به گزارش مشرق، «مرکز امور دفاعی و راهبردی گموندر» وابسته به «موسسه یهودی امور امنیت ملی» (جینسا) و «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» به طور مشترک میزگردی را در ساختمان کنگره آمریکا برگزار کردند تا وضعیت مذاکرات گروه ۱+۵ و ایران، در مورد برنامه هسته‌ای این کشور، و گزینه‌های پیش روی ایالات‌متحده برای افزایش شانس دستیابی‌به یک توافق نهایی قابل‌قبول را به بحث بگذارند. در این میزگرد دنیس راس، یکی از مدیران «کارگروه ویژه ایران» در «مرکز امور دفاعی و راهبردی گموندر» و دکتر گری سیمور رئیس سازمان «اتحاد علیه ایران هسته‌ای»، جان هانا و دکتر ری تکیه از اعضای «مرکز امور دفاعی و راهبردی گموندر» و کارکنان بیش از ۴۵ اداره وابسته به کنگره در این میزگرد حضور داشتند.
آنچه در ادامه می‌خوانید گزیده‌‌ای از سخنان مطرح شده کارشناسان در این میزگرد است.
ایران نباید گمان کند که غرب بیشتر از آن‌ها خواهان توافق است
- وضعیت و افق کنونی مذاکرات چگونه است؟
- دنیس راس
«هنوز رئیس جمهوری {آمریکا} عمیقاً باور دارد که می‌توان به توافق دست یافت. فرض دولت {اوباما} این است که یک «توافق ۱۵ ساله»، که برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند، بهترین گزینه است؛ ممکن است که {آیت‌الله} خامنه‌ای، رهبر معظم، در این مدت‌زمان {قدرت} را ترک کند و این توافق زمان بسیار بیشتری از «گزینه نظامی» به دست می‌دهد. این امکان وجود دارد که توافق موقت «طرح اقدام مشترک» تا دوره دولت بعدی {معتبر} باقی بماند، حتی چنانچه کنگره این اقدام را به عنوان یک حالت عادی جدید قبول نکند». «پرسش این است: به منظور رسیدن به توافق باید طی چند ماه آینده چه اتفاقاتی روی‌دهد؟ کاملاً مشخص است که ایرانی‌ها تمایل چندانی برای رسیدن به توافق ندارند، حتی با وجود اینکه گروه ۱+۵ انعطاف‌پذیری بسیاری را نشان داده است. بنابراین مهم است که ایران گمان نکند که ما بیشتر از آن‌ها خواهان توافق هستیم. [....] ما نمی‌توانیم به توافقی دائمی دست‌یابیم مگر اینکه هزینه عدم‌توافق را برای ایران بالا ببریم».
اقدامات زیادی برای انجام دادن وجود دارند
«اگر دولت {اوباما} برای تصویب تحریم‌های بیشتر بی‌میل است، هنوز «اقدامات دیگری» برای انجام دادن وجود دارند تا اینکه ایالات‌متحده نشان دهد که «حساسیت زیادی» نسبت به ایران ندارد و اینکه ما علاقه‌مند به چشم‌پوشی از آنچه هستیم که آن‌ها در خاورمیانه انجام می‌دهند. ما می‌توانیم از «ارسال مخفیانه تسلیحات» به حوثی‌ها در یمن و به حماس جلوگیری کنیم. همچنین کار هوشمندانه‌ای خواهد بود اگر دولت {اوباما} کنگره را مجاب کند تا فهم «پیامدهای نقض توافق نهایی توسط ایران» را بسط دهد. اگر این پیامدها از قبل مشخص نشوند، ایالات‌متحده – تنها پس از اینکه این تخلفات شناسایی شدند – زمان مهمی را صرف مجادله درباره چگونگی این پاسخ خواهد کرد. این اقدام مطابق با چهارچوب مذاکرات است و این پیام را به ایران ارسال می‌کند که هزینه فریب‌کاری مشخص است».
موضع ایران تقویت شده است
- دکتر گری سیمور
«مانع اساسی این است که {آیت‌الله} خامنه‌ای خودش را ملزم نمی‌بیند که با «تقاضاهای ما» برای اعمال محدودیت‌های قابل‌ملاحظه و طولانی‌مدت «در توانایی ایران در تولید مواد شکاف‌پذیر» موافقت کند. علی‌رغم افت قیمت نفت، وی هنوز معتقد است که «موضع ایران» با توجه به حوادث اوکراین، یمن و دیگرجاها تقویت شده است».
