«تاجران آمریکایی آزادانه در خیابان های تهران قدم می زنند و آب هویج می خورند و ...» این بخش های از توصیف توماس اردبرینک خبرنگار نیویورک تایمز در تهران از سفر یک هیات تجاری آمریکایی به ایران است.
روز یکشنبه نیویورک تایمز خبر از سفر یک هیات تجاری آمریکایی به ایران و برگزاری یک جشن در رستورانی «الف» در منطقه الهیه تهران خبر داد؛ سفری که یک سازمان آمریکایی با عنوان رسمی «سازمان جوان» که در زمینه کارآفرینی فعالیت دارد، بانی آن بوده است.
سفر یک هیات آمریکایی به ایران به خودی خود می تواند جنجالی و حاشیهبرانگیز باشد و شاید برای همین است که همه اعضای هیات و حتی مسئولان ایرانی که با آنها ملاقات کرده اند بر یک چیز تاکید دارند «سفر بدون هیاهوی رسانهای باشد»
روایت یک سفر؛ گزارشی که با تحقیر ایرانیها آغاز میشود
«بیلبوردها در ایران میگویند مرگ بر آمریکا، اما مقامات میگویند بیایید مذاکره کنیم» گزارش اردبرینک با همین جمله آغاز می شود؛ جمله ای که خبرنگار نیویورک تایمز با توسل به آن سعی می کند شکافی ذهنی بین احساسات ضدآمریکایی و مسئولان دولتی ایجاد کند.
این تحقیر حس ضد آمریکایی از سوی خبرنگار مذکور در ادامه گزارش وی نیز ادامه پیدا می کند و وی سعی می کند در جای جای گزارش خود با یادآوری عباراتی نظیر «محور شرارت» توصیف خود را با طعنه به گذشته ایران همراه کند.
وی در ادامه گزارش خود می نویسد: «مدیران آمریکایی توسط راهنمای جوانی که لباسهای ورزشی مارکدار پوشیده در پیادهروهای باریک تهران - بزرگترین شهر ایران - قدم زدند؛ یعنی در پایتخت کشوری که قبلا ادعا شده بود «محور شرارت» است. مقصد آنها یکی از لوکسترین رستورانهای تهران است. جایی که در آن، مقامات ایرانی و مشاوران اقتصادی، با آغوش باز از آنها استقبال کردند و آهنگ «هپی» فارل ویلیامز از سیستمهای صوتی پخش میشد.»
آمریکایی ها در رستوران مجلل با تعدادی از مقامات اقتصادی ایران و برخی کارشناسان اقتصادی دیدار و گفت و گو کردند.
یکی از اعضای این هیات دیدارهایشان به مقامات و چهره های اقتصادی ایران اینگونه توجیه می کند: «ما توریست هستیم؛ اما طبیعی است که بسیاری از کمپانیهای ما پتانسیل و تمایل حضور در ایران را دارند، چون معاملات بسیار مهمی را رهبری میکنند.»
ورود به عنوان توریست راهکاری است که می تواند هویت آنها را تا حدود بیشتری مخفی نگه دارد، چون بر اساس قوانین آمریکا چهره های تجاری هنوز حق ایجاد رابطه اقتصادی با ایران را ندارند و از طرفی در ایران نیز می توانند از این پوشش برای جلوگیری از سوءظن نسبت به خود استفاده کنند و حاشیه هایی که برای سفر هیات تجار فرانسوی (که سال گذشته به ایران سفر کردند) پیش نیاید.
کدام مقامات ایرانی از آمریکایی ها استقبال کردند؟
شاید یکی از مهم ترین سوالاتی در که در کنار سفر هیات آمریکایی به ایران ایجاد می شود این باشد که این تجار آمریکایی تبار با چه کسانی دیدار کرده اند؟؛ دیدار و استقبالی که آمریکایی های با ذوق زدگی آن را روایت می کنند »مقامات ایرانی با آغوش باز از ما استقبال کردند»
ند لامونت که نیویورک تایمز وی را یک متخصص و سرمایه گذار در زمینه دیجیتال و البته سیاستمدار سابق معرفی می کند، دیدار های هیات در رستوران مجلل در منطقه الهیه را اینگونه روایت می کند: « روز پنجشنبه در رستورانی لوکس در تهران، کوروش رزاقی، مشاور برجسته اقتصادی در ایران و دیگر سخنرانان در مورد پتانسیل اقتصاد ایران برای سرمایهگذاران آمریکایی سخن گفتند. «نصرالله جهانگرد»، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، برای مخاطبان در مورد ظرفیتهای ایران صحبت کرد. جهانگرد به زبان انگلیسی گفت: «از جمعیت ٨٠ میلیونی ایران ٤٠ میلیون نفر از گوشی هوشمند استفاده میکنند و شبکههای ٣G و ٤G به سرعت در ایران در حال توسعه است»
نصرالله جهانگرد؛ شخصی که برخی وی را نفر اصلی وزارت ارتباطات بعد از واعظی معرفی می کنند، یکی از چهره های اصلی دیدار کننده با هیات تجار آمریکایی بوده است؛ هیاتی که ظاهرا طرف ایرانی بیشتر مایل بوده که محتوای دیدار را محرمانه نگه دارد.
البته در گزارش نیویورک تایمز جزئیات بیشتری از افرادی که در جمع آمریکایی ها سخنرانی کرده اند وجود ندارد.
اما دیدار دیگر جنجالی این گروه در «قم» رقم می خورد؛ دیدار با یکی از عالمان اصلاح طلب!
آنگونه که نیویورک تایمز روایت می کند این عالم اصلاح طلب! به هیات ایرانی گفته است که «ایران در حال تغییر است!»
گزارش اردبرینک نامی از این عالم اصلاح طلب نبرده است اما به کمی بررسی می توان به برخی نام ها رسید که دیدار هیات آمریکایی با آنها محتمل است.
ند لامونت از اعضای هیات تجاری آمریکایی یکی از محوری ترین راویان گزارش اردبرینک است؛ او فضای کلی ایران را با هدف تاکید بر کاهش روحیه آمریکا ستیزی در ایران اینگونه روایت کرده است «ایرانیها بسیار میهماننواز هستند و نمیخواستند ما با مشکلی روبهرو شویم؛ اما ما برای گشتوگذار کاملا آزاد بودیم... من در آنجا درباره شعار مرگ بر آمریکا که به صورت بیلبورد در بسیاری از مناطق کشور نصب شدهاند پرسیدم؛ اما یک روحانی به من گفت این شعار در دورهای متفاوت سر داده میشد. این ایران جدید است... چنین پیامهایی امیدوارکننده و متفاوت است.»
سیاستمدار حامی اسرائیل در هیات تجاری آمریکایی
ند لامونت همان فردی که خبرنگار نیویورک تایمز سعی می کند بیشتر از زبان وی تهران و وقایع رخ داده برای گروه را روایت کند فقط یک متخصص دیجیتال و سرمایه گذار در تلویزیون های کابلی نیست.
با بررسی سابقه لامونت مشخص می شود که وی یک عضو حزب دموکرات و سناتور ایالت کنتیکت در مجلس سنای آمریکا بوده است.
اما در این میان نکته قابل تامل تری نیز در سابقه لامونت دیده می شود؛ سابقه ای که حضور وی در ایران را با ابهاماتی بیشتری همراه می کند.
لامونت در بیانیه ای که درباره خاورمیانه و رژیم صهیونیستی به حمایت جدی از این رژیم در برابر آنچه تهدیدات منطقه ای می خواند، پرداخته است.
لامونت در بیانیه خود با اشاره به لزوم حفظ امنیت رژیم جعلی اسرائیل، تصریح می کند: «وقتی که امنیت اسرائیل تهدید می شود آمریکا باید بدون ابهام در کنار اسرائیل باشد.»
این سناتور سابق آمریکایی تاکید می کند: «آمریکا باید در کنار اسرائیل بماند تا زمانی که مطمئن شود متحدش در امنیت کامل بسر می برد»
سفرهایی که هیچ کس درباره آن پاسخگو نیست؟
طی 2 سال و نیم گذشته سفر برخی گروه های سیاسی خارجی به ایران با حاشیه هایی روبرو شده؛ حاشیه هایی که از تلاش آنها برای دیدار با سران فتنه و محکومان امنیتی شکل می گرفت.
در آن زمان نیز دستگاه های مسئول که باید درباره برنامه های هیات های سفر کننده به تهران پاسخگو باشند، تلاش می کردند این مسئولیت را میان وزارت امور خارجه و ارگان دعوت کننده از هیات پاسکاری کنند.
چندی پیش نیز یک خبرنگار اسرائیلی با ورود به ایران، آزادانه به شهرهای مختلف کشور سفر کرده و گزارش هایی را نیز برای روزنامه یدیعوت آحارانوت تهیه کرده است. نکته قابل تامل اینکه وی 14 روز را در ایران به سر برده و هیچ یک از دستگاه های مسئول نسبت به بررسی هویت واقعی وی که با یک جستوجو در فضای اینترنت بدست می آمد، اقدام نکردند.
این بار نیز حضور این هیات آمریکایی در تهران که برخی اعضای آن مانند لامونت دارای گرایش های شدید به رژیم صهیونیستی هستند سوالات جدی را ایجاد و در این میان دیدار معاون یکی وزیران دولت با این هیات، سفر آنرا به تهران قابل تامل تر می کند.
در این میان نکته قابل تامل این است که چرا هم آمریکایی های حاضر در این هیات و هم مقامات دیدار کننده با آنها اصرار دارند که هویت و اهداف برنامه شان رسانه ای نشود؛ سوال اینجاست که اگر قرار است هیات آمریکایی بررسی آغاز روابط تجاری میان دو کشور را در دستور کار قرار دهد، چرا سعی می کند مخفیانه این تحرکات را انجام دهد.