روزنامه مردم‌سالاری

ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری چهارشنبه را با تیترهای «تأکید طرفین مذاکره بر تفاهم» و «دعوت‌کنندگان به جنگ برای اسلام خطرناک‌اند» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· داستان اصولگرایان و رأی عدم اعتماد

هنوز برای اصلاح‌طلبان «داغ» رأی عدم اعتماد بهارستان به «نیلی» تسلا پیدا نکرده است. روزنامه مردم‌سالاری در سرمقاله خود به بررسی رأی عدم اعتماد بهارستان نشینان به وزیر پیشنهادی وزارت علوم پرداخته است؛ محمد سرکامیان در این سرمقاله به انتقاد از شیوه مخالفت برخی اصولگرایان با نیلی می‌پردازد و پیرامون آن نوشت «درواقع اصولگرایان در پروژه معرفی وزیر نامبرده عزمشان را بر رأی عدم اعتماد جزم کرده بودند، به‌طوری‌که حتی یک‌شب قبل از روز رأی‌گیری یکی از نمایندگان این طیف به‌عنوان مخالف وزیر شدن آقای نیلی به تلویزیون دعوت‌شده بود و با اتکای به همان شیوه کلی‌گویی و البته بدون استناد به کمترین دلایل برنامه‌ای و مدیریتی مخالفت جدی خود را با وزارت ایشان اعلام می‌نمودند جالب اینجا بود که ایشان سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بودند اما در جواب این سؤال مجری که چرا با وزیر شدن ایشان مخالف هستید گفتند من اصلاً با برنامه ایشان کاری ندارم و خطاب به مجری گفتند اگر می‌خواهید تا ظرف 45 دقیقه یک برنامه برای شما تهیه نمایم و ایشان در پاسخ همین سؤال ادامه دادند که ما در جلسه کمیسیون با آقای نیلی از وی خواستیم که موضعش را در مورد فلان قضیه روشن کند که ایشان جواب کلی دادند و جالب‌تر از همه‌چیز این بود که همین آقای نماینده در پایان ‌همان برنامه باجرئت و جسارت کامل گفتند: من امیدوارم ایشان (آقای نیلی) جلسه فردا و نتیجه آن را! در زندگی خود نقطه عطفی بدانند؛ اما شرایط ایشان برای وزارت فعلاً شرایط مناسبی نیست!»

روزنامه ابتکار

روزنامه ابتکار چهارشنبه را به تیترهای «سناریوهای بعد از توافق» و «لزوم مجازات برهم زنندگان امنیت جامعه» اختصاص داد.

· هاشمی و یک تصمیم دشوار دیگر

روزنامه ابتکار در سرمقاله روز چهارشنبه خود به ارزیابی حضور حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی برای انتخابات ریاست خبرگان رهبری پرداخته است؛ مصطفی داننده در این سرمقاله معتقد است تصمیم حضور حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با دوره‌های دیگر متفاوت است و ایشان برای آینده کشور احساس خطر می‌کند؛ وی نوشت «حالا بعد از درگذشت آیت‌الله مهدوی کنی، بازهم هاشمی رفسنجانی در میدانی انتخابی سخت قرارگرفته است ولی این بار نگفته است اگر زید یا امر بیایید نخواهم آمد بلکه این بار صریح اعلام کرده است: «درصورتی‌که بعضی افراد که آن‌ها را برای ریاست خبرگان صالح نمی‌دانم قصد کاندیدا شدن داشته باشند، آمادگی خود را برای کاندیداتوری ریاست این مجلس اعلام خواهم کرد.» این سخنان هاشمی یک تفاوت بزرگ با سال 84 و 86 دارد و آن‌هم این‌که پیر سیاست ایران، حضور نیافتن خود را منوط به حضور اشخاص شاخصی نکرده است بلکه شرط حضور پیدا نکردن خود را نامزد نشدن صلاحیت ندارها برای ریاست مجلس خبرگان اعلام کرده است. این به‌خوبی نشان می‌دهد که آیت‌الله از سوی عده‌ای در مجلس خبرگان احساس خطر می‌کند. مسیر کشور در هشت سال گذشته و پررنگ شدن گفتمان تندروی در مقابل گفتمان اعتدال، هاشمی رفسنجانی را بر آن داشته است تا از تکرار این گفتمان در کشور جلوگیری کند.»

