گزارش سرويس جامعه مشرق به نقل از مهر، اولين باري که زمزمه استفاده بي رويه از کودهاي شيميايي در محصولات کشاورزي در جامعه پيچيد که هندوانه هاي قرمز بدون طعم وارد بازار شد که اين امر برخي نگرانيها را در پي داشت.
به هر حال پس از هندوانه زمزمه استفاده بي رويه کود شيميايي در ديگر محصولات جاليزي از جمله خيار، گوجه و حتي پياز نيز ذهن مردم را درگير کرده است تا اين امر بهانه اي براي گفتگو با عضو لرستاني انجمن ارگانيک ايران شود.
امير صيفوري علم در اين رابطه سخنان قابل تاملي دارد که شايد به دور از هر گونه هياهوگري حداقل ارزش کمي تامل و انديشيدن را دارد.
وي با اشاره به استفاده بيش از حد سموم و کودهاي شيميايي در محصولات کشاورزي و باغي، اظهار داشت: اين امر مشکلات زيادي را براي صادرات محصولات کشاورزي کشور و استان لرستان به وجود آورده است.

ارتباط زخم معده و محصولات جاليزي از جمله خيار و گوجه
اين محقق لرستاني يکي از عوامل اصلي زخم معده را استفاده از محصولاتي دانست که در آنها از کودهاي شيميايي بيش از اندازه استفاده شده است و گفت: در حال حاضر در لرستان برخي خيارهايي که به بازار مصرف وارد مي شوند کمتر از چند روز قبل در آنها از کودهاي شيميايي استفاده و قبل از اينکه اثر سم از بين برود وارد بازار شده است.
صيفوري با اشاره به استفاده از برخي قارچ کش ها براي افزايش ميزان توليد خيار در برخي مزارع استان، يادآور شد: بايد اين محصولات قبل از رسيدن به دست مصرف کننده مورد آزمايش هاي لازم قرار گيرد.
وي با تاکيد بر اينکه فقط نبايد به ميزان توليد فکر کرد بلکه کيفيت محصول بايد مورد توجه قرار گيرد، يادآور شد: در حال حاضر تجربه موفق صادرات انار لرستان که يک محصول ارگانيک است ثابت کرده که بازار دنيا از محصولات ارگانيک استقبال مي کند.
عضو انجمن ارگانيک ايران ادامه داد: تا کيفيت محصولات را مورد نظر قرار ندهيم نمي توانيم محصولات را صادر کنيم و در اين راستا بايد توليد محصولات ارگانيک را در دستور کار قرار دهيم.

محصولاتي که بدليل استفاده از کود فراوان معدوم مي شوند
صيفوري به ديگر نمونه هاي استفاده بيش از حد از کود شيميايي در محصولات کشاورزي از جمله پياز و گوجه فرنگي اشاره کرد و گفت: به طور مثال محصول پياز داراي کودپذيري بالايي است به طوريکه در سال جاري کشاورزان لرستاني در روند استفاده از کود در اين محصول زياده روي کرده بودند که در صورت استمرار استفاده از محصول پياز مي تواند مشکلات گوارشي نظير زخم معده را به دنبال داشته باشد.
وي با يادآوري اينکه برخي از محصولات ما به دليل استفاده بالا از کود شيميايي معدوم مي شوند، يادآور شد: سال گذشته دو هزار و 500 تن از محصول توليدي پياز در لرستان به خاطر افزايش استفاده از نيترات معدوم شد.
صيفوري افزود: اگر روند افزايش بي رويه استفاده از کودهاي شيميايي در محصولات کشاورزي کنترل نشود همين افزايش توليد موجب نابودي کشاورزي خواهد شد.

