گروه اقتصادی مشرق-در شرایطی که شرکت های بزرگ فولاد سازی کشور نیاز به سنگ آهن تولید داخلی دارند تا ظرفیت موجود و روبه رشد خود را برای افزایش تولید فولاد و حمایت از تولید و اشتغال داخلی به کار بگیرند و از سوی دیگر، کارخانجات نیمه‌تمام فرآوری سنگ آهن در کشور با کندی در حال تکمیل هستند، صادرات سنگ آهن به صورت خام همچنان با قدرت ادامه دارد.
با وجود شعارها و وعده‌های دولت یازدهم مبنی بر بهبود فضای کسب و کار کشور و به چرخش درآوردن چرخ کارخانجات داخلی، همچنان صادرات سنگ آهن به صورت خام ادامه دارد.
بر اساس آمار گمرک، از ابتدای مهرماه سال 1392 تا پایان دی‌ماه امسال 21.2 میلیون تن سنگ آهن خام از کشور صادر شده است.
این حجم عظیم صادرات سنگ آهن، درآمد ناچیزی نصیب کشور کرده است: حدود 1.3 میلیارد دلار.
این در حالی است که ظرفیت های تولید فولاد کشور رو به گسترش است و اگر کارخانجات نیمه‌تمام فولادی مورد حمایت دولت قرار گیرند تقریبا تمامی سنگ آهن صادراتی در داخل کشور مصرف خواهد شد و اشتغالزایی گسترده‌ای نیز ایجاد خواهد کرد.
بر این اساس، مسوولان اقتصادی و صنعتی کشور که مسوول تنظیم بازار و مقررات صادرات و واردات، هستند باید تمهیداتی در نظر بگیرند تا هم شرکت های معدنی، تشویق شوند تا سنگ آهن را به فولاد سازان داخلی تحویل دهند و هم نرخ های تعرفه صادرات و واردات، مقررات صادراتی، قیمت گذاری سنگ آهن و محصولات فولادی و... به گونه ای تنظیم شود که در نهایت تولید محصولات فولادی افزایش یابد و با قیمت مناسب و در حاشیه قیمت بازار، تحویل واحدهای مصرف کننده شود و به ساخت و ساز، تولید کالاهای مختلف و رشد ارزش افزوده و اشتغال و تولید ملی کم کند.
رشد صادرات مورد احترام و ارزشمند است اما نباید صادرات مواد خام مانند سنگ آهن یا صادرات محصولات فولادی را شاهد باشیم بلکه سنگ آهن و محصولات فولادی را باید به کالاهای ارزشمند و دارای ارزش افزوده بیشتر که اشتغال بیشتری را به همراه خواهد داشت مورد توجه باشد.
بر این اساس، انگیزه صادراتی شرکت های سنگ آهن که درآمد سهل‌الوصولی را به بهای جلوگیری از ایجاد ارزش افزوده بالای بخش فولاد به دست می‌آورند، باید مدیریت شود و وزارت صنایع و معادن، گمرک ایران وسایر نهادهای کشور باید در این زمینه با تصمیم گیری مناسب، بازار را متعادل کنند و نیاز فولاد سازان را تامین کنند. بنابراین وضع دوباره عوارض صادراتی به سنگ آهن که در دولت یازدهم لغو شد، توصیه می‌شود.
با وجود شعارها و وعده‌های دولت یازدهم مبنی بر بهبود فضای کسب و کار کشور و به چرخش درآوردن چرخ کارخانجات داخلی، همچنان صادرات سنگ آهن به صورت خام ادامه دارد.
بر اساس آمار گمرک، از ابتدای مهرماه سال 1392 تا پایان دی‌ماه امسال 21.2 میلیون تن سنگ آهن خام از کشور صادر شده است.
این حجم عظیم صادرات سنگ آهن، درآمد ناچیزی نصیب کشور کرده است: حدود 1.3 میلیارد دلار.
این در حالی است که ظرفیت های تولید فولاد کشور رو به گسترش است و اگر کارخانجات نیمه‌تمام فولادی مورد حمایت دولت قرار گیرند تقریبا تمامی سنگ آهن صادراتی در داخل کشور مصرف خواهد شد و اشتغالزایی گسترده‌ای نیز ایجاد خواهد کرد.
بر این اساس، مسوولان اقتصادی و صنعتی کشور که مسوول تنظیم بازار و مقررات صادرات و واردات، هستند باید تمهیداتی در نظر بگیرند تا هم شرکت های معدنی، تشویق شوند تا سنگ آهن را به فولاد سازان داخلی تحویل دهند و هم نرخ های تعرفه صادرات و واردات، مقررات صادراتی، قیمت گذاری سنگ آهن و محصولات فولادی و... به گونه ای تنظیم شود که در نهایت تولید محصولات فولادی افزایش یابد و با قیمت مناسب و در حاشیه قیمت بازار، تحویل واحدهای مصرف کننده شود و به ساخت و ساز، تولید کالاهای مختلف و رشد ارزش افزوده و اشتغال و تولید ملی کم کند.
رشد صادرات مورد احترام و ارزشمند است اما نباید صادرات مواد خام مانند سنگ آهن یا صادرات محصولات فولادی را شاهد باشیم بلکه سنگ آهن و محصولات فولادی را باید به کالاهای ارزشمند و دارای ارزش افزوده بیشتر که اشتغال بیشتری را به همراه خواهد داشت مورد توجه باشد.
بر این اساس، انگیزه صادراتی شرکت های سنگ آهن که درآمد سهل‌الوصولی را به بهای جلوگیری از ایجاد ارزش افزوده بالای بخش فولاد به دست می‌آورند، باید مدیریت شود و وزارت صنایع و معادن، گمرک ایران وسایر نهادهای کشور باید در این زمینه با تصمیم گیری مناسب، بازار را متعادل کنند و نیاز فولاد سازان را تامین کنند. بنابراین وضع دوباره عوارض صادراتی به سنگ آهن که در دولت یازدهم لغو شد، توصیه می‌شود.
