گروه اقتصادی مشرق- صفحات اقتصادی روزنامههای مهم کشور همچنان تحتالشعاع بیانیه هستهای لوزان است. در حالی که خوشبینیها نسبت به تاثیر این بیانیه بر اقتصاد کشور همچنان ادامه دارد، برخی نیز نسبت به افزایش انتظارات مردم هشدار دادهاند. در گزارش زیر گزیده مطالب مهم اقتصادی روزنامههای امروز 17 فروردین از نظرتان میگذرد:
* آرمان
- ادعای دستکاری در آمار تورم و نرخ بیکاری
این روزنامه حامی دولت در چند مطلب، آمار نرخ بیکاری و تورم را زیر سوال برده و نوشته است: با توجه به نرخ رشد اقتصادی اعلام شده در سه ماه پایانی سال گذشته با احتساب تولید نفت به 8 /2درصد رسید. با توجه به میزان اشتغالی که ممکن است به ازای این نرخ رشد ایجاد شده باشد، بعید به نظر میرسد که ما همچنان چنین نرخ بیکاری پایینی داشته باشیم... اساسا از لحاظ روشهای آمارگیری این نرخ اعلام شده اشکال دارد. مرکز آمار ایران که چنین ارقامی را منتشر میکند، از شیوههایی در تعاریف خود استفاده میکند که شاخصهای نامطلوبی مثل تورم و بیکاری را پایین نشان دهد.
همانطور که در بحث اعلام نرخ تورم 17درصدی، در محاسبه نرخ تورم به همه کالاها یک وزن و ضریب را دادند و میزان اهمیت و میزان مصرف آن کالاها (که اقلام مصرفی ضروری مثل خوراک، پوشاک، مسکن و حملونقل است) با ضریب و وزن بیشتر در محاسبات را لحاظ نکردند، در محاسبه بیکاری نیز از روشهای نامناسب استفاده شده است.
بهطور مثال ما طبق تعریف مرکز آمار تنها نیروی کار فعالی را شاغل میدانیم که در هفته منتهی به محاسبه آماری، تنها یک ساعت در هفته کار کند. با این تعریف ما تمام افرادی که در روز حدود 10دقیقه دلار میفروشند یا چند بسته سیگار میفروشد و تمام افرادی که بزهکاری و کارهای غیرمولد کم درآمد انجام میدهند را شاغل شناسایی کردهایم.
- با توافق هستهای شاهد سقوط تورم و بیکاری خواهیم بود
مهدی تقوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه درباره اثرات توافق هستهای به روزنامه آرمان گفته است: وقتی پولهای توقیف شده در صورت توافق میان ایران و کشورهای 1+5 به ایران بازگردانده شود، بیکاری و تورم سقوط قابل توجهی خواهد داشت و همین مساله باعث به حرکت درآمدن چرخههای اقتصادی مملکت میشود و در صورت روابط حسنه اقتصادی با کشورهای دیگر میتوانیم کاهش قیمت ارز را شاهد باشیم... آقای سیف در دانشگاه علامه در دانشکده مدیریت تدریس میکند و دارای مدرک در رشته مدیریت مالی هستند، مسلما میتوان به صحبتهای آقای سیف درمورد جلوگیری از بینظمی در بازار ارز اعتماد داشت.
به نظر من هجمه اینگونه سوالات و مباحث درمورد بینظمیهای اقتصادی و تبعات مرتبط با مذاکرات از سوی دوستان به ظاهر دلواپس است که میخواهند وضعیت نابهنجار هشت سال دولت مهر کمتر به چشم آید.
* آفتاب یزد
- احتمال کاهش موقتی قیمت مسکن
به نوشته روزنامه آفتاب یزد، احمد خرم عضو کابینه دولت اصلاحات با اشاره به تاثیر به تفاهم رسیدن ایران و گروه 1+5 در بازار مسکن، گفته است: بازار مسکن در سال جاری پس از دو الی سه سال رکود به سمت رونق پیش میرود وتفاهماتی در لوزان بین ایران و گروه 1+5 انجام شد که به رونق دامن میزند. تفاهمات و برداشته شدن مرحله به مرحله تحریمها باعث میشود این بازار سریعتر از بازه زمانی تعریف شده و معمول به رونق برسد. این انتظار وجود دارد که در سال جاری رونق این بازار آغاز شود و خرید و فروش در بازار مسکن به حالت قبل از رکود برگردد.
خرم در پاسخ به این سوال که آیا احتمال کاهش قیمت در معاملات مسکن در 3 ماه آینده وجود دارد، تاکید کرد: ممکن است و احتمال دارد کاهش قیمت در بازارهایی مانند ارز و طلا و مسکن وجود داشته باشد که به اعتقاد من موقتی است.
