"امریکن انترپرایز"، یک اندیشکده وابسته به حزب جمهوری‌خواه آمریکاست که طی سالیان اخیر هرجا سخن از جنگ بوده، این اندیشکده نیز حضور داشته و می‌توان آن را "اندیشکده جنگ‌سالاران" نامید.

گروه گزارش ویژه مشرق- انستیتو امریکن انترپرایز (American Enterprise Institute) در سال 1943 برای تحقیقات در زمینه سیاست‌گذاری کلان آمریکا پایه‌گذاری شد. این سازمان یکی از مهم‌ترین و بانفوذترین موسسات سیاست‌گذاری در آمریکا است که با سیاست‌مداران مرتبط با حزب جمهوری‌خواه و نومحافظه‌کار ارتباط گسترده‌ای دارد. ریشه این موسسه به انجمن تجاری برمی‌گردد که در نیویورک با نام انجمن انترپرایز آمریکا از سال 1983 فعالیت می‌کرد.

بعد از جنگ جهانی دوم این انجمن شعبه‌ای در واشنگتن تاسیس کرد تا علیه مداخله دولت در اقتصاد داخلی لابی کند. بزرگترین شرکت‌ها و بنگاه‌های آمریکا در این انجمن مشارکت داشتند. بعدها که این انجمن به موسسه امریکن انترپرایز تبدیل شد به عنوان یکی از اولین اندیشکده‌های سیاست‌گذاری در آمریکا شروع به کار کرد. این سازمان‌ها همگی از کمک‌های مالی بنیاد برادلی (Bradley Foundation) سود می‌جویند. لوویس براون رئیس شرکت جانز مانوئل از چهره‌های اولیه موسس امریکن انترپرایز بود. فعالیت اولیه این موسسه هم مانند انجمن قبلی، حفظ آزادی و رقابت‌پذیری تجارت بود.

انستیتو اینترپرایز آمریکا
لوئیس براون

یکی از اولین حامیان این موسسه در کنگره آمریکا، جرالد فورد بود که بعنوان نماینده کنگره در سال 1950 همواره این موسسه را تحسین می‌کرد. ارتباط نزدیک این موسسه با کسی که بعدها رئیس‌جمهور شد، در پیشرفت آن تاثیر زیادی داشت. بعضی از محافظه‌کارترین اقتصاددانان آمریکا از جمله میلتون فریدمن و پل مک‌کراکن جذب این موسسه شدند.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
میلتون فریدمن

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
جرالد فورد

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
پل مک‌کراکن

فورد بعد از پایان ریاست‌جمهوری‌اش در سال 1976 به این موسسه رفت و همراه او چهره‌های محافظه‌کار دیگری هم وارد این موسسه شدند از جمله آرتور برنز، رابرت بورک، دیوید گرگن و جیمز میلر. در آن زمان این موسسه دوران طلایی را گذراند و موفقیت‌های زیادی داشت.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
آرتور برنز

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
رابرت بورک

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
دیوید گرگن


انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
 جیمز میلر

در دهه 1980 دولت ریگان مجموعه‌ای از اعضای امریکن انترپرایز را جذب کرد؛ به طوری که دفاتر این موسسه خالی شد. اعضای این موسسه در حوزه‌های مختلف از جمله سیاست خارجی یا مسائل داخلی مشغول به کار درون دولت شدند. با ظهور چندین اندیشکده محافظه‌کار جدید از جمله بنیاد هریتج (Heritage Foundation) و موسسه کاتو (Cato Institute)، نفوذ موسسه امریکن انترپرایز در این مدت کم شد. البته ریگان در سال 1988 به نقش و نفوذ این موسسه در پیشبرد انقلاب ریگانی اذعان کرد. با انتصاب کریستوفر دمیوت در ریاست این موسسه در سال 1986، فعالیت آن بیشتر شد. او 22 سال این ریاست را به عهده داشت.

