* تروریسم، افراط گرایی و ایران هراسی از حوادث تلخ سال 93
وی سال 93 را آکنده از اقدامات فشرده، دیپلماتیک و تحولات پرشتاب در عرصه سیاست خارجی کشور خواند که دفاع مجدانه و مدیریت جهادی در صیانت از منافع ملت ایران در قالب گفتوگوهای فشرده دیپلماتیک و مداوم هستهای با بازیگران مطرح جهانی و تلاش برای تقویت تصویر مثبت از ایران و زدودن هراسآفرینی غیرقابل توجیه درباره ایران در دنبال کردن برنامههای صلحآمیز هستهای و تقویت پیوندهای دوستی با کشورهای منطقه را شاهد بودیم.
وی ادامه داد: تروریسم و افراطگری و ایرانهراسی از حوادث تلخی بود که طی چند سال گذشته در منطقه دنبال شد و امیدواریم در سال پیش رو صلح و آرامش بر منطقه حاکم شود.
افخم ابراز امیدواری کرد که در سال پیش رو صلح و آرامش براساس تدبیر و اعتدال برای مقابله دستهجمعی با افراط در سطح منطقه و جهان گسترش پیدا کند. همچنین بحران جعلی و ساختگی پرونده هستهای ایران هم که نمونه بارزی از توان ملی ایران برای پیشرفت و اعتلا میباشد به حل و فصل بینجامد. مقاومت ستودنی مردم ایران در مقابل زیادهخواهیها، همراه با تلاش بیوقفه تیم مذاکرهکننده منجر به تثبیت کامل حقوق کشورمان شود و بهرهبرداری از این منبع انرژی به طور کامل تامین و تضمین شود.
* مذاکرات به مرحله حساس و پیچیده رسیده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص مذاکرات هستهای در لوزان سوئیس و اظهارات صالحی در خصوص پیشرفت 90 درصدی مذاکرات فنی گفت: گفتوگوهای بسیار فشرده و حساسی در جریان است. چندین دور مذاکرات بین صالحی و وزیر انرژی آمریکا انجام شده، گفتوگوها و مذاکرات وزیر خارجه کشورمان با همتای آمریکایی را نیز داشتیم که امروز هم ادامه دارد. مدیران سیاسی نیز امروز در سطح 1+5 در لوزان حاضر می شوند و برنامههایی برای گفتوگو دارند.
افخم ادامه داد: شاهدیم که تلاش بیوقفه ادامه دارد. مذاکرات به مرحله بسیار پیچیده و حساس رسیده و گفتوگوهای فشردهای داریم که تلاش میشود تا فاصلهها در مذاکرات کم شود.
وی با اشاره به پیشرفتهای خوبی که در حوزه فنی حاصل شده اظهار داشت: همانطور که آقای صالحی اشاره داشت بخش زیادی از مسائل فنی حل شده اما در عین حال در خصوص مباحث سیاسی و بخش تحریمها گفتوگوها بسیار حساس است. ابعاد حقوقی و پیچیدهای دارد که کارشناسان کار را دنبال میکنند.
* گزارش حقوق بشری احمد شهید از چارچوب مسائل تبدیل به یک مسئله سیاسی شده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص گزارش اخیر احمد شهید نیز گفت: مسئله حقوق بشر کاملاً مشخص شده که یک مسئله سیاسی است که متاسفانه از چارچوب حقوق بشری خارج شده و ارادهای فراتر از مسائل حقوق بشری مسئله نقض حقوق بشر را دنبال میکند. ما همکاری بسیار خوبی را با همه سازمانها داریم، حضور فعال در شورای حقوق بشر و گزارش UPR که ایران به طور سالانه تهیه میکند بسیار گزارش خوب و موثری بوده است. مشارکت فعال و تحولاتی که در ایران هست نشان میدهد که ایران به عنوان یک عضو مسئول و فعال که به مسائل حقوق بشر توجه جدی دارد به یک باور تبدیل شده است و در عین حال تلاشهای سیاسی مغرضان و کسانی که از این مسئله بهرهبرداری سیاسی میکنند را شاهد هستیم.