ما باید آماده شکست مذاکرات تا ضرب‌الاجل ماه ژوئن باشیم
«تهدیدی هماهنگ از طرف «گروه ۱+۵» برای پایان دادن به مذاکرات و ازسرگیری تحریم‌ها، ممکن است تأثیر چشمگیری بر «موفقیت بالقوه مذاکرات» داشته باشد. ظاهراً «تعیین چهارچوبی» برای مذاکرات بسیار دشوار خواهد بود، مگر اینکه هردو طرف از «همه مسائل اصلی» طفره بروند. «رسیدن به یک توافق موقت» گزینه دیگری است در جهت «دستیابی به توافقات جامع»، اما مشخص نیست که ایران به آن را بپذیرد. اگرچه ترجیح من این است که «طرح اقدام مشترک» تمدید شود؛ ما باید آماده شکست مذاکرات تا ضرب‌الاجل ماه ژوئن باشیم، چه به این دلیل که کنگره با اعمال تحریم‌های جدید مذاکرات را از اختیار دولت خارج کند، و چه به دلیل اینکه «کاخ سفید» به این نتیجه برسد که بازار نفت برای ایران نامطلوب است و حکومت این کشور تمایلی به سازش ندارد».
اختلاف میان کاخ سفید و کنگره تنها به سود ایران است
«ما می‌خواهیم که بتوانیم خودمان را در موقعیتی قرار دهیم که ایران را در آن صورت به دلیل «اتخاذ موضع‌گیری‌های غیرمنطقی‌اش» سرزنش کنیم و بنابراین «اعمال فشار مجدد» بر این کشور را با هدف «تغییر محاسباتش» توجیه کنیم. یک «نبرد آشکار» میان کاخ سفید و کنگره تنها به سود ایران است و بهانه‌ای دست این کشور می‌دهد تا به انفعال خود ادامه دهد. با توجه به «رویدادهای سال گذشته»، دولت {اوباما} به ارزیابی واقع‌بینانه‌تری نسبت به احتمال دستیابی به توافق – به‌ویژه با توجه به موضع اتخاذشده توسط ایران – دست‌یافته است».
مذاکرات به بن‌بست رسیده است
- دکتر ری تکیه
مذاکرات به بن‌بست رسیده است. در طی دهه گذشته ایالات‌متحده با «پیشنهاد دادن امتیازات اضافی» و «عقب‌نشاندن خطوط قرمزش» با {معضل} بن‌بست‌ها برخورد کرده است. اینگونه بود که ایران توانست گروه ۱+۵ را متقاعد کرد تا «حق غنی‌سازی‌اش» را به رسمیت بشناسند؛ با ظرفیت صنعتی غنی‌سازی این کشور موافقت کند؛ قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد را نادیده بگیرد و احتمالاً از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای این کشور چشم‌پوشی کند. ایران دلیلی نمی‌بیند که این مذاکرات را ترک کند: مذاکرات به «برنامه هسته‌ای این کشور» مشروعیت و رسمیت می‌بخشد؛ تحت پوشش تنش‌زدایی {به کمک} مذاکرات رفتار ایران در مابقی منطقه نادیده گرفته می‌شود و این کشور با کاهش تحریم‌ها از «مزایای اقتصادی» در طی مذاکرات بهره‌مند می‌شود».
شکست مذاکرات و کاهش درآمدهای نفتی به استقلال بیشتر ایران کمک می‌کند
«ما دقیقاً بن‌بستی را به وجود آورده‌ایم که از آن بیم داشتیم، چون‌که ایران دلیلی نمی‌بیند که «طرح اقدام مشترک» را کنار بگذارد. «مشقت اقتصادی تحریم‌های کنونی» ضربه‌ای به {آیت‌الله} خامنه‌ای که دهه‌ها درباره {لزوم} توسعه «یک اقتصاد مقاومتی» سخن گفته است وارد نمی‌کند. «شکست مذاکرات» و «کاهش درآمدهای نفتی» به هدفش برای ساختن ایرانی مستقل‌تر کمک می‌کند.