درآمد سالانه این موسسه در دوران مدیریت دمیوت افزایش یافت و در سال 2005 به حدود 40 میلیون دلار رسید. او همچنین در بانفوذترین دوران موسسه یعنی در اولین سال دولت بوش هم ریاست این موسسه را به عهده داشت. ده‌ها نفر از اعضای این موسسه در دولت بوش پست‌های اجرایی و مشاوره‌ای گرفتند. امریکن انترپرایز پیش‌بینی می‌کرد که در دولت بوش نقش مهمی داشته باشد. در نیمه سال 2008 این موسسه رئیس جدیدی را معرفی کرد به نام آرتور بروکس که رسما از اول ژانویه 2009 ریاست آن را به عهده گرفت. بر اساس سابقه‌ای که از این فرد ارائه شده، او درباره رابطه میان فرهنگ، سیاست و زندگی اقتصادی در آمریکا تحقیق کرده و مطلب نوشته است.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
آرتور بروکس

نقطه عزیمت نومحافظه‌کاران بطور سازمان‌یافته از سال 1997 و تأسیس پروژه قرن نوین آمریکایی (Project for the New American Century) تعیین می‌شود. دو متفکر و بنیانگذار این سازمان بیل کریستول و رابرت کسگان می‌باشند. هدف از تأسیس این سازمان ایجاد اتحاد بین گروه‌های مختلف محافظه‌کار آمریکایی و بازیافت دوره رونالد ریگان است؛ با توجه به اینکه خطر کمونیسم به‌عنوان یک متحدکننده اصلی گروه‌های محافظه کار دیگر وجود ندارد.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
رونالد ریگان

اعضای این سازمان که همگی عضو حزب جمهوری‌خواه هستند، از کمک فکری و استراتژیک متفکران برجسته‌ای مثل فرانسیس فوکویاما (گزارش ویژه مشرق درباره فرانسیس فوکویاما) و پل ولفوویتز بهره می‌بردند. انتخاب جورج دبلیو بوش این سازمان را به راس قدرت آمریکا نزدیک کرد و اعضای آن و انستیتو امریکن انترپرایز در وزارت دفاع و وزارت خارجه مستقر شدند  .

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
فرانسیس فوکویاما

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
پل ولفوویتز

شخصیت‌های عمده‌ای که حامی این تفکر بوده‌اند نظیر جان نگروپونته مسئول امنیت ملی کشور، و دونالد رامسفلد وزیر دفاع و جان بولتون سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد مقامات اصلی کشور را داشتند و تأثیر سرنوشت ساز ریچارد پرل بر وزارت دفاع هنوز ادامه دارد. همه این شخصیت‌ها مایل به برخورد قاطع با ایران بوده و از مشوقان اصلی سیاست‌های جنگی پس از حملات11 سپامبر بوده‌اند. شخصیت عمده دیگر که حامی این تفکر است دیک چنی معاون رئیس جمهور است.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
جان بولتون


دیک چنی


انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
جان نگروپونته

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
دونالد رامسفلد

این موسسه یکی از مراکز مهم سیاست‌گذاری در آمریکاست که برنامه آن طیفی گسترده از اقتصاد بازار آزاد تا سیاست‌های امنیتی نظامی را شامل می‌شود. موسسه امریکن انترپرایز می‌گوید که به دنبال دفاع از اصول و همچنین بهبود وضعیت آزادی‌ها و ارزش‌های کاپیتالیسم دمکراتیک آمریکا از جمله دولت کوچکتر، تجارت خصوصی، آزادی‌ها و مسئولیت‌های فردی، سیاست‌های دفاعی و خارجی، پاسخگویی سیاسی و بحث آزاد است.

