به گزارش مشرق، «بنده نیز اگر جای این دوستان و همرزمان سابقم بودم، نه تنها جلوی احداث این سازه غول‌آسا را می‌گرفتم، بلکه راهی هم برای بازدید همه مردم به عمارت تاریخی کلاه فرنگی باز می‌کردم‌».

این جمله آخر متن گلایه اینستاگرامی قالیباف، شهردار تهران به ساخت‌وساز پر سروصدایی است که در میدان سپاه در حال انجام است، ولی آیا شهرداری از این ساخت و ساز آگاه نبوده و بناگاه‌ بعد از حدود ده ماه از شروع کار متوجه ماجرا شده؟

هرچند در نگاه نخست این موضوع باور ناپذیر به نظر می‌رسد که شهرداری تهران از پایان تابستان سال 92 تا به امروز متوجه شروع به کار این پروژه بزرگ نشده ‌و قانونی بودن یا نبودن آن را ارزیابی نکرده باشد، شواهد هم حکایت از آن دارد که مسئولان پروژه اقدامات لازم برای کسب مجوز از شهرداری را انجام داده‌اند و اعتراض این روزهای مسئولان شهرداری چیزی جز فرافکنی در این باره نیست.

مستنداتی که به «تابناک» رسیده، مؤید این موضوع است و بر اساس آن می‌توان نتیجه گرفت که روند قانونی دریافت مجوز برای این پروژه طی شده و لذا اشکالی از بابت مجوز متوجه این ساخت و ساز نیست؛ مستنداتی که حتما‌ کامل‌تر‌ در اختیار دادگاه نظامی‌ که دستور به توقف پروژه تا رفع ابهامات داده هم قرار گرفته و احتمالا به زودی در رأی نهایی این دادگاه متجلی خواهد شد؛ رأیی که هر چه باشد، حتما مجریان پروژه نسبت به آن تمکین خواهند کرد.

برای کنکاش درباره این ماجرا نخست باید ‌به بررسی مقرراتی بپردازیم که ناظر بر ساخت‌وسازهای نهادهای نظامی در تهران است، زیرا سازه در حال ساخت در داخل عرصه پادگان حضرت ولیعصر(عج) متعلق به بسیج است. آیین نامه‌ای خاص که با عنوان «روش اجرایی صدور مجوز ساخت‌وساز نیروهای مسلح» شناخته می‌شود و در پی توافق نامه ای میان ستادکل نیروهای مسلح و شهرداری تهران در سال 85 نهایی شده است.

بر پایه این توافق نامه، نحوه درخواست مجوز ساختمانی برای ساخت‌های مورد نیاز نیروهای مسلح به این صورت تعیین شده که باید نیروهای مسلح فرم های ویژه ای که برای این امر تدارک دیده شده (و به توافق نامه شهرداری و ستاد کل نیروهای مسلح پیوست شده است) را پر کرده و به همراه برخی مستندات دیگر، از جمله نقشه موقعیت ملک، کروکی ملک و...‌ به شهرداری تحویل دهد.

پس از انجام این مرحله، شهرداری تهران حداکثر یک ماه فرصت دارد که نسبت به بررسی مدارک و صدور مجوز ساختمان جهت یگان متقاضی اقدام کند؛ در غیر این صورت و صادر نشدن مجوز ساخت در زمان مقرر توسط شهرداری، مهندسی سازمان های نیروهای مسلح مجاز هستند پس از رعایت مراتب کار در ستادکل، با ذکر دلایل و اعلام تاریخ شروع عملیات ساختمانی به شهرداری مربوطه، نسبت به شروع احداثات اقدام نمایند.

این در حالی است که از روزهای ابتدایی شکل گیری اعتراضات مسئولان شهرداری به ساخت‌وساز میدان سپاه، مجریان پروژه اصرار داشتند که همه این روند قانونی را پیموده‌اند؛ بنابراین، هیچ اشکالی متوجه شان نیست، زیرا در سال 88 با سبک و سیاق قانونی مشخص شده در توافق نامه، درخواست مجوز کرده‌اند که هیچ پاسخی از طرف شهرداری به آن داده نشده و در پایان تابستان دو سال پیش، با یادآوری آن درخواست بی پاسخ و همچنین ارائه اطلاعات لازم (وفق توضیحات مندرج در آیین نامه)، خبر از آغاز پروژه عمرانی داده‌‌ و البته 9 ماه بعد عملیات عمرانی را آغاز کرده‌اند.

بدین ترتیب مجریان پروژه مدعی هستند، همه بندهای آیین نامه را به انجام رسانده‌اند و لذا اگر مسئولان شهرداری اشکالی متوجه کار ایشان می‌دانند، باید پاسخ دهند ‌چرا بر اساس این آیین نامه در زمان مقرر آن را بیان نکرده یا هنگامی که زمان بندی شروع پروژه به دستشان رسیده واکنش نشان نداده‌اند.

سوای اشکالاتی که مسئولان شهرداری به این پروژه وارد می‌دانند و مستندات حکایت از مردود بودنشان دارد، اشکال دیگری که به این پروژه وارد می‌شود، واقع شدن سازه در حریم یک اثر تاریخی است که به ثبت ملی نیز رسیده است؛ عمارت کلاه فرنگی که در شمال سازه در حال ساخت وجود دارد و از عمارت های بر جای مانده از گذشته های دور پادگان ولیعصر است، ولی هنوز برای مالکیت آن که در اختیار نهادهای نظامی است، فکری نشده تا بازدید آن به روی عموم باز شود و حالا مدیران میراث فرهنگی بر این باورند که سازه میدان سپاه، حریم آن را رعایت نکرده است.

پیرو این ادعا شکایتی تنظیم شده و در دستگاه قضا در حال پیگیری است که مجریان پروژه ساختمان ملقب به «اقشار بسیج » باید نسبت به آن پاسخگو‌ باشند، در حالی که هنوز معلوم نیست رعایت حریم این اثر به ثبت ملی رسیده به چه فاصله ای میان عمارت کلاه فرنگی و سازه در حال احداث اشاره دارد.

آن گونه که مستندات نشان می‌دهد، فاصله این دو سازه از یکدیگر 130 متر است و بر این اساس مجریان سازه جدید مدعی هستند که حریم عمارت تاریخی را رعایت کرده‌اند و اساسا چون مجوزهای لازم برای ساخت سازه‌شان را دریافت نموده‌اند، شکایت سازمان میراث فرهنگی مبنی بر «ساخت و ساز غیر مجاز در حریم آثار تاریخی» فاقد وجاهت قانونی است.

این کشمکش از این روی جالب تر می‌شود که بدانیم در ضلع شرق عمارت کلاه فرنگی و در فاصله 70 متری عمارت، بزرگراه شهید صیاد شیرازی عبور کرده و بر این اساس، فاصله 130 متری ساختمان اقشار بسیج از عمارت کلاه فرنگی که امروز محل اشکال دانسته می‌شود، قابل توجیه تر است؛ آن هم در شرایطی که هیچ اعتراضی نسبت به عبور بزرگراه در فاصله نزدیک‌تر به این عمارت رخ نداده و ثبت نشده است.

به همه این موارد، شایعاتی که درباره تجاری بودن این بنای در حال ساخت مطرح می‌شود یا ضرورت خروج نهادهای نظامی از شهر را هم می‌توان افزود که هر دو به دلایلی مردود هستند؛ به این دلیل که سازه برای امور اداری اقشار بسیج ساخته می‌شود و تجاری بودن آن به این دلیل مردود می‌شود و از سوی دیگر به این دلیل که بسیج نهادی مردمی است که ضرورت دارد امور اداری آن در مرکز شهرها به انجام برسد، نمی‌توان نسخه ای مانند خروج پادگان ها برایش پیچید.

همه این بحث ها در حالی مطرح می‌شوند که به زودی دادگاه درباره این پرونده ابراز نظر خواهد کرد و هرتصمیمی که اعلام کند، همگان باید به اجرایش همت بگذارند؛ چه خللی به روند دریافت مجوزهای این سازه وارد بداند یا خواستار اصلاحاتی در آن شود و چه شکایت میراث فرهنگی و گلایه های شهرداری را مردود بداند و رأی به ادامه ساخت و ساز ضلع شمال غربی میدان سپاه صادر کند.