روزنامه اعتماد

روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «صدای واحد ایران» و «راهپیمایی پرشور 13 آبان در عاشورای حسینی» اختصاص داده است.

· آخرین سد منتقدان در مقابل آخرین دور مذاکرات

روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود به «دلواپسی» خود را از طرح مجدد «الزام دولت به رعایت خطوط قرمز در مذاکرات هسته‌ای» در صحن علنی مجلس نشان داده است؛ گروه سیاسی روزنامه اعتماد معتقد است که «دلواپس» های بهارستان ای طرح را پیگیری می‌کنند، این روزنامه نوشت «ابراهیم کارخانه‌ای، رییس کمیته هسته‌ای مجلس، با اشاره به مذاکرات اخیر ایران با 1+5 گفته است که «به‌عنوان رییس کمیته هسته‌ای مجلس طرحی را تهیه‌کرده‌ایم که به‌موجب آن تیم مذاکره‌کننده موظف می‌شود تمام خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران را اعم از غنی‌سازی، ادامه فعالیت فردو، آب‌سنگین اراک و انجام بازرسی‌ها در چارچوب شأن و اقتدار جمهوری اسلامی ایران رعایت کند و در صورت ضرورت این طرح به هیات رئیسه ارائه می‌شود.» تلاش برای قرار گرفتن چنین طرحی در دستور کار مجلس پیش از آن سه بار دیگر هم انجام‌شده بود، اما هیچ‌گاه به سرانجامی که مدنظر منتقدان دولت و سیاست خارجی بود نرسید. اول‌بار طیف منتقدان دولت بلافاصله بعد از توافقنامه ژنو از تهیه این طرح خبر دادند، آن زمان طرح مذکور توسط جواد کریمی قدوسی از منتقدان سرسخت دولت تهیه‌شده بود. هرچند تهیه‌کنندگان آن طرح می‌گفتند که صد نماینده دیگر هم پای این طرح را امضا کرده‌اند، اما این طرح در هیات رئیسه مجلس مسکوت گذاشته شد. یکی از دلایل آن‌هم حواشی بود که قبل از تقدیم طرح یادشده به هیات رئیسه حول املای برخی از کلمات متن ایجاد شد. چند روز بعدازآن شماری از نمایندگان مجلس طرحی را امضا کردند که در صورت تصویب دولت را موظف می‌کند غنی‌سازی اورانیوم را تا بیش از درصد افزایش دهد. این طرح اما به‌جایی نرسید تا اینکه پنج ماه بعدازآن تاریخ بار دیگر در آستانه دور جدید مذاکرات در اردیبهشت‌ماه سال جاری بود که خبرهایی مبنی بر تهیه چنین طرحی به گوش رسید؛ اما این بار حتی خبری از نگارش طرح مذکور هم نبود. در آن زمان بیشتر به نظر می‌رسید که تهیه و تصویب چنین طرحی در میان نمایندگان منتقد دولت در حد یک ایده و تمایل باشد تا کاری جدی. آن زمان اظهارنظرهای نمایندگان درباره این طرح همزمان شده بود با شروع همایش‌های «دلواپسیم» که در فضای عمومی مجلس با انتقاداتی جدی مواجه شد. حالا سومین بار است که یکی از منتقدان دولت در آستانه دور جدیدی از مذاکرات که اتفاقاً دور نهایی آن‌هم هست، خبر از تلاش مجدد برای در دستور کار قرار گرفتن این طرح می‌دهد. ابراهیم کارخانه‌ای در بیان دلایل تهیه مجدد این طرح به مواردی چون اجازه ندادن برای «به خطر افتادن مصالح کشور» و همین‌طور احتمال «کوتاه آمدن» تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اشاره‌کرده است؛ دلایلی که به‌روشنی حکایت از عدم اعتماد به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و دولت دارد»

· دوران بازگشت جامعه به اصلاحات

علی تاجرنیا، نماینده سابق مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد به راهبرد اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات مجلس آتی پرداخته است؛ علی تاجرنیا با نگاهی خوش‌بینانه معتقد است «بحث امکان حضور کاندیداهای اصلاح‌طلب در انتخابات بحث مهمی است. انتخابات در کشور ما انتخابات حزبی نیست که مردم در آن به حزب خاصی رأی دهند تا بتوانند حداکثر توان خود را در پارلمان ورود بدهند. به دلیل اینکه بازیگری سیاسی در کشور بر محوریت اشخاص است طبیعتاً مهم است که چهره‌های مطرح اصلاح‌طلب در عرصه انتخابات حضورداشته باشند. اگر قرار باشد رویه‌ای که در دوره‌های گذشته مانند مجلس هفتم، هشتم و نهم در کشور اتفاق افتاد بازهم تکرار شود و آن‌هم رد صلاحیت تعداد زیادی از چهره‌های متنفذ بود، نمی‌توان انتظار داشت که کشور با پیروزی تفکر برتر به‌پیش برود و تفکر برتر بتواند مدیریت کشور را به عهده بگیرد. در این مورد ما دچار لطماتی خواهیم شد که درگذشته هم شاهد آن بوده‌ایم. البته بااین‌وجود من فکر می‌کنم که اگر شرایط قضاوت صلاحیت‌ها مثل گذشته هم باشد، تجربیات دولت نهم و دهم و یکدست شدن قدرت نشان داد که این مسئله نمی‌تواند به‌تنهایی موجب توسعه و رشد کشور شود. در این دوره به عقیده من مردم مجدداً بازگشتی به سمت جریان اصلاح‌طلب و تفکرات آن‌ها خواهند داشت.»

روزنامه شرق

روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «جزییاتی از طرح قانون مجازات اسلامی» و «چالش‌های سوددهی بنگاه‌های اقتصادی» اختصاص داد.

· پیشنهاد کمیسیون قضایی برای مجرمان سیاسی

آمنه شیرافکن در صفحه اول روزنامه شرق به بررسی طرح قانون مجازات اسلامی در صحن بهارستان پرداخته است، وی درباره این طرح نوشت «محمدعلی اسفنانی، سخنگوی «کمیسیون قضایی» مجلس تأکید دارد که امکان به کار گرفته‌شان «دستبند و پابند الکترونیکی» برای زندانیان سیاسی وجود دارد و این مسئله در «قانون مجازات اسلامی» در قالب موادی پیشرو، مورد تأکید قرارگرفته و باید زمینه‌های اجرایی شدن آن از سوی دستگاه‌های مربوط فراهم آید. اللهیار ملکشاهی، رییس «کمیسیون قضایی» مجلس نیز تأکید دارد که دستگاه قضا می‌تواند از ظرفیت پیش‌بینی‌شده در قانون مجازات اسلامی در قالب دستبند و پابند الکترونیکی برای احترام به حقوق شهروندی استفاده کند. یکی از مخاطرات اصلی پیش‌روی اجرایی شدن این بند، پیشنهادی در قانون مجازات اسلامی، به‌روزشدن تکنولوژی دستگاه قضا و امکان تجهیز تمام زندان‌ها به این ابزار مدرن است. البته ملکشاهی تأکید دارد که الزامی در کار نیست اما بدون شک برای احترام به حقوق شهروندی - به‌ویژه در موارد خاص- می‌شود از دستبند و پابند الکترونیکی بهره برد. یکی از موارد خاص موردنظر رییس کمیسیون قضایی مجلس، وضعیت پدری است که باید در زندان به سر برده و چند بچه کوچک دارد و می‌تواند با استفاده از دستبند و پابند الکترونیکی در کنار خانواده بوده و درعین‌حال زیر نظر باشد. چنانچه فرزندان افراد مجرم به لحاظ عاطفی در مدت‌زمان بازداشت اعضای خانواده با مشکلات عمده مواجه شوند که این نوعی رویه برخلاف حقوق شهروندی است و ما به نکات مثبت اجرای این ابزار جدید امیدواریم. هم او و هم سخنگوی کمیسیون قضایی، بر بهره‌مندی از امکان دستبند و پابند الکترونیکی برای زندانیان سیاسی تأکیددارند. به‌تازگی دادستان کشور از محدودیت‌های دستگاه قضایی برای اجرای جامع مجازات «بدل از حبس» سخن گفته است. حالا ابوالفضل ابوترابی، عضو «کمیسیون قضایی» مجلس درباره اینکه ممکن است چنین محدودیت‌هایی برای اجرای برخی حقوق زندانیان بر اساس طرح «جرم سیاسی» اتفاق بیفتد»