اکنون این ایران و ریاست‌جمهوری آمریکا هستند که در مقابل کنگره قرارگرفته‌اند
- جان هانا
«سخنرانی سالانه اوباما با همه گفته‌های او در {طول مدت‌زمان} «طرح اقدام مشترک» سازگار بود: او می‌خواهد ایالات‌متحده «همه فشار شدید» خود را بر روی ایران متوقف کند. این یک راهبرد غیرمسئولانه و مخربی است که {در آن} کاخ سفید به حامی اصلی توجیه «کنار کشیدن ایران از مذاکرات» تبدیل شده است. این حمایت ساده‌لوحی {کاخ سفید} در نحوه انجام مذاکرات بین‌المللی را نشان می‌دهد: اکنون این ایران و ریاست‌جمهوری {آمریکا} هستند که در مقابل کنگره قرارگرفته‌اند. ریاست‌جمهوری آمریکا باید از تهدید کنگره برای اعمال تحریم‌ها – حتی چنانچه آن‌ها را وتو کند- استفاده کند و به ایرانی‌ها بگوید «من با شما کار می‌کنم؛ اما زمان چندانی نداریم، بنابراین امتیازاتی را واگذار کنید».
توافق نهایی ایران را در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای قرار خواهد داد
«بنده تردید بسیار بیشتری در مورد دستیابی به «توافق نهایی» دارم. فکر می‌کنم «یک توافق بدی» خواهد بود. ما هدف اصلی خود را – یعنی حذف امکان اینکه ایران بتواند «بمب هسته‌ای» بسازد- کنار گذاشته‌ایم. یک توافق نهایی ایران را در آستانه {تبدیل شدن به} «یک قدرت هسته‌ای» قرار خواهد داد، حتی به امکان داشتن تأسیسات مخفی هسته‌ای، به میزان دلخواه این کشور، اعتنایی نمی‌کند. این توافق ایران را ملزم نمی‌کند تا به تلاش‌هایش برای «ساخت تسلیحات» و داشتن «برنامه موشک‌های بالستیک» – که در چهارچوب توافق‌نامه‌های خلع‌سلاح هسته‌ای منحصربه‌فرد به شمار می‌آید – اعتراف کند. حتی اگر همه این مسائل حل‌وفصل شوند، هنوز «معضل اصلی» باقی می‌ماند؛ پس از اینکه با ایران به عنوان یک عضو وفادار {معاهده} «منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» – مانند هلند، ژاپن و یا برزیل- برخورد می‌شود.
در صورت شکست مذاکرات باید برای برخورد با نقشه دوم ایران آماده شویم
- اگر مذاکرات شکست بخورد، ایالات‌متحده باید چکار کند؟
- دنیس راس
«ما باید درباره آنچه پیشنهاد کرده‌ایم و ایران رد کرده است، علنی‌تر صحبت کنیم. ما باید خود را در موقعیتی قرار دهیم که اگر «مذاکرات» شکست بخورد، بتوانیم با «نقشه دوم ایران» برخورد کنیم. با نشان دادن اینکه ایران یک پیشنهاد بسیار منطقی را رد کرد و از داشتن یک برنامه قابل‌ملاحظه صلح‌آمیز هسته‌ای امتناع ورزید، ما می‌توانیم {دامنه} تضعیف تحریم‌ها را محدود کنیم».
آمریکا باید عرضه نفت ایران را به بازار قطع کند
- دکتر گری سیمور
«اگر ما به طرف شکست {مذاکرات} حرکت می‌کنیم، باید به چگونگی افزایش فشار بر ایران بیندیشیم. «رکود بازار نفت» تغییر «مشتریان باقیمانده نفت ایران» را به طرف دیگر عرضه‌کنندگان این منابع، ازجمله عربستان سعودی – که تا حدودی به منظور تضعیف ایران بیش از حد ظرفیت‌اش تولید می‌کند- آسان‌تر می‌کند. ایالات‌متحده با اکثر «مشتریان اصلی ایران» – مانند ژاپن، کره جنوبی و هند- رابطه سیاسی خوبی دارد، که ما را قادر می‌سازد تا آن‌ها را برای «کاهش بیشتر خرید نفت ایران» متقاعد کنیم. ما باید قطع عرضه {نفت} ایران را به بازار – به عنوان یک هدف معقول- در نظر داشته باشیم. مانع اصلی روسیه است؛ مهار این کشور در دوران شکست مذاکرات دشوار خواهد بود. روس‌ها ممکن است توافق «تهاتر نفت با کالا» را اجرایی کنند، به‌ویژه اگر وضعیت اوکراین بدتر شود و ما تحریم‌های بیشتری علیه روسیه اعمال کنیم. نمی‌توانیم در صورت شکست مذاکرات روی کمک روس‌ها و چینی‌ها در پیوستن به ما برای بازسازی فشار علیه ایران حساب کنیم. که تأسف‌آور خواهد بود، چون‌که این اقدام یک ابزار بسیار مؤثر خواهد بود. اگر مذاکرات شکست بخورد، سال‌ها طول خواهد کشید تا تحریم‌ها تأثیر کاملشان را دوباره بر ایران بگذارند، در حالی که این کشور برنامه هسته‌ای خود را محتاطانه بازسازی خواهد کرد (در صورت بازسازی خیلی سریع برنامه هسته‌ای، ایران نگران اقدام نظامی خواهد بود). ما در موقعیتی قرار می‌گیریم که سال‌ها قبل از دستیابی به «طرح اقدام مشترک» در آن بودیم.
چرا باید تصور کنیم که ایران میز مذاکرات را ترک خواهد کرد؟
- جان هانا
«مشخص نیست که تحریم‌ها تا چه حد سریع قادرند تأثیر بگذارند. نخستین باری که تحریم‌های فلج‌کننده را اعمال کردیم، سال ۲۰۱۲ بود، و با توجه به دگرگونی صحنه سیاسی ایران با انتخاب روحانی (که کسی انتظار آن را نداشت) و بازگرداندن آن‌ها به میز مذاکرات، این تحریم‌ها نسبتاً سریع اثر گذاشتند. ما گسترش نفوذ فوق‌العاده‌ای به منظور تعطیل کردن سریع اقتصاد ایران در اختیار داریم. همچنین توجه داشته باشید که روسیه علی‌رغم تحریم‌های ایالات‌متحده از گروه ۱+۵ خارج نشده است. چرا ما باید تصور کنیم که ایران میز مذاکرات را ترک خواهد کرد، چون‌که کنگره تحریم‌هایی را تصویب می‌کند که ریاست‌جمهوری می‌تواند آن‌ها را وتو کند؟»
کنگره در نظارت بر اجرای توافق نقش مهمی را ایفا خواهد کرد
- کنگره در توافق نهایی چه نقشی را می‌تواند ایفا کند؟
- دکتر گری سیمور
«گمان می‌کنم غیرمحتمل است که ایران توافقی را که ما پیشنهاد کرده‌ایم بپذیرد ؛ اما اگر آن‌ها بپذیرند، ما شاهد مجادله‌ای خواهیم بود که در آن کنگره با برگزاری جلسات، سبک‌سنگین کردن پذیرش توافق و نظارت بر اجرای آن نقش مهمی را ایفا خواهد کرد. حتی اگر به یک توافق طولانی‌مدت برسیم، برای نمونه ۱۵ ساله، کنگره باید نقش نظارتی مهمی را به منظور حفظ آن بر عهده بگیرد.
متحدان عرب نسبت به هرگونه توافق بسیار بدگمان هستند
- متحدان منطقه‌ای ایالات‌متحده چگونه به مذاکرات نگاه می‌کنند؟
- دنیس راس
«متحدان عرب ما در خلیج فارس نسبت به هرگونه توافقی بسیار بدگمان هستند، چون‌که آن‌ها بیمناک هستند، {مبادا چنین توافقی} بدین معنا باشد که ما به ایران و نه آن‌ها به چشم یک متحد نگاه می‌کنیم. آن‌ها همچنین از اینکه مبادا یک توافق منابع بیشتری را در اختیار ایران قرار دهد تا آن‌ها را در منطقه به چالش بکشد بیمناک هستند. دیدگاه اسرائیل این است که رسیدن به یک توافق ایران را در آستانه تبدیل شدن به یک دولت هسته‌ای قرار می‌دهد. در اسرائیل هرگز اشتیاق فراوانی برای دستیابی به چنین توافقی وجود نداشته است؛ اما اشتیاق فراوانی هم برای استفاده از نیروی نظامی – مگر اینکه سرنوشت‌ساز باشد- وجود نداشته است. ما باید با رقابت با ایران به‌جای چشم‌پوشیدن از رفتار منطقه‌ای این کشور، راه‌هایی را برای توجه کردن به نگرانی‌های متحدان خود پیدا کنیم.
