چمران در حالی توانست آرای اکثریت اعضای شورای شهر تهران را به خود اختصاص دهد که دوران مدیریت یک ساله احمد مسجد جامعی - گزینه اصلاحطلبان برای ریاست شورا - با انتقادات فراوانی روبهرو شده بود و برخی از کارشناسان علت بسیاری از اعتراضات به مسجد جامعی را سیاسی کاریهای وی و طیف موسوم به اصلاحطلب شورای شهر بیان می کردند که به نوعی میتوانست تجربه شورای شهر اول تهران و ناکارآمدی آن را تکرار کند.
اولین دوره شورای شهر تهران در حالی تشکیل شد که دولت اصلاحات محور برنامههای خود را توسعه سیاسی قرار داده بود و حساب ویژه ای روی تشکیل شورای شهر به عنوان مقدمه ای در توسعه سیاسی و گسترش جامعه مدنی باز کرده بود. اما با وجود اینکه تمام پانزده نفر اعضای شورای شهر از بین اصلاحطلبان بودند، اختلافات و سیاسی کاریها در شورای شهر به جایی رسید که در نهایت این شورا توسط وزارت کشور دولت اصلاحات منحل شود.
این سیاسی کاری ها به قدری بود که شهردار اصلاحطلب وقت تهران نیز به این موضوع اعتراض کرده بود و در اظهار نظری گفته بود: «شورای شهر دچار مشکلاتی بود؛ اینکه جنبه سیاسی بر جنبه تخصصی غلبه داشت و دو گرایش سیاسی موجود در شورای شهر (مشارکت و کارگزاران) تمایل داشتند شهردار طبق سلیقه آنان عمل کند. در حالی که من علیرغم عقبه سیاسی تصمیم گرفته بودم صرفا بر مبنای مصلحت اندیشی تخصصی شهر را اداره کنم.»
همین غلبه جنجالها و رقابت های سیاسی به جای اقدامات مناسب برای توسعهی آبادانی و عمران شهر تهران در دوره اول شورای شهر، باعث شد که شورای شهر دوم در اختیار اصولگرایان قرار بگیرد.
شورای شهر چهارم
اما با شروع شورای شهر چهارم تهران و برخی حاشیههای ایجاد شده درآن که حاصل غلبه نگاه سیاسی اصلاحطلبان به جای دیدگاه تخصصی به مسائل جاری در شهر بود، نگرانیها به منظور تکرار حوادث شورای اول در این دوره از شورا را افزایش داده بود؛ پرویز سروری در همان ابتدای شروع به کار شورای چهارم و با توجه به سیاسی کاری رسانههای اصلاح طلب در کنار اعضای اصلاحطلب شورا، میگوید: "به نظر من رسانههای اصلاحطلب دقیقاً همان راهی را رفتند که در شورای اول رفته بودند و فضای شورای شهر را بهشدت جناحی و سیاسی کردند و آثار بد آن بهگونهای شد که نمایندگان اصلاحطلب در جلسه يكشنبه همين هفته، از شکلگرفتن روند سیاسی در شورای شهر، بهشدت گلهمند بودند. آقای حکیمیپور، آقای سرخو و نمایندگان اصولگرا، همه بالاتفاق میگفتند که این روند، روند خوبی نیست. ما قرار نبوده است کار سیاسی در شورای شهر بکنیم، ما مبتنی بر شورای اول قرار بوده که کار تخصصی و کارشناسی انجام دهيم ولي كاملاً عكس آن اتفاق افتاده است.
من معتقدم شورای چهارم، بدتر از شورای اول شروع به كار کرد. شورای اول از ابتدا كار سياسي نكرد، زمانی گذشت بعد دعواها را شروع کردند. هنرمندی شوراي چهارم این بود که از روز اول شروع به كار سياسي كرد، رفتار سیاسی، دخالت عوامل بیرونی بر درون شورا، اخراج نماينده از حزب به این دليل که رأیی خارج از اراده آنها داده است، اينها مصاديق سياسي كاري است."
