گروه بین الملل مشرق - شبکه دولتی سوئد، ویژه برنامه ای با عنوان «سربازهای داوطلب» تولید کرده و در برنامه های نخست خود بر روی گروه تروریستی داعش تمرکز کرده است که تقریبا همه سربازان آن را سربازان داوطلبی تشکیل می دهند که از نقاط مختلف دنیا گرد آمده و برای تشکیلات تروریستی خود کشورگشایی می کنند.
در قسمت نخست این ویژه برنامه بر روی دختران اروپایی تمرکز شد که کشور مرفه خود را در اروپا ترک می کنند تا در شرایط جنگی داعش زندگی کنند و حتی تن به بسیاری از مسائل غیراخلاقی بدهند. در یان برنامه، به صورت همزمان دو خط دنبال شد. از سویی به بررسی علل شیوع گرایش به عضویت در داعش در میان دختران اروپایی پرداخته شده و از منظر جامعه شناسی این پدیده ریشه یابی شد؛ از سوی دیگر با خانواده های برخی از آنان تماس گرفته تا نخبگان غربی و جهان بتوانند بیش تر با محیط و خاستگاه این تروریست ها آشنا گردند.
در ابتدای این برنامه، یکی از مقامات بلندپایه امنیتی سوئد در تلویزیون حاضر شده و اعلام کرد: «برای نخستین بار در پنجاه سال اخیر، استکهولم شاهد پدیده مهاجرت به قصد جنگ است؛ اما ما در کنار آن شاهد مهاجرت به قلمرو داعش "ّرای زندگی" هم هستیم و باید بین این دو پدیده تفکیک کرده و برای هر کدام راهکار متمایزی را برگزینیم.»
پس از آن، یک برنامه از پیش تدوین شده (ریپورتاژ) در مورد دختران سوئدی پیوسته به داعش پخش شد. در بخشی از این گزارش، مادر یکی از این افراد در برابر دوربین قرار گرفت: «من واقعا نمی توانم دخترم را درک کنم و حدس بزنم چه در ذهن وی می گذرد! احساس می کنم شاید از زمانی که در کنار ما بود، من در ادراک و شناخت وی ناتوان بودم. تنها می توانم همین را بگویم که ما خانواده ای غیرمذهبی و مسیحی هستیم؛ اما شاید دخترم از مدت ها قبل گرایشات اسلامی پیدا کرده بود و ما متوجه نشده بودیم.»
در بخش دیگری از این گزارش، خبرنگار به محله ای در استکهولم سر می زند که گفته می شود تعداد زیادی از جوانان آن به سوریه و عراق رفته اند تا در کنار تروریست ها علیه دولت های محلی بجنگند. یکی از کسبه می گوید: «شیوع به داعش در زنان منطقه به اندازه ای است که برخی از خانواده ها، از فرستادن دخترانشان به خیابان برای خرید و ولگردی خودداری می کنند؛ زیرا احتمال می دهند در این مکان ها با دلال های داعش روبرو شده و به سرعت به سمت عراق و سوریه حرکت کنند. برخی از دخترانی که به سوریه رفته اند، هنوز مدرسه می روند و بعید می دانم هیچ آئین و مذهبی اجازه دهد کودکان و نوجوانان لباس رزم بپوشند.»
وقتی خبرنگار، نظر وی را در مورد اقدامات سلبی خانواده می پرسد، فروشنده می گوید: «فکر نمی کنم این اقدامات فایده داشته باشد. البته مسئولیت دولت و نهادهای امنیتی است که بتوانند هر چه سریع تر، این دلال ها را شناسایی و از سطح شهر پاک کنند؛ اما واقعیت این است که گرایش به داعش نه از طریق خیابان که از طریق شبکه های اجتماعی و اینترنت ایجاد می شود. خانواده ها نمی توانند موبایل، تبلت و کامپیوتر را از دخترانشان دریغ کنند و در واقع ما با یک پارادوکس واضح مواجهیم.»