* به پاسخهای ایران به سوالات حقوق بشری در گزارش توجهی نشده است
افخم با بیان اینکه به نظر ما باید این مسئله کاملاً فنی دیده شود و به واقعیتهای کشورمان توجه جدی شود یادآور شد: نکاتی که در گزارشات قید میشود پاسخهای فنی و کارشناسی همراه با مستندات به شورا ارائه میشود و این گزارشها باید انعکاسی در گزارش حقوق بشر سازمان ملل داشته باشد که متاسفانه در بخشی از این گزارشها به نظرات، دیدگاهها و مستنداتی که ایران ارائه میدهد توجهی نمیشود.
وی افزود: موضوع حقوق بشر بحثی است که دولت جمهوری اسلامی ایران کاملاً به آن واقف است و به عنوان یکی از مسئولیتهای داخلی خودش برای ارتقای وضعیت حقوق بشر تلاش میکند و امیدواریم ساز و کارهای حقوق بشری از نگاه سیاسی دور شود و در عین حال با مشارکت فعال و گفتوگوهایی که میشود شاید تصویر بهتری را از ایران پیدا کنند. لازم به ذکر است که دیدارهایی در سطح نمایندگیهایمان که به ژنو و نیویورک داشتند با احمد شهید انجام گرفته و ما نکات و دیدگاهها را صریحاً به وی منعکس کردیم و انواع مصاحبهها و مستندات غیرواقعی وی را مورد نقد قرار دادیم و مستنداتی ارائه شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: امیدواریم این تلاشها منجر به ایجاد یک نگاه کاملاً واقعبینانه شود و این نگاه در صحنه بینالمللی به تدریج تقویت شود. ما از هیچ گونه همکاری در انجام مسئولیتها فروگذار نمیکنیم.
* دلیل عدم صدور روادید عمره گزاران از سوی سعودی، مسائل فنی عنوان شده است
مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه نشست مطبوعاتی خود در جمع خبرنگاران امروز (چهارشنبه) در خصوص آخرین وضعیت صدور روادید عمرهگزاران از سوی عربستان گفت: در این خصوص مسائل فنی مطرح شده. امکانات کنسولگریهای عربستان در ایران و تعداد نفرات آن و بحثهایی از این قبیل بوده. ما تلاش داشتیم کمک کنیم تا موضوعات فنی رفع شود و مساعدت شود تا شرایط برای فعالیت بیشتر کنسولگریها به آنها فراهم شود و امیدواریم که مسائل حل شود گرچه روندهایی را میبینیم که در آن وقفههایی ایجاد کرده است. با کمکهایی که در اختیار آنها قرار دادیم، امیدواریم بتواند تغییری در روند کاری که در حال انجام هستند ایجاد کند.
* امیدواریم شرایط بحرین با گفتوگوهای داخلی بهتر شود
وی در خصوص اوضاع زندانیان سیاسی در بحرین نیز گفت: امیدواریم شرایط با گفتوگوهای داخل بحرین تقویت شود و در عین حال گزارشهایی را هم مراجع حقوق بشری دارند، مستنداتی را ارائه میکنند و محافل حقوق بشری نسبت به تحولات و محدودیتهایی که در این کشور است نگاهها و گزارشهایی دارند که ما نیز آنها را میبینیم. آنچه مسلم است نگاه داخل بحرین باید براساس گفتوگو و تقویت گفتوگوهای داخلی و مشارکت مردمی باشد و امیدواریم این روند بیش از گذشته مورد توجه مسئولین این کشور قرار بگیرد.
* کمک به یمن در چارچوب توافقنامه در پیش از تحولات بوده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص ادعاهای مطرح شده پیرامون کمکهای ایران به یمن نیز گفت: این مباحث فرافکنی بوده که به هیچ وجه صحت ندارد. کمکهای جمهوری اسلامی ایران به یمن در چارچوب کمکهای انسانی بوده و کمکهایی بوده که پیش از این توافقاتی در مورد آنها صورت گرفته بود و امکان اجرایی شدن آن فراهم نشد اما با تحولات و شرایطی که فراهم آمد و همکاریهای فیمابین تقویت شد، این کمکهای دارویی و انسانی به مردم یمن ارائه میشود. مباحث مطرح شده کاملاً مغرضانه و بیاساس است.