دولت روند توزيع کودهاي شيمايي در ميان کشاورزان را کنترل کند
وي همچنين به هزينه هاي بالاي دولت براي تامين کود شيمايي اشاره کرد و بيان داشت: در حال حاضر براي هر کيسه کود شيميايي دولت دارد بيش از 54 هزار تومان يارانه مي دهد.
عضو انجمن ارگانيک ايران ادامه داد: بايد طوري تدبير شود که حتي اگر راندمان توليد محصول ما به نصف کاهش يابد اين ميزان محصول توليدي از کيفيت و سلامت مطلوب برخوردار باشد.
صيفوري با تاکيد بر اينکه بايد به سلامت جامعه و سلامت محصول فکر کرد، افزود: در صورتي که کيفيت محصول بالا برود مردم نيز با قيمت بالاتر حاضر خواهند بود محصول توليدي را بخرند که اين امر خسارات ناشي از کاهش محصول را جبران مي کند.
وي با تاکيد بر اينکه کشاورزان را بايد به سمت ارگانيک کردن محصولات سوق داد، خاطر نشان کرد: بايد به سمت اين رفت که دولت به جاي کودهاي شيميايي، کودهاي ارگانيک و بيولوژيک را در اختيار کشاورزان قرار دهد.
و اما اظهارات اين عضو انجمن ارگانيک ايران در مورد مخاطرات محصولات توليدي با کودهاي شيميايي براي سلامت مردم موجب شد تا به سراغ رئيس دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان برويم تا بخشي از نگرانيهاي مردم را در اين مورد پاسخ بدهيم.

متولي ميزان توزيع کود در ميان کشاورزان جهاد کشاورزي است
دکتر اردشير شيخ آزادي با تاکيد بر اينکه متولي سلامت جامعه دانشگاه علوم پزشکي است، عنوان کرد: البته متولي ميزان کودي که در مزارع استفاده مي شود سازمان جهاد کشاورزي و ديگر دستگاه هاي مرتبط هستند.
وي به برخي شائبه هاي مردم در مورد آلوده بودن محصولات به سموم، يادآور شد: اين روند به گونه اي نيست که مواد غذايي و محصولات وارد شده به بازار آغشته به سم باشند بلکه بحث استفاده بي رويه از کودهاي شيمايي مطرح است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان با اشاره به موضوع هنداونه هاي توليدي در استان، يادآور شد: در زمينه هنداونه ها کشاورزان از کود شيمايي به نام "سکسترين آهن" که در اصل براي باغداري کود مفيدي است استفاده کرده بودند.

ورود زودرس محصولات و سود بيشتر انگيزه کشاورزان براي استفاده از کودهاي شيميايي
شيخ آزادي با اشاره به اثرات اين کود شيمايي، بيان داشت: اين کود موجب افزايش حجم و ميزان محصول توليدي از يک طرف و زودرس شدن محصول از طرف ديگر مي شود.
وي با بيان اينکه استفاده بيش از حد از اين کود در محصولات برخي ناراحتي هاي گوارشي را در پي دارد، خاطر نشان کرد: کشاورزان به دليل استفاده از مزيت زودرس شدن محصول و ورود هر چه سريعتر به بازار مصرف از اين کود استفاده کرده بودند و به نوعي رسيدن به فروش بيشتر اين انگيزه را در کشاورزان ايجاد کرده بود.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان با يادآوري اينکه استفاده از اين محصولات مشکل حاد و جدي براي سلامت مردم ايجاد نمي کند، خاطر نشان کرد: تنها مشکلي که استفاده از اين محصولات دارد اين است که ميوه اي که مورد استفاده قرار مي گيرد ميوه اي نيست که در شرايط مطلوب توليد شده و طعم، مزايا و کيفيت مورد انتظار را ندارد.

