به راستی آیا فوتبال مسئول تمام قد و اول و آخر هویت سازی در یک جامعه است و آیا هر جامعه ای در دنیای امروز به داشتن فوتبال مدرن و بین المللی نیاز جدی و حیاتی دارد؟

گروه ورزشی مشرق، فوتبال در سراسر جهان هوادار دارد، شاید برای آنکه ریشه یابی صورت گیرد و علت این‌همه جذابیت و هواداری و شور و شوق کشف شود، کمی دیر شده باشد، تب فوتبال مسری است و از کودکان فقیر پورتو آلگره برزیل تا کودکان اتوکشیده لندن، همه و همه در صف پیروان مکتب فوتبال قرار دارند.

این سوال‌ها اما در میان چنین حقایقی مطرح می شود که آیا فوتبال تنها راه رسیدن به جمع کشورهای خوشبخت دنیاست؟ آیا فوتبال الزاما در قالب یک مکتب باید در همه کشورها پیاده شود؟ چرا فوتبال هم مانند سایر ورزش‌های پرهوادار دنیا فقط یک ورزش نیست؟ آیا فوتبال برخلاف سایر رشته های ورزشی باید فلسفه داشته باشد و اگر کمپانی‌های بین المللی چمن استادیوم، تاسیسات برقی، رختکن های مدرن و سالن‌های کنفرانس خبری در سراسر جهان به دستور فیفا فروش نجومی نداشته باشند، اتفاق خاصی رخ می دهد؟

فوتبال، با توجه به مسایل اجتماعی بسیاری که می توانسته داشته باشد از دیرباز مخصوصا از اواسط قرن بیستم مورد سوال بوده است. یکی از جنبه های مهم مورد توجه درباره ورزش و مخصوصا فوتبال کارکرد هویت ساز آن بوده است. به راستی آیا فوتبال مسئول تمام قد و اول و آخر هویت سازی در یک جامعه است و آیا هر جامعه ای در دنیای امروز به داشتن فوتبال مدرن و بین المللی نیاز جدی و حیاتی دارد؟

پیشرفت در فوتبال، از جبر تاریخ تا جبر جغرافیا
گرچه هم درباره فوتبال و هم در مقوله هویت فرهنگی و فرایند جهانی شدن پژوهش های بسیاری صورت گرفته، اما پیوند این دو حلقه مفقوده‌ای است که تاکنون چنان‌که باید در علوم اجتماعی مورد کنکاش قرار نگرفته است. اشاره به کم سابقه بودن طرح موضوع هویت فرهنگی در میدان فوتبال، در علوم اجتماعی به خودی خود تاکیدی بر ضرورت انجام این تحقیق است. از رهگذر همین هویت سازی فوتبال است که طی قرون نوزدهم و بیستم شاهد اقبال فزاینده دولت- ملت ها، به ورزش فوتبال به عنوان ابزاری فوق العاده برای ملت سازی بوده ایم، اما نباید فراموش کرد فوتبال هرگز محدود به تیم های ملی نیست و کارکرد هویت ساز آن هم منحصر به برساختن ملت ها نبوده است.

زیست اکثر مردم جهان در این روزها پیوندی عمیق با فوتبال و مسابقات جهانی آن یافته است. نمی شود فوتبال را نادیده گرفت اما شاید بشود با فوتبال دیالوگ برقرار کرد و از او خواست تا بر سر میز مذاکره بنشیند، برای مذاکره با فوتبال هنوز دیر نیست. کشورهایی نظیر روسیه، چین، آذربایجان و آمریکا با فوتبال مذاکره کردند و نتیجه آن نیز برایشان مطلوب بوده است، آذربایجان در 10 سال گذشته سرمایه گذاری خوبی در بخش فوتبال و به طور کلی در ورزش داشته است اما حدود 12 سال پیش بود که رئیس جمهور این کشور در پیامی جدی و شاید تاریخی از مقامات فوتبال کشورش خواست مراقب گسترش صنعت فوتبال و شکست خوردن صنعت موسیقی باشند، فوتبال کم کم وارد کوچه پس کوچه های باکو شده بود و نوجوانان آذری، کلاس‌های فوتبال را به کلاس‌های موسیقی ترجیح می دادند اما مقامات این کشور بلافاصله دست به کار شدند و نتیجه آن شاید به نوعی نجات دادن موقیت موسیقی سنتی در این کشور بود.

روسیه نمی توانست ورزشهای زمستانی خود را کنار بگذارد، تب فوتبال در این کشور بالا گرفته بود و مافیای صادرات لوازم ورزشی زمستانه رو به ورشکستگی قدم می زد اما اقدام به موقع دولت این کشور باعث شد تا ورزش های زمستانی بار دیگر قدرت را در دست بگیرند و قطع بودجه مربوط به رشته فوتبال در دانشگاه‌ها برای سران روسیه سودمند بود.

چین نیز از 30 سال پیش و پس از اجلاس مهم رهبران مذهبی و سیاسی خود با مقامات فوتبال، تکلیفش را با این رشته ورزشی روشن کرده است، فوتبال بر هیچ چیزی در این کشور اولویت ندارد و برگزار مسابقه یا پخش آن در هر سطحی هنگام مراسم مهم سیاسی یا عقیدتی ممنوع است. در کره شمالی البته وضعیت سخت تر بوده و فوتبال عملا برابر ارزشهای اجتماعی هیچ جایگاهی نداشته و گاهی به عنوان یک ضد ارزش تلقی می شود.

پیشرفت در فوتبال، از جبر تاریخ تا جبر جغرافیا

چون سنت ها بر آمده از فرهنگ ملل و اقوام است برای جهانی شدن ناچاراً دست به دامان تکنولوژی و مدرنیسم می شوند و در این مسیر بعضاً آن هویت اصیل تغییر یافته یا دچار استحاله می شود از طرف دیگر کشورهایی با پیشینه فرهنگی غنی در ورزشهای سنتی به دلایل متعدد فرصت ارائه ورزشهای محلی و قومی خود رادر جهان ندارد.


فوتبال جامع جمیع صفات ورزش مدرن به شکلی گسترده و درهم‌تنیده است. پس برای استعمارگران که صاحبان شبکه رسانه‌ای مسلط بر جهان نیز هستند، ارزش آن را دارد که به طور ویژه به آن بپردازند و در راه ترویج و تبلیغ آن، هزینه‌های سرسام‌آوری را متقبل شوند. در مدرنیته بنا بر قاعده نسبی گرایی قهرمانان اعتبار زمانی دارند و عمر اعتبار آنان کوتاه است. تماشا پسندکردن، حرفه ای کردن (پرداخت دستمزد)، نقل و انتقالات بازیکن، حق پخش تلوزیونی، تبلیغات در ورزش، توریسم ورزشی، جهانی شدن ورزش، تبدیل ورزش به یک حربه سیاسی در روابط بین المللی از نشانه های مدرنیته در ورزش است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 19
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 0
  • ناشناس ۰۹:۴۲ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    اصلا شما یه ملت جهان سومی را نام ببر که فوتبال مدرن دارد؟می بینید که نیست.این مشخصه در بین کشورهای آسیایی بارزتر است ژاپن وکره بطرز شگفت انگیزی خود را از سایر ملت ها جدا کرده اند.همیشه پای ثابت حضور در جام جهانی هستند.
  • محمد بم ۰۹:۵۴ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    فوتبال ملت رو به دنيا نشون ميده درك كنين بايد ديده شويم
  • reza ۱۰:۲۳ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    100درصد خوشبختن کشورهایه مدرن فوتبالشون مدرنه! چرا؟چون هزینه سنگینی روخرج کردن باتلاش وفکر بدون وقفه تاهم مردم لذت ببرن و اقتدار کشورشون وفرهنگ مردمشون رو در عرصه ورزش به کل دنیا نشون بدن وهم درامدزایی هنگفت بکنن ....!درصورتی که 4برابر این هزینه سنگین هم گیرمردمشون میادوهم خودشون مثلا برزیل برامیزبانی جام جهانی 10برابر سودکردمگه دیوونس بیادمیزبانی بده وضرر هنگفت بکنه به طوری که برزیل یه کشور جهان سوم هست خوانده میشه مافکرمی کنیم کشورمدرنیه!خیر ادمین بچاپ چرانمی چاپی!
  • reza ۱۰:۲۷ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    برزیل یه کشور جهان سوم هست مردمشون توفقرهستن ولی تو رفاه کاملا! وبی مدریتی توش وجودنداره!
  • امیر رضا ۱۳:۳۶ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    اگر واقعا با برنامه ریزی باشه.نتیجه مطلوب هم داره .درامد زایی برای همه حتی تماشاچی ها هم هست.میتونه فرهنگ سازی هم بکنه.نه اینکه دو تا از بازیکنان تیم ملی تو جام ملتهای اسیا تو زمین جلوی اون همه تماشاچی و دوربین باهم کتککاری کنند . اینجوری میخواهند ایران رو به دنیا معرفی کنند .کی روش داره یه کارهایی میکنه .باید ازش حمایت بشه .
  • ۱۳:۴۳ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    چون فوتبال آینه ی تمام نمای شرایط سیاسی، اقتصادی ، اجتماعی و بخصوص فرهنگی یک کشور است .
  • اهوازی ۱۴:۰۷ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    باید ورزشهای ایرانی مانند زورخانه احیا شود.
  • ۱۵:۴۴ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    نظرت راجع به نروژ چیه ؟ فوتبال آنچنان قوی نداره. نظرت راجع به سنگاپور. مالزی چی ؟؟؟ نظرتون راجع اسکاتلند چیه ؟؟ ........ تمام کشورهای اروپایی که فوتبالشون مدرن نیست. اما از نظر اقتصاد و نظر علمی سطح خوبی دارن.
  • ۱۷:۱۱ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    اصلا شما حرف نویسنده متن رو نفهمیدین....
  • ۱۷:۱۱ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    آقا نویسنده داره یه حرف دیگه ای میزنه
  • ناشناس ۱۸:۴۸ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    خدا ما رو از شر این سرگرمیهایی که باعث عقب افتادگیمون میشه نجات بده این یه قانونه : کسی که مشغول غیر مهم بشه، از مهم باز میمونه
  • ۱۹:۱۸ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    یک ملت جهان سومی که فوتبال مدرن دارد: آرژانتین نایب قهرمان 2014 چی شد برادر؟ الان میخوای بگی آرژانتین قطب صنعت بوده و عضو G8 بوده و ما نمی دونستیم؟ ضمنا یک کشور پیشرفته که فوتبال مدرن ندارد: کانادا عضو G8
  • ۱۹:۲۲ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    الان برزیل با این همه افتخارات فوتبالی و 5 دوره قهرمانی جهان آینه خوبی داره؟
  • صالح ۲۲:۳۵ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۳
    0 0
    فوتبال حرفه ای و قهرمانی از زیر مجموعه های هنرهای نمایشی به خصوص تئاتر است.منتها تئاتری است که اولا رزمی است و ثانیا جزئیات داستان و نتیجه ی آن به طور دقیق مشخص نیست هر چند کلیت داستان ثابت است. بنابراین اینکه تماشای مسابقات قهرمانی را به نام ورزش به خورد ملت ها داده اند ، یکی از دروغ های بزرگ قرن است.به کار بردن اصطلاحاتی مثل بازی کردن، بازی خوب به نمایش گذاشتن، تماشاگران و امثال این مربوط به تئاتر است. شباهت ورزشگاه های فوتبال با مکان های تئاتر یونان و روم باستان هم مشخص است. بنابراین ورزش به معنای واقعی کلمه که اسلام هم تأیید کرده ورزش کردن است نه ورزش تماشاکردن.عمل به سفارش اسلامی و عقلائی ورزیدگی و نشاط جسمی فقط ورزش همگانی و همگانی کردن ورزش هاست نه مسابقه تماشا کردن.وگرنه بازی های نمایشی مثل فوتبال را باید به اداره ی تئاتر وزارت ارشاد واگذار کرد و با همان دستمزدهای بازیگران تئاتر. اینکه با برتری در فوتبال به نام و اعتبار در نزد افکار عمومی جهان می رسیم واجد چند اشکال است.اولا برتری در فوتبال بسیار ناپایدار است و می بینیم قهرمان جام جهانی دوره قبل در دوره بعد در مرحله ی اول حذف می شود این قهرمانی های ناپایدار که برتری نمی آورد.دوم اینکه سرنوشت ملت ها را داشته های حقیقی رقم می زند مثل علم، ایمان، اخلاق،صنعت،قدرت نظامی و ... نه قهرمانی های اسمی و قرادادی.سوم اینکه به چه قیمتی؟ آیا با رهنمون کردن این همه هزینه های مادی و معنوی سرسام آور فوتبال به عرصه های حقیقی تر و مفیدتر و سازنده تر نمی توان به اعتبار بین المللی دست یافت.آیا رشد علمی فوق العاده در پزشکی و برخی علوم خاص بیشتر موجب افتخار پایدار ما شد یا بازی های مسابقه ی که حالا حالاها بازنده آن ها هستیم.پس بهتر است قاعده بازی را به هم بزنیم و بگوییم ما اصلا قهرمانی فوتبال را یک چیز حیاتی و نماد پیشرفت و برتری یک کشور نمی دانیم.احسنت به این کار زیبای چینی ها که گفتند برگزاری مسابقه هنگام مراسم مهم سیاسی عقیدتی ممنوع است. حرف ما یک کلمه است فوتبال قهرمانی باید از اولویت خارج شود. اگر چیزی از ورزش اولویت دارد ورزش همگانی و همگانی کردن فوتبال است نه ورزش ویترینی
  • ۰۱:۱۲ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
    0 0
    برزیل تولید ناخالص اون از انگلیس بیشتره عمو
  • ۰۱:۱۳ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
    0 0
    این مقاله مثلا یه ماست مالی هست برای اماده سازی ملت برای تحقیر جلوی عرب ها و حتی افغانستان هند و پاکستان نه!!؟
  • مربی ۰۱:۲۲ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
    0 0
    نیازی به این همه پیچیده کردن نیست!..ایرانی ها متاسفانه استعداد زیادی بخش قابل توجهی از رشته های ورزشی ندارن ایراتی عا نسبت به اکثر نژادها فوتبال رو بسیار کند تر بازی می کنن جوری که خارجی به ایران میان میگن این فوتبال هست یا صحنه آهسته و کند ترین فوتبال آسیا حتی اعراب هم از ما سرعتی تر شدن از نظر قدی اکثرا قد متوسط و کوتاهی دارن جوری که یک مهاجم قد بلند سر زن مثل علی دایی یا مدافع تنومند فیزیکی که در اکثر کشورهای عربی همسایه افریقا امریکای جنوبی و اروپا فراوان هست برای یک کشور هفتاد میلیونی شده آرزو از همه بدتر IQ اگر ورزشکاران و بخصوص فوتبالیست های ما متوسط یا زیر متوسط هست و فوتبال رو با هوش پایین بازی می کن الآن در کلاس های مربیگری در اروپا و آسیا به بازیکنان فوتبالیست ایرانی هندی پاکستانی و کلا غرب آسیایی و همینطور امریکای شمالی و مناطق اسکاندیناوی اصطلاحا بازیکنان بدون شعور فوتبالی یا اصلاحا بی شعور از نظر فوتبالی اطلاع می کنن و از این ها به عنوان کند ترین مدافعین در جهان نام می برن!..
  • reza ۱۱:۱۸ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
    0 0
    جناب ناشناس میای انگلیس روبا برزیل مقایسه می کنی؟ چون تولید ناخالص برزیل بیشتره از انگلیس بهتره!انگلیس یه کشور پیشرفتس ..مردم برزیل کجا پیشرفته هستن ومثل مردم انگلیس هستن ؟ ؟؟ مگه نمیبینی ادماشو بایه دمپایی ولباس پاره توخیابوناشون هستن ومردم ساده ای داره....بله برزیل یک کشور صنعتی قدرتمندهست ولی باز جهان سومه ادمین بچاپ چرانمی چاپب
  • ۱۱:۳۲ - ۱۳۹۴/۰۵/۲۴
    0 0
    کل دنیا بازیچه است و فوتبال اگر برد و باخت در آن لحاظ شود نه ورزشی که برای سلامتی انجام گیرد، در این صورت خسارت جبران ناپذیری برای فرد و جامعه دارد. این همه سرمایه گذاری در فوتبال آیا باعث شده که یک نفر درست تربیت شود؟ توجه بیهوهد به فوتبال به نظر، وقت مردم را تلف کردن است. جوانی که باید در کتابخانه بنشیند و به پیشرفت علمی کشور کمک کند ساعتها در ورزشگاه وقت خود را به بطالت میگذراند.

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس