گروه جنگ نرم مشرق- موسسه
ویکیلیکس در سال 2010 میلادی با انتشار اسناد سری مربوط به جنگ های
آمریکا در عراق و افغانستان و نیز دویست و پنجاه هزار تلگرام وزارت خارجه
این کشور به شهرت رسید. روند انتشار اسناد محرمانه از سوی ویکی لیکس در
ماه فروردین 1389، با نمایش ویدیوی کشته شدن یک عکاس خبرگزاری رویتر از سوی
نیروهای آمریکایی در عراق آغاز شد. نمیر نورالدین عکاس بیست و دو ساله
رویتر در دوازده ژوئیه سال 2007 میلادی در بغداد به همراه رانندهاش با
تیراندازی یک هلیکوپتر آپاچی آمریکا کشته شد در آن واقعه چند عراقی دیگر که
از سوی خلبان های آمریکایی شورشی شناخته میشدند هم جان خود را از دست
دادند.
روش کاری، نیروهای فعال و مشخصات پایگاه اینترنتی همگی ناشناختهاند و فقط نام جولیان آسانژ استرالیایی به عنوان سخنگوی این سایت مشخص است. بودجه سالانه سایت به دویست هزار دلار در سال میرسد که از طریق کمکهای مالی تامین میشود. این سایت فقط هزینه های فنی (مرتبط با راه اندازی سایت و استفاده از پهنای باند) و نیز کارکرد نیروهایش (جابجایی خبرنگاران، تشریفات اداری و غیره) را تامین میکند. چیز دیگری از این شبکه مشخص نیست و فقط مشخص شده است که پنج نفر به طور دائم برای آن فعالیت میکنند و هشتصد نفر نیز به طور داوطلبانه و مقطعی با آن سروکار دارند.
جولیان آسانژ خود را موسس سایت نمیداند وتنها کسی است که پذیرفته چهره و نام خود را افشاء کند. این استرالیایی که در زمینه ریاضیات و فیزیک تحصیل کرده، همیشه شیفته رمزگشایی بوده است. وی از بانیان خبرنگاری quotation mark خام quotation mark یا به عبارتی علمی محسوب میشود که جنگی با نحوه خبررسانی کلاسیک علیه توطئههای دولتها به راه انداخته است.
همزمان با سومین سالروز پناهنده شدن جولیان آسانژ به سفارت اکوادور در لندن ، این موسسه نیم میلیون سند سری وزارت امور خارجه عربستان سعودی را منتشر کرد. اسنادی که مشتمل بر یاداشت های سری، تلگرام ها و دیگر سندهای است که از سفارتخانههای عربستان در سراسر دنیا گردآوری شده است. گزارش های فوق سری وزارت کشور و سرویس اطلاعات عمومی پادشاهی عربستان نیز در میان اسناد منتشر شده به چشم میخورد.
این اسناد منتشر شده که توجه رسانه های جهان را به خود معطوف کرده است ؛ نمایشی از تقابل همهجانبه و همهسویه عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران است، اینکه عربستان سعودی برای مقابله با سیاستهای ایران، از هیچ تلاشی دریغ نورزیده است.
بررسی اسناد منتشر شده موسسه ویکی لیکس درباره عربستان سعودی و جریان سازی تبلیغی رسانه های بیگانه به این بهانه، حاوی دو محور ونکته کلیدی است؛ یکی تلاشها و فعالیت های عربستان سعودی علیه ایران و شیعیان در منطقه و عرصه جهانی است و دیگری تلاش برای بازتولید راهبرد ایران هراسی. در واقع هرچند در این اسناد فعالیت های همهجانبه عربستان در عرصه های سیاسی، فرهنگی و ... برای مقابله با سیاست های جمهوری اسلامی ایران در عرصه منطقه ای و بین المللی، افشا ومنتشر شده، ولی این اسناد، روی دیگر نیز دارند و آن اشاره به فعالیتهای و اقدامات ایران در عرصه منطقهای و فرامنطقهای است؛ فعالیتها و اقداماتی که عربستان سعودی را به واکنش و برنامه ریزی برای مقابله با آنها واداشته است « یکی از اسناد سری فاش شده از وزارت امور خارجه عربستان در پایگاه اینترنتی ویکی لیکس، بر نگرانی این کشور از فعالیت رایزن فرهنگی ایران در هند تاکید می کند.»
