عارف می‌خواهد با تشكيل ستاد انتخاباتي خود در استان‌های مختلف کشور گام جدی و محکمی را برای نشستن بر کرسی سبز رنگ بهارستان بردارد و ناکامی‌های خود در رقابت‌های گذشته که همگی ختم به انصراف او از میادین شده بود را جبران کند.

تشکیل شوراهای مختلفی همچون "شورای راهبردی"، "شورای مشورتی"، "شورای عالی انتخابات" و "شورای هماهنگی" به خوبی نشان می‌دهد که آسمان جناح اصلاح‌طلب، چندان هم آبی و بدون ابر نیست و اختلافات سیاسی فراوانی در بین آنها برای نشستن بر کرسی قدرت و سیاست‌گذاری این جریان وجود دارد.

شرایط آنها با ماه‌های پیش قابل مقایسه نیست و تفاوت‌های زیادی کرده است. هم شورای مشورتی زیر سؤال رفته و هم شورای راهبردی موسوی لاری که تنها با هدف انتخابات آینده شکل گرفته بود. حالا در جنگ احزاب اصلاحات نوبت به شورای جدیدی به نام «شورای عالی اصلاح‌طلبان» رسیده است که به دلیل وجود اختلافات گسترده و مخالفت‌های گوناگون با تشکیل "شورای راهبردی" به وجود آمده و حتی در برگزاری اولین جلسه خود با حواشی گسترده همراه شد و در نهایت تشکیل نشد.[1]

اما در این گزارش قصد داریم تا به سیر فعالیت های انتخاباتی محمدرضا عارف که حالا در کسوت ریاست شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان قرار گرفته است بپردازیم. او حالا باید در کنار افرادی چون علی محمد غریبانی و سیدعبدالواحد موسوی‌لاری سیاستگذاری‌های انتخاباتی احزاب جناح چپ را انجام دهد.

در ادامه سیر فعالیت های انتخاباتی عارف و حامیان وی را مشاهده می‌کنید.

سامان‌دهی برنامه های انتخاباتی در قالب «امید ایرانیان»

محمدرضا عارف پس از انصراف از رقابت های انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و روی کار آمدن دولت حسن روحانی، با راه‌اندازی بنیاد «امید ایرانیان» فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را برای ورود به عرصه انتخابات مجلس دهم سامان داد، ولی گویا برای چندمین بار با سد محکم برخی از اصلاح طلبان مواجه شد.

او در پاسخ به سوال روزنامه شرق مبنی بر اینکه چرا به سمت راه اندازی حزب نمی رود، از مخالفانی نام برد که در جبهه اصلاحات به او اجازه راه اندازی حزب را نداده اند.[2]

آغاز مخالفت‌ برخی از اصلاح‌طلبان با عارف

فعالیت های عارف که با خروج از هیئت مدیره بنیاد باران رنگ و بوی مستقلی به خود گرفته بود به مذاق بسیاری از اصلاح طلبان خوش نیامد به طوری که با مطرح شدن تشکیل حزب توسط عارف و سرلیستی وی در لیست انتخاباتی اصلاح طلبان برخی رسانه ها و شخصیت های اصلاح طلب از افراد دیگری به عنوان سرلیست انتخاباتی اصلاح طلبان نام بردند تا شاید فضا و میدان بازی را به سمت خود تغییر دهند. مطرح شدن نام ناطق نوری و برخی چهره های مطرح دیگر به عنوان سرلیست جبهه اصلاح طلبان از این جمله اقدامات بود.[3]

به طوری که اظهارنظرهای چهره های منتسب به حزب کارگزاران و رسانه های این حزب در حدود یک سال گذشته از هیچ چیزی برای مخدوش کردن چهره عارف و صدمه زدن به محبوبیت او در بدنه اجتماعی اصلاح طلبان فروگذار نکردند.[4]

بنیاد امید ایرانیان و تلاش برای جذب نخبگان

همانطور که خود عارف در اولین روزهای روی کار آمدن دولت یازدهم اعلام کرده بود، قرار شد تا با راه‌اندازی بنیادی تحت عنوان «امید ایرانیان» فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را برای ورود به عرصه انتخابات مجلس دهم سامان دهد که ظاهراً این فرایند با خداحافظی وی از بنیاد بارانی ها کلید خورد.