· روحانی دیگر عضو جامعه روحانیت نیست؟

روزنامه شرق در صفحه سیاسی خود به بررسی چرایی عدم حضور هاشمی رفسنجانی، ناطق نوری، روحانی و آیت‌الله امامی کاشانی در جلسات جامعه روحانیت پرداخته است؛ مهسا جزینی در بخشی از این یادداشت درباره عضویت و حضور حجت‌الاسلام حسن روحانی در جامعه روحانیت نوشت «شجونی به «شرق» می‌گوید: «طبق آیین‌نامه اگر کسی سه جلسه پشت سرهم شرکت نکند خودبه‌خود دیگر عضو به‌حساب نمی‌آید» او برای این گفته شاهد هم می‌آورد «زمانی که آقای روحانی در تبلیغات انتخاباتی‌اش خود را عضو جامعه روحانیت مبارز معرفی می‌کرد آقای مهدوی کنی به استناد همین آیین‌نامه می‌گفتند که ایشان عضو نیستند» شجونی البته می‌افزاید «اگرچه این‌گونه نیست که خیلی سفت‌وسخت باشد و اگر کسی بازگردد، پذیرفته می‌شود» مصباحی مقدم اما درباره روحانی گفته بود «ما با آقای روحانی، هم قبل از انتخابات سال 92 و هم بعدازآن انتخاب ایشان به‌عنوان رییس‌جمهور گفت‌وگو کردیم. ایشان خودشان را عضو جامعه روحانیت مبارز می‌دانند و حتی برای شرکت در جلسات شورای مرکزی، ابراز تمایل کرده‌اند، اما به‌هرحال مشغله ایشان و سایر جوانب مسئله مثل رعایت حفاظت و امنیت ایشان، اقتضا نمی‌کند انتظار داشته باشیم ایشان مرتب در جلسات جامعه روحانیت مبارز شرکت کنند ولی ایشان هیچ‌گاه عضویت در این تشکل را نفی نکرده‌اند»

روزنامه ایران

روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «پرداخت یارانه به تولید کلید خورد» و «شور حسینی در روز جهانی مبارزه با استکبار» میهمان نگاه خوانندگانش بود.

· «بهانه» سوابق مدیریتی نیلی

روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به‌نقد دلایل عدم رأی اعتماد بهارستان به وزیر پیشنهادی علوم پرداخته است؛ ابراهیم بهشتی در این گزارش نگرانی نمایندگان از سوابق کم مدیریتی نیلی را «بهانه» توصیف کرد و سپس به مقایسه سوابق وزیران دولت احمدی‌نژاد پرداخت و آنان را کم‌تجربه و باسابقه مدیریت کم توصیف کرد؛ ابراهیم بهشتی نوشت «مخالفان صلاحیت دکتر محمود نیلی احمدآبادی برای تصدی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حالی برنداشتن سابقه اجرایی یا جدی نبودن این گزینه پیشنهادی تأکید کردند که سابقه بررسی صلاحیت وزرا در مجالس هفتم و هشتم نشان می‌دهد، نمایندگان به وزرایی رأی اعتماد داده‌اند که سابقه اجرایی و مدیریتی کمتری نسبت به نیلی برخوردار بودند. در آن زمان که وزرای احمدی‌نژاد چه در دولت هشتم و چه در دولت نهم به مجلس معرفی شدند، بسیاری از تحلیلگران بیرون مجلس بر عدم سوابق اجرایی و مدیریتی وزرای پیشنهادی تأکید داشتند. لیکن جریان حامی احمدی‌نژاد اعلام کردند که رئیس‌جمهوری جدید دست به جوان‌گرایی زده و توانسته دایره بسته مدیران ثابت کشور را بشکند. در آن زمان نداشتن سوابق اجرایی به‌عنوان امتیازی معرفی شد که می‌تواند سیکل بسته مدیریتی را بشکند. در آن زمان اشاره‌ای به این موضوع نشد که نداشتن سوابق اجرایی و مدیریتی نشانه‌ای از جدی نبودن وزیر پیشنهادی است؛ اما در جلسه علنی چهارشنبه هفته گذشته ظاهراً برخی نمایندگان که در آن زمان مدافع جوان‌گرایی بودند، تغییر عقیده داده و برداشتن سوابق اجرایی و مدیریتی قوی تأکید داشتند. علاوه بر سخنان مخالفان در صحن علنی برخی دیگر از نمایندگان در اظهارنظرهای خود بعد از جلسه چهارشنبه هفته گذشته تصریح کردند که وزیر علوم باید دارای تجربه و توان مدیریتی قوی باشد. حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی نماینده تهران و دبیر کل جبهه پایداری در گفت‌وگو با فارس گفته است که وزیر علوم پیشنهادی آینده باید ولایتمدار و متعهد به‌نظام باشد و در اشتباهات گذشته ورود نکرده و درعین‌حال از کارآمدی لازم برخوردار باشد چراکه دانشگاه فردی باتجربه و باسواد می‌خواهد. بهروز نعمتی سخنگوی هیئت‌رئیسه هم در همین باره گفته است: بیشترین دغدغه نمایندگان در مورد وزیر پیشنهادی علوم سوابق اجرایی و مدیریتی وی بوده است. البته آقای نیلی سوابق کارشناسی و پژوهشی خیلی عالی داشتند، اما سوابق مدیریتی نیز برای نمایندگان از اهمیت بالایی برخوردار است.»