پایگاه اینترنتی ورلد بولتن نیز در گزارشی نوشت: « اسناد فوق سری سعودی که ویکی لیکس روز جمعه آنها را منتشر کرده بود نشان می دهد که دسیسه هایی در خاورمیانه در جریان است طوری که ارتش ایران در سودان جنوبی نقش دارد در یکی از این اسناد ادعا شده است که جت های جنگنده ی ایرانی در جریان بن بست بر سر منطقه ی غنی نفتی هگلیگ اقدام به بمباران نیروهای سودان جنوبی کردند.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزراشی نوشت: « بسیاری از اسنادی که این خبرگزاری آنها را بررسی کرد ظاهرا به دنبال شناسایی فعالیت های ایران در منطقه و یا ضربه زدن به منافع تهران است ... در یادداشتی که فوق محرمانه است این ادعای شگفتآور مطرح میشود که جنگندههای ایران، نیروهای سودان جنوبی را در جریان درگیری در منطقه نفت خیز هگلیگ (Heglig) در سال 2012 بمباران کردند در اسناد منتشر شده، موارد زیادی از این قبیل رویدادها وجود دارد که تایید کردن آنها دشوار است.»
در سندی دیگر که ویکی لیکس آن را منتشر کرده از نگرانی های عربستان سعودی درباره حضور و فعالیتهای ایران در پاکستان گفته : « یکی از اسناد سری وزارت امور خارجه عربستان سعودی که در پایگاه اینترنتی ویکی لیکس منتشر شد نشان می دهد این کشور نگران حضور وفعالیت های ایران در پاکستان است و این فعالیت ها را از نزدیک پیگیری می کند.»
تلاش سعودی ها برای جلوگیری از انتقال سلاح از ایران برای جنبش حماس در نوار غزه، ادعای ارتباط بعضی اعضای القاعده در ایران با جبهه النصره، کمک سالانه یک میلیارد دلاری ایران به حزب الله با اهداف داخلی و منطقه ای (اجرای سیاست های ایران) و مقابله با مداخلات ایران در کشورهای منطقه دیگر گزاره ها و محورهایی است که در قالب انتشار اسناد محرمانه و فوق سری وزارت خارجه عربستان سعودی، سایت ویکی لیکس به آنها پرداخته است.
براین اساس به نظر می رسد این اقدام موسسه ویکی لیکس در انتشار اسناد سری و محرمانه وزارت خارجه عربستان، علاوه بر اشاره به نحوه عملکرد دیکتاتوری سلطنتی عربستان سعودی، همزمان دو سناریو یا دو هدف تبلیغی یکی quotation mark شکلدهی فضای ایرانهراسی quotation mark و دیگری quotation mark اختلافافکنی میان کشورهای جهان اسلام quotation mark با محوریت ایران و عربستان را در بطن و متن خود دارد. در همین راستا است که برخی رسانه های بیگانه در ارزیابی اسناد منتشرشده ویکی لیکس، فضاسازی نموده: «در مجموع روشن است که عربستان سعودی در گوشه و کنار دنیا از طریق سفارتخانه هایش رفتار ایران، عملکرد ایران سیاستهای ایران را از نزدیک دنبال می کند و حتی بعضی مدارک نشان میدهد که میخواهد تاثیر بگذارد بر آن چیزی که در ایران می گذرد مثلا در یکی از مدارک صحبت دیپلمات ها در تهران این است که از شبکه های اجتماعی استفاده کنند برای دامن زدن به، به اصطلاح نارضایتی ها در ایران و مثلا جای دیگری صحبت از پرداخت پول و رشوه و هدیه است به بعضی از مخالفان دولت ایران جای دیگر مدرکی هست که صحبت از این می کند که سفارت عربستان در خارطوم گزارش می دهد که از نحوه کمک های تسلیحاتی ایران به رژیم سودان.»
در واقع این اسناد منتشرشده که به نوعی، بازخوانی تقابل ایران شیعی وعربستان سنی است، دستمایه ای شده برای رسانه های بیگانه در راستای کوبیدن بر طبل اختلافات تهران- ریاض در عرصه های منطقه ای و فرامنطقه ای: « محتوای کلی مدارک افشا شده دور و در واقع ناسازگار با وضعیت جاری در منطقه نیست و در نهایت یک اطلاعات جدید کلی به ما نمی دهد خیلی مشخص است که درگیری در واقع شیعه و سنی در خصوص عربستان و جهان تشیع وجود دارد درگیری عربستان و در واقع ایران وجود دارد و تمام این اطلاعات دیتیلهایی هستند که قبلا در موردش اشاراتی گزارش هایی مدارکی کم و بیش به نوعی وجود داشته اهمیت این بیشتر از نوع در واقع ایجاد یک سورس خیلی وسیع مطالعاتی برای پژوهش و تحقیق و مسائل دیگری هست و پیش بینی حوادث آینده است.»
