به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، با وجود پیشرفت های بسیار گسترده در بحث سلاح های سنگین مثل موشک، هواپیماهای رزمی، ناوهای جنگی و تانکها، باز هم در بسیاری از موارد این نیروهای پیاده مسلح به سلاح های سبک هستند که بایستی پیروزی نهایی را برای نیروهای خودی در میدان نبرد کسب کنند.

ایران اولین تجربه در بحث ساخت سلاح های هجومی را در دوران پیش از انقلاب آغاز کرد. شرکت آلمانی "هکلر اند کخ" آلمان خط تولید سلاح ژ-3 را در ایران راه اندازی کرده و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی این سلاح در ایران و البته زیر نظر مستشاران آلمانی تولید می شد.

در مدت زمانی کوتاهی پس از پیروزی انقلابی اسلامی جنگ بر کشور ما تحمیل شد و یگان های سپاه و بسیج نیز در کنار ارتش وارد میدان نبرد شدند. نیروهای بسیجی و سپاهی عمدتا از کلاشینکف های غنیمتی از عراقی ها استفاده کرده و به مرور در سالهای جنگ، حجم بیشتری از این سلاح با کیفیت روسی از منابع مختلف تهیه شده و به کشور وارد شد.

با پایان یافتن جنگ تحمیلی تا به امروز چندین پروژه در خصوص ساخت سلاح های سبک در کشور اجرا شده است که از آن میان می توان به پروژه های خیبر، سماء و فاتح اشاره کرد. سلاح خیبر یک طرح بولپاپ با کالیبر 5.56 میلی متر بوده که در سالهای اخیر تصاویری از نمونه های گوناگون آن منتشر شده است. سلاح سما نیز به عنوان یک نمونه ارتفاء یافته و جدیدتر از سلاح خیبر با استفاده از همان فناوری بولپاپ و کالیبر 5.56 میلی متر  و تغییراتی در طراحی بدنه و شکل ظاهری ساخته شده است.


سلاح فاتح محصولی از جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه است. یک سلاح هجومی با طراحی مدرن مجهز به گلوله های 5.56 میلی متر که به ریل بر روی لوله برای نصب انواع سامانه های اپتیکی نیز مجهز شده است. بر اساس آخرین خبر این سلاح برای تولید به وزارت دفاع تحویل داده شده است و تحویل آن به یگان های سپاه در نیمه دوم سال 1394 انجام می شود.


اما در جریان نمایشگاه "ایپاس" که طی روزهای اخیر در مصلای امام خمینی (ره) تهران در حال برگزاری است، چند مدل سلاح هجومی جدید که توسط وزارت دفاع کشورمان ساخته شده برای اولین بار در دید عموم قرار گرفته است. یکی از این سلاح ها «فجر »224 » نام دارد که با مشاهده آن، در نگاه اول برای بسیاری از علاقمندان ایرانی طرح سلاح معروف M4 زنده می شود.


نگاهی به فجر 224؛ اسلحه مدرن ایرانی

ام 4 امروزه یکی از سلاح های بسیار محبوب در بین نیروهای ویژه و ارتش های حرفه ای جهان محسوب شده و در تقریبا در هر 5 قاره جهان در حال خدمت است. این اطمینان پذیری و کیفیت بالا به احتمال فراوان دلیل کارشناسان ایرانی برای کار بر روی این اسلحه است.

البته مشخصات اعلام شده فجر 224 ایرانی هم شباهت بسیار نزدیک به ام 4 ایرانی دارد. این سلاح ساخت داخل با گلوله های 45*5.56 میلی متری مسلح شده و می تواند از خشاب های 20 و 30 تیری استفاده کند. سرعت دهانه گلوله های این سلاح نیز 884 متر بر ثانیه است.

وزن این سلاح بدون خشاب 3 کیلو و 200 گرم است که این عدد برای کلاشینکوف روسی 3 کیلو و 470 گرم و برای ژ-3 آلمانی بیش از 4 کیلو است. این کاهش وزن قابل توجه، یکی از مهم ترین نکته ها در طراحی و ساخت سلاح های جدید محسوب شده به طوریکه تمام صنایع اسلحه سازی دنیا امروزه به دنبال کاهش وزن محصولات خود هستند.

طول کلی این سلاح 838 میلی متر و طول لوله آن 370 میلی متر است. مکانیزم عملکرد آن به مانند ام 4 آمریکایی بر اساس گاز مستقیم باروت با قفل چرخشی است. این سلاح همچنین ریل مخصوص انواع دوربین، هدف گیر لیزری، چراغ قوه و سایر ملزومان مورد نیاز را دارد. قنداق این سلاح نیز از نوع متحرک بوده و با توجه به نیاز ماموریتی و جثه تیرانداز می توان اندازه آن را تغییر داد.

روی "فجر 224" ایرانی دو سایت هدف گیری عادی نیز دیده می شود که نسبت به مدل نصب شده بر روی ام 4 آمریکایی پیشرفته تر به نظر می رسد. این سیستم هدف گیری بر روی برخی سلاح های پیشرفته جهان مثل ACR نیز دیده می شود. البته فجر ایرانی به یک دو پایه هم مجهز بوه و می تواند در شرایط نبرد در فاصله نزدیک با استفاده از دوربین نصب شده بر روی سلاح و این پایه ها یک تفنگ تک تیرانداز سبک را در اختیار داشت.

طراحی و ساخت 2 اسلحه ناشناخته جدید در وزارت دفاع

اما دو سلاح جدید دیگر در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار داده شده که هیچ گونه اطلاعات رسمی درباره آنها ارائه نشده بود. یکی از این اسلحه ها، یک مدل سلاح هجومی که دو رنگ متفاوت مشکی و استتار بیابانی به نمایش درآمده بود. ریل مخصوص نصب تجهیزات بر روی این سلاح تعبیه و انواع دوربین ها و سامانه های هدف گیری نیز بر روی آن ریل سوار شده است.


قنداق سلاح مذکور نیز مثل مدل فجر از نوع اندازه متغیر است. کالیبر سلاح اعلام نشده است اما ظاهر خشاب نصب شده بر روی این سلاح در نمونه مشکی رنگ به نمایش درآمده شبیه به خانواده ام 16 و کالیبر 5.56 میلی متر و خشاب نصب شده روی گونه با استتار بیابانی نیز خشابی شبیه به کلاشینکف بوده و ظاهرا کالیبر 7.62 میلی متر دارد.

اما سلاح بعدی در حقیقت یک کیت بود که یک سلاح کمری نصب شده و آن سلاح کمری کوچک را به یک کاربین (carbin) تبدیل می کند. فراموش نکنیم که سلاح های کمری به دلیل اندازه کوچکی که دارند و حالتی که با آنها شلیک می شود شلیک دقیق را با آنها سخت می کند.

سلاح مورد نظر در داخل این بدنه نصب شده و رزمندگان ایرانی با استفاده از آن یک سامانه بزرگتر در اختیار دارند که به راحتی کنترل شده و توان شلیک دقیق تر را نیز فراهم می کند. همچنین ریل نصب شده بر روی این کیت امکان نصب انواع سامانه های هدف گیری را نیز ممکن می کند که در نمونه ایرانی نیز دیده می شود.


آنچه که به طور کلی از مشاهده و بررسی ظاهری این سلاح ها برداشت می شود این است که صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران با توجه به تجربیات بسیار زیادی که در حوزه نبردهای فاصله نزدیک بدست آورده، در سالهای اخیر حرکت بسیار پر شتاب و مثبتی را در جهت نو سازی سلاح های سبک خود انجام داده است که 3 سلاح فوق را می توان از بهترین نمونه های تولید شده بر این اساس دانست و معرفی کرد.