· عمان پل توافق هسته‌ای؟

روزنامه ایران در سرمقاله خود به قلم حسین بهشتی پور به تحلیل آخرین تحولات مذاکرات هسته‌ای در عمان پرداخته است؛ این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی در بخشی از سرمقاله خود پیرامون اهمیت مسقط برای برگزاری مذاکرات نوشت «این مذاکرات نخست از جهت مکان انتخاب‌شده حائز اهمیت است. عمان، به‌عنوان یک کشور بی‌طرف منطقه‌ای در سال‌های اخیر به شروع مذاکرات مستقیم بین ایران و امریکا کمک بسیاری کرده است. مذاکراتی که در دولت دهم شروع شد و در دولت یازدهم نیز پس از سفر سلطان قابوس به تهران و با کسب اجازه مسئولان سیاست خارجی کشورمان از رهبر معظم انقلاب به مذاکرات مستقیم میان معاونان وزارت امور خارجه ایران و امریکا در عمان منجر شد. این‌همه در حالی بود که عمان با فشارها و مخالفت‌های برخی از کشورهای منطقه مواجه بود؛ اما ازآنجاکه این کشور هم مورد اعتماد امریکا بود و هم موردقبول طرف ایرانی قرار داشت توانست این مذاکرات را به نتیجه برساند و سبب برگزاری مذاکرات و توافقنامه ژنو شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد ایران و امریکا به دلیل سوابق مثبت مسقط درروند گفت‌وگوهای دوجانبه و همچنین کمک به ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای ترجیح داده‌اند یک دور از مذاکرات در عمان برگزار شود؛ اقدامی که نشان‌دهنده قدردانی از تلاش صادقانه عمانی‌ها باهدف فراهم آوردن فضای مناسب برای مذاکره و قدردانی باوجود فشارها و مخالفت‌های موجود است؛ زیرا حتی اگر این دور از مذاکرات به توافق کلی منتهی شود، بازهم مذاکره درباره جزئیات و برداشتن پرانتزها به مذاکرات وین موکول خواهد شد.»

روزنامه آفتاب یزد

روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد با تیترهای «امان از آن‌هایی که جاده حق را منحرف می‌کنند» و «برخورد شدید با قراردادهای سفید امضاء» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· برای مظلومیت روحانی دلم می‌سوزد

روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد در صفحه سیاسی خود به بازتاب سخنان مرعشی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی پرداخته است؛ حسین مرعشی بابیان این‌که در انتخابات گذشته مخالفین ما هم شکست نسبی خوردند و اگر آیت‌الله هاشمی بود شکست مطلق می‌خوردند، اظهار داشت: «با رئیس‌جمهور شدن روحانی همه مسائل حل‌نشده است، برخی نمایندگان می‌توانند به دولت ضربه بزنند، دیدید که به ملایم‌ترین انتخاب آقای روحانی برای وزارت علوم چگونه ضربه زدند.» عضو برجسته حزب کارگزاران سازندگی گفت «من گاهی برای مظلومیت دکتر روحانی دلم می‌سوزد؛ او به مردم قول داده و دارد یکی‌یکی گره‌ها را باز می‌کند. با همه انتقاداتی که برخی وزرای دولت هست باید بدانید که دولت مظلوم و تنهاست کاملاً در عرصه سیاسی تنهاست و ما باید به دولت در انتخابات بعدی کمک کنیم»