صادق آهنگران
صادق آهنگری - معروف به آهنگران - آغازگر قالب شکنی در فرم ادبیات هیئت های مذهبی بود. برای اول بار، در نوحه های آهنگران بود که واژه های متداول و روزمره وارد شد؛ واژه هایی مانند سنگرف، جبهه، فانوسقه، چکمه و ... پس از پایان جنگ، آهنگران ترجیح داد کماکان به عنوان یک مداح انقلابی دوران جنگ باقی بماند و بیشتر به عنوان تداعی کننده آن فضاهای آرمانی ایفای نقش کند.
منصور ارضی
تا پیش از پیدایش هیئت های عامه پسند، مشهورترین مداح کشور در دهه 70 منصور ارضی بود؛ مداحی که پدر معنوی هیئت های انقلابی دوران پس از جنگ و مداحان آنها محسوب می شود. ارضی مداحی بود که در مسائل روز کشور موضعی از جنس همان جوانان آرمانخواه داشت و آشکارا آن را بیان می کرد.
سعید حدادیان
علی اصغر (سعید) حدادیان شبیه ترین - در منش و شاکله شخصیتی - و نزدیکترین شاگرد منصور ارضی به او و مشهورترین ایشان است. مداحی توأم با سخنرانی، شاید مهمترین ارثی باشد که وی از استادش برده است. منتها با این تفاوت که اولا حدادیان عموما در آغاز مداحی سخنرانی می کند، نه مانند ارضی در میانه آن و ثانیا دامنه موضوعی سخنرانی های حدادیان کمتر مقولات مصداقی سیاسی را دربر می گیرد و بیشتر حاوی مباحث اخلاقی و حتی احکام فقهی است.
محمدرضا طاهری
پرورده خاندانی است که سال هاست مداحی در آن به سنت تبدیل شده. سال های دهه 70 خصوصا در میانه این دهه، دوران طلایی مداحی طاهری محسوب می شد. بین جوانان و نوجوانان هیئتی آن دوره، طاهری هوادارانی داشت که سعی می کردند حتی در آرایش و پوشش ظاهری هم شبیه او باشند؛ خصوصا هیئتی های دانش آموز و دانشجو به تیپ طاهری در مقابل تیپ لوطی منشانه یا بازاری دیگر مداحان انقلابی، علاقه بیشتری نشان می دادند؛ تیپی که شاخصه اش رسمی و شیک بودن، کت و شلوار و جلیقه شیک و مرتب، عینک بدون فریم و ... بود.
محمود کریمی
با سرعتی بیش از همتایان انقلابی اش مراتب مداحی حرفه ای و مدارج شهرت و محبوبیت را طی کرده. او بین مداحان جوان و انقلابی، مداحی صاحب سبک است. او دستی هم در شعر دارد و در ساخت سبک و ملودی مداحی هایش هم خودکفاست و کمتر به تقلید از دیگران می پردازد. در این زمینه باید او را پرکارترین و محبوب ترین مداح انقلابی سال های اخیر دانست؛ چرا که توانسته است درنوآوری و تنوع کمابیش پا به پای برخی مداحان عامه پسند حرکت کند و با استقبال مواجه شود.
حسن خلج
یکی از مداحان صاحب سبک انقلابی دوران پس از جنگ با گرایش به مداحی سنتی محسوب می شود. هر چند وی در سال های میانی دهه 70، در کنار طاهری و کریمی جزو مداحان جوان انقلابی و مشهور محسوب می شد اما به طور کلی، سبک و سیاق شخصی و کاری متفاوت و مستقل از دیگر مداحان انقلابی دوران پس از جنگ را دارد؛ استقلالی که خصوصا در سال های اخیر نمود بارزی یافته است.
خلج به مداحی در مجالس خانگی و خصوصی بیشتر علاقه نشان می دهد تا مجالس بزرگ و عمومی. همین منش، زمینه ای فراهم آورده است که او همواره در مرز هیئت های سنتی و انقلابی حرکت کند.
*همشهری جوان