یمن بهعنوان یکی از مناطق اصلی تجمع شیعیان در جنوب شبهجزیره عربستان است که جمعیت 22 میلیون نفری شیعیان آن یکی از دغدغههای مقامات ریاض است. یمن که تا قبل از سال 1990 به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم میشد چند دهه است که بواسطه دخالت مستقیم عربستان همواره دورههای متفاوتی از درگیریهای گسترده سیاسی را تجربه کرده است.
ارتش یمن که تحت نفوذ مستقیم دولت عربستان قرار دارد در سال 2004 با قتل "زیدی حسین الحوثی" مقابله وسیعی را با شیعیان زیدی این کشور آغاز کرد این ماجرا سبب شد تا شیعیان بیدفاع یمن دفاع نظامی را در مقابل وحشیگری حکومت علی عبدالله صالح در دستور کار قرار دهند.
عموم شیعیان یمن در استان صعده این کشور هستند منطقهای که بواسطه هم مرز بودن با عربستان سعودی همواره عامل سایش حوثیها با ارتش عربستان بوده است. حسین بدر الدین الحوثی رهبر شیعیان یمن از لحاظ معنوی یکی از ثمرات انقلاب اسلامی است. او معتقد بود که دولت یمن دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل است و منافع این کشور را قربانی منافع این دو رژیم میکند.
دولت یمن با همراهی عربستان سالها تلاش میکرد تا بدرالدین الحوثی را مزدور دولت انقلابی ایران معرفی کند اما حقیقت چیز دیگری است وی از جمله افرادی در جهان بود که تفکرات امام در رابطه با هژمونی آمریکا و اسرائیل بشدت او را متاثر کرده بود. الحوثی تلاش میکرد تا مردم یمن را درخصوص ریشهیابی فقر و سرنوشت وابستگی به غرب آگاه سازد.
دولت یمن بارها بارها تلاش کرد تا با هماهنگی آمریکا، عربستان و اسرائیل بهانهای را برای تشکیل یک اجماع ضد حوثیها در اختیار مجامع بینالمللی قرار دهد. در سال 2009 ماجرای گروگانگیری 9 خارجی در یمن کلید خورد و بلافاصله بعد از این ماجرا دولت یمن تلاش کرد تا حوثیها را متهم کند اما بعد از تکذیب شدید این اقدام از سوی دفتر الحوثی و قتل فجیع سه تن از گروگانها دولت یمن تلویحا نسبت دادن گروگانگیری به شیعیان این کشور را پس گرفت.
همچنین آمریکایی با امضای پیمانی با علی عبدالله صالح در ماجرای جنگ ششم صعده به او قول دادند که از اهداف وی برای نابودی حوثیها پشتیبانی کنند که بمباران هواپیماهای بدون سرنشین در خاک یمن با همین هدف آغاز شد. اما یکی از وحشی ترین اقدامات انجام گرفته بر ضد شیعیان یمن استفاده ارتش عربستان از بمبهای فسفری اسرائیلی بر ضد شیعیان یمنی در طول سال 2009 بود.
شیعیان علاوه بر فشار نظامی در ابعاد اقتصادی و فرهنگی نیز با محرومیتهای زیادی دست به گریبان بودهاند که از آن جمله میتوان به نداشتن مدارس دینی، شکنجه دائمی زندانیان شیعه در زندانهای یمن، جلوگیری از مراسم مذهبی شیعیان، ممنوعیت تجمع شیعیان در مراسمات مذهبی و نداشتن رسانههای ارتباط جمعی در شهرهای شیعه نشین اشاره کرد همچنین استان صنعا بعنوان مرکز شیعیان یکی از محروم ترین نقاط یمن است.
هرچند بعد از سالها مبارزه، الحوثی نتوانست تا سقوط قدرت علی عبدالله صالح را ببیند اما سرانجام دیکتاتور تحت حمایت آمریکا و عربستان با آغاز موج بیداری اسلامی در 4 ژوئن 2011 مجبور شد تا قدرت را بعد از دو دهه رها کند. هر چند وی با گرفتن مصونیت قضایی از پارلمان یمن رسما از قدرت خداحافظی کرد اما مردم یمن معتقدند عبدالله صالح هنوز نفر اول پشت پرده تحولات این کشور است.
سیاست دولت یمن در تحمیل و تحریک شیعیان به شش جنگ متوالی نتوانست تا به سرکوب آنان بیانجامد حتی دخالتهای عربستان و آمریکا نهتنها مانعی برای گسترش تفکر ضدآمریکایی شیعیان این کشور نبود بلکه تا حدودی زیادی حقانیت جنبشهای شیعی را به اثبات رسانید تا جایی که جنبش انصارالله به رهبری عبدالملک الحوثی دامنه تحولات در این کشور را به سطح جدیدی گسترش داد و توانست قدرت سیاسی شیعیان را چند برابر کند.
دور جدید درگیری ها در یمن در حالی آغاز شد که دیگر درگیری برای حذف حکومت دست نشانده این کشور یک درگیری بین شیعیان و دولت نبود بلکه اقشار مختلف مردم یمن معتقدند که باید دولت این کشور عوض شده و تغییرات اساسی در هیات حاکمه یمن صورت پذیرد تا جایی که عربستان را بشدت از جانب تحولات یمن نگران کرده است.
آمریکا و عربستان بخوبی متوجه هستند که امروز در یمن با یک پدیده متفاوت روبرو هستند که نه تنها در برابر هجوم و دخالتهای خارجی بشدت مقاوم است بلکه با وجود تعلق به یک فرقه خاص مذهبی یعنی شیعه ماهیت فراتر از خواستههای فرقهای پیدا کرده و تمام یک کشور را برای حکومت وابسته به غرب بسیج کرده است.
هرچند کشورهای غربی با همراهی آمریکا و اسرائیل تلاش میکنند تا جنبش یمن را یک درگیری محدود بین شیعیان و حکومت مرکزی جلوه دهند اما دامنه تحولات در این کشور بخاطر حضور تفکرات مختلف در جریان درگیریها با دولت یمن نشانههایی از دور جدید بیداری اسلامی را در خود داراست که رسانههای غربی تلاش میکنند تا نگرانی ناشی از آن را در میان سایر تحولات خاورمیانه پنهان کنند.