گروه بینالملل مشرق- در پی گسترش بحران در منطقه یورو، یونان یکی از کشورهایی بود که با بحرانهای شدید مالی مواجه شد و اقدام به دریافت وام از اروپا و صندوق بینالمللی پول کرد. به علاوه، مقامات این کشور برای مقابله با بحران موجود، برنامههای ریاضت اقتصادی را در دستور کار قرار دادند که موجی از نارضایتیهای مردمی و مشکلات سیاسی را به دنبال داشته است.
حزب "سیریزا" که در انتخابات پارلمانی ماه گذشته یونان به پیروزی رسید، با اجرای سیاستهای ریاضت اقتصادی در ازای دریافت کمک مالی از نهادهای بینالمللی مخالف است و قصد دارد در زمینههایی از جمله میزان بدهیهای این کشور مجدداً با اتحادیه اروپا مذاکره کند. آتن هماکنون بازگشت از سیاستهای ریاضتی مدنظر اتحادیه اروپا و صندوق بینالمللی پول را آغاز کرده و میگوید راه برگشتی از این مسیر جلوی پای خود نمیبیند. ادامه اختلافات میان اتحادیه اروپا و یونان موجب شده تا حل بحران اقتصادی این کشور به بنبستی برای مقامات منطقه یورو تبدیل شود. سیاستمداران بلند پایه آلمان درباره عواقب کنار گذاشتن سیاستهای ریاضتی به آتن هشدار داده و از خروج این کشور از منطقه یورو به عنوان عاقبت چنین اقدامی سخن گفتند.
از طرفی دیگر گرایش دولت جدید یونان به سمت روسیه نگرانی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی را برانگیخته است. نیکوس کوتزیاس وزیر امور خارجه یونان در همین باره گفت:« تحریم های که کشورهای غربی بر روسیه اعمال کرده اند مایه نارضایتی عمیقی در اروپا شده است. از همین رو یونان اکنون در نظر دارد نقش میانجی را بین روسیه و اروپا در رفع تحریم ها ایفا کرد.»
- دولت جدید یونان با پرچم مقابله با ریاضت اقتصادی روی کار آمد
- دولت برنامه جایگزینی برای همکاری با اتحادیه اروپا ندارد
- یونان خواهان روابط بهتر با روسیه، اما وابسته به انرژی اروپاست
- دیدار نخستوزیر با سفیر روسیه نشانه علاقه دولت به روابط با روسهاست
- غیر ممکن است بروکسل بتواند از مسکو چشمپوشی کند یا به عکس
- ائتلافی مثل دولت کنونی سخت میتواند به حیات خود ادامه دهد
- تحولات سیاسی اخیر میتواند زمینه نزدیکی اروپا به تهران را فراهم کند
خبرنگار بینالملل مشرق در خصوص آخرین تحولات در یونان از زمان روی کار آمدن دولت جدید این کشور در ماه گذشته میلادی با "ایوا کایلی" عضو پارلمان اروپا و نماینده حزب سوسیالیستها و دموکراتهای اروپا که مخالف سیاست های دولت جدید یونان است گفتگو کرده است. متن مصاحبه مشرق با این مقام اروپایی به شرح زیر است:
سؤال:: لطفاً توضیح دهید که چه تحولاتی اخیراً در یونان اتفاق افتاده و معنای این تحولات برای روابط آتن با اتحادیه اروپا چیست؟
دولت جدید از جناح چپ رادیکال در انتخابات اخیر توانست با پرچم مقابله با ریاضت اقتصادی و روشن کردن تکلیف برنامه نجات اقتصادی یونان، آرای مردم را به دست آورد. رأیدهندگان یونانی که تلاش زیادی برای نگه داشتن کشور خود در منطقه یورو کرده بودند، خواستار تغییرات سیاسی بودند.
"آلکسیس سیپراس" نخستوزیر دولت جدید یونان
حزب چپ رادیکل "سیریزا" ادعا کرد که "راه دیگری" وجود دارد و هرچند هرگز توضیح نداد که این راه دیگر چیست، موفق به کسب نتیجه در انتخابات شد. در روزهای جاری، شاهد مذاکرات در اتحادیه اروپا، میان مقامات اروپایی و دولت یونان هستیم، در حالی که هنوز هیچ برنامه جایگزین کارآمدی وجود ندارد که اگر این مذاکرات موفقیتآمیز بود یا با شکست مواجه شد، بتوان امور کشور را با آن برنامه پیش برد.
این سیاست ممکن است موقعیت یونان را در قلب خانواده اروپا به خطر بیندازد. با این حال، حزب سوسیال دموکرات یونان، مصمم است به دولت کشور هر نوع کمکی را در این مسیر دشوار بکند، البته تا زمانی که اقدامات دولت موقعیت سیاسی و دیپلماتیک یونان را به خطر نیندازد.