سیاسی کاریهایی که به نظر میرسد بعد از گذشت یک سال از ریاست احمد مسجد جامعی در شورای عاملی شد که اکثریت اعضای شورا به این نتیجه برسند که برای جلوگیری از تکرار تجربه شورای اول، تغییر در رأس این نهاد ضروری است. اما کدام یک از اقدامات سیاسی در طول یک سال گذشته، شکست گزینه اصلاحطلبان در انتخابات ریاست شورای شهر را به دنبال داشت؟
در آروزی بهشت و بهارستان
پیروزی اصلاحطلبان در انتخاب رئیس شورا و رساندن مسجد جامعی به کرسی ریاست، باعث شد که برخی چهرهها و رسانههای این طیف در آرزوی اجرای استراتژی کهنه فتح سنگر به سنگر افتاده و در تکاپوی فرستادن محسن هاشمی به شهرداری تهران و بعد از آن فتح مجلس بیفتند.
هجمه به الهه راستگو
این مسئله باعث شد که موج تخریب قالیباف به هر بهانهای شروع شود. برای همین رأی الهه راستگو به قالیباف در انتخاب شهردار تهران با هجمه اصلاح طلبان شورای شهر و رسانههای این طیف همراه شد.
وی که به دور از تعلقات و جهت گیری های سیاسی محمد قالیباف را گزینه کارآمدتری برای تصدی شهرداری تهران یافته بود بعد از رأی به قالیباف، با انواع حملهها و تخریبها مواجه شد.
برخی اعضای اصلاحطلب شوریا شهر همچنین دیگر اعضای شورا را برای رأی دادن به محسن هاشمی تحت فشار قرار داده بودند.
درخواست استعفای قالیباف به علت آتش سوزی در خیابان جمهوری
اصلاحطلبان شورای شهر که از عدم اجرایی شدن طرح خود در انتخاب محسن هاشمی به عنوان شهردار تهران ناکام مانده بودند از هر بهانهای برای تخریب شهرداری تهران استفاده میکردند. در یکی از این موارد آتش سوزی ساختمانی در خیابان جمهوری و فوت دو تن از شهروندان تهرانی به علت باز نشدن پله برقی یکی از ماشین های آتش نشانی و شلوغی خیابان که منجر به تاخیر در امداد رسانی شده بود بهانهای شد برای درخواست استعفای شهردار تهران.
محسن سرخو عضو اصلاحطلب شورای شهر در یکی از جلسات این شورا با اشاره به این موضوع گفته بود که شهردار تهران باید استعفا دهد.
این نوع موضع گیریهای اصلاحطلبان برای استعفای شهردار تهران به خاطر حادثهای که شهردار به طور مستقیم نقشی در ماجرا نداشته است بیشتر رنگ و بوی سیاسی داشت و در حالی که اصلاحطلبان برای حوادثی گسترده تر و و مواردی که مدیران اصلاحطلب نقش مستقیم در حوادث داشتند، هیچ گاه چنین درخواستی را مطرح نمی کرند.
ورود بیمورد به دعوای حقوقی شهرداری با یک مجسمهساز
روز 16 تیرماه بود که خبری مبنی بر تشکیل جلسه ویژهای با موضوع احیای موزه پرویز تناولی در دفتر ریاست شورای شهر با حضور احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران، سید عبدالحسین مختاباد، رئیس کمیته هنر شورای شهر، علی صابری ،عضو شورای شهر، بهروز شجاعی، دبیر کمیته هنر و همچنین پرویز تناولی و صدرالدین ماحوزی وکیل وی منتشر شد که به دعوای حقوقی این مجسمه ساز با سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران میپرداخت.
بعد از تشکیل این جلسه احمد مسجد جامعی با اشاره به آثار ارزشمند پرویز تناولی که نه در ایران که در سطح بین المللی مورد توجه همگان است، به تمجید از آثار وی پرداخت و گفت:"حرمت هنر و هنرمند باید در هر شرایطی، حتی در شرایطی که حق بر عهده طرف مقابل است حفظ شود چرا که بیاحترامی به هنر و هنرمند نتیجهای جز وهن افراد و مجموعهها ندارد و ما نباید شاهد چنین رفتارهایی باشیم."
این در حالی بود که سوابق پروزی تناولی قبل از انقلاب و سبکهای مجسمه سازی وی که به ترویج پوچ گرایی و مجسمههای هیچ مشهور شده بود، جایی برای حمایت از وی نمی گذارد و وارد شدن رئیس شورای شهر به دعوایی حقوقی بین شهرداری و یک مجسمه ساز، بیشتر شائبه سیاسی بودن این اقدام رئیس و طیف اصلاحطلب شورا را به اذهان متبادر میکند.