البته این گزارش، خالی از گرایشات صهیونیستی ضداسلامی نبود. یکی از عابران محل در این گزارش می گوید: «به هر حال در این محله، مسجد فعالی وجود دارد. ما به پلیس شکایت کرده ایم، اما به ما پاسخ داده اند که بر مسجد نظارت کافی وجود دارد. واضح است که بالای منبر، کسی جرأت نمی کند نمازگزاران را به داعش دعوت کند، اما باور عمیقی دارم که همین مسجد پایگاه مناسبی برای شناسایی و جذب داوطلبان شده است.»
در پاسخ به این ادعا، «ابراهیم بورالی» از اعضای «جمعیت اسلامی رنکبی» می گوید: «اتفاقا باور عمیق ما به این است که در برابر افراطیون، باید کسانی را تقویت کرد که می توانند با زبان دین از رحمت و همزیستی سخن بگویند. شاید اگر جمعیت ها و انجمن های مسلمانان و مهاجران فعال تر گردند؛ از سویی افراطیون مسلمان و از سوی دیگر افراطیون نژادپرست ضدمهاجر را مهار کنند. اما خب تردیدی نیست که فرهنگسازی امری زمانبر است.»
در ادامه برنامه، «منی سالین» از اعضای شورای مرکزی حزب سوسیال دموکرات سوئد مهمان برنامه شد. نام کوچک وی نشان می دهد تبار او نیز به مهاجران مسلمان برمی گردد. وی می گوید: «بین افراط و جنایت، رابطه مستقیم وجود دارد. شما ببینید در میان کشورهای غربی، کشورهایی که بیش ترین میزان افراط را در داخل جوامع داشته اند (مانند فرانسه و آلمان) شاهد بیش ترین میزان گرایش به داعش بوده اند.
جالب است که دست کم پنجاه سال است که دولت های مذکور خواهان مهار افراط – که بیش تر به صورت نژاد پرستی بومیان علیه مهاجران بروز می یافت – بوده اند، اما پرونده های بسیاری از جنایت و افراط در اداره های پلیس محلی ضبط می شد. خب آن افراط، این روزها به صورت دیگری بروز یافته و عده ای حاضرند همه هستی و حتی خانواده و جان خویش را رها کنند تا در جایی که خشونت عریان وجود دارند، عقده گشایی کنند.»
در بخشی از گزارش تدوین شده این برنامه، تصویز فوق پخش شده و گوینده در مورد تأثیر ایدئولوژی بر گرایش به داعش صحبت کرد.
البته در هیچ یک از قسمت های برنامه، کسی توضیح نداد که گرایش به حجاب – آن هم به صورتی که هنوز در بسیاری از نقاط اروپا ممنوع است – چه ارتباط مستقیمی با گرایش به داعش دارد؟!
مجری برنامه هشدار می دهد که این روزها پدیده گرایش به داعش، به کشورهای سوئد و اسکاندیناوی رسیده است که در آن، کم تر شاهد نزاع بین المللی یا نزاع داخلی میان مهاجران و بومیان بوده ایم. سالین پاسخ می دهد: «همه ما سال ها و دهه هاست که به سمت اروپای واحد حرکت کرده ایم. فرهنگ جوامع نیز به یکدیگر نزدیک تر شده اند و به این ترتیب شاهد گرایش به داعش در کل اروپا هستیم. اما شما به من پاسخ دهید که چرا این گرایش در ایتالیا، فرانسه و آلمان بیش تر از اسکاندیناوی است؟ چرا در کشورهای آمریکای لاتین یا بخش جنوبی آفریقا و همچنین کشورهای آسیای میانه – که در آن ها هم شاهد خشونت ها و جنگ ها بوده ایم و هستیم – این موج به این وسعت وجود ندارد؟»
البته همین فرد در برابر اظهارات مقامات امنیتی در مورد لزوم تفکیک بین افراد، موافقت کرد: «خب این روشن است که دخترانی که به قلمرو داعش رفته اند، یکدست نیستند. عده ای به هدف جنگ رفته اند و آشکارا اسلحه در دست دارند؛ اما عده ای برای ازدواج (جهاد نکاح) به سوریه می روند. همچنین دسته سومی وجود دارند که زندگی در جوامع تحت رهبری افراطیون را بر زندگی در غرب ترجیح می دهند. خب من هم موافقم که باید برای هر کدام راهکار جداگانه ای اندیشید؛ اما بحث اولیه ما در مورد ریشه یابی جامعه شناختی گرایش به داعش بود که هر سه گروه را – با شدت و ضعف متفاوت – در بر می گیرد.»
در قسمت نخست این ویژه برنامه بر روی دختران اروپایی تمرکز شد که کشور مرفه خود را در اروپا ترک می کنند تا در شرایط جنگی داعش زندگی کنند و حتی تن به بسیاری از مسائل غیراخلاقی بدهند. در یان برنامه، به صورت همزمان دو خط دنبال شد. از سویی به بررسی علل شیوع گرایش به عضویت در داعش در میان دختران اروپایی پرداخته شده و از منظر جامعه شناسی این پدیده ریشه یابی شد؛ از سوی دیگر با خانواده های برخی از آنان تماس گرفته تا نخبگان غربی و جهان بتوانند بیش تر با محیط و خاستگاه این تروریست ها آشنا گردند.
در ابتدای این برنامه، یکی از مقامات بلندپایه امنیتی سوئد در تلویزیون حاضر شده و اعلام کرد: «برای نخستین بار در پنجاه سال اخیر، استکهولم شاهد پدیده مهاجرت به قصد جنگ است؛ اما ما در کنار آن شاهد مهاجرت به قلمرو داعش "ّرای زندگی" هم هستیم و باید بین این دو پدیده تفکیک کرده و برای هر کدام راهکار متمایزی را برگزینیم.»
پس از آن، یک برنامه از پیش تدوین شده (ریپورتاژ) در مورد دختران سوئدی پیوسته به داعش پخش شد. در بخشی از این گزارش، مادر یکی از این افراد در برابر دوربین قرار گرفت: «من واقعا نمی توانم دخترم را درک کنم و حدس بزنم چه در ذهن وی می گذرد! احساس می کنم شاید از زمانی که در کنار ما بود، من در ادراک و شناخت وی ناتوان بودم. تنها می توانم همین را بگویم که ما خانواده ای غیرمذهبی و مسیحی هستیم؛ اما شاید دخترم از مدت ها قبل گرایشات اسلامی پیدا کرده بود و ما متوجه نشده بودیم.»
در بخش دیگری از این گزارش، خبرنگار به محله ای در استکهولم سر می زند که گفته می شود تعداد زیادی از جوانان آن به سوریه و عراق رفته اند تا در کنار تروریست ها علیه دولت های محلی بجنگند. یکی از کسبه می گوید: «شیوع به داعش در زنان منطقه به اندازه ای است که برخی از خانواده ها، از فرستادن دخترانشان به خیابان برای خرید و ولگردی خودداری می کنند؛ زیرا احتمال می دهند در این مکان ها با دلال های داعش روبرو شده و به سرعت به سمت عراق و سوریه حرکت کنند. برخی از دخترانی که به سوریه رفته اند، هنوز مدرسه می روند و بعید می دانم هیچ آئین و مذهبی اجازه دهد کودکان و نوجوانان لباس رزم بپوشند.»
البته این گزارش، خالی از گرایشات صهیونیستی ضداسلامی نبود. یکی از عابران محل در این گزارش می گوید: «به هر حال در این محله، مسجد فعالی وجود دارد. ما به پلیس شکایت کرده ایم، اما به ما پاسخ داده اند که بر مسجد نظارت کافی وجود دارد. واضح است که بالای منبر، کسی جرأت نمی کند نمازگزاران را به داعش دعوت کند، اما باور عمیقی دارم که همین مسجد پایگاه مناسبی برای شناسایی و جذب داوطلبان شده است.»
در پاسخ به این ادعا، «ابراهیم بورالی» از اعضای «جمعیت اسلامی رنکبی» می گوید: «اتفاقا باور عمیق ما به این است که در برابر افراطیون، باید کسانی را تقویت کرد که می توانند با زبان دین از رحمت و همزیستی سخن بگویند. شاید اگر جمعیت ها و انجمن های مسلمانان و مهاجران فعال تر گردند؛ از سویی افراطیون مسلمان و از سوی دیگر افراطیون نژادپرست ضدمهاجر را مهار کنند. اما خب تردیدی نیست که فرهنگسازی امری زمانبر است.»
در ادامه برنامه، «منی سالین» از اعضای شورای مرکزی حزب سوسیال دموکرات سوئد مهمان برنامه شد. نام کوچک وی نشان می دهد تبار او نیز به مهاجران مسلمان برمی گردد. وی می گوید: «بین افراط و جنایت، رابطه مستقیم وجود دارد. شما ببینید در میان کشورهای غربی، کشورهایی که بیش ترین میزان افراط را در داخل جوامع داشته اند (مانند فرانسه و آلمان) شاهد بیش ترین میزان گرایش به داعش بوده اند.
جالب است که دست کم پنجاه سال است که دولت های مذکور خواهان مهار افراط – که بیش تر به صورت نژاد پرستی بومیان علیه مهاجران بروز می یافت – بوده اند، اما پرونده های بسیاری از جنایت و افراط در اداره های پلیس محلی ضبط می شد. خب آن افراط، این روزها به صورت دیگری بروز یافته و عده ای حاضرند همه هستی و حتی خانواده و جان خویش را رها کنند تا در جایی که خشونت عریان وجود دارند، عقده گشایی کنند.»
البته در هیچ یک از قسمت های برنامه، کسی توضیح نداد که گرایش به حجاب – آن هم به صورتی که هنوز در بسیاری از نقاط اروپا ممنوع است – چه ارتباط مستقیمی با گرایش به داعش دارد؟!
مجری برنامه هشدار می دهد که این روزها پدیده گرایش به داعش، به کشورهای سوئد و اسکاندیناوی رسیده است که در آن، کم تر شاهد نزاع بین المللی یا نزاع داخلی میان مهاجران و بومیان بوده ایم. سالین پاسخ می دهد: «همه ما سال ها و دهه هاست که به سمت اروپای واحد حرکت کرده ایم. فرهنگ جوامع نیز به یکدیگر نزدیک تر شده اند و به این ترتیب شاهد گرایش به داعش در کل اروپا هستیم. اما شما به من پاسخ دهید که چرا این گرایش در ایتالیا، فرانسه و آلمان بیش تر از اسکاندیناوی است؟ چرا در کشورهای آمریکای لاتین یا بخش جنوبی آفریقا و همچنین کشورهای آسیای میانه – که در آن ها هم شاهد خشونت ها و جنگ ها بوده ایم و هستیم – این موج به این وسعت وجود ندارد؟»
البته همین فرد در برابر اظهارات مقامات امنیتی در مورد لزوم تفکیک بین افراد، موافقت کرد: «خب این روشن است که دخترانی که به قلمرو داعش رفته اند، یکدست نیستند. عده ای به هدف جنگ رفته اند و آشکارا اسلحه در دست دارند؛ اما عده ای برای ازدواج (جهاد نکاح) به سوریه می روند. همچنین دسته سومی وجود دارند که زندگی در جوامع تحت رهبری افراطیون را بر زندگی در غرب ترجیح می دهند. خب من هم موافقم که باید برای هر کدام راهکار جداگانه ای اندیشید؛ اما بحث اولیه ما در مورد ریشه یابی جامعه شناختی گرایش به داعش بود که هر سه گروه را – با شدت و ضعف متفاوت – در بر می گیرد.»