- صنعت خودروسازی تحول چشمگیری خواهد یافت
این روزنامه حامی دولت درباره تاثیر توافق هستهای بر بازار خودرو نوشته است: یک کارشناس اقتصادی با اشاره به آثار رفع تحریم ها بر بخش های مختلف کشور، گفت: در سالهای 95 و 96 صنعت خوروسازی کشور تحول چشمگیری خواهد یافت زیرا شرکت های خارجی می توانند به بازار ایران بازگردند.سعید لیلاز افزود: لغو تحریم ها به غیر از آثار روانی در کوتاه مدت که قیمت دلار را حدود یکصد تومان کاهش داده تاثیر زیادی بربخش های مختلف اقتصاد نخواهد داشت.
وی ادامه داد: اما درمیان مدت آثار بیانیه هسته ای لوزان مشخص خواهد شد و تاثیر تعاملات این مهم بر بازار و تولید خودرو نمایان خواهد شد.وی با اشاره به سالهای پیش از 84، گفت: در آن سال ایران توانست موقعیت خوبی در تولید خودرو بدست آورد و جایگاهی در صادرات خودرو کسب نماید. لیلاز ظرفیت بالقوه صنعت خودرو در ایران را تولید سالانه یک میلیون دستگاه خودرو ذکر کرد و گفت: خوشبختانه ظرفیت تولید سالانه دو میلیون دستگاه خودرو را داریم که با لغو تحریم ها این توانمندی می تواند بیش از پیش افزایش یابد.
وی با توجه به مذاکرات صورت گرفته میان ایران و ۱+۵ ، تاکید کرد: در سالهای 94، 95 و 96 تحولات قابل توجهی در صنعت خودرو کشور رخ خواهد داد. وی موتور محرک صنعت را، صنعت خودروسازی ذکر و تصریح کرد: تحولات در صنعت خودرو از سال 92 شروع شده است اما از آنجا که مشکل زیادی با شرکای خارجی نداریم آنان می توانند به بازار ایران برگردند و همین امر می تواند عامل رونق فعالیت صنعت خودرو باشد.
هرچند شنیده ها حاکی از آن است حتی قراردادهایی آماده شده که امکان توسعه روابط در زمینه صنعت خودرو را با دیگر کشورها فراهم می کند.
* ابتکار
- بیانیه لوزان راه را برای شکوفایی اقتصاد باز کرد
روزنامه ابتکار از بهبود شرایط اقتصادی کشور پس از تحریمها گزارش داده و نوشته است: حال که با برداشته شدن تحریمها امیدها برای افزایش تحرک اقتصادی نیز افزایش یافته است، بهبود شرایط اقتصادی کشور دور از ذهن نیست. در این شرایط اکثر کارشناسان و مسولان اقتصادی کشور نسبت به آینده اقتصاد خوشبین بوده و بسیاری از اقداماتی که قرار است به واسطه برداشته شدن تحریمها انجام شود را مطلوب و مثبت ارزیابی میکنند... با صدور بیانیه لوزان، روابط اقتصادی تسهیل شده و با از میان برداشته شدن تحریمها به طور قطع، شکوفایی اقتصادی جایگزین رکود خواهد شد... کشورهای مختلفی در حال حاضر آماده سرمایه گذاری در بخشهای اقتصادی کشور هستند و قرار است تا به محض رفع محدودیتها، سرمایهها به داخل کشور وارد شوند.
* اعتماد
- هنوز هیچ قرارداد نفتی با خارجیها بسته نشده است
روزنامه اصلاحطلب اعتماد درباره بازگشت شرکتهای خارجی نفتی به ایران نوشته است: روي كار آمدن دولت يازدهم و تغيير آرايش دولت موجب شد تا برخي تصميمات اقتصادي دولت دستخوش تغييرات قابل توجهي شود. يكي از اين تصميمات اقتصادي با حضور بيژن نامدار زنگنه بر راس وزارت نفت روي داد، با تغيير قراردادهاي نفتي و تدوين روش جديد انعقاد قراردادهاي جديد و بعد از روي كار آمدن دولت يازدهم و وعدههايي كه در خصوص ورود شركاي نفتي جديد ارايه شده، عملا هيچ قرارداد جديد نفتي با كشورهاي غربي امضا نشد تا دولت يازدهم تلاش كند با به نتيجه رساندن تفاهم هستهاي، درهاي اقتصاد را به روي سرمايهگذاران جديد باز كند.
