به گزارش مشرق، دولت آمریکا سهشنبه شب ساعاتی پس از اعلام پایان مذاکرات وین، بار دیگر متنی را منتشر کرده و به تشریح توافقات صورتگرفته پرداخت.
در ادامه روایت آمریکا از آنچه در توافق شکل گرفته، آمده است:
چهار مسیر ایران برای رسیدن به بمب مسدود شد:
برای ساخت بمب هستهای یا به اورانیوم نیاز است یا به پلوتونیوم. اما به لطف این توافق، چهار مسیر ایران برای بهره گرفتن از آن مواد (برای ساخت بمب) مسدود شده است.
مسیرهای اورانیوم در نطنز و فردو
ایران برای ساخت بمب به دو عنصر کلیدی نیاز دارد: دهها هزار سانتریفیوژ و مقدار کافی با غنای بالا برای تولید مواد کافی جهت ساخت یک بمب اورانیومی.
در حال حاضر دو تأسیسات غنیسازی اورانیوم در این کشور وجود دارد: تأسیسات نطنز و تأسیسات فردو.
بگذارید ابتدا به ذخایر اورانیوم ایران نگاهی بیاندازیم. در حال حاضر، ذخایر اورانیوم ایران برای ساخت 8 تا 10 بمب هستهای کفایت میکند.
اما به لطف این توافق هستهای، ایران باید ذخایر اورانیوم خود را 98درصد کاهش دهد و ضمنا سطح غنیسازی خود را در 3.67درصد حفظ میکند که این سطح به مراتب پائینتر از سطح لازم برای ساخت یک بمب است.
ایران همچنین برای تولید اورانیوم با غنای بالا برای یک بمب، به دهها هزار سانتریفیوژ نیاز دارد. در حال حاضر ایران حدود 20000 سانتریفیوژ در سایتهای نطنز و فردو دارد. اما ذیل توافق، ایران باید تعداد سانتریفیوژهای خود را برای 10 سال آینده، به 6104 دستگاه کاهش دهد. هیچگونه غنیسازیای در تأسیسات فردو مجاز نبوده و تنها سانتریفیوژهایی که ایران میتواند از آنها استفاده کند، قدیمیترین و کمبازدهترین مدل آنهاست.
مسیر پلوتونیوم در رآکتور اراک
راه سومی که ایران میتواند از طریق آن یک سلاح هستهای بسازد، استفاده از پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی است. تنها سایتی که ایران از طریق آن میتوانست به این هدف برسد، رآکتور اراک، که یک رآکتور آب سنگین هستهای است، بود. حالا، این رآکتور که میتوانست برای یک برنامه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد، اما ذیل این توافق رآکتور اراک بازطراحی خواهد شد، به نحوی که دیگر نتوان از آن برای تولید پلوتونیوم سطح تسلیحاتی استفاده کرد. همچنین تمام میلههای سوخت استفاده شده (که میشد از آن به عنوان منبع اولیه برای پلوتونیوم سطح تسلیحاتی استفاده کرد) تا زمانی که این رآکتور وجود دارد، به خارج از کشور منتقل میشود. علاوه بر این، ایران تا دستکم 15 سال آینده، قادر نخواهد بود که حتی یک رآکتور آب سنگین دیگر بسازد. این بدان معنی است که، ایران به واسطه این توافق، دیگر منبعی برای پلوتونیوم سطح تسلیحاتی نخواهد داشت.
مسیر مخفی برای ایجاد یک برنامه سری هستهای
سه مسیر قبلی، مربوط به تأسیسات اعلامشده ایران بود. اما اگر ایران بخواهد مخفیانه دست به ایجاد یک برنامه هستهای بزند چه؟ به همین خاطر هم هست که این توافق اینقدر مهم است. بر اساس توافق هستهای جدید، ایران به نظارت، راستیآزمایی و بازرسیهای فوقالعاده و بسیار قدرتمند، متعهد شده است. بازرسان بینالمللی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی نه فقط به طور مداوم بر تمام عناصر برنامه اعلامشده هستهای ایران نظارت خواهند داشت، بلکه آنها راستیآزمایی خواهند کرد که هیچ ماده هستهای به صورت مخفیانه در مکانی مخفی برای ساخت یک بمب، ذخیره نشود. و اگر بازرسان آژانس از وجود یک مکان مشکوک مطلع شوند، از آنجا که ایران با اجرای پروتکل الحاقی برای توافقنامه پادمانهای آژانس موافقت کرده است، اجازه دسترسی بازرسان و همچنین بازرسی آنها از هر مکانی که به آن سوءظن دارند را میدهند. حفاریهای صورتگرفته در زمین، که میتواند معادن اورانیوم باشند، گزارشهای اطلاعاتی، خریدهای غیرقابل توضیح و هشدارهای ایزوتوپی، مواردی هستند که میتوانند شکبرانگیز باشند.
به طور کلی، از لحظهای که مواد قابل استفاده برای ساخت یک بمب، از زمین خارج میشوند تا زمانی که آنها از کشور خارج میشوند، آژانس بینالمللی انرژی اتمی همواره بر آن و بر تمام جاهایی که ایران تلاش میکند آنها را ببرد، نظارت خواهد داشت.