جنجال درخواست نظارت بر روزنامه همشهری
درحالی که بین اصحاب رسانه، روزنامه همشهری به روزنامه ای غیر سیاسی و بیشتر با رویکرد اجتماعی و اطلاع رسانی در حوزه خدمات شهری مشهور شده است اصلاحطلبان شورای شهر خواستار تصویب دو فوریت برای طرح نظارت 3 عضو شورای شهر بر روزنامه ی همشهری شدند . در همین راستا یکی از اعضای اصلاح طلب شورای شهر در سخنانش خواستار کنترل تیترها , مصاحبه ها و مقالات روزنامه ی همشهری پیش از انتشار شد.
جالب اینکه این درخواست از جانب طیفی بیان شده است که ادعای مخالفت با ممیزی کتاب را مطرح میکند و در حال حاضر و به خاطر منافع سیاسی خود به دنبال ممیزی یک روزنامه است.
سیاسیکاری در آستانه انتخاب رئیس جدید شورای شهر
اما سیاسی کاریهای اصلاحطلبان و فشارها به اعضای مستقل شورای شهر در آستانه انتخاب رئیس جدید شورای شهر یکی دیگر از بداخلاقیهایی است که شاید در شکست مسجد جامعی در انتخابات رئیس شورا بی تأثیر نبود. مهرداد بذرپاش، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: خبرهای رسیده حاکی از این است که وزارت ورزش و جوانان در انتخابات هیأت رئیسه شورای شهر تهران اعمال نفوذ و دخالت میکند.
در همین رابطه مجتبی شاکری عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران درباره اقدامات برخی جریانهای سیاسی و اظهارات برخی افراد برای تلاش جهت نفوذ در انتخابات هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران گفت: یکی از اعضای شورا در جلسه روز یکشنبه موضوعی درباره دو ساله بودن فعالیت هیئت رئیسه شورا مطرح کرد این درحالی است که ماده 14 قانون مصوب مجلس شورای اسلامی که به این موضوع اشاره داشته اصلاح شده و در ماده 16 همین قانون فعالیت هیئت رئیسه یک ساله تعیین شده است ضمن اینکه این رویه در چند سال اخیر شورای شهر ملاک عمل بوده و نیازی به استفساریه نیست.
عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اقدامات و ابزارهایی که برخی افراد برای خارج کردن رقبای خود از صحنه انجام میدهند اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال یک عضو شورای شهر به عضو اصولگرای شورا مأموریت داده تا در جلسهای به نمایندگی از وی شرکت کند، با این هدف که در غیاب او جلسه دیگری که در آن به رأیگیری نیاز است برگزار و یک رأی از طیف مقابل کم شود. همچنین چند ماه گذشته به عضو دیگری شورای شهر از سوی اصلاحطلبان پیشنهاد شده تا به وی سمت نایب رئیس را در ازای رأی دادن به کاندیدای مورد نظرشان بدهند.
وی در ادامه به عملکرد هیئت رئیسه شورای شهر تهران اشاره کرد و گفت: مسجدجامعی رئیس شورای شهر تهران گاهی برخلاف آئیننامه و به شیوهای نرم، اقداماتی را انجام داد که از جمله آنها جابهجایی برخی دستور جلسات شورا و جابهجایی نوبت افرادی است که قصد صحبت در جلسات شورای شهر را دارند. این در حالی است که در برخی شرایط خاص رئیس شورا به تنهایی تصمیم میگیرد و هیئت رئیسهای در کار نیست. به عنوان مثال قرار بود انتخابات هیئت رئیسه یکشنبه برگزار شود اما وی یک تنه از قرار دادن این موضوع در دستور جلسه خودداری کرد که این امر واکنش سه عضو شورای شهر را در پی داشت.
به نظر می رسد اینگونه اقدامات از جانب اصلاحطلبان و رئیس شورای شهر، بسیاری از اعضای شورا را نگران تکرار تجربه شورای شهر اول کرده است و به همین خاطر رأی برخی از اعضای مستقل شورا را از احمد مسجد جامعی به مهدی چمران تغییر داده است.
بهتر است که اصلاحطلبان از این تجربه یک ساله ریاست مسجد جامعی درس بگیرند و زین پس به خاطر حفظ حداقل آرای خود نیز، از برخوردهای سیاسی و دخیل کردن تعلقات جناحی در موضوعات تخصصی اجتناب کنند.