در اواخر سال 2008 وقتی دوران ریاست‌جمهوری جورج بوش هم رو به پایان بود، سه نفر از نظریه‌پردازان برجسته این موسسه به نام‌های مایکل لدین، جاشوا موراوچیک و رائول مارک گرشت، این اندیشکده را ترک کردند. هر سه این افراد از حامیان سرسخت سیاست‌های جنگ با ترور دولت بوش از جمله حمله به عراق و ضدیت با ایران بودند و هر کدام چندین سال در این موسسه فعالیت کرده بودند. معلوم نیست آیا این افراد مجبور به ترک موسسه امریکن انترپرایز شدند یا داوطلبانه از عضویت در این موسسه کناره‌گیری کردند. بعضی می‌گویند که بسیاری از نومحافظه‌کاران، خروج این افراد از موسسه را بخشی از چالش میان دو جناح و جریان فکری می‌دانند.

نظامی‌گری

اگر چه نظریه‌پردازان امریکن انترپرایز در حوزه‌های مختلفی مانند سیاست‌های اجتماعی و داخلی تخصص دارند اما باید گفت که شهرت این موسسه به خاطر سیاست‌های نظامی‌گری خارجی و امنیتی‌اش است که بازتاب نظرات نومحافظه‌کاران و دیگر ملی‌گرایان تندرو است. بسیاری از نظریه‌پردازان این موسسه از حامیان حمله به عراق حتی قبل از واقعه 11 سپتامبر بودند و برای آغاز جنگی گسترده با تروریسم فشار میآوردند. این موسسه همچنین با «پروژه قرن نوین آمریکایی» ارتباط و همکاری نزدیکی دارد. این پروژه یک گروه نومحافظه‌کار تندرو است که به عنوان ابزاری مهم برای ایجاد ائتلافی گسترده از بازیگران سیاسی محافظه‌کار با برنامه تهاجمی آمریکا بعد از جنگ سرد کار می‌کند.

در سال‌های آخر دولت جورج بوش، تحلیل‌گران موسسه امریکن انترپرایز و نظریه‌پردازان آن، توجه خود را متوجه ایران و دیگر نقاط مهم خاورمیانه کردند. از جمله تلاش‌های آنها ایجاد بخش مخصوص ایران در این موسسه در سال 2006 بود. بخش ایران موسسه امریکن انترپرایز توسط گروهی از مخالفان ایرانی اداره و مدیریت می‌شود که به تازگی از ایران خارج شده‌اند و ریچارد پرل از مشاوران سابق پنتاگون پشت این جریان است.


ریچارد پرل

موسسه امریکن انترپرایز همچنین نقش مهمی در استدلال ادامه اشغال عراق توسط آمریکا دارد و از حامیان افزایش نیروی نظامی آمریکا در عراق در سال 2008 بوده است. بعد از انتخابات میان‌دوره‌ای سال 2006 کنگره آمریکا، فردریک کاگان از اعضای این موسسه که از حامیان پرسروصدای افزایش نیرو در عراق بود، در نشریه ویکلی استاندارد نوشت: ما اکنون با گزینه‌ای دشوار روبه‌رو هستیم. یا باید پایگاه‌هایمان را در عراق حفظ کنیم یا باید عقب‌نشینی کنیم. اگر عقب‌نشینی کنیم، ارتش عراق فرو می‌پاشد و آن وقت قادر نخواهیم بود دوباره به این کشور بازگردیم. در این شرایط اوضاع بسیار بد خواهد شد.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
فردریک کاگان