منبع: اشراف
آنچه در ادامه می‌خوانید گزیده‌‌ای از سخنان مطرح شده کارشناسان در این میزگرد است.
ایران نباید گمان کند که غرب بیشتر از آن‌ها خواهان توافق است
- وضعیت و افق کنونی مذاکرات چگونه است؟
- دنیس راس
«هنوز رئیس جمهوری {آمریکا} عمیقاً باور دارد که می‌توان به توافق دست یافت. فرض دولت {اوباما} این است که یک «توافق ۱۵ ساله»، که برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند، بهترین گزینه است؛ ممکن است که {آیت‌الله} خامنه‌ای، رهبر معظم، در این مدت‌زمان {قدرت} را ترک کند و این توافق زمان بسیار بیشتری از «گزینه نظامی» به دست می‌دهد. این امکان وجود دارد که توافق موقت «طرح اقدام مشترک» تا دوره دولت بعدی {معتبر} باقی بماند، حتی چنانچه کنگره این اقدام را به عنوان یک حالت عادی جدید قبول نکند». «پرسش این است: به منظور رسیدن به توافق باید طی چند ماه آینده چه اتفاقاتی روی‌دهد؟ کاملاً مشخص است که ایرانی‌ها تمایل چندانی برای رسیدن به توافق ندارند، حتی با وجود اینکه گروه ۱+۵ انعطاف‌پذیری بسیاری را نشان داده است. بنابراین مهم است که ایران گمان نکند که ما بیشتر از آن‌ها خواهان توافق هستیم. [....] ما نمی‌توانیم به توافقی دائمی دست‌یابیم مگر اینکه هزینه عدم‌توافق را برای ایران بالا ببریم».
اقدامات زیادی برای انجام دادن وجود دارند
«اگر دولت {اوباما} برای تصویب تحریم‌های بیشتر بی‌میل است، هنوز «اقدامات دیگری» برای انجام دادن وجود دارند تا اینکه ایالات‌متحده نشان دهد که «حساسیت زیادی» نسبت به ایران ندارد و اینکه ما علاقه‌مند به چشم‌پوشی از آنچه هستیم که آن‌ها در خاورمیانه انجام می‌دهند. ما می‌توانیم از «ارسال مخفیانه تسلیحات» به حوثی‌ها در یمن و به حماس جلوگیری کنیم. همچنین کار هوشمندانه‌ای خواهد بود اگر دولت {اوباما} کنگره را مجاب کند تا فهم «پیامدهای نقض توافق نهایی توسط ایران» را بسط دهد. اگر این پیامدها از قبل مشخص نشوند، ایالات‌متحده – تنها پس از اینکه این تخلفات شناسایی شدند – زمان مهمی را صرف مجادله درباره چگونگی این پاسخ خواهد کرد. این اقدام مطابق با چهارچوب مذاکرات است و این پیام را به ایران ارسال می‌کند که هزینه فریب‌کاری مشخص است».
موضع ایران تقویت شده است
- دکتر گری سیمور
«مانع اساسی این است که {آیت‌الله} خامنه‌ای خودش را ملزم نمی‌بیند که با «تقاضاهای ما» برای اعمال محدودیت‌های قابل‌ملاحظه و طولانی‌مدت «در توانایی ایران در تولید مواد شکاف‌پذیر» موافقت کند. علی‌رغم افت قیمت نفت، وی هنوز معتقد است که «موضع ایران» با توجه به حوادث اوکراین، یمن و دیگرجاها تقویت شده است».