افخم در خصوص اعتراف بان کیمون نسبت به شکست سازمان ملل در دستیابی به آرمانهای خود گفت: سازمان ملل براساس وظایفی که برعهده دارد، مسئول رسیدگی به موضوعات مختلف و چالشهای مختلف در حوزههای سیاسی، امنیتی، نظامی و اجتماعی در سطح جهان است. متاسفانه به دلیل اینکه برخی از اعضای دائم شورای امنیت به دلیل نگاههای سیاسی و منافع محدود و خاص خود مانع از عملکرد عادلانه و عملکرد سازمان ملل در اجرای وظایف این سازمان شدهاند.
* اصلاح ساختار سازمان ملل با همکاری همه اعضای سازمان دنبال شود
وی نمونه بارز این موضوع را در بحث فلسطین خواند که برخی از اعضای شورای امنیت با حمایت بیدریغ از رژیم صهیونیستی مانع از احقاق حقوق ملت فلسطین شدهاند و این موضوع نشان میدهد که نه تنها امکان حل چالشهای بینالمللی فراهم نمیشود و کشورها مانعتراشی میکنند، بلکه منجر به بدتر شدن شرایط میشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: انتظار میرود که با مشارکت همه کشورها در مسیر ارتقای کارایی سازمان ملل گام برداشته شود و بحثی که در سازمان ملل مطرح است، به عنوان اصلاح ساختار سازمان ملل متحد یکی از بحثهایی است که میتواند با مشارکت همه کشورها مطرح شود و در مسیر ارتقای کارایی این نهاد بینالمللی گام برداشته شود.
* تیم ایرانی با اشراف کامل به ابعاد حقوقی، فنی و سیاسی مذاکرات به پیش میرود
افخم در خصوص توافق احتمالی هستهای ذیل فصل 7 منشور سازمان ملل و به نوعی تایید تلویحی تحریمهای غیرقانونی این شورا علیه ایران گفت: مباحث حقوقی بسیار حساس و پیچیده است و تیم مذاکرهکننده با اشراف کاملی که به همه ابعاد حقوقی و سیاسی حضور دارد تمامی این زوایا و نکاتی که میتواند بعدها از نظر فنی و حقوقی مشکلاتی ایجاد کند را مورد برسی قرار میدهند. گفتوگوهای فنی و سیاسی بسیار پیچیدهای در جریان است و تمام این زوایا را تیم در نظر دارد و خوشبختانه سطح حرفهای تیم جای نگرانی ندارد.
وی افزود: همه موضوعات مورد گفتوگو است و شایعات و گمانهزنیها به عنوان مباحث مندرج در توافقنامه از سوی برخی رسانهها و محافل منتشر میشود، اما تا زمانی که در مورد همه مسائل به توافق نرسیم هیچ توافقی انجام نخواهد گرفت. گفتوگوهای بسیار فشرده و پیچیده حقوقی، فنی و سیاسی در حال انجام است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص سفر هیات پارلمانی ایران به انگلیس نیز اظهار داشت: این سفر به دعوت همتایان آنها صورت گرفته که ملاقاتهای خوبی انجام دادند و برنامههای متعددی داشتند و ملاقاتهای خوبی برای آنها تدارک دیده شده بود. گفتوگوهای موثر و سازندهای انجام گرفت که در مسائل دو جانبه و منطقهای در آنها بررسی شد. گفتوگوهای پارلمانی از جمله مسائلی است که کمککننده است.
افخم در خصوص اعلام ایران مبنی بر تضمین امضای توافقنامه با 1+5 طبق فصل 7 منشور شورای امنیت اظهار داشت: تیم مذاکرهکننده بخشی از موضوعی را که دنبال میکند تضمین توافق است. این مسئله به صورت جدی در مذاکرات دنبال میشود و تمام ابعاد حقوقی، سیاسی و فنی درحال بحث است که طرفهای ما در مذاکرات در صورت هر گونه توافق بینالمللی چه تضمین لازمی را به طرف ایرانی ارائه میدهند. مطمئن باشید تیم کارشناسی بسیار قوی وجود دارد که بر تمامی موضوعات اشراف کامل دارند و زوایای بسیاری که در این مسئله نهفته کاملاً دقیق و کارشناسی مورد بررسی است و جای هیچ گونه نگرانی نیست.