در اوائل سال 2007 ، کاگان به همراه ژنرال بازنشسته جک کین، برنامه‌ای را برای موسسسه امریکن انترپرایز نوشتند با نام «انتخاب پیروزی: برنامه‌ای برای موفقیت در عراق». هدف از این برنامه ارائه طرح اولیه‌ای برای افزایش نظامیان آمریکایی در عراق بود. این گزارش با کمک گروه مطالعاتی امریکن انترپرایز با نام گروه برنامه‌ریزی عراق تهیه شده بود که هدف اولیه آن مقابله با نفوذ گروه‌های مطالعاتی دیگر مربوط به عراق بود که توصیه‌ها و تحلی‌های کارشناسی به دولت بوش درباره عراق ارائه می‌دادند. از جمله این گروه‌ها، گروه مطالعات عراق به ریاست جیمز بیکر وزیر خارجه پیشین و "لی همیلتون" نماینده سابق کنگره بود که در گزارش خود در دسامبر 2006 توصیه کرده بودند، هیچ راه حل جادویی برای عراق وجود ندارد و آمریکا باید با همسایگان عراق از جمله ایران و سوریه وارد تعامل شود تا تنش در منطقه و در عراق کاهش یابد. در ابتدا دولت بوش به توصیه‌های گروه‌های واقع‌گرایانه‌تری مانند همین گروه جیمز بیکر توجه نکرد و به توصیه‌های امریکن انترپرایز مبنی بر افزایش نیروی نظامی در عراق عمل کرد. اما در تابستان سال 2008، بعضی چهره‌های بانفوذ دولت به سمت توصیه‌های گروه‌های مانند گروه جیمز بیکر متمایل شدند و پیشبرد دیپلماسی در منطقه را مفید‌تر از لشکرکشی تشخیص دادند.

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
جک کین

انستیتو آمریکن اینترپرایز// در حال ویرایش
جیمز بیکر

در 24 جولای سال 2008، کاگان و کین به نمایندگی از موسسه امریکن انترپرایز، پیام تبلیغات انتخاباتی سناتور جان مک‌کین را تکرار کردند و گفتند که افزایش نیروی نظامی آمریکا در عراق، به همه اهداف خود رسیده‌ و مفید واقع شده است. این درحالیست که بسیاری از گزارش‌های مراکز مطالعاتی دیگر، این افزایش نیرو را باعث شدت گرفتن درگیری‌ها و بی‌ثباتی در عراق اعلام کرده بود.

شمار زیادی از اعضای سابق و فعلی این موسسه از حامیان سرسخت گسترش مداخله نظامی آمریکا در خاورمیانه و اقدام نظامی علیه ایران هستند. از جمله این افراد لدین، گرشت و مایکل روبین هستند. در سپتامبر سال 2007، این موسسه مجمعی برای بررسی کتاب تازه منتشر شده لدین با عنوان بمب ساعتی ایران برگزار کرد. در میان سخنرانان این مراسم لدین و همچنین جیمز وولسی رئیس سابق سیا بودند. حرف این کتاب این است که این رئیس‌جمهور یا رئیس‌جمهور بعدی در آمریکا با دو گزینه روبه‌روست یا با ایران هسته‌ای آشتی کند یا آن را بمباران کند. از نظر نویسنده این کتاب، رویارویی با ایران اگرچه نتیجه خوبی در پایان سه دهه سیاست آمریکا در مقابل ایران نیست، اما امری اجتناب‌ناپذیر است. این جنگ هم مانند دیگر جنگ‌های ایدئولوژیک قرن بیستم تنها وقتی پایان می‌یابد که یک طرف شکست بخورد.

به گفته گرت پورتر تحلیلگر خاورمیانه و از اعضای سابق موسسه امریکن انترپرایز، نویسنده این کتاب استدلال گمراه‌کننده‌ای در پیشبرد سیاست تهاجمی علیه ایران دارد. از جمله مسائلی که نویسنده این کتاب مطرح کرده و گمراه‌کننده است این است که شیعیان عراق به سرنگونی حکومت ایران کمک می‌کنند. گرشت در سپتامبر 2005 در جلسه کمیته نیروهای مسلح سنا گفت: دیپلماسی با تهران به پایان رسیده است. او اتخاذ دیپلماسی در قبال ایران را نشانه ضعف آمریکا قلمداد کرده و آن را کاملا رد کرده است. گرشت همچنین در مقاله‌ای در سوم سپتامبر 2007 در نشریه نیوزویک نوشت: تهدید ایران بسیار بزرگتر از حدی است که اروپا تصور می‌کند. در مارس 2007 او همین حرف‌ها را در جریان سفرش به اروپا در چارچوب برنامه‌ای از جانب امریکن انترپرایز تکرار کرد و در برلین، بروکسل و پاریس سخنرانی‌هایی با عنوان‌هایی چون "ایران و سلاح هسته‌ای" و "تهدید ایران" انجام داد.