در قسمت معرفی نامه سایت بنیاد امید ایرانیان آمده است: ایده اولیه تاسیس بنیاد امید ایرانیان در سال ۱۳۸۴ با توجه به دغدغه‌هایی چون نیاز به یک مجموعه حرفه‌ای اثرگذار در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با دغدغه‌ی پیشرفت همه جانبه کشور، ایجاد زیرسختی برای بهره‌گیری از دانش و تجربه‌ی نخبگان و خبرگان ایرانی در عرصه‌های عمومی، ایجاد فرصتی برای حضور و فعالیت جوانان شایسته در عرصه‌های مدیریتی و سیاست‌گذاری، ترویج رویکرد اعتدال و خردورزی و توسعه گفتمان کشورداری خردمندانه مطرح و توسط جمعی از نخبگان، فرهیختگان و مدیران کشور پایه‌ریزی شد.

بنیاد امید ایرانیان اصول و ارزش‌های بنیادینی چون پایبندی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رعایت اصول کلی میانه‌روی و اخلاق در حوزه‌های مختلف، جوانگرایی و شایسته‌سالاری در کشف و جذب استعدادها و اعتلای ایران اسلامی به عنوان ارزش غایی را دنبال خواهد کرد.

از وظایف اصلی بنیاد امید ایرانیان می‌توان ایجاد تفاهم و تعامل بین خبرگان و نخبگان ایرانی فراتر از مرزبندی‌های سیاسی و جغرافیایی، استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها و کمک به بازگشت سرمایه‌های انسانی خارج از کشور همراه با استفاده هوشمندانه از سرمایه‌های داخل کشور، توسعه و پرورش منابع انسانی نخبه و کارآمد در زمینه‌های مختلف به ویژه در حوزه مدیریت راهبردی، معرفی و ترویج اندیشه‌های راهبردی در عرصه کشورداری از طریق تعامل حرفه‌ای با عرصه قدرت و عرصه عمومی و تاثیرگذاری بر سطوح تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری از طریق پژوهش، مشاوره، نقد و آموزش در حوزه مسایل راهبردی و فعالیت در امور عام‌المنفعه، خیریه و فرهنگی و اجتماعی را نام برد.[5]

یادداشت عارف برای گردهمایی جوانان بنیاد امید ایرانیان

محمدرضا عارف نیز در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۹۳ طی پیامی به اولین گردهمایی جوانان بنیاد امید ایرانیان نوشت: یکی از جلوه های این عنایت خداوندی و همت شما جوانان، حضور تحسین برانگیز و تلاش امیدآفرین شما در تحقق حماسه سیاسی سال ۹۲ بود که بی شک نقطه عطفی روشن برای تاریخ کشورمان قرار گرفت.

در ادامه این یادداشت با تاکید بر مشارکت جدی جوانان و توسعه نهادهای غیردولتی و حضور احزاب قدرتمند، آمده است: شخصا معتقدم که اصلی‌ترین راه ارتقاء جامعه و رسیدن به پیشرفت و توسعه‌ی مورد نظر در اسناد بالادستی کشور، مشارکت جدی جوانان و توسعه نهادهای غیردولتی و حضور احزاب قدرتمند و مرتبط با توده های مردم است. از این رو، عزم شما عزیزان در تشکیل، توسعه و استمرار شاخه جوانان بنیاد امید ایرانیان، تلاشی ستودنی و البته ضروری است. قطعا ضمن آنکه نقش آگاهی رسان و ارتباط با توده های مردم و حفظ امید و اعتماد ایشان را برعهده خواهید داشت، شناسایی و پیگیری مطالبات مردم را نیز وجه همت خود قرار خواهید داد. در این راه من نیز به عنوان یک معلم و عضوی از دریای خروشان مردم و جریان اصیل اصلاح طلبی، همراه شما خواهم بود.[6]

انتخاب 25 عضو شورای عالی بنیاد ایرانیان

طی انتخاباتی که در سومین دوره انتخابات شورای عالی ایرانیان برگزار شد 25 نفر به عنوان اعضای شورای عالی بنیاد باران به مدت 4 سال انتخاب شدند.

محسن آرمین، جواد امام، سید محمد بهشتی، حبیب‌الله بی‌طرف، جعفر توفیقی، حمیدرضا جلابی پور،مرتضی حاجی ، سید صفدر حسینی، هادی خانیکی، احمد خرم، فاطمه راکعی ،سید حسن رسولی، عبدالله رمضان‌زاده، حسام‌الدین سراج، زهرا شجاعی، علی شکوری راد، سید محمد صدر، محسن صفایی فراهانی، محمد رضا عارف، حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل میبدی، الهه کولایی ، محمد کیانوش‌راد، سید حسین مرعشی، مصطفی معین و عبدالله ناصری به عنوان اعضای شورای عالی بنیاد باران انتخاب شدند.[7]

مخالفت با راه اندازی حزب عارف

عارف در پاسخ به سوال روزنامه شرق مبنی بر اینکه چرا به سمت راه اندازی حزب نمی رود، از مخالفانی نام برد که در جبهه اصلاحات به او اجازه راه اندازی حزب را نداده‌اند.

عارف در این خصوص می‌گوید: «در برنامه ما به‌طور جدی تشکیل حزب مطرح بود. گروه‌های مختلفی که با من ملاقات می‌کردند، عموما دو سه مطالبه داشتند که یکی از آنها، "تشکیل حزب" بود. بنابراین مطالبه، تقریبا از دو سال قبل، این موضوع در برنامه ما بود. کار سنگین و جدی هم دراین‌باره انجام دادیم، اما از ابتدا "عده‌ای مخالف بودند" که من حزب تشکیل دهم و اصرار داشتند در خود جبهه اصلاحات باید فعالیت کنم.»

او در ادامه بر این موضوع تاکید می کند که موافقان معتقد بودند که ما باید خودمان پرچم خاصی داشته باشیم؛ ولی عده‌ای مخالف بودند. عارف با بیان اینکه مخالفان می گفتند در آستانه انتخابات مجلس هستیم و امکان دارد با تشکیل حزب شما، این حزب با احزاب دیگر اصلاح‌طلب اختلاف نظر پیدا کند؛ توضیح داد: «بحث دوستانی که مخالف بودند، بیشتر این بود که چون هنوز در کشور رویکرد حزبی نداریم، با تشکیل حزب، این حزب با احزاب دیگر اصلاح‌طلب ممکن است اختلاف نظر پیدا کند. زمان که پیش رفت، ضرورت تشکیل حزب قطعی شد، اما با فعالیت انتخابات مجلس روبه‌رو شدیم و اینکه اگر حزبی را زودهنگام تأسیس کنیم، ممکن است همان تلقی دوستان مخالف محقق شود. احساس می‌شد در کنار احزاب اصلاح‌طلب موجود، نقش‌آفرینی و فعالیت‌های ما در داخل جبهه، جهت‌دار شود و به همین دلیل هم حزب نتواند کارایی داشته باشد. به همین دلیل، فرایند تشکیل حزب به بعد از انتخابات اسفند موکول شد.»[8]

مخالفت با راه اندازی حزب توسط عارف در حالی در جبهه اصلاح طلبان رخ داد که حزب کارگزاران به طور جدی برنامه های استانی خود را برای انتخابات در استانها سازماندهی می کرد و همچنین احزابی همچون «ندا» برای جذب جوانان اصلاح طلب و همچنین حزبی متشکل از تندروهای جریان مشارکت در قالب «حزب اتحاد ملت» در درون جریان اصلاحات آغاز بکار کردند.[9]

عارف زیر تیغ رسانه های کارگزاران

تخریب چهره محمدرضا عارف توسط رسانه‌ها و نشریات منتسب به کارگزاران، البته موضوع جدیدی نیست و کارگزارانی‌ها در یک سال گذشته از هیچ چیزی برای مخدوش کردن چهره عارف و صدمه زدن به محبوبیت او در بدنه اجتماعی اصلاح طلبان فروگذار نکردند.[10]

