گروه سیاسی مشرق – بعد از صدور قطعنامه تحت شماره 2231 در سازمان ملل برای تصویب جمع بندی پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران شاهد سفر هیئت‌های سیاسی و اقتصادی به کشورمان برای ورود به بازار ایران هستیم. در همین راستا آلمانی‌ها پیش دستی کردند و هیئت 60 نفره بلند پایه اقتصادی را که به ریاست زیگمار گابریل معاون صدراعظم آلمان که همزمان وزیر اقتصاد و انرژی این کشور نیز هست، برای گسترش روابط سیاسی، تجاری و اقتصادی به تهران فرستادند. [1]
از سوی دیگر خبر می‌رسد که لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه که همواره موضع سفت و سختی در طی مذاکرات هسته‌ای علیه کشورمان اتخاذ می‌کرد و به عنوان نماینده حکومت‌های عربی مرتجع منطقه و همچنین رژیم غاصب صهیونیستی در مذاکرات حضور داشت، قرار است هفته آینده به تهران بیاید.
جالب اینجاست که فابیوس اولین مقام غربی حاضر در مذاکرات است که پس از جمع بندی پایانی مذاکرات به تهران سفر می‌کند. فرانسه پیش از اعمال این تحریمها حضور پررنگی در بازار ایران داشت و پژو و رنو که دو خودروساز بزرگ فرانسوی محسوب میشوند سهم قابل توجهی در صنعت خودروی ایران داشتند. همچنین شرکت توتال در بخش نفت ایران فعالیت گسترده‌ای داشت .اما پیش از همه چیز عملکرد فابیوس بر ضد منافع ایران در این سفر رخ عیان می‌کند.
دست‌های آلوده آقای وزیر در خونهای آلوده وارداتی
فرانسه
لوران فابیوس نه تنها در مواضع خصمانه علیه ایران در مذاکرات هسته‌ای میان ایرانی‌ها شناخته شده بلکه عامل یکی از تلخترین پرونده‌های پزشکی و وارداتی ایران نیز هست.
پرونده واردات فرآوردههای خونی مبتلا به ایدز، هیچگاه از خاطر ایرانی‌ها پاک نمی‌شود؛ پرونده‌ای که باعث شد نام اولین بیمار ایدزی در ایران ثبت شود. در سال‌های نه چندان دور که گفتن و نوشتن از ایدز ناخوشایند بود، ورود و تولید فرآوردههای خونی آلوده یک شرکت فرانسوی به کشور تعداد زیادی را به بیماری‌هایی نظیر هپاتیت C و ایدز مبتلا کرد.
موضوع پرونده فرآوردههای خونی آلوده به حدود سه دهه قبل و در جریان جنگ ایران و عراق مربوط می‌شود. در خلال سال‌های 62 و 63، انستیتو «مریو» که اکنون در مالکیت شرکت سنوفی اَوِنتیس فرانسوی است فاکتور‌های انعادی آلوده به «اچ آی وی» را برای استفاده بیماران هموفیلی به برخی کشور‌ها نظیر آلمان (غربی)، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق و ایران و... صادر کرد. همین مساله باعث شد تعدادی از بیماران هموفیلی و تالاسمی که از این فرآوردها به عنوان دارو استفاده کردند به این ویروس مبتلا شده و جان خود را از دست بدهند. پس از آن گروهی از مبتلایان به این بیماری‌های خونی، از سازمان انتقال خون ایران شکایت کردند.
براساس گزارشها آلوده بودن این فاکتور‌ها از سوی نماینده شرکت مریو در ایران در نامه‌ای به مقامات وزارت بهداشت فاش شد. همین گزارشها به نقل از منابعی که نخواستند نامشان فاش شود حاکی از این بود که برخی از مقامات بهداشتی وقت ایران در پاسخ نوشتند که آلودگی در خونها وجود ندارد و مشخص نیست چرا گفته شده این خونها آلوده است.
سپس به دنبال مشخص شدن این موضوع که منشا آلودگی فرآوردههای خونی در پرونده هموفیلی‌ها خارجی بوده است سازمان انتقال خون ایران در سال 1387 از شرکت فرانسوی شکایت کرد و در ادامه وزارت بهداشت و دفتر حقوقی ریاست جمهوری وارد مسیر پرونده شدند. با اثبات قصور شرکت فرانسوی در تولید محصول سالم، سایر کشور‌ها نسبت به دریافت غرامت از این شرکت اقدام کرده و توانستند خسارت خود را دریافت کنند. ایران تنها کشوری است که تاکنون موفق به دریافت خسارت خود از شرکت مریو نشده است.
فابیوس متهم بود که هرگونه تشریفات در زمینه انجام آزمایش‌ها از نمونه‌های خونی را لغو کرده و خونهای آلوده بدون اینکه مراحل آزمایش را پشت سر بگذارند، وارد بازار شدند. او دستور غربال‌گری را زمانی صادر کرد که محموله خون های آلوده، صادر شده بود.
هرچند که رای این دادگاه به دلیل ناکافی بودن مستندات دخالت او در این پرونده، تبرئه فابیوس بود اما هنوز هم جناح رقیب در فرانسه این مسئله را نقطه تاریک پرونده او می دانند.
گفته می‌شود که غرامت بیماران این پرونده از سوی دولت ایران به این افراد و خانواده‌هایشان پرداخت شده است اما هنوز فرانسه در این زمینه هیچ غرامتی به ایران پرداخت نکرده است.
صابری: اراده‌ای برای دریافت غرامت از فرانسه نیست
علی صابری حقوقدان شورای شهر تهران و وکیل پرونده بیماران هموفیلی در واکنش به سفر لوران فابیوس وزیر امور خراجه فرانسه به تهران که در دوران نخست وزیری خود یکی از مطلعین و مسببین صادرات فرآوردههای خونهای آلوده به برخی کشورهای جهان از جمله ایران بوده است به تسنیم عنوان کرد: ما به دلیل اینکه اراده‌ای در دولت برای پیگیری این پرونده ملی وجود ندارد تاکنون برنامه خاصی درباره مواجه با فابیوس نداشتیم.
وی در پاسخ به این پرسش که فابیوس برای نخستین بار به ایران سفر می‌کند و به دلیل آنکه از مطلعین فرآوردههای خونی آلوده بوده است چطور می‌توان از آمدن چنین فردی به ایران به این راحتی بگذرید در حالیکه بیش از 2 دهه پرونده‌های بیماران و مرگ بیماران هموفیلی ایرانی در رسانه‌ها و مجامع بین‌المللی مطرح بوده است، عنوان کرد: این به دلیل آن است که دولت‌های ما در دوران مختلف هیچ اراده‌ای برای دریافت غرامت از فرانسه نداشتند. از طرفی دیگر شرکت مریو فرانسه که مسبب فرآوردههای خونهای آلوده است امروز دیگر ورشکست و فعالیت‌های این شرکت خصوصی به شرکت دیگری سپرده شده است. یعنی دولت فرانسه به نوعی تصدی‌گری کرده است. بنابراین باید این مسئله بررسی شود که ما با دولت فرانسه سروکار داریم و یا با یک شرکت خصوصی! و از طرفی دیگر نمی‌خواهیم پرونده ملی بیماران هموفیلی با واژه‌های شعاری، سیاسی شود. کما اینکه بنده در طول سال‌های گذشته که وکیل این پرونده بودم سعی بر آن داشتم این پرونده قربانی مسائل سیاسی نشود زیرا یک پرونده حقوقی است و نباید دستمایه سیاسی شود.
صابری با تشریح مقررات حقوقی فرانسه عنوان کرد: باید برخی از حقوقدانان بین‌المللی در این زمینه آخرین نظرات خود را ارائه دهند که آیا ما می‌توانیم غرامت خود را از فرانسه مطالبه کنیم یا خیر؟ به هر حال از هر چه بگذریم یک مشکل بزرگی داریم آن است که مسئولان هیچ اعتنایی به گرفتن غرامت از فرانسه ندارد. یعنی هیچ کدام از وزرای بهداشت نیز به صورت منسجم پیگیر دریافت غرامت از این کشور نبودند و حتی پس از صدور آرای مختلف به نفع بیماران اینطور عنوان می‌کردند که این آرا بر اثر فشار عمومی بوده است نه حقوقی؛ و ما همیشه با ارائه اطلاعات غلط به مسئولان قضایی کشور مواجه بودیم و این باعث شده است که در عرصه بین‌المللی نیز توانیم آنطور که باید و شاید مطالبات این بیماران را پیگیری کنیم کما اینکه مقالات بسیاری در محکومیت صادرات فرآوردههای خونی فرانسه نگاشته شده است.
کارشکنی فابیوس در مذاکرات ژنو ۵
مذاکرات ژنو 5 که قرار بود در روزهای ۱۶ و ۱۷ ابان در سال 92 در سطح معاونین وزیران خارجه گروه ۱+۵ در ژنو سوئیس برگزار شود به دلیل زمان بیشتر برای توافق احتمالی به
روز سوم یعنی ۱۸ آبان نیز کشیده شد. این دور از مذاکرات را
می توان نقطه عطفی در مذاکرات ایران با قدرت های جهان طی ده سال اخیر دانست اول به
این دلیل که این مذاکرات در سطح کم سابقه وزیران خارجه انجام شد و دوم اینکه احتمال
یک توافق اولیه در این دور از مذاکرات حداقل در دو روز اول بسیار محتمل بود.
در حالی که به نظر می رسید، این آخرین نشست باشد، جان کری وزیر خارجه
ایالات متحده به دعوت کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای دست یابی
به یک توافق به ژنو آمد و سفر خود به خاورمیانه را نیمه تمام گذاشت.
بعد از او وزیران خارجه کشورهای آلمان،فرانسه و بریتانیا نیز به این
مذاکرات پیوستند.در شب اول حضور جان کری در ژنو مذاکرات سه جانبه ای بین محمد جواد
ظریف و جان کری و کاترین اشتون برگزار شد که ۵ ساعت به طول انجامید.
این مذاکره اولین جلسه بعد از انقلاب ایران بود که بین وزیران خارجه
دو کشور ایالات متحده و ایران برگزار شد. همه چیز
تا این موقع بسیار امیدوار کننده بود و همه چیز برای توافق اولیه فراهم بود تا
اینکه در صبح روز ۱۷ ابان وزیر خارجه فرانسه بین خبرنگارها آمد
و اظهار داشت که اختلافات جدی هنوز پابرجاست و ایران باید امنیت اسراییل را نیز در
توافق نامه پیشنهادی اش لحاظ کند!
پس از اظهارات فابیوس، همه به اتفاق معتقد بودند که در این نشست
توافقی حاصل نخواهد شد و مذاکرات بیش از ۲ روز به
طول نیانجامید و همچنین سرگئی لاوروف وزیر خارجه فدراسیون روسیه و قائم مقام وزارت
خارجه چین هم برای کاستن از اختلافات به ژنو آمدند اما حضور انان نتوانست اختلافات
و انتظارات فرانسه را برطرف کنند و پس از سه روز مذاکره فشرده بدون هیچ نتیجه
ملموسی پایان یافت و مذاکرات به ۱۰ روز بعد موکول شد.
در پایان مذاکرات کنفرانس مطبوعاتی با حضور وزیر خارجه ایران و مسوول
هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد که هردو در این کنفرانس مذاکرات را
سازنده و مفید خواندند.
در ضمن انجام این مذاکرات بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل با
عصبانیت بین خبرنگاران آمد و توافق احتمالی ایران با گروه ۱+۵ را معامله قرن برای ایران و اشتباه بزرگ برای غرب خواند و گفت در
صورت توافق در مذاکرات این کشور هیچ تعهدی به توافق نامه نخواهد داشت و برای امنیت
کشورش هر کاری می کند.
اندکی بعد جی کارنی سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که این اظهارات عجولانه
بوده و هنوز توافقی با ایران نشده است، به باور بسیاری سنگ اندازی فرانسه در این مذاکرات
نتیجه فشار لابی های اسراییلی و عربستانی بر فرانسه بود تا مذاکرات بدون نتیجه
خاتمه یابد.
فابیوس نماینده رژیم صهیونیستی در مذاکرات هسته‌ای
با مروری بر روند مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 به هیچ روی نمی توان نقش رژیم غاصب صهیونیستی و اعمال فشار لابی صهیونیستی را در مسیر این مذاکرات را نادیده گرفت. رژیم غاصب صهیونیستی بارها با اعمال فشار بر کنگره امریکا و تیم مذاکره کننده غربی، خواستار عدم توافق در مذاکرات و افزایش فشار تحریم ها بر روی ایران شده بود.
این اعمال فشار تا جایی پیشرفت که اسرائیل از نا کارآمدی امریکا را برای پیشبرد سیاست های خبیثانه خود احساس نگرانی و از فرانسه به عنوان اهرم فشار بر تیم مذاکره کننده و ملت ایران رونمایی کرد.
این رونمایی با سفرهایی متمادی از تل آویو به پاریس و بالعکس شدت گرفت و باعث شد تا فرانسه شدیدترین مواضع را برعلیه ایران در وین اتخاذ نماید
بنیامین نتانیاهو در حاشیه دیدارش با بیان اینکه لورانس فابیو نماینده تل آویو در مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 است، گفت: ما از طریق لوران فابیوس مسائل مربوط به مذاکرات هسته ای را پیگیری می کنیم.
سفرهای پیاپی لوران فابیوس به تل آویو خود نیز از سرخط گرفتن فرانسه از اسرائیل در مذاکرات 1+5 سخن می گفت.
فابیوس: فرانسه متعهد به تامین امنیت اسرائیل است
لوران فابیوس این موضع خود را در قبال مذاکرات تا روزهای پایانی حفظ کرد. وی در اول تیرماه سال جاری قبل از حضور در مذاکرات وین در دیدار با ریوین ریولین رئیس رژیم صهیونیستی و در آستانه نشست مشترک با محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی، تصریح کرد که پاریس متعهد به امنیت خاورمیانه و اسرائیل است.
فابیوس به ریولین گفت: زمانی که 3 سال پیش مذاکرات را با ایران آغاز کردم، پیش نویسی را آماده کرده بودم که شامل بندی بود که به صراحت اعلام کرده بود ایران تحت هیچ شرایطی به دنبال سلاح های هسته‌ای یا در اختیار گرفتن این سلاح ها نخواهد بود.
ریولین نیز در این دیدار گفت: ایران چیزی فراتر از یک تهدید هسته‌ای به شمار می رود. ایران بیش از 100 هزار راکت و خمپاره در اختیار حزب الله قرار داده است، از حماس در نوار غزه حمایت می کند، از شیعیان و سنی‌ها در یمن و تروریست‌ها در بلندی‌های جولان حمایت به عمل می آورد.
رئیس رژیم صهیونیستی افزود: ما تهدید ناشی از ایران را خیلی جدی گرفته ایم. ما با خطر قریب الوقوع یک قدرت امپریالیستی روبرو هستیم که در سازمان ملل اعلام می کند خواستار نابودی اسرائیل است.[2]
فرانسه حافظ منافع حکام مرتجع عربی
در مذاکرات هسته‌ای
فرانسوی‌ها در ادامه بر اساس سیاست منفعت طلبانه‌ای که دنبال می‌کردند با شورای همکاری خلیج فارس و کشورهای مرتجع عربی رابطه همسویی برقرار کردند و در همین راستا فرانسوا اولاند، رییس جمهوری فرانسه نیز در اقدامی نادر به شورای همکاری خلیج فارس دعوت شد.
حضور اولاند در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس به عنوان مهمان افتخاری و ویژه از بی‌سابقه‌ترین موارد تشکیل شورای همکاری بود و از سال 1981 که سال تأسیس شورای همکاری است تاکنون سابقه نداشته که یک رئیس کشور اروپایی در اجلاس سران حاضر شود.
نکته دیگر اینکه وزیر دفاع فرانسه پیش از سفر اولاند به قطر به امارات رفته و در ابوظبی دیداری با بن زاید و ولیعهد ابوظبی و معاون فرماندهی کل نیروهای مسلح داشت. در این سفر علاوه بر روابط دو جانبه و راه‌های تقویت و تعمیق روابط، موضوع فروش تسلیحات فرانسوی به امارات هم مطرح شد و موافقت اولیه برای فروش چند فروند از جنگنده‌های فرانسوی مورد توافق قرار گرفت.
متعاقب آن، وزیر دفاع و وزیر خارجه، رئیس جمهور فرانسه در سفر به قطر را همراهی کردند که در آنجا نیز قرارداد فروش 24 فروند جنگنده امضا شد. پس از آن، اولاند بنا به دعوت رسمی در نشست مشورتی سران شورای همکاری خلیج فارس در ریاض حضور پیدا کرد.
مذاکرات هسته‌ای ایران یکی از جنبه های همکاری صمیمانه فرانسه و حکومت‌های مرتجع عربی بود. این موارد سبب شده که عربستان ضمن ابراز ناخشنودی از رفتارهای منطقه‌ای آمریکا سعی کند تا با استفاده از فرانسه موازنه‌ای را به عنوان یک کشور بزرگ اروپایی در منطقه برقرار کند.
نگرانی فرانسه برای بی نسیب ماندن از بازار اقتصادی ایران
واقعیت این است که این سیاست منفعت طلبانه در قبال ایران از سوی شرکتهای خودروسازی رنو و پژو فرانسه در صنعت خودروسازی کشورمان نیز انجام شد. این شرکت‌ها که تا قبل از تحریمها در کشورمان قرادادهای هنگفتی را با شرکتهای خودرو سازی ایرانی برقرار کردند پس از تحریم به بهانه تحریم‌های صورت گرفته بر خلاف قراردادهای خود از ارائه خدمات جلوگیری کردند و در همین زمینه سود سرشاری نسیب این شرکتهای خودروسازی شد. و اینک نیز زمزمه ورود دوباره این شرکتهای خودروسازی به بازار خودرو کشورمان شنیده می‌شود.
در این شرایط وزیر امور خارجه فرانسه نیز نتوانسته اشتیاق خود را برای بازگشت و حضور شرکتهای فرانسوی در بازار پس از تحریم ایران پنهان کند. فابیوس در این زمینه اظهار کرده که فرانسه امیدوار است شرکتهای فرانسوی سهم مناسبی از بازار ایران پس از لغو تحریمها داشته باشند. [3]
البته موضوع سفر فابیوس در ایران با توجه به کارشکنی‌های وی و کشورش در مذاکرات هسته‌ای ایران مورد توجه رسانه‌های خارجی هم قرار گرفته است و بسیاری از رسانه‌های خارجی مطرح کرده اند که این مواضع سرسختانه ممکن است به روابط ایران و فرانسه در زمینه اقتصادی لطماتی وارد کند چراکه موجب بی‌اعتمادی طرف ایرانی شده است.
رویترز در گزارشی نوشت: لوران فابیوس در پی توافق هسته ای که میان ایران و گروه 1+5 حاصل شد، هفته آینده به تهران سفر خواهد کرد که نخستین سفر از سوی یک وزیر خارجه فرانسه در 12 سال گذشته خواهد بود.
با وجود سابقه طولانی روابط تجاری، سیاسی و اجتماعی فرانسه با ایران، این کشور در جریان مذاکرات هسته‌ای شش قدرت جهان سخت‌ترین موضع را در قبال تهران داشت.
در همین راستا فابیوس به شبکه رادیویی فرانس اینتر گفت: درست است که فرانسه بسیار سختگیر بود، اما آیا شرکتهای فرانسوی مجازات خواهند شد؟ پاسخ من خیر است زیرا در گذشته ما حضور مهمی در ایران داشتیم. تخصص ما در حوزه‌های زیادی عالی است و ایرانی‌ها جدی هستند.[4]
البته فابیوس در کشورش به شدت تحت فشار لابی‌های اقتصادی قرار گرفته است و از این رو سعی می‌کند طوری مساله ورود فرانسه به بازار ایران را جلوه دهد که فشارهای وارده به خود را کمتر کند. شرکتهای تجاری فرانسه امروز در تنگنا و نگرانی زیادی در زمینه آینده تجاریشان در ایران روبرو هستند و به نظر می‌رسد سفر فابیوس برای رفع و رجوع همین مساله به کشورمان انجام می‌شود.