* هیچ یک از احزاب سیاسی در فلسطین اشغالی تفاوتی با هم ندارند
وی در خصوص موضع جمهوری اسلامی درباره انتخابات در فلسطین اشغالی گفت: برای ما هیچ یک از احزاب و گروههای رژیم صهیونیستی تفاوتی ندارد. ماهیت همه آنها تجاوزکارانه است و آنها در جنایت علیه فلسطینیان و توطئه علیه ملتهای مسلمان و نادیده گرفته حقوق آنها همه با هم برابر، شریک و یکسان هستند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اصلاح ساختار سازمان ملل نیز گفت: این یک بحث کارشناسی جدی است که کشورهای عضو چند سالی است آن را دنبال میکنند که باید کارایی سازمان ملل را افزایش داد. یکی از دغدغههای جدی اعضا همین است که سازمان ملل به سمت ارتقای کارایی حرکت کند چراکه چالشهای جدید گسترش پیدا کرده است و مشکلات بینالمللی و بحرانها را پیش رو داریم. اگر این سازمان مهم و موثر نتواند به وظایف اصلی خود عمل کند بخشی از آن میتواند به ساز و کارهای داخلی و ساختار آن بازگردد که در یک دوره زمانی شکل گرفته و باید متناسب با شرایط و وضعیت عمومی جهان و ظرفیتهای جدیدی که در عرصه بینالمللی ایجاد شده، ماهیت بحرانها و چالشهای پیش رو اصلاح شود. اظهارنظر دبیرکل سازمان ملل نشانه آن است پیچیدگی موضوعات و ایفای نقش بعضی از کشورها به عنوان اعضای دائم شورای امنیت دارند نشانگر مباحثی است که اعضا پیرامون آن بحث و گفتوگو دارند.
* در پایان ماه مارس راه حلها مشخص میشوند
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه آخرین نشست مطبوعاتی خود در جمع خبرنگاران در خصوص ضربالعجل ماه مارس برای مذاکرات هستهای و نیز دور بعدی مذاکرات گفت: باید صبر کرد تا ببینیم همین دور چگونه پیش میرود. در پایان مذاکرات نوامبر یکی از مباحثی که هیاتهای مذاکرهکننده در سطح وزرا صحبت کردند این بود که با توجه به تمدید برنامه اقدام مشترک تا پایان ژوئن یک جدول زمانی دقیق مذاکراتی داشته باشند و بر آن اساس تا پایان ماه مارس به راهحلها دست پیدا کنند. این بدان معنا است که راهحلها باید پیدا شود و طرفها بتوانند در پایان ماه راهحلها را بشناسند تا بعد از آن براساس راهحلهای موجود روی جزئیات و نگارش آن کار کنند لذا مارس چیزی در همین حد است و طبق توافق گفتوگوها تا نوامبر است.
* تفسیرهای نادرستی از اظهارات یونسی شد
وی در خصوص اظهارات یونسی درباره تحولات منطقه و نیز حاشیههایی که این اظهارات به وجود آورده است گفت: ما اعلام کردیم که تفسیرهای نادرستی در این خصوص صورت گرفته است. متاسفانه رسانههای منطقه تلاش کردند که ابهام و سوءبرداشت در اذهان افکار عمومی منطقه ایجاد کنند و این سخنان را تحریف کردند. سیاستهای جمهوری اسلامی ایران کاملاً روشن است، ما براساس موازین و مقررات بینالمللی به حاکمیتها، استقلال و تمامیت ارضی کشورها احترام میگذاریم و به آن معتقدیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: روابط خوب ما با همسایگان براساس احترام متقابل میباشد و بر آن اساس ادامه دارد. دیدیم که در منطقه تلاش داشتند تا از این موضوع سوءاستفاده کنند اما مواضع ما کاملاً روشن است. به طور صریح باید گفت که دوران امپراطوریها گذشته و بحثی نیست که رسانهها بخواهند آن را مطرح یا به آن دامن بزنند.
افخم در خصوص فعالیتهای وزارت امور خارجه برای مقابله با این جوسازیها نیز گفت: سفارتخانههای ما با مقامات ذیربط در کشورها صحبتهایی را داشتهاند و بیانیههای مطبوعاتی منتشر شده تا این سوءتفاهم و سوءبرداشتی که ایجاد شده رفع کنند و خوشبختانه موضوع برای کشورهای منطقه براساس سیاستهای اصولی ما و اظهارات رسمی که به عمل آمده در این خصوص روشن است. دامن زدن به بحثی که رسانههای فرصتطلب در پی بهرهبرداری از آن هستند لزومی ندارد.
وی در خصوص هشدار برخی قانونگذاران آمریکایی به سران کشور خود درباره توافق هستهای با ایران گفت: عدهای تلاش دارند کارهایی انجام دهند و همپیمانانی برای خود ایجاد کنند اما اینکه مستندی شده باشد یا نامهای منتشر شده باشد، ندیدهایم.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در خصوص تلاشها برای برداشتن تحریمها به طور گام به گام یا کلی در مذاکرات گفت: یکی از مباحث مهمی که در مذاکرات در مورد آن بحث میشود، حوزه بحثهای سیاسی و تحریمها هستند. جمهوری اسلامی ایران از ابتدای شروع مذاکرات اعلام کرده که رفع همه تحریمها خواست ماست و بر همین مبنا مذاکرات را شروع کرده و دنبال میکنیم. طبعاً راهحلهایی برای این مسئله باید یافته شود و این کاری است که تیم مذاکرهکننده دنبال میکند.
افخم در خصوص توافقنامه ذیل فصل بند 7 منشور سازمان ملل و مغایرت احتمالی آن با امنیت ملی کشور اظهار داشت: مباحث فنی و حقوقی پیرامون این مسئله در حال انجام است. تیم مذاکرهکننده با اشراف کامل به ابعاد حقوقی، به زوایای مختلف موضوعات مندرج در قطعنامه و ابعاد حقوقی آن مذاکرات را دنبال میکند. باید توجه کرد که این از موضوعاتی است که تیم مذاکرهکننده با اشراف کامل آن را دنبال میکند و دفاع از حقوق ملت ایران و تنظیم هر توافق احتمالی که ما از آن به عنوان توافق خوب یاد میکنیم کاملاً سنجیده است و ابعاد آن دیده شده و جای هیچ گونه نگرانی نیست.
* تشکیل کمیته امنیتی بین ریاض- تهران پیشنهاد عربستان بود که در حال پیگیری است
وی درباره اظهارات امیرعبداللهیان درباره پیشنهاد عربستان برای تشکیل کمیته امنیتی تهران- ریاض گفت: این یکی از موضوعاتی است که چند ماه قبل مطرح بود و گفتوگوها بین دو طرف ادامه دارد تا شرایط برگزاری و اجرایی شدن آن فراهم شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اظهارات لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی درباره گفتوگوهای ایران با کشورهای همسایه برای حل مشکلات و مسائل موجود گفت: ما طی یک سال و نیم گذشته و با شروع به کار دولت یازدهم مذاکرات جدی با همسایگان را شروع کردیم و در راستای گسترش روابط با همسایگان گام برمیداریم. اولویت جمهوری اسلامی در سیاست خارجی داشتن روابط خوب و ممتاز با همسایگان است.
افخم ادامه داد: آقای ظریف سفرهای بسیاری را به کشورهای منطقه داشتند و در سطوح دیگر مسئولین کشور سفرهای خوبی را داشتند. یکی از راهها گفتوگو پیرامون موضوعات منطقه است و هرچه گفتوگوها افزایش پیدا کند روابط فیمابین بیشتر شود امکان کمک به حل مسائل منطقه و یافتن راهحل برای بحرانهای منطقه و حتی فراتر از آن فراهم میشود.
وی خاطرنشان کرد: ما روابط خوب و دوستانهای با کشورهای همسایه داریم و با توجه به ظرفیتهایی که وجود دارد این روابط کافی نبوده و گامهای جدی برای ارتقای هرچه بیشتر این روابط باید برداشته شود. ظرفیتهای ایران و کشورهای منطقه هم در حوزه سیاسی و اقتصاد و کمک به امنیت منطقه مجموعههایی است که مورد توجه جمهوری اسلامی ایران است و در همین راستا است که وزارت امور خارجه روابط با همسایگان را شتاب بیشتری بخشیده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص زمان آغاز به کار سفیر جدید عربستان در ایران نیز گفت: از سمت ایران کارهای لازم اداری و اجرایی پیرامون پذیرش سفیر انجام شده است.