ما باید آماده شکست مذاکرات تا ضرب‌الاجل ماه ژوئن باشیم
«تهدیدی هماهنگ از طرف «گروه ۱+۵» برای پایان دادن به مذاکرات و ازسرگیری تحریم‌ها، ممکن است تأثیر چشمگیری بر «موفقیت بالقوه مذاکرات» داشته باشد. ظاهراً «تعیین چهارچوبی» برای مذاکرات بسیار دشوار خواهد بود، مگر اینکه هردو طرف از «همه مسائل اصلی» طفره بروند. «رسیدن به یک توافق موقت» گزینه دیگری است در جهت «دستیابی به توافقات جامع»، اما مشخص نیست که ایران به آن را بپذیرد. اگرچه ترجیح من این است که «طرح اقدام مشترک» تمدید شود؛ ما باید آماده شکست مذاکرات تا ضرب‌الاجل ماه ژوئن باشیم، چه به این دلیل که کنگره با اعمال تحریم‌های جدید مذاکرات را از اختیار دولت خارج کند، و چه به دلیل اینکه «کاخ سفید» به این نتیجه برسد که بازار نفت برای ایران نامطلوب است و حکومت این کشور تمایلی به سازش ندارد».
اختلاف میان کاخ سفید و کنگره تنها به سود ایران است
«ما می‌خواهیم که بتوانیم خودمان را در موقعیتی قرار دهیم که ایران را در آن صورت به دلیل «اتخاذ موضع‌گیری‌های غیرمنطقی‌اش» سرزنش کنیم و بنابراین «اعمال فشار مجدد» بر این کشور را با هدف «تغییر محاسباتش» توجیه کنیم. یک «نبرد آشکار» میان کاخ سفید و کنگره تنها به سود ایران است و بهانه‌ای دست این کشور می‌دهد تا به انفعال خود ادامه دهد. با توجه به «رویدادهای سال گذشته»، دولت {اوباما} به ارزیابی واقع‌بینانه‌تری نسبت به احتمال دستیابی به توافق – به‌ویژه با توجه به موضع اتخاذشده توسط ایران – دست‌یافته است».
مذاکرات به بن‌بست رسیده است
- دکتر ری تکیه
مذاکرات به بن‌بست رسیده است. در طی دهه گذشته ایالات‌متحده با «پیشنهاد دادن امتیازات اضافی» و «عقب‌نشاندن خطوط قرمزش» با {معضل} بن‌بست‌ها برخورد کرده است. اینگونه بود که ایران توانست گروه ۱+۵ را متقاعد کرد تا «حق غنی‌سازی‌اش» را به رسمیت بشناسند؛ با ظرفیت صنعتی غنی‌سازی این کشور موافقت کند؛ قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد را نادیده بگیرد و احتمالاً از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای این کشور چشم‌پوشی کند. ایران دلیلی نمی‌بیند که این مذاکرات را ترک کند: مذاکرات به «برنامه هسته‌ای این کشور» مشروعیت و رسمیت می‌بخشد؛ تحت پوشش تنش‌زدایی {به کمک} مذاکرات رفتار ایران در مابقی منطقه نادیده گرفته می‌شود و این کشور با کاهش تحریم‌ها از «مزایای اقتصادی» در طی مذاکرات بهره‌مند می‌شود».
شکست مذاکرات و کاهش درآمدهای نفتی به استقلال بیشتر ایران کمک می‌کند
«ما دقیقاً بن‌بستی را به وجود آورده‌ایم که از آن بیم داشتیم، چون‌که ایران دلیلی نمی‌بیند که «طرح اقدام مشترک» را کنار بگذارد. «مشقت اقتصادی تحریم‌های کنونی» ضربه‌ای به {آیت‌الله} خامنه‌ای که دهه‌ها درباره {لزوم} توسعه «یک اقتصاد مقاومتی» سخن گفته است وارد نمی‌کند. «شکست مذاکرات» و «کاهش درآمدهای نفتی» به هدفش برای ساختن ایرانی مستقل‌تر کمک می‌کند.