روش کاری، نیروهای فعال و مشخصات پایگاه اینترنتی همگی ناشناختهاند و فقط نام جولیان آسانژ استرالیایی به عنوان سخنگوی این سایت مشخص است. بودجه سالانه سایت به دویست هزار دلار در سال میرسد که از طریق کمکهای مالی تامین میشود. این سایت فقط هزینه های فنی (مرتبط با راه اندازی سایت و استفاده از پهنای باند) و نیز کارکرد نیروهایش (جابجایی خبرنگاران، تشریفات اداری و غیره) را تامین میکند. چیز دیگری از این شبکه مشخص نیست و فقط مشخص شده است که پنج نفر به طور دائم برای آن فعالیت میکنند و هشتصد نفر نیز به طور داوطلبانه و مقطعی با آن سروکار دارند.
جولیان آسانژ خود را موسس سایت نمیداند وتنها کسی است که پذیرفته چهره و نام خود را افشاء کند. این استرالیایی که در زمینه ریاضیات و فیزیک تحصیل کرده، همیشه شیفته رمزگشایی بوده است. وی از بانیان خبرنگاری quotation mark خام quotation mark یا به عبارتی علمی محسوب میشود که جنگی با نحوه خبررسانی کلاسیک علیه توطئههای دولتها به راه انداخته است.
همزمان با سومین سالروز پناهنده شدن جولیان آسانژ به سفارت اکوادور در لندن ، این موسسه نیم میلیون سند سری وزارت امور خارجه عربستان سعودی را منتشر کرد. اسنادی که مشتمل بر یاداشت های سری، تلگرام ها و دیگر سندهای است که از سفارتخانههای عربستان در سراسر دنیا گردآوری شده است. گزارش های فوق سری وزارت کشور و سرویس اطلاعات عمومی پادشاهی عربستان نیز در میان اسناد منتشر شده به چشم میخورد.
این اسناد منتشر شده که توجه رسانه های جهان را به خود معطوف کرده است ؛ نمایشی از تقابل همهجانبه و همهسویه عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران است، اینکه عربستان سعودی برای مقابله با سیاستهای ایران، از هیچ تلاشی دریغ نورزیده است.
بررسی اسناد منتشر شده موسسه ویکی لیکس درباره عربستان سعودی و جریان سازی تبلیغی رسانه های بیگانه به این بهانه، حاوی دو محور ونکته کلیدی است؛ یکی تلاشها و فعالیت های عربستان سعودی علیه ایران و شیعیان در منطقه و عرصه جهانی است و دیگری تلاش برای بازتولید راهبرد ایران هراسی. در واقع هرچند در این اسناد فعالیت های همهجانبه عربستان در عرصه های سیاسی، فرهنگی و ... برای مقابله با سیاست های جمهوری اسلامی ایران در عرصه منطقه ای و بین المللی، افشا ومنتشر شده، ولی این اسناد، روی دیگر نیز دارند و آن اشاره به فعالیتهای و اقدامات ایران در عرصه منطقهای و فرامنطقهای است؛ فعالیتها و اقداماتی که عربستان سعودی را به واکنش و برنامه ریزی برای مقابله با آنها واداشته است « یکی از اسناد سری فاش شده از وزارت امور خارجه عربستان در پایگاه اینترنتی ویکی لیکس، بر نگرانی این کشور از فعالیت رایزن فرهنگی ایران در هند تاکید می کند.»
پایگاه اینترنتی ورلد بولتن نیز در گزارشی نوشت: « اسناد فوق سری سعودی که ویکی لیکس روز جمعه آنها را منتشر کرده بود نشان می دهد که دسیسه هایی در خاورمیانه در جریان است طوری که ارتش ایران در سودان جنوبی نقش دارد در یکی از این اسناد ادعا شده است که جت های جنگنده ی ایرانی در جریان بن بست بر سر منطقه ی غنی نفتی هگلیگ اقدام به بمباران نیروهای سودان جنوبی کردند.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزراشی نوشت: « بسیاری از اسنادی که این خبرگزاری آنها را بررسی کرد ظاهرا به دنبال شناسایی فعالیت های ایران در منطقه و یا ضربه زدن به منافع تهران است ... در یادداشتی که فوق محرمانه است این ادعای شگفتآور مطرح میشود که جنگندههای ایران، نیروهای سودان جنوبی را در جریان درگیری در منطقه نفت خیز هگلیگ (Heglig) در سال 2012 بمباران کردند در اسناد منتشر شده، موارد زیادی از این قبیل رویدادها وجود دارد که تایید کردن آنها دشوار است.»
در سندی دیگر که ویکی لیکس آن را منتشر کرده از نگرانی های عربستان سعودی درباره حضور و فعالیتهای ایران در پاکستان گفته : « یکی از اسناد سری وزارت امور خارجه عربستان سعودی که در پایگاه اینترنتی ویکی لیکس منتشر شد نشان می دهد این کشور نگران حضور وفعالیت های ایران در پاکستان است و این فعالیت ها را از نزدیک پیگیری می کند.»
تلاش سعودی ها برای جلوگیری از انتقال سلاح از ایران برای جنبش حماس در نوار غزه، ادعای ارتباط بعضی اعضای القاعده در ایران با جبهه النصره، کمک سالانه یک میلیارد دلاری ایران به حزب الله با اهداف داخلی و منطقه ای (اجرای سیاست های ایران) و مقابله با مداخلات ایران در کشورهای منطقه دیگر گزاره ها و محورهایی است که در قالب انتشار اسناد محرمانه و فوق سری وزارت خارجه عربستان سعودی، سایت ویکی لیکس به آنها پرداخته است.
براین اساس به نظر می رسد این اقدام موسسه ویکی لیکس در انتشار اسناد سری و محرمانه وزارت خارجه عربستان، علاوه بر اشاره به نحوه عملکرد دیکتاتوری سلطنتی عربستان سعودی، همزمان دو سناریو یا دو هدف تبلیغی یکی quotation mark شکلدهی فضای ایرانهراسی quotation mark و دیگری quotation mark اختلافافکنی میان کشورهای جهان اسلام quotation mark با محوریت ایران و عربستان را در بطن و متن خود دارد. در همین راستا است که برخی رسانه های بیگانه در ارزیابی اسناد منتشرشده ویکی لیکس، فضاسازی نموده: «در مجموع روشن است که عربستان سعودی در گوشه و کنار دنیا از طریق سفارتخانه هایش رفتار ایران، عملکرد ایران سیاستهای ایران را از نزدیک دنبال می کند و حتی بعضی مدارک نشان میدهد که میخواهد تاثیر بگذارد بر آن چیزی که در ایران می گذرد مثلا در یکی از مدارک صحبت دیپلمات ها در تهران این است که از شبکه های اجتماعی استفاده کنند برای دامن زدن به، به اصطلاح نارضایتی ها در ایران و مثلا جای دیگری صحبت از پرداخت پول و رشوه و هدیه است به بعضی از مخالفان دولت ایران جای دیگر مدرکی هست که صحبت از این می کند که سفارت عربستان در خارطوم گزارش می دهد که از نحوه کمک های تسلیحاتی ایران به رژیم سودان.»
در واقع این اسناد منتشرشده که به نوعی، بازخوانی تقابل ایران شیعی وعربستان سنی است، دستمایه ای شده برای رسانه های بیگانه در راستای کوبیدن بر طبل اختلافات تهران- ریاض در عرصه های منطقه ای و فرامنطقه ای: « محتوای کلی مدارک افشا شده دور و در واقع ناسازگار با وضعیت جاری در منطقه نیست و در نهایت یک اطلاعات جدید کلی به ما نمی دهد خیلی مشخص است که درگیری در واقع شیعه و سنی در خصوص عربستان و جهان تشیع وجود دارد درگیری عربستان و در واقع ایران وجود دارد و تمام این اطلاعات دیتیلهایی هستند که قبلا در موردش اشاراتی گزارش هایی مدارکی کم و بیش به نوعی وجود داشته اهمیت این بیشتر از نوع در واقع ایجاد یک سورس خیلی وسیع مطالعاتی برای پژوهش و تحقیق و مسائل دیگری هست و پیش بینی حوادث آینده است.»