سؤال:: "آلکسیس سیپراس" نخستوزیر یونان و رهبر حزب پیروز سیریزا، قبل از ملاقات با هر مقام خارجی دیگری با سفیر روسیه ملاقات کرد. این اقدام چرا اتفاق میافتد و چه تأثیری بر تنشهای میان غرب و روسیه خواهد گذاشت؟
یونان تلاش میکند از روابط خوب خود با روسیه در زمینههای فرهنگ و مذهب محافظت کند. میتوان گفت همه دولتها در یونان رابطه دیپلماتیک خوبی با مسکو دارند. با این حال، به عنوان کشوری اروپایی، ما مسلماً به واردات انرژی از کشورهای همسایه خود هم وابسته هستیم. لازم نیست از لنز رویارویی غرب و شرق به روابط یونان و روسیه نگاه کنیم. من اعتقاد دارم که ملاقات رسمی سیپراس با سفیر روسیه به معنی تلاش دولت برای حفظ روابط خوب با روسیه است.
سؤال:: "یانیس واروفاکیس" که سیاستهای ریاضتی آلمان را به "غرق مصنوعی مالی" تشبیه و از اتحادیه اروپا به خاطر تحریمهای جدید علیه مسکو انتقاد کرده است، در دولت جدید وزیر اقتصاد و دارایی است. این موضوع چه اثری بر روابط میان یونان و کشورهای اتحادیه اروپا میتواند داشته باشد؟
روابط اروپا با روسیه پیچیدهتر از آن چیزی است که اکثراً تصور میشود. یک وابستگی متقابل اقتصادی، سیاسی و ژئواستراتژیک قوی میان این دو وجود دارد و غیرممکن است که بروکسل بتواند از مسکو چشمپوشی کند یا به عکس. همچنین عاقلانه نیست که رابطه یکی از کشورهای اروپایی با روسیه نیز به خطر بیفتد.
سؤال:: تصور اطرافیان "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان قبل از انتخابات یونان این بود که "سیپراس" میتواند با فاصله اندکی، پیروز انتخابات میشود، برای تشکیل ائتلاف به مشکل برمیخورد و حتی اگر موفق به انجام این کار شود رویکردش به سرعت از "رویارویی" به "مصالحه" تغییر خواهد کرد. چه عاملی موجب موفقیت حزب "سیپراس" در انتخابات شد؟
واقعیت این است که دولت جدید انسجام
سیاسی ندارد و باید بگویم حتی از نظر سیاسی و برنامهریزی هم دچار اختلال است.
ائتلاف جدید دولتی متشکل از چپهای میانهرو، چپهای رادیکال، تراتسکیئیستها (پیروان
"لئون تراتسکی" از انقلابیون
روس)، مارکسیستها و محافظهکارهای مرتجع جناح راست، حزب مردمیهای جناح راست و ملیگراهای
رادیکال است.
ائتلافی با این شرایط سخت میتواند به حیات خود ادامه دهد. حتی سرسختترین حامیان حزب "سیریزا" در اروپا هم به نظر میرسد گیج شدهاند. با این حال، باید به این دولت جدید فرصت بدهیم تا نشان دهند استراتژیشان چیست.
سؤال:: با وجود اینکه اخیراً قیمت سهام یونان کاهش پیدا کرد، "سیپراس" همچنان وعده تغییرات "رادیکال" را میدهد. آیا شاهد خروج یونان از اتحادیه اروپا در آینده نزدیک خواهیم بود؟ اگر این اتفاق بیفتد، چه اثراتی در اتحادیه اروپا خواهد گذاشت؟
مذاکرات برای حفظ یونان در منطقه یورو و در عین حال، قوی نگه داشتن این کشور، ادامه دارد. من امیدوارم سناریویی شامل خروج یونان از منطقه یورو را پیش نگیریم، چرا که چنین اتفاقی میتواند پیامد زلزلهای در زندگی یونانیان و عواقب بزرگی برای انسجام منطقه یورو به طور کلی داشته باشد. 80 درصد از یونانیها خواهان باقیماندن در منطقه یورو هستند.
سؤال:: آیا دولت جدید روابط بهتری با ایران برقرار خواهد کرد؟ نتیجه این ارتباط در روابط ایران و اتحادیه اروپا چیست؟
یونان و ایران 2500 سال است که روابط بسیار نزدیکی با هم دارند. سابقه طولانی دو ملت به ما امکان میدهد تا دورههای تحول را متفاوت از ملتهایی ببینیم که سابقه و تجربه تاریخی کمتری دارند. یونان حتی در سختترین دورههای روابط میان تهران و غرب، به ایران نزدیک و از هر گونه نگرش مقابلهای دور بوده است.
آتن طی سالهای اخیر توانسته همکاری استراتژیک در بسیاری از زمینهها از انرژی گرفته تا گردشگری و تبادل فرهنگی با ایران برقرار کند. به عقیده من تحولات سیاسی و انتقال قدرتی که در ایران شاهد آن هستیم، میتواند معادلات جدیدی ایجاد کند و حتی زمینه نزدیکی بیشتر کشورهای اروپایی به تهران را نیز فراهم نماید.