حال و در شرايطي كه تفاهم لوزان سبب شده تا حدس و گمانهاي بسياري در خصوص روابط جديد نفتي مطرح شود، صحبت برخي كارشناسان نشان ازآن دارد كه با توجه به تعليق قراردادهاي جديد نفتي، تا سه ماه آينده قرارداد جديد نفتي امضا نميشود. البته روز شنبه سيد مهدي حسيني، مسوول تدوين قراردادهاي جديد نفتي از رونمايي اين قراردادها در ماه سپتامبر خبر داده بود. يعني سه ماه پس از احتمال امضاي توافق قراردادهاي جديد رونمايي و از آن پس اين قراردادها مبناي مذاكره با شركتها و كشورهاي ديگر خواهد شد. در اين ميان، بعد از خوانده شدن بيانيه لوزان صحبتهاي مختلفي در خصوص شركاي نفتي ايران مطرح شد.
همه واكنشها به اين همكاريهاي جديد مثبت بود اما واقعيت اين است كه فعالان اقتصادي اين بار منتظر قطعي شدن همه اين تفاهمها بودند و حاضر نشدند يك بار ديگر مانند قبل، وعده ورود سرمايهگذاران جديد را به خود بدهند... مساله مهمتر اما كماي نفتي سه ماهه براي ايران است كه اگر پيش از اين به صورت كلي و احتمالي بود حالا انگار به شكل قطعي تبديل شده است. در حقيقت به نظر ميرسد ايران قرار است در سه ماه فرصتي كه براي به نتيجه رساندن و حقوقي كردن بيانيه لوزان دارد، درهاي خود را به روي سرمايهگذاران نفتي فعلا بسته نگه دارد.
* ایران
- دروازه بازارهای جهانی به روی صنعت نفت ایران گشوده میشود
روزنامه دولت درباره وضعیت صنعت نفت کشور پس از بیانیه لوزان نوشته است: سیگنالهای مثبتی که از بابت بیانیه سوئیس به این صنعت ارسال میشود بازگشت صنعت نفت ایران به دوران اوج را نوید میدهد... با لغو تحریمهای نفتی نمیتوان انتظار افزایش فوری صادرات نفت ایران را داشت اما افزایش صادرات نفت ایران یک امر قطعی است. به دستآوردن مجدد سهم ایران در بازار و ارتقای جایگاه ایران در میان کشورهای صادرکننده نفت موضوعی است که بارها بیژن زنگنه وزیر نفت به آن اشاره کرده است.
اکنون ایران توان افزایش صادرات نفت را دارد و با لغو تحریمها و بازاریابی مجدد میتواند به این هدف جامه عمل بپوشاند. در این باره منصور معظمی، معاون وزیر نفت در برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه اگر تحریمهای نفتی در نتیجه به بار نشستن دیپلماسی دولت یازدهم لغو شود صادرات نفت ایران آسانتر خواهد شد اظهار کرد: در این زمان ما میتوانیم صادرات نفت کشور را در حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش دهیم.
معظمی در ادامه گفت: در حال حاضر ظرفیت تولید نفت ایران حدود 4 میلیون بشکه در روز است که از این مقدار رقمی در حدود یک میلیون و 700 هزار بشکه به پالایشگاهها ارسال میشود... چندین ماه است که سرمایهگذاران خارجی و شرکتهای نفتی بین المللی برای سرمایه گذاری در پروژههای نفتی ایران و بازگشت به صنعت نفت کشور ابراز علاقه مندی میکنند و تأکید دارند که با برداشته شدن تحریمها به ایران بازخواهند گشت.
اما این بار ایران انتخاب کننده سرمایهگذاران خواهد بود. سیدمهدی حسینی رئیس کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه صنعت نفت ایران یک فرصت جذاب برای سرمایه گذاران بینالمللی است، گفت: اگر تنگناهای سرمایه گذاری برای شرکتهای بین المللی برطرف شود قطعاً به ایران بازخواهند گشت. وی تحریمها را بزرگترین مانع ورود سرمایه خارجی به صنعت نفت برشمرد و گفت: در تمام طول یک سال و نیم گذشته با درخواستهای مکرر از سوی شرکتهای آسیایی و اروپایی برای ورود به صنعت نفت ایران در صورت لغو تحریمها رو به رو بودیم که من تصور میکنم با لغو تحریمها از تیرماه سال جاری این مهم محقق شود.
* جهان صنعت
- کاهش 57 درصدی صدور پروانه ساختمانی
این روزنامه از کاهش تولید مسکن گزارش داده و نوشته است: مرکز آمار ایران از کاهش 9/ 53 درصدی واحدهای مسکونی پیشبینی شده در پروانههای صادر شده برای احداث ساختمان توسط شهرداری تهران و 9/ 57 درصدی آن در کل شهرداریهای کشور در نیمه نخست 93 نسبت به مدت مشابه سال 92 خبر داد.
بررسی نتایج طرح جمعآوری اطلاعات پروانههای ساختمانی صادرشده توسط شهرداریهای کشور در نیمه نخست سال1393 که از سوی مرکز آمار ایران انجام شده نشان میدهد که در شهر تهران در نیمه نخست سال 93، تعداد 48 هزار و 837 واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری تهران، پیشبینی شده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن حدود 9/ 53 درصد کاهش داشته است.
متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانهها 4/ 8 واحد بوده است. همچنین تعداد پنج هزار و 826 پروانه احداث ساختمان توسط شهرداری تهران در نیمه نخست سال 93 صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال 92 حدود 56 درصد کاهش داشته است.
* وطن امروز
- وضعیت اقتصاد با تمرکز روی مذاکرات بدتر میشود
این روزنامه در گزارشی نوشته است: تحلیل کارشناسان این است که در شرایط فعلی اتفاق خاصی در مذاکرات هستهای نیفتاده و به تبع آن تاثیری هم روی اقتصاد ایران نخواهد داشت بلکه باید به توان داخلی برای تحقق اهداف پیشبینی شده پیشرفت کشور تکیه کرد هر چند تعامل با دنیا با حفظ ارزشها در چارچوب خاص نیز میتواند راهگشای مناسب و حرکتی رو به جلو باشد.
بهنام ملکی، اقتصاددان درباره وضعیت اقتصاد کشور پس از توافقات هستهای به «وطن امروز» گفت: اگرچه بیانیه مذاکرات هستهای هنوز شکل عملیاتی به خود نگرفته است و باید منتظر بود تا در آینده چه اتفاقی رخ میدهد اما این موضوع از نظر فضای روانی تاثیر مطلوب خود را به جای میگذارد. وی با بیان اینکه اساس لغو تحریمها قابل دفاع است، تصریح کرد: در شرایط تحریمی زمینه فساد برای برخی بهوجود آمده بود تا در این فضا پولهای کلانی را از طریق واردات و... به جیب بزنند اما لغو تحریمها البته با حفظ عزت ملی و اقتدار در چارچوب خاص میتواند تا حد قابل توجهی به فسادهای اقتصادی پایان دهد.
ملکی اضافه کرد: البته لغو تحریمها در صورت عدم مدیریت صحیح در کنترل واردات کالای خارجی ضربه مهلکی به اقتصاد کشور بویژه بخش تولید و اشتغال وارد میکند و چنانچه بعد از توافق هستهای کشور جولانگاه واردات بیرویه کالاهای خارجی شود تاثیر این موضوع بر اقتصاد کشور بشدت منفی خواهد بود.
* فرهیختگان
- رشد بورس، هیجانی و حبابی نیست
روزنامه دانشگاه آزاد درباره رشد بورس نوشته است: دیروز برای بورس ایران و سهامداران زیانده پارسال روز تاریخی بود. روزی که با ثبت رکورد تازه، نوید فصل تازهای داده شد. هر چند شاخص کل بورس همچنان نتوانست به رکورد 89 هزار واحدی 15 آذر 92 برسد اما با دو هزار و ۴۳۴ واحد رشد، کانال ۷۰ هزار واحدی را پس گرفت. با توجه به رشد دو هزار و 99 واحدی دیروز، باید گفت که بازار سرمایه فقط طی این دو روز بیش از چهار هزار واحد رشد کرد و خوشبینی سهامداران را به اوج رساند... برخی کارشناسان بازار سرمایه معتقدند به دلیل اتفاق مثبتی که قرار است در آینده بیفتد، در حال حاضر فقط فضای روانی در بازار وجود دارد و این موضوع نگرانکننده است.
چنانکه محمدرضا پورابراهیمی عضو شورای عالی بورس در این باره گفته است: «امکان حبابی شدن بازار و بالاتر رفتن از ارزش واقعی در این روزها یکی از تهدیدات بورس است.» درمقابل این اظهارات اما میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه رشد چند روز اخیر بازار سرمایه مبتنیبر اخبار رسمی و موثق است، تاکید میکند: «رشد این روزهای بازار سرمایه مبتنیبر منطق اقتصادی است تا هیجان.
در صورتی میتوانیم این رشد را هیجان بنامیم که شاخص براساس شایعات صعود کند. این در حالی است که امروز اخبار خوش رسمی را داریم که انتظارات و افق تازهای برای بازار به تصویر کشیده است.» وی درنهایت میگوید: «حباب در شرایط جاری بازار وجود ندارد و تا زمانی هم که اخبار تحریککننده بازار دور از شایعات باشد این حباب نخواهد بود.» به گفته میرمعینی، «زمانی حباب وارد بازار سرمایه میشود که اولا نسبت به تقاضا عرضه کاهش پیدا کند و از طرفی هم اخبار تحریککننده بازار هیچ پشتوانهای نداشته باشد.» با توجه به نگاه کارشناسان میتوان گفت هنوز بازار سرمایه از حبابیشدن در امان است منتها باید جوانب رشد بازار همچنان رصد و توصیههایی به سهامداران ارائه شود.
* آرمان
- ادعای دستکاری در آمار تورم و نرخ بیکاری
این روزنامه حامی دولت در چند مطلب، آمار نرخ بیکاری و تورم را زیر سوال برده و نوشته است: با توجه به نرخ رشد اقتصادی اعلام شده در سه ماه پایانی سال گذشته با احتساب تولید نفت به 8 /2درصد رسید. با توجه به میزان اشتغالی که ممکن است به ازای این نرخ رشد ایجاد شده باشد، بعید به نظر میرسد که ما همچنان چنین نرخ بیکاری پایینی داشته باشیم... اساسا از لحاظ روشهای آمارگیری این نرخ اعلام شده اشکال دارد. مرکز آمار ایران که چنین ارقامی را منتشر میکند، از شیوههایی در تعاریف خود استفاده میکند که شاخصهای نامطلوبی مثل تورم و بیکاری را پایین نشان دهد.
همانطور که در بحث اعلام نرخ تورم 17درصدی، در محاسبه نرخ تورم به همه کالاها یک وزن و ضریب را دادند و میزان اهمیت و میزان مصرف آن کالاها (که اقلام مصرفی ضروری مثل خوراک، پوشاک، مسکن و حملونقل است) با ضریب و وزن بیشتر در محاسبات را لحاظ نکردند، در محاسبه بیکاری نیز از روشهای نامناسب استفاده شده است.
بهطور مثال ما طبق تعریف مرکز آمار تنها نیروی کار فعالی را شاغل میدانیم که در هفته منتهی به محاسبه آماری، تنها یک ساعت در هفته کار کند. با این تعریف ما تمام افرادی که در روز حدود 10دقیقه دلار میفروشند یا چند بسته سیگار میفروشد و تمام افرادی که بزهکاری و کارهای غیرمولد کم درآمد انجام میدهند را شاغل شناسایی کردهایم.
- با توافق هستهای شاهد سقوط تورم و بیکاری خواهیم بود
مهدی تقوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه درباره اثرات توافق هستهای به روزنامه آرمان گفته است: وقتی پولهای توقیف شده در صورت توافق میان ایران و کشورهای 1+5 به ایران بازگردانده شود، بیکاری و تورم سقوط قابل توجهی خواهد داشت و همین مساله باعث به حرکت درآمدن چرخههای اقتصادی مملکت میشود و در صورت روابط حسنه اقتصادی با کشورهای دیگر میتوانیم کاهش قیمت ارز را شاهد باشیم... آقای سیف در دانشگاه علامه در دانشکده مدیریت تدریس میکند و دارای مدرک در رشته مدیریت مالی هستند، مسلما میتوان به صحبتهای آقای سیف درمورد جلوگیری از بینظمی در بازار ارز اعتماد داشت.
به نظر من هجمه اینگونه سوالات و مباحث درمورد بینظمیهای اقتصادی و تبعات مرتبط با مذاکرات از سوی دوستان به ظاهر دلواپس است که میخواهند وضعیت نابهنجار هشت سال دولت مهر کمتر به چشم آید.
* آفتاب یزد
- احتمال کاهش موقتی قیمت مسکن
به نوشته روزنامه آفتاب یزد، احمد خرم عضو کابینه دولت اصلاحات با اشاره به تاثیر به تفاهم رسیدن ایران و گروه 1+5 در بازار مسکن، گفته است: بازار مسکن در سال جاری پس از دو الی سه سال رکود به سمت رونق پیش میرود وتفاهماتی در لوزان بین ایران و گروه 1+5 انجام شد که به رونق دامن میزند. تفاهمات و برداشته شدن مرحله به مرحله تحریمها باعث میشود این بازار سریعتر از بازه زمانی تعریف شده و معمول به رونق برسد. این انتظار وجود دارد که در سال جاری رونق این بازار آغاز شود و خرید و فروش در بازار مسکن به حالت قبل از رکود برگردد.
خرم در پاسخ به این سوال که آیا احتمال کاهش قیمت در معاملات مسکن در 3 ماه آینده وجود دارد، تاکید کرد: ممکن است و احتمال دارد کاهش قیمت در بازارهایی مانند ارز و طلا و مسکن وجود داشته باشد که به اعتقاد من موقتی است.
- صنعت خودروسازی تحول چشمگیری خواهد یافت
این روزنامه حامی دولت درباره تاثیر توافق هستهای بر بازار خودرو نوشته است: یک کارشناس اقتصادی با اشاره به آثار رفع تحریم ها بر بخش های مختلف کشور، گفت: در سالهای 95 و 96 صنعت خوروسازی کشور تحول چشمگیری خواهد یافت زیرا شرکت های خارجی می توانند به بازار ایران بازگردند.سعید لیلاز افزود: لغو تحریم ها به غیر از آثار روانی در کوتاه مدت که قیمت دلار را حدود یکصد تومان کاهش داده تاثیر زیادی بربخش های مختلف اقتصاد نخواهد داشت.
وی ادامه داد: اما درمیان مدت آثار بیانیه هسته ای لوزان مشخص خواهد شد و تاثیر تعاملات این مهم بر بازار و تولید خودرو نمایان خواهد شد.وی با اشاره به سالهای پیش از 84، گفت: در آن سال ایران توانست موقعیت خوبی در تولید خودرو بدست آورد و جایگاهی در صادرات خودرو کسب نماید. لیلاز ظرفیت بالقوه صنعت خودرو در ایران را تولید سالانه یک میلیون دستگاه خودرو ذکر کرد و گفت: خوشبختانه ظرفیت تولید سالانه دو میلیون دستگاه خودرو را داریم که با لغو تحریم ها این توانمندی می تواند بیش از پیش افزایش یابد.
وی با توجه به مذاکرات صورت گرفته میان ایران و ۱+۵ ، تاکید کرد: در سالهای 94، 95 و 96 تحولات قابل توجهی در صنعت خودرو کشور رخ خواهد داد. وی موتور محرک صنعت را، صنعت خودروسازی ذکر و تصریح کرد: تحولات در صنعت خودرو از سال 92 شروع شده است اما از آنجا که مشکل زیادی با شرکای خارجی نداریم آنان می توانند به بازار ایران برگردند و همین امر می تواند عامل رونق فعالیت صنعت خودرو باشد.
هرچند شنیده ها حاکی از آن است حتی قراردادهایی آماده شده که امکان توسعه روابط در زمینه صنعت خودرو را با دیگر کشورها فراهم می کند.
* ابتکار
- بیانیه لوزان راه را برای شکوفایی اقتصاد باز کرد
روزنامه ابتکار از بهبود شرایط اقتصادی کشور پس از تحریمها گزارش داده و نوشته است: حال که با برداشته شدن تحریمها امیدها برای افزایش تحرک اقتصادی نیز افزایش یافته است، بهبود شرایط اقتصادی کشور دور از ذهن نیست. در این شرایط اکثر کارشناسان و مسولان اقتصادی کشور نسبت به آینده اقتصاد خوشبین بوده و بسیاری از اقداماتی که قرار است به واسطه برداشته شدن تحریمها انجام شود را مطلوب و مثبت ارزیابی میکنند... با صدور بیانیه لوزان، روابط اقتصادی تسهیل شده و با از میان برداشته شدن تحریمها به طور قطع، شکوفایی اقتصادی جایگزین رکود خواهد شد... کشورهای مختلفی در حال حاضر آماده سرمایه گذاری در بخشهای اقتصادی کشور هستند و قرار است تا به محض رفع محدودیتها، سرمایهها به داخل کشور وارد شوند.
* اعتماد
- هنوز هیچ قرارداد نفتی با خارجیها بسته نشده است
روزنامه اصلاحطلب اعتماد درباره بازگشت شرکتهای خارجی نفتی به ایران نوشته است: روي كار آمدن دولت يازدهم و تغيير آرايش دولت موجب شد تا برخي تصميمات اقتصادي دولت دستخوش تغييرات قابل توجهي شود. يكي از اين تصميمات اقتصادي با حضور بيژن نامدار زنگنه بر راس وزارت نفت روي داد، با تغيير قراردادهاي نفتي و تدوين روش جديد انعقاد قراردادهاي جديد و بعد از روي كار آمدن دولت يازدهم و وعدههايي كه در خصوص ورود شركاي نفتي جديد ارايه شده، عملا هيچ قرارداد جديد نفتي با كشورهاي غربي امضا نشد تا دولت يازدهم تلاش كند با به نتيجه رساندن تفاهم هستهاي، درهاي اقتصاد را به روي سرمايهگذاران جديد باز كند.
حال و در شرايطي كه تفاهم لوزان سبب شده تا حدس و گمانهاي بسياري در خصوص روابط جديد نفتي مطرح شود، صحبت برخي كارشناسان نشان ازآن دارد كه با توجه به تعليق قراردادهاي جديد نفتي، تا سه ماه آينده قرارداد جديد نفتي امضا نميشود. البته روز شنبه سيد مهدي حسيني، مسوول تدوين قراردادهاي جديد نفتي از رونمايي اين قراردادها در ماه سپتامبر خبر داده بود. يعني سه ماه پس از احتمال امضاي توافق قراردادهاي جديد رونمايي و از آن پس اين قراردادها مبناي مذاكره با شركتها و كشورهاي ديگر خواهد شد. در اين ميان، بعد از خوانده شدن بيانيه لوزان صحبتهاي مختلفي در خصوص شركاي نفتي ايران مطرح شد.
همه واكنشها به اين همكاريهاي جديد مثبت بود اما واقعيت اين است كه فعالان اقتصادي اين بار منتظر قطعي شدن همه اين تفاهمها بودند و حاضر نشدند يك بار ديگر مانند قبل، وعده ورود سرمايهگذاران جديد را به خود بدهند... مساله مهمتر اما كماي نفتي سه ماهه براي ايران است كه اگر پيش از اين به صورت كلي و احتمالي بود حالا انگار به شكل قطعي تبديل شده است. در حقيقت به نظر ميرسد ايران قرار است در سه ماه فرصتي كه براي به نتيجه رساندن و حقوقي كردن بيانيه لوزان دارد، درهاي خود را به روي سرمايهگذاران نفتي فعلا بسته نگه دارد.
* ایران
- دروازه بازارهای جهانی به روی صنعت نفت ایران گشوده میشود
روزنامه دولت درباره وضعیت صنعت نفت کشور پس از بیانیه لوزان نوشته است: سیگنالهای مثبتی که از بابت بیانیه سوئیس به این صنعت ارسال میشود بازگشت صنعت نفت ایران به دوران اوج را نوید میدهد... با لغو تحریمهای نفتی نمیتوان انتظار افزایش فوری صادرات نفت ایران را داشت اما افزایش صادرات نفت ایران یک امر قطعی است. به دستآوردن مجدد سهم ایران در بازار و ارتقای جایگاه ایران در میان کشورهای صادرکننده نفت موضوعی است که بارها بیژن زنگنه وزیر نفت به آن اشاره کرده است.
اکنون ایران توان افزایش صادرات نفت را دارد و با لغو تحریمها و بازاریابی مجدد میتواند به این هدف جامه عمل بپوشاند. در این باره منصور معظمی، معاون وزیر نفت در برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه اگر تحریمهای نفتی در نتیجه به بار نشستن دیپلماسی دولت یازدهم لغو شود صادرات نفت ایران آسانتر خواهد شد اظهار کرد: در این زمان ما میتوانیم صادرات نفت کشور را در حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش دهیم.
معظمی در ادامه گفت: در حال حاضر ظرفیت تولید نفت ایران حدود 4 میلیون بشکه در روز است که از این مقدار رقمی در حدود یک میلیون و 700 هزار بشکه به پالایشگاهها ارسال میشود... چندین ماه است که سرمایهگذاران خارجی و شرکتهای نفتی بین المللی برای سرمایه گذاری در پروژههای نفتی ایران و بازگشت به صنعت نفت کشور ابراز علاقه مندی میکنند و تأکید دارند که با برداشته شدن تحریمها به ایران بازخواهند گشت.
اما این بار ایران انتخاب کننده سرمایهگذاران خواهد بود. سیدمهدی حسینی رئیس کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه صنعت نفت ایران یک فرصت جذاب برای سرمایه گذاران بینالمللی است، گفت: اگر تنگناهای سرمایه گذاری برای شرکتهای بین المللی برطرف شود قطعاً به ایران بازخواهند گشت. وی تحریمها را بزرگترین مانع ورود سرمایه خارجی به صنعت نفت برشمرد و گفت: در تمام طول یک سال و نیم گذشته با درخواستهای مکرر از سوی شرکتهای آسیایی و اروپایی برای ورود به صنعت نفت ایران در صورت لغو تحریمها رو به رو بودیم که من تصور میکنم با لغو تحریمها از تیرماه سال جاری این مهم محقق شود.
* جهان صنعت
- کاهش 57 درصدی صدور پروانه ساختمانی
این روزنامه از کاهش تولید مسکن گزارش داده و نوشته است: مرکز آمار ایران از کاهش 9/ 53 درصدی واحدهای مسکونی پیشبینی شده در پروانههای صادر شده برای احداث ساختمان توسط شهرداری تهران و 9/ 57 درصدی آن در کل شهرداریهای کشور در نیمه نخست 93 نسبت به مدت مشابه سال 92 خبر داد.
بررسی نتایج طرح جمعآوری اطلاعات پروانههای ساختمانی صادرشده توسط شهرداریهای کشور در نیمه نخست سال1393 که از سوی مرکز آمار ایران انجام شده نشان میدهد که در شهر تهران در نیمه نخست سال 93، تعداد 48 هزار و 837 واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری تهران، پیشبینی شده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن حدود 9/ 53 درصد کاهش داشته است.
متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانهها 4/ 8 واحد بوده است. همچنین تعداد پنج هزار و 826 پروانه احداث ساختمان توسط شهرداری تهران در نیمه نخست سال 93 صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال 92 حدود 56 درصد کاهش داشته است.
* وطن امروز
- وضعیت اقتصاد با تمرکز روی مذاکرات بدتر میشود
این روزنامه در گزارشی نوشته است: تحلیل کارشناسان این است که در شرایط فعلی اتفاق خاصی در مذاکرات هستهای نیفتاده و به تبع آن تاثیری هم روی اقتصاد ایران نخواهد داشت بلکه باید به توان داخلی برای تحقق اهداف پیشبینی شده پیشرفت کشور تکیه کرد هر چند تعامل با دنیا با حفظ ارزشها در چارچوب خاص نیز میتواند راهگشای مناسب و حرکتی رو به جلو باشد.
بهنام ملکی، اقتصاددان درباره وضعیت اقتصاد کشور پس از توافقات هستهای به «وطن امروز» گفت: اگرچه بیانیه مذاکرات هستهای هنوز شکل عملیاتی به خود نگرفته است و باید منتظر بود تا در آینده چه اتفاقی رخ میدهد اما این موضوع از نظر فضای روانی تاثیر مطلوب خود را به جای میگذارد. وی با بیان اینکه اساس لغو تحریمها قابل دفاع است، تصریح کرد: در شرایط تحریمی زمینه فساد برای برخی بهوجود آمده بود تا در این فضا پولهای کلانی را از طریق واردات و... به جیب بزنند اما لغو تحریمها البته با حفظ عزت ملی و اقتدار در چارچوب خاص میتواند تا حد قابل توجهی به فسادهای اقتصادی پایان دهد.
ملکی اضافه کرد: البته لغو تحریمها در صورت عدم مدیریت صحیح در کنترل واردات کالای خارجی ضربه مهلکی به اقتصاد کشور بویژه بخش تولید و اشتغال وارد میکند و چنانچه بعد از توافق هستهای کشور جولانگاه واردات بیرویه کالاهای خارجی شود تاثیر این موضوع بر اقتصاد کشور بشدت منفی خواهد بود.
* فرهیختگان
- رشد بورس، هیجانی و حبابی نیست
روزنامه دانشگاه آزاد درباره رشد بورس نوشته است: دیروز برای بورس ایران و سهامداران زیانده پارسال روز تاریخی بود. روزی که با ثبت رکورد تازه، نوید فصل تازهای داده شد. هر چند شاخص کل بورس همچنان نتوانست به رکورد 89 هزار واحدی 15 آذر 92 برسد اما با دو هزار و ۴۳۴ واحد رشد، کانال ۷۰ هزار واحدی را پس گرفت. با توجه به رشد دو هزار و 99 واحدی دیروز، باید گفت که بازار سرمایه فقط طی این دو روز بیش از چهار هزار واحد رشد کرد و خوشبینی سهامداران را به اوج رساند... برخی کارشناسان بازار سرمایه معتقدند به دلیل اتفاق مثبتی که قرار است در آینده بیفتد، در حال حاضر فقط فضای روانی در بازار وجود دارد و این موضوع نگرانکننده است.
چنانکه محمدرضا پورابراهیمی عضو شورای عالی بورس در این باره گفته است: «امکان حبابی شدن بازار و بالاتر رفتن از ارزش واقعی در این روزها یکی از تهدیدات بورس است.» درمقابل این اظهارات اما میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه رشد چند روز اخیر بازار سرمایه مبتنیبر اخبار رسمی و موثق است، تاکید میکند: «رشد این روزهای بازار سرمایه مبتنیبر منطق اقتصادی است تا هیجان.
در صورتی میتوانیم این رشد را هیجان بنامیم که شاخص براساس شایعات صعود کند. این در حالی است که امروز اخبار خوش رسمی را داریم که انتظارات و افق تازهای برای بازار به تصویر کشیده است.» وی درنهایت میگوید: «حباب در شرایط جاری بازار وجود ندارد و تا زمانی هم که اخبار تحریککننده بازار دور از شایعات باشد این حباب نخواهد بود.» به گفته میرمعینی، «زمانی حباب وارد بازار سرمایه میشود که اولا نسبت به تقاضا عرضه کاهش پیدا کند و از طرفی هم اخبار تحریککننده بازار هیچ پشتوانهای نداشته باشد.» با توجه به نگاه کارشناسان میتوان گفت هنوز بازار سرمایه از حبابیشدن در امان است منتها باید جوانب رشد بازار همچنان رصد و توصیههایی به سهامداران ارائه شود.