اکنون این ایران و ریاست‌جمهوری آمریکا هستند که در مقابل کنگره قرارگرفته‌اند
- جان هانا
«سخنرانی سالانه اوباما با همه گفته‌های او در {طول مدت‌زمان} «طرح اقدام مشترک» سازگار بود: او می‌خواهد ایالات‌متحده «همه فشار شدید» خود را بر روی ایران متوقف کند. این یک راهبرد غیرمسئولانه و مخربی است که {در آن} کاخ سفید به حامی اصلی توجیه «کنار کشیدن ایران از مذاکرات» تبدیل شده است. این حمایت ساده‌لوحی {کاخ سفید} در نحوه انجام مذاکرات بین‌المللی را نشان می‌دهد: اکنون این ایران و ریاست‌جمهوری {آمریکا} هستند که در مقابل کنگره قرارگرفته‌اند. ریاست‌جمهوری آمریکا باید از تهدید کنگره برای اعمال تحریم‌ها – حتی چنانچه آن‌ها را وتو کند- استفاده کند و به ایرانی‌ها بگوید «من با شما کار می‌کنم؛ اما زمان چندانی نداریم، بنابراین امتیازاتی را واگذار کنید».
توافق نهایی ایران را در آستانه تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای قرار خواهد داد
«بنده تردید بسیار بیشتری در مورد دستیابی به «توافق نهایی» دارم. فکر می‌کنم «یک توافق بدی» خواهد بود. ما هدف اصلی خود را – یعنی حذف امکان اینکه ایران بتواند «بمب هسته‌ای» بسازد- کنار گذاشته‌ایم. یک توافق نهایی ایران را در آستانه {تبدیل شدن به} «یک قدرت هسته‌ای» قرار خواهد داد، حتی به امکان داشتن تأسیسات مخفی هسته‌ای، به میزان دلخواه این کشور، اعتنایی نمی‌کند. این توافق ایران را ملزم نمی‌کند تا به تلاش‌هایش برای «ساخت تسلیحات» و داشتن «برنامه موشک‌های بالستیک» – که در چهارچوب توافق‌نامه‌های خلع‌سلاح هسته‌ای منحصربه‌فرد به شمار می‌آید – اعتراف کند. حتی اگر همه این مسائل حل‌وفصل شوند، هنوز «معضل اصلی» باقی می‌ماند؛ پس از اینکه با ایران به عنوان یک عضو وفادار {معاهده} «منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» – مانند هلند، ژاپن و یا برزیل- برخورد می‌شود.
در صورت شکست مذاکرات باید برای برخورد با نقشه دوم ایران آماده شویم
- اگر مذاکرات شکست بخورد، ایالات‌متحده باید چکار کند؟
- دنیس راس
«ما باید درباره آنچه پیشنهاد کرده‌ایم و ایران رد کرده است، علنی‌تر صحبت کنیم. ما باید خود را در موقعیتی قرار دهیم که اگر «مذاکرات» شکست بخورد، بتوانیم با «نقشه دوم ایران» برخورد کنیم. با نشان دادن اینکه ایران یک پیشنهاد بسیار منطقی را رد کرد و از داشتن یک برنامه قابل‌ملاحظه صلح‌آمیز هسته‌ای امتناع ورزید، ما می‌توانیم {دامنه} تضعیف تحریم‌ها را محدود کنیم».
آمریکا باید عرضه نفت ایران را به بازار قطع کند
- دکتر گری سیمور
«اگر ما به طرف شکست {مذاکرات} حرکت می‌کنیم، باید به چگونگی افزایش فشار بر ایران بیندیشیم. «رکود بازار نفت» تغییر «مشتریان باقیمانده نفت ایران» را به طرف دیگر عرضه‌کنندگان این منابع، ازجمله عربستان سعودی – که تا حدودی به منظور تضعیف ایران بیش از حد ظرفیت‌اش تولید می‌کند- آسان‌تر می‌کند. ایالات‌متحده با اکثر «مشتریان اصلی ایران» – مانند ژاپن، کره جنوبی و هند- رابطه سیاسی خوبی دارد، که ما را قادر می‌سازد تا آن‌ها را برای «کاهش بیشتر خرید نفت ایران» متقاعد کنیم. ما باید قطع عرضه {نفت} ایران را به بازار – به عنوان یک هدف معقول- در نظر داشته باشیم. مانع اصلی روسیه است؛ مهار این کشور در دوران شکست مذاکرات دشوار خواهد بود. روس‌ها ممکن است توافق «تهاتر نفت با کالا» را اجرایی کنند، به‌ویژه اگر وضعیت اوکراین بدتر شود و ما تحریم‌های بیشتری علیه روسیه اعمال کنیم. نمی‌توانیم در صورت شکست مذاکرات روی کمک روس‌ها و چینی‌ها در پیوستن به ما برای بازسازی فشار علیه ایران حساب کنیم. که تأسف‌آور خواهد بود، چون‌که این اقدام یک ابزار بسیار مؤثر خواهد بود. اگر مذاکرات شکست بخورد، سال‌ها طول خواهد کشید تا تحریم‌ها تأثیر کاملشان را دوباره بر ایران بگذارند، در حالی که این کشور برنامه هسته‌ای خود را محتاطانه بازسازی خواهد کرد (در صورت بازسازی خیلی سریع برنامه هسته‌ای، ایران نگران اقدام نظامی خواهد بود). ما در موقعیتی قرار می‌گیریم که سال‌ها قبل از دستیابی به «طرح اقدام مشترک» در آن بودیم.
چرا باید تصور کنیم که ایران میز مذاکرات را ترک خواهد کرد؟
- جان هانا
«مشخص نیست که تحریم‌ها تا چه حد سریع قادرند تأثیر بگذارند. نخستین باری که تحریم‌های فلج‌کننده را اعمال کردیم، سال ۲۰۱۲ بود، و با توجه به دگرگونی صحنه سیاسی ایران با انتخاب روحانی (که کسی انتظار آن را نداشت) و بازگرداندن آن‌ها به میز مذاکرات، این تحریم‌ها نسبتاً سریع اثر گذاشتند. ما گسترش نفوذ فوق‌العاده‌ای به منظور تعطیل کردن سریع اقتصاد ایران در اختیار داریم. همچنین توجه داشته باشید که روسیه علی‌رغم تحریم‌های ایالات‌متحده از گروه ۱+۵ خارج نشده است. چرا ما باید تصور کنیم که ایران میز مذاکرات را ترک خواهد کرد، چون‌که کنگره تحریم‌هایی را تصویب می‌کند که ریاست‌جمهوری می‌تواند آن‌ها را وتو کند؟»
کنگره در نظارت بر اجرای توافق نقش مهمی را ایفا خواهد کرد
- کنگره در توافق نهایی چه نقشی را می‌تواند ایفا کند؟
- دکتر گری سیمور
«گمان می‌کنم غیرمحتمل است که ایران توافقی را که ما پیشنهاد کرده‌ایم بپذیرد ؛ اما اگر آن‌ها بپذیرند، ما شاهد مجادله‌ای خواهیم بود که در آن کنگره با برگزاری جلسات، سبک‌سنگین کردن پذیرش توافق و نظارت بر اجرای آن نقش مهمی را ایفا خواهد کرد. حتی اگر به یک توافق طولانی‌مدت برسیم، برای نمونه ۱۵ ساله، کنگره باید نقش نظارتی مهمی را به منظور حفظ آن بر عهده بگیرد.
متحدان عرب نسبت به هرگونه توافق بسیار بدگمان هستند
- متحدان منطقه‌ای ایالات‌متحده چگونه به مذاکرات نگاه می‌کنند؟
- دنیس راس
«متحدان عرب ما در خلیج فارس نسبت به هرگونه توافقی بسیار بدگمان هستند، چون‌که آن‌ها بیمناک هستند، {مبادا چنین توافقی} بدین معنا باشد که ما به ایران و نه آن‌ها به چشم یک متحد نگاه می‌کنیم. آن‌ها همچنین از اینکه مبادا یک توافق منابع بیشتری را در اختیار ایران قرار دهد تا آن‌ها را در منطقه به چالش بکشد بیمناک هستند. دیدگاه اسرائیل این است که رسیدن به یک توافق ایران را در آستانه تبدیل شدن به یک دولت هسته‌ای قرار می‌دهد. در اسرائیل هرگز اشتیاق فراوانی برای دستیابی به چنین توافقی وجود نداشته است؛ اما اشتیاق فراوانی هم برای استفاده از نیروی نظامی – مگر اینکه سرنوشت‌ساز باشد- وجود نداشته است. ما باید با رقابت با ایران به‌جای چشم‌پوشیدن از رفتار منطقه‌ای این کشور، راه‌هایی را برای توجه کردن به نگرانی‌های متحدان خود پیدا کنیم.
منبع: اشراف