زخم معده اي در کار نيست؛ حداکثر دل درد و دل پيچه
شيخ آزادي در پاسخ به اظهارات عضو انجمن ارگانيک ايران در مورد بيماري زخم معده در صورت استمرار استفاده از محصولات ياد شده، گفت: مصرف حاد ميوه اي که آلوده به کودشيميايي باشد ناراحتي هاي گوارشي را در پي دارد ولي اين ناراحتي زخم معده نيست چرا اين بيماري علل ديگري دارد.
وي ادامه د اد: ناراحتي هاي گوارشي مانند اسهال، استفراغ، دل درد و دل پيچه از جمله علائمي است که در صورت استفاده از محصولات آلوده به سم و کود شيميايي در افراد بروز پيدا مي کند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان يادآور شد: استفاده بيش از کودهاي آهن دار و شيميايي بيشتر در کودکان و افراد مسن مي تواند سبب بروز ناراحتي هاي گوارشي ياد شده شود.

مشکل نگران کننده اي وجود ندارد
شيخ آزادي بر ضرورت شستشوي درست و دقيق محصولات کشاورزي مورد استفاده تاکيد کرد و گفت: آنچه مسلم است که اين محصولات مشکلات چندان حادي را براي سلامت جامعه ايجاد نمي کند.
وي با تاکيد بر اينکه مشکل نگران کننده اي در اين زمينه وجود ندارد، يادآور شد: البته به صورت اتفاقي محصولات وارد شده به بازار توسط دانشگاه علوم پزشکي کنترل مي شود که در صورت وجود مشکل حتما برخوردهاي لازم صورت مي گيرد.
به هر حال هر چند که اظهارات سرپرست دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان تا حدودي برخي نگراني ها در اين زمينه را رفع مي کند ولي به راحتي نمي توان از کنار مشکل استفاده بي رويه از کودهاي شيميايي در محصولات کشاورزي و باغي عبور کرد چرا که دنيا در حال حرکت به سمت توليد محصولات ارگانيک است.
محصولات ارگانيک محصولاتي هستند که در تمام مراحل رشد با سيستم طبيعي هماهنگ بوده و در خاکي که از چند سال قبل هيچ‌گونه سموم دفع آفات گياهي نظير علف هرزکش‌ها، قارچ‌کش‌ها و مواد شيميايي در آن استفاده نشده و فقط با مواد طبيعي مانند کمپوست گياهي تقويت مي‌شود، رشد مي‌کنند.
از سوي ديگر در ترکيبات ميوه‌هاي ارگانيک هيچگونه اصلاح ژنتيکي صورت نمي‌گيرد و از گازها براي رشد زودرس ميوه‌ها استفاده نمي‌شود. به‌همين دليل رنگ اين نوع ميوه‌ها طبيعي بوده و نه خيلي پررنگ يا کم‌رنگ‌تر از حد معمول هستند. بافت آنها مناسب و خيلي نرم يا سفت نيست. اندازه ميوه‌ها هم متعادل بوده و طعم و بوي طبيعي و مناسبي دارند که البته بارزترين ملاک تشخيص ميوه‌هاي ارگانيک از غيرارگانيک هم همين طعم و بوي طبيعي‌شان است.
آنچه مسلم است اين است که به دور از هر گونه يکجانبه گرايي محصولاتي که با کودهاي شيمايي توليد مي شوند به دليل آن که در مرحله رشد زمان لازم را طي نمي‌کنند بسياري از ويتامين‌ها و مواد ضروري را ندارند.
بنابراين توليد ميوه‌هايي با ظاهر درشت که فاقد طعم و خاصيت هستند همگي ناشي از استفاده بي‌رويه از کودها، آفت‌کش‌ها و باقي ماندن ترکيبات آنها در محصولات است.
حرکت دولت به سمت توزيع کودهاي بيولوژيک در ميان کشاورزان از يک طرف هزينه هاي دولت در زمينه يارانه اعطايي به کودهاي شيميايي را کاهش مي دهد و از طرف ديگر زمينه توليد محصولات سالم و ارگانيک را در جامعه فراهم خواهد آورد.
هر چند که نبايد فراموش کرد که استفاده بي رويه از کودهاي شيميايي در محصولات کشاورزي شايد در ابتدا مشکلات حادي را به دنبال نداشته باشد اما در صورت استمرار مي توان سلامت جامعه را در معرض خطر قرار دهد.