انستیتو اینترپرایز آمریکا
گرت پورتر

فعالیت‌ها و کارمندان

مقر امریکن انترپرایز در ساختمانی در خیابان هفدهم واشنگتن واقع است. دفتر نشریه ویکلی‌استاندارد هم در همان ساختمان قرار دارد. به نوشته وب‌سایت این موسسه، از اوائل سال 2009 این موسسه 190 کارمند دارد که در دفتر واشنگتن کار می‌کنند. همچنین این موسسه چندین نظریه‌پرداز و عضو تحقیقاتی در دانشگاه‌های سراسر آمریکا دارد. این موسسه از طریق بخش‌های تحقیقاتی خود کارهای تحقیقاتی و مشاوره‌ای می‌کند. به نوشته وب‌سایت امریکن انترپرایز، این موسسه کارهای تحقیقاتی خود را در سه بخش تحقیقاتی عمده مطالعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، مطالعات دفاعی و مطالعات سیاست خارجی انجام می‌دهد. حوزه‌های کاری این موسسه طبق آنچه که در وب‌سایتش آمده شامل اقتصاد، سیاست دفاعی و خارجی، سلامت، آموزش، انرژی و محیط زیست، سیاست و افکار عمومی، و فرهنگ و جامعه است.

همچنین این موسسه برنامه‌های مشترکی با نهادهای دیگر مانند بروکینگز دارد. نگاهی به هیات امنای این موسسه نشان می‌دهد که رابطه نیرومندی میان امریکن انترپرایز و بنگاه‌های تجاری-اقتصادی آمریکا وجود دارد. مدیران شرکت‌های بزرگی چون راک‌ول (Rockwell (International ، آموکو، هیولیت پاکارد (HP)، اگزان موبیل، تگزاس اینسترومنت، الی و سیتی‌گروپ در هیات امنای موسسه امریکن انترپرایز هستند. دیک چنی هم از اعضای سابق هیات مدیره این موسسه بوده است.

شورای مشاوران دانشگاهی این موسسه هم شامل چهره‌های برجسته نومحافظه‌کاری چون جیمز ویلسون، گرترود هیملفارب، جرمی رابکین، ساموئل هانتینگتون هستند.


جیمز ویلسون


گرترود هیملفارب

از دیگر افراد حاضر در این اندیشکده فعال آمریکایی می‌توان به امیر توماج و مسیح ظریف اشاره کرد که یکی از مدیران تحقیقاتی این اندیشکده و رئیس تیم ایران در پروژه تهدیدات بحرانی است. تحقیقات او بر روی تهدیدات امنیتی آمریکا از سوی ایران و تحرکات داخلی ایران متمرکز است. او دانش‌آموخته دانشگاه جورج‌تاون و دانشگاه مدیسون جیمز است.


مسیح ظریف

اندیشکده امریکن انترپرایز دارای شش وب‌سایت مرتبط با خود است که یکی از آن‌ها به نام tracker iran اختصاص به مسائل ایران دارد. یکی دیگر از وب‌سایت‌های مرتبط با این اندیشکده، Critical threats است که مسائل امنیتی مرتبط با منطقه ما را مورد بررسی قرار داده و یکی از مهم‌ترین بخش‌های این وب‌سایت هم مرتبط با مسائل ایران است.

بودجه

درآمد سالانه امریکن انترپرایز 30 میلیون دلار است که شامل کمک‌های شرکت‌ها، افراد و بنیادها می‌شود. از جمله کمک‌کنندگان اصلی به این موسسه بنیادهای محافظه‌کاری چون بنیاد اسمیت ریچاردسون، الین، اسکایف و لیند هستند. از سال 1985 تا 2005، این موسسه بیش از 40 میلیون دلار کمک مالی از بنیادهای راست‌گرا دریافت کرده است. امریکن انترپرایز سیاست مشخصی درباره کمک شرکت‌ها دارد که بر اساس آن، شرکت‌های ملی و چندملیتی که از این موسسه حمایت می‌کنند، رابطه نزدیکی با نظریه‌پردازان آن دارند و به طور مرتب تحقیقات و تحلیل‌های این موسسه را دربار مسائل کوچک و بزرگ دریافت و استفاده می‌کنند. از جمله شرکت‌هایی که به این موسسه کمک مالی می‌دهند، جنرال الکتریک، آماکو، کرافت، فورد، جنرال موتورز، کداک، متروپلیتن، شل، کرایسلر، چارلز استوارت موتورز، جنرال میلز، آمریکن اکسپرس، کرنینگ گلس، مورگان گارانتی و صنایع پی‌پی‌جی هستند.

منابع:

1. http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B2_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7

2. http://en.wikipedia.org/wiki/American_Enterprise_Institute

3. http://www.siasatema.com/vdch.6nqt23n-mftd2.html

4. http://rightweb.irc-online.org/profile/American_Enterprise_Institute

5.  American Enterprise Institute, 2012 Annual Report, http://www.aei.org/files/2012/12/04/-annualreport2012_093903420972.pdf

6. American Enterprise Institute, "AEI's Organization and Purpose," http://www.aei.org/about

7. on Kyl and Joe Lieberman, "American Internationalism Project," March 11, 2013, http://www.aei.org/issue/foreign-and-defense-policy/american-internationalism-project

8. AEI, "Why we must win in Afghanistan," October 17, 2012, http://www.aei.org/issue/foreign-and-defense-policy/why-we-must-win-in-afghanistan

9. Frederick and Kimberly Kagan, "In fight against ISIS, the US must lead, and not rely on allies," The New York Times, September 15, 2014,http://www.nytimes.com/roomfordebate/2014/09/15/does-the-us-have-allies-it-needs-to-fight-isis/in-fight-against-isis-the-us-must-lead-and-not-rely-on-allies

10. Eli Clifton, "The Secret Foreign Donor Behind the American Enterprise Institute," June 25, 2013, http://www.thenation.com/article/174980/secret-foreign-donor-behind-american-enterprise-institute#ixzz2XSUgy57P 

11. Frederick Kagan, "Reality Check II," Weekly Standard, November 15, 2006

12. American Enterprise Institute, "AEI Event: The 2008 Iraq Debate: An Assessment from the Ground," July 24, 2008,http://www.aei.org/events/eventID.1761,filter.all

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 8
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 0
  • روح الله خمینی ۱۵:۰۰ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    اگر در برابر دین ما بایستید در برابر دنیای شما می ایستیم
  • سیدعلی خامنه ای ۱۵:۰۱ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    ما امروز در شرایط شعب ابی طالب نیستیم ما اکنون در شرایط بدر و خیبریم
  • سیدعلی خامنه ای ۱۵:۰۳ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    اگر دشمن غلطی بکند خا ک تل آویو و حیفا را به توبره میکشیم
  • ۱۷:۳۷ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    اوون چه بی صفتی هست که البته متأسفانه ریشه ایرانی داره و در خدمت این اندیشکده و امثالهم است.
  • ۲۰:۰۷ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    پسر ظریفه؟ یا پسر عموشه؟رفیق فابریک جان کری
  • ۲۲:۰۱ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    فامیلشم ظریف هستش!!!
  • محمدرضا ۲۲:۰۷ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    دشمن گیاه هرزه است. ما مثل تیغ و داسیم..........
  • کامی ۲۳:۱۵ - ۱۳۹۳/۱۱/۲۱
    0 0
    بزرگ آنها رونالد ریگان بود هیچ پوخی نبود عرضه اش زدن هواپیمای مسافر بری بود. که به لعن ابدی گرفتار و الان در جهنم تقاص پس میدهد. حالا تفاله های جنگ طلب چه غلطی میتوانند بکنند.هرکدامشان عمرشان پای لب گور است منتظر هستند تا درجهنم به ریگان ملحق شوند

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس