گروه بین‌الملل مشرق- اخیراً اظهارات مدیر سابق کمیته صلح نوبل خبر ساز شد. "گئی لوندستات" مدیر سابق "کمیته نروژی نوبل"، اخیراً در کتاب خاطرات خود نوشت که اعطای جایزه صلح نوبل به اوباما به هدفی که مدنظر کمیته بود، منتهی نشد و او از این اقدام پشیمان است. علاوه بر این اظهارات ضد و نقیضی درباره احتمال اعطای جایزه صلح نوبل به محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان باعث شد تا خبرنگار بین الملل مشرق با "اولاو نیولستاد" مدیر کمیته صلح نوبل تماس بگیرد و سوالات خود را با وی درمیان بگذارد.
"اولاو نیولستاد" مدیر کنونی کمیته نوبل
"اولاو نیولستاد" (Olav Njølstad) مدیر کنونی کمیته نوبل (کمیته پنج نفره‌ای که دریافت‌کنندگان جایزه صلح نوبل را انتخاب می‌کند) درباره انتخاب ظریف و کری، گرچه این خبر را صراحتاً تکذیب نمی‌کند، اما می‌گوید: "سیاست بنیاد صلح نوبل به این‌گونه است که هیچگاه قبل از اعطای جوایز افشا نمی‌کند که چه کسی قرار است جایزه را دریافت کند. حتی لیست نامزدهای مورد بررسی هم تا 50 سال بعد از اعطای جایزه، افشا نمی‌شود. فقط می‌توانم این را بگویم که برندگان صلح جایزه نوبل امسال، جمعه 9 اکتبر (17 مهر) اعلام می‌شوند. اطلاعات بیش‌تری را نمی‌توانم در اختیارتان بگذارم."
جایزه صلح نوبل یکی از پنج جایزه نوبل است که توسط "آلفرد نوبل" صنعتگر و مخترع سوئدی وقف شده است. نوبل در وصیت‌نامه خود گفته که این جایزه باید "به کسی داده شود که بهترین یا بیش‌ترین کوشش را در راه برادری ملل، انحلال یا کاهش ارتش‌ها، یا تشکیل و ترغیب کنفرانس‌های صلح کرده باشد." جایزه صلح نوبل، تنها جایزه نوبل است که در "استکهلم" سوئد داده نمی‌شود، بلکه از سال ۱۹۰۱ تا کنون، تقریباً هر سال در "اسلو" پایتخت "نروژ" اهدا شده است.
پس از آن‌که جایزه صلح نوبل سال 2009 به باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا اهدا شد، "گئی لوندستات" مدیر سابق "کمیته نروژی نوبل"، اخیراً در کتاب خاطرات خود نوشت که اعطای جایزه صلح نوبل به اوباما به هدفی که مدنظر کمیته بود، منتهی نشد و از این انتخاب پشیمان هستم. بعد از انتشار این خبر در رسانه‌هایی حتی مانند بی‌بی‌سی، به سرعت موضع‌گیری‌هایی علیه این اظهارات شکل گرفت. از جمله اینکه "اولاو نیولستاد" که سال جاری میلادی جایگزین لوندستات شده است، در تصریح گفته‌های وی می‌گوید: "آقای لوندستات این مطلب را بیان نکرده است. این مسئله به اشتباه در برداشت رسانه‌های بین‌المللی برمی‌گردد. خود آقای لوندستات هم مدتی پیش به این سوءبرداشت اشاره کرد و گفت که پشیمان نیست از اینکه جایزه صلح را به اوباما داده است. به عقیده آقای لوندستات، اعطای جایزه صلح نوبل به یک نفر می‌تواند علاوه بر تقدیر و تشکر، جنبه تشویق به فعالیت در جهت صلح بین‌المللی هم داشته باشد، اما در مورد اوباما، این جنبه، هیچگاه محقق نشد."
این در حالی است که وقتی باراک اوباما برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۹ اعلام شد، خود او نیز اعلام کرد: "صریح بگویم، من احساس نمی‌کنم شایسته این جایزه باشم." لودنستات در کتاب "دبیر صلح: ۲۵ سال با جایزه نوبل" می‌نویسد همان زمان که تصمیم به اعطای جایزه صلح نوبل به باراک اوباما گرفته شد، او تردید درباره نتیجه‌بخش بودن این اقدام را به سایر اعضای کمیته گوشزد کرده بود.
مروری بر فهرست دریافت‌کنندگان جایزه صلح نوبل طی
سالهای اخیر، نشان می‌دهد که اتفاقاً اعطای جایزه صلح به اوباما کار چندان عجیبی
هم نبوده است و بیشتر شبیه یک جایزه سیاسی است تا جایزه ای برای ترغیب صلح.
نمایی از جایزه صلح نوبل
"شیرین عبادی" تنها فرد ایرانی که تا کنون جایزه صلح نوبل را دریافت کرده است، اگرچه شاید در نگاه اول به نظر نرسد، اما از این قاعده مستثنی نیست. وی سال 2003 و طبق اظهارات کمیته نوبل به خاطر "مبارزات گسترده و دفاع از حقوق بشر و مردم‌سالاری در کشورش" موفق شد جایزه صلح نوبل بگیرد. این در حالی بود که کمیته صلح نوبل به همین مناسبت بیانیه‌ای صادر و در آن ابراز امیدواری کرد که "اعطای این جایزه، به همه مبارزان حقوق بشر و مردم‌سالاری در ایران که نیاز به حمایت و الهام دارند، برای مبارزه در این راه انگیزه بدهد." در بخش دیگری از همین بیانیه حمایت شیرین عبادی از بهائیت مورد تقدیر قرار گرفته و آمده است: "شیرین عبادی تمایل و توانایی خود را برای همکاری با نمایندگان گروه‌های سکولار و هم‌چنین "مذهبی" به اثبات رسانده و به‌رغم تهدیدهای فراوان علیه جان خود، هم‌چنان به مبارزه ادامه داده است."
عبادی سپس در اولین مصاحبه اختصاصی با روزنامه اسرائیلی "یدیعوت آحارونوت" قول می‌دهد که در حد توان خود برای یافتن "رون آراد" خلبان اسرائیلی به رژیم کمک کند. هم‌چنین در پاسخ به سؤالی درباره یهودیان جاسوس و زندانی در شیراز می‌گوید: "من به عنوان یک زن مسلمان ایرانی از این ماجرا شرمنده و متأثر هستم."
این در حالی است که نیولستاد اعطای جایزه صلح نوبل بر اساس سیاست‌های امپریالیستی غرب را انکار کرده و می‌گوید: "قطعاً ما با این طرز فکر موافق نیستیم. به نظر ما، راه‌های مهم اما متفاوتی برای تحقق صلح در دنیا وجود دارد." وی هم‌چنین با رد این مسئله که شیرین عبادی به خاطر مخالفت با دولت ایران، جایزه صلح دریافت کرده، می‌گوید یک نفر نمی‌تواند به خاطر مخالفت با دولت‌های ضدامپریالیست، جایزه صلح بگیرد. نیولستاد توضیح می‌دهد: "اگر به برندگان جایزه صلح نوبل در 30 سال اخیر نگاه کنید، فکر نمی‌کنم این توصیف، صحت داشته باشد و این جایزه سیاسی نیست."
به‌رغم آن‌چه نیولستاد می‌گوید، پرونده افرادی مانند شیرین عبادی و افراد دیگری که در ادامه معرفی می‌شوند، نشان می‌دهد که کمیته نوبل تلاش برای تحقق صلح در دنیا را نه تنها اولین معیار انتخاب دریافت‌کنندگان جایزه صلح نوبل نمی‌داند، بلکه شاید به عنوان آخرین معیار هم به حساب نیاورد.
"جیمی کارتر" رئیس‌جمهور اسبق آمریکا که دستور قتل‌عام مردم ایران در جریان انقلاب اسلامی از جانب او به شاه ایران ابلاغ شده بود و به اعتراف مقامات آمریکایی، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با حمایت مستقیم و همه‌جانبه آمریکا و اسرائیل در دوران ریاست‌جمهوری او صورت پذیرفته بود، بعد از آن همه جنگ‌افروزی و خون‌ریزی، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد تا جنایات او به حساب تلاش برای صلح نوشته شود.
شیمون پرس و اسحاق رابین
"هنری کیسینجر" صهیونیست و سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی، که اولاً به نقش مستقیم در کشتار مردم ویتنام و چندین و چند کشور دیگر و مشهور است و دوماً به خاطر حمایت بی چون و چرا از رژیم صهیونیستی به "سایه موشه دایان" معروف شده بود، از جمله برندگان جایزه صلح نوبل است.