حتی کارگزارانی‌ها به "انصراف عارف" و خوش نامی او در میان طیف هوادارنش هم رحم نکردند و انصراف او به نفع روحانی را از سر اجبار دانستند و نوشتند: او مجبور بود، از خود گذشتگی نکرد.[11]

صادق زيباکلام مرد رسانه‌ای اصلاح‌طلبان که یادداشت‌ها و تحلیل‌های او هر روز در صفحات رونامه‌های اصلاح‌طلب دیده می‌شود در اردیبهشت ماه امسال با اشاره به مقبولیت فعلی عارف و تلاش‌های وی برای رسیدن به کرسی‌های مجلس دهم به مقایسه او با حسن روحانی پرداخت و اظهار داشت: «همان اعتقادي که بنده درباره آقاي روحاني داشتم و ايشان را اصولگرا نمي‌دانستم، آقاي عارف را هم با همان ملاک و معيار اصولگرا نمي‌دانم.»

زیباکلام با ترسیم‌کردن چهره‌ای منفعل از محمدرضا عارف، او را نزدیک به اصولگرایان معرفی می‌کند و می‌گوید: «ما چاره‌اي نداريم و بايد عارف را حمايت کنيم!»

ارگان‌های رسانه‌ای منتسب به کارگزاران حتی با وجود اینکه هیچ ابراز تمایلی از سوی ناطق برای ورود به صحنه انتخابات صورت نگرفتند ولی بارها از سوی رسانه‌های خود به محوریت ناطق نوری در انتخابات مجلس دهم اشاره کردند و تصویر ناطق را در صفحه مجلات و روزنامه‌های خود قرار داده‌اند و از او به عنوان سرلیست اصلاح‌طلبان نام برده اند تا شاید بتوانند موضوع سرلیستی محمدرضا عارف را به حاشیه ببرند.

تلاش بی حد و وصف کارگزاران برای به میدان آوردن «ناطق نوری» و کنار زدن «محمدرضا عارف» از محوریت لیست اصلاح طلبان آنقدر ادامه یافت تا دادِ حامیان عارف را دَر آورد.[12]

علیرضا خامسیان چهره نزدیک به محمدرضا عارف به این رویکرد کارگزارانی ها واکنش نشان داد و آن را دریوزگی سیاسی خواند.

علیرضا خامسیان در پاسخ به سوالی درخصوص حمایت اصلاح طلبان از کانداتوری چهره‌های اصولگرا مانند ناطق نوری و لاریجانی در انتخابات مجلس آینده گفت: اگر به قاعده دموکراسی معتقدیم پس باید بپذیریم که هر رسانه دیدگاه های خود را به صورت شفاف مطرح کند ولی اصحاب رسانه باید مراقبت کنند جای مردم تصمیم نگیرند.

وی با بیان اینکه بلایی که متاسفانه چند صباحی است برخی احزاب و رسانه‌ها به آن مبتلا شده اند نگاه کاسبکارانه به انتخابات و به تبع آن برخی شخصیت‌های سیاسی است، اظهار داشت: با پروپاگاندای رسانه‌ای تلاش می کنند یک چهره سیاسی را برای حضور در عرصه انتخابات مطرح و ترقیب کند تا در آینده بتواند برخی منویات اقتصادی و بعضا سیاسی را از آن فرد مطالبه کند.

خامسیان تاکید کرد: متاسفانه مطالبی که اخیرا از سوی برخی فعالان حزبی و رسانه ای نگاشته شده است چیزی جز "دریوزگی سیاسی" نیست.[13]

انتشار نظرسنجی انتخاباتی در رسانه حامیان عارف

پایگاه اطلاع رسانی امید (وابسطه به حامیان عارف) به انتشار یک نظرسنجی از مقبولیت و محبوبیت عارف در میان دانشجویان پرداخت.

این نظرسنجی برای بررسی نگرش دانشجویان در مورد نامزدی محمدرضا عارف در انتخابات پیش روی مجلس، از مجموعه دانشجویان دانشگاه اصفهان انجام گرفته است که در ادامه مشاهده می کنید.

در این نظرسنجی سوال شده است که: به طور کلی نسبت به نامزدی محمدرضا عارف در انتخابات مجلس پیش رو (اسفند 1394) چه احساسی دارید؟ (هفتاد درصد) عنوان کردند که با شنیدن نام او احساس خوشایندی پیدا می‌کنند.

عواملی همچون؛ تحصیلات عالی دانشگاهی (48 درصد)، جسارت بالا (42 درصد)، خوش چهره بودن (41 درصد)، افق دید گسترده (36 درصد)، توانایی رقابت (34 درصد)، اصلاح طلب بودن (31 درصد)، عمل گرایی (21 درصد) از مهم ترین دلایل رأی دهندگان برای رأی دادن به او عنوان شده است.[1]

در بخش دیگری از این نظرسنجی آمده بود که: از همه مهم تر آنکه عارف تا به امروز، نه در قامت یک نماینده معمولی مجلس بلکه در جایگاهی فراتر و در قامت ریاست مجلس آینده ظاهر شده است. چنین جایگاهی توانایی رقابت او با دیگر رقبا را به طور چشمگیری افزایش می دهد و شانس پیروزی او و همراهانش را دو چندان می کند.[14]

«عارف» رئیس ستاد انتخاباتی تعیین کرد

محمدرضا عارف طي حكمي به حسن رسولي یکی از نزدیکان خود که عضویت در شورای مشورتی اصلاحات را نیز دارد، ماموريت داد تا تمهيدات و مقدمات حضور انتخاباتي وي را فراهم كند.[15]

عارف با این اقدام نشان داد می خواهد با تشكيل ستاد انتخاباتي خود در استان‌های مختلف کشور گام جدی و محکمی را برای نشستن بر کرسی سبز رنگ بهارستان بردارد.

آغاز تشكيل ستاد انتخاباتي عارف در استان‌ها

حسن رسولی رئیس ستاد انتخاباتی عارف در توضیح برنامه‌هاي عارف براي انتخابات مجلس دهم و همچنین كارويژه‌هاي ستادهای وی در استانها عنوان کرد: دكتر عارف بنا به نقش‌آفريني تعيين‌كننده‌اي كه در انتخابات رياست‌جمهوري سال ٩٢ داشتند از ناحيه اصلاح‌طلبان مورد انتظارات و تقاضاهايي قرار دارند. يكي از اين توقعات حضور او به عنوان يكي از نامزدهاي احتمالي حوزه انتخابيه تهران، شميرانات، اسلامشهر و شهر ري است. با توجه به اين تقاضا و اينكه احتمالا او اين پيشنهاد را بپذيرد علاوه بر اينكه به عنوان يكي از شخصيت‌هاي اصلاح‌طلب در فرآيند فعاليت‌هاي انتخاباتي سراسر كشور و تهران نقش‌آفرين خواهند بود، بايد سازمان و مديريتي براي پيشبرد امور تبليغاتي، اداري، حقوقي، سياسي و ساير اموري كه مرتبط با پروژه انتخابات مجلس است داشته باشند.

وی در ادامه توضیح داد: مناسبات ستاد فردي انتخاباتي دكتر عارف با سازمان و مديريت انتخاباتي جبهه اصلاح‌طلبان همانند ساير نامزدهاي انتخاباتي مجلس دهم خواهد بود. اول ستاد انفرادي كانديداها و دوم ستاد ائتلاف و متشكل جريان اصلاحات كه اين دو بخش براي همه كانديداها منجمله آقاي عارف به صورت مكمل و در طول يكديگر فعاليت خواهند كرد.

رسولی در خصوص زمان تعیین ساير اركان ستاد عارف گفت: به محض شروع عمليات انتخاباتي ستادهاي كانديداها با تابلو و با عنوان ستاد انتخابات براي سراسر كشور فعاليت‌هاي خود را آغاز مي‌كنند.

وی همچنین ضمن بیان اینکه فعلا در مرحله آماده‌سازي هستیم، اظهار داشت: از روزي كه وزير كشور آغاز برنامه انتخاباتي را اعلام مي‌كنند كه از ٢٨ آذر خواهