لزوما سخن گفتن صریح به معنای با تندی حرف زدن نیست. اخیرا آقای دکتر روحانی در دیداری که با دیپلمات های کشورمان داشتند مقداري نشان دادند از رفتارهايي كه با دولت ميشود و مانعتراشيهايي كه وجود دارد آزرده هستند. اما اين بايد اولا به مردم منتقل شود و دوما اينكه زواياي آن هم ترسيم شود. مردم از آن سخنان فقط يك «به جهنم» را متوجه شدند. خب اين درست نيست. بعد هم نفهميدند كه منظور آقاي روحاني چه كساني است و به طور مصداقي از چه موضوعي ناراحت هستند. بايد مشخص شود كه اولا در چه حوزهاي جلوي دولت سنگ‌اندازي شده است و بعد از آن عامل اين سنگ‌اندازي چيست و چگونه اين سنگاندازيها انجام ميشود. خيلي مناسب نيست كه مردم مسائل خود را از رسانه‌هاي خارجي بشنوند »
• انشعاب در فراکسیون رهروان ولایت
بارها خبر تشکیل فراکسیون اعتدال از سوی حامیان دولت مطرح شده است ؛ گویا استیضاح وزیر علوم و عدم هماهنگی فراکسیون رهروان در این استیضاح به تسریع این امر پرداخته است . احسان بداغی در یادداشت « لرزه بر پايه‌هاي «رهروان» با بركناري وزير علوم » از چگونگی مبدل شدن فراكسيون رهروان به يك مجموعه صوري و عدم كارايي عملي آن می پردازد و بیان می دارد که «در اين شرايط به وضوح هواداران دولت بر اين باورند كه فراكسيون رهروان نمي‌تواند به تقويت سياست‌هاي آنها كمكي بكند. مخصوصا اينكه قسمت مهمي از رهرواني‌ها كه پيشتر به عنوان ياران علي لاريجاني در مجلس شناخته مي‌شدند، چه در جريان انتخابات هيات رييسه و چه استيضاح وزير علوم چندان به توصيه‌ها و سياست‌هاي او توجهي نكردند و راه ديگري را در پيش گرفتند؛ راهي كه باعث شده حدادعادل هم خود را در موضع قدرت در مناسبات مجلس ببيند »
روزنامه آرمان
این روزنامه نیز همراه با دیگر روزنامه های تیتر اصلی خود را به سخنان رئیس جمهور در حرم مطهر امام خمینی (ره) اختصاص داده است و در همین راستا گفت و گوی با اکبر ترکان از نزدیکان دکتر روحانی انجام داده است که راوی « تلاش برای توقف دولت » است .• با دولت می‌جنگند ، چون حیاط خلوت‌شان را به هم زدیم
در صفحه شش روزنامه آرمان گفت و گو با مشاور ارشد رئیس جمهور و دبیر مناطق آزاد را مشاهده می کنیم ؛ اکبر ترکان در این مصاحبه به نقد برنامه سازی صدا و سیما می پردازد و خواهان انتشار « موفقیت دولت روحانی در مهار تورم سال گذشته » در صدا و سیما است و دلیلی عدم هماهنگی صدا و سیما و دولت را این می داند که «به نظر می‌رسد هنوز افراد در صداوسیما هستند كه پیروزی دولت روحانی را نپذیرفته‌اند و به‌خاطر انتخابات سال گذشته و شكست كسانی كه دوست داشتند، عصبانی هستند. » .
• چرا روحانی نیامد؟
این روزنامه در گفت و گوی دیگر به استقبال الویری از اعضای حزب منحله مجاهدین انقلاب رفته است ؛ الویری در این مصاحبه به شدت از عدم حضور روحانی در مجلس انتقاد کرده است و گفته است « «اگر آقای روحانی در مجلس حاضر می‌شد، قطعا استیضاح رای نمی‌آورد. آقای فرجیدانا با ده رای افتاد در حالی که حضور روحانی در مجلس حداقل 30الی 40 رای را جابه‌جا می‌کرد. آقای روحانی با عدم حضور خود یک بازی برد را به باخت مبدل کرد. من بر این باورم که حتی اگر با وجود روحانی در مجلس یقین می‌داشتیم که فرجیدانا می‌افتد باز روحانی باید برای دفاع از مدیرش تمام‌قد حاضر می‌شد. به‌رغم انتقادهای فراوانی که به احمدی‌نژاد دارم باید از این صفت او یاد کنم که تا آخر از مدیرش حمایت می‌کرد. »
• مچ اندازی در اردوگاه اصولگرایی ادامه دارد
رضا رئیسی نویسنده روزنامه اصلاح طلب آرمان در یادداشتی از اختلافات جدید اصولگرایان سخن به میان آورده است و از تغییر آرایش سیاسی این جبهه پس از پیروزی اقای روحانی در انتخابات رئیس جمهوری این گونه روایت می کند « نکته‌ای که از آینده و روندهای استیضاح و دیگر مسائل پیرامونی می‌توان بدان دست یافت اینکه طیف رهپویان با ریاست زاکانی و جمعیت ایثارگران به ریاست حسین فدایی با اعضای پایداری به اتفاق نظر و همپوشانی گسترده‌تری رسیده‌اند و اکنون می‌توانند در برابر لاریجانی و طیف میانه روتر مجلس عرض اندام بیشتری داشته باشند مضاف بر آنکه محمد باقر قالیباف نیز این روزها نشانه‌هایی بر نزدیکی به این اضلاع اصولگرایی نشان می‌دهد. در مقابل لاریجانی نشان داده که قصد دارد خرج خود را از لایه‌های تندرو اصولگرا جدا کرده و به سمت و سوی دولت گرایش دارد. »
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران با تیتر اصلی « فساد در بورسیه ها را به طور جدی پیگیری می‌کنیم » که برگرفته از سخنان رئیس جمهور در مرقد امام راحل (ره) میزبان نگاه های خوانندگانش بود؛ در صفحه اول این روزنامه جمشید رضایی در یادداشت « راه رفته دولت روحانی » به برشمردن کارنامه یکساله اقدامات دولت آقای روحانی در زمینه های مختلف سیاست داخلی و خارجی و اقتصادی می پردازد و در هدف نهایی این یادداشت بیان می دارد « آخرین برگ کارنامه یک ساله دولت در حالی ورق خورد که در حوزه دانشگاه دولت تدبیر و امید توانست با سیاست‌های خود نشاط علمی را به بخش آموزشی کشور برگرداند. سپردن اختیار تعیین رؤسای دانشگاه‌ها به هیأت‌های علمی، فراهم کردن زمینه شایسته سالاری در دانشگاه و ممانعت از تداوم رانت تحصیلی برای افراد فاقد صلاحیت از اقداماتی بوده است که دولت بابت اجرای آن هزینه های زیادی را پرداخت. روزنامه آفتاب یزد
این روزنامه اصلاح طلب نیز با تیتر اصلی « با تغییر یک نفر مسیرمان عوض نمی شود » به استقبال واکنش رئیس جمهور نسبت به استیضاح فرجی دانا رفته است و همچنین از افشاگری جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور درباره «رانت های میلیاردی ارز » پرده برداری کرده است.• صدا « ندا » خاموش نمی‌گردد؟
روزنامه آفتاب یزد در صفحه سیاسی خود میزبان دکتر داود سلیمانی است؛ در این گفت وگو وی از تشکل یابی جریان ها استقبال می‌کند اما خطر و دلواپسی مهمی را برای جریان اصلاحات بیان می‌کند که «ما تجربه دفتر تحکیم وحدت را داریم باید مواظب برخی حرکت های دیگرانی که نه اصلاح طلبند و نه به دنبال جریان اصلاحی اند باشیم تا خدای نکرده از احساسات پاک برخی دوستان سوء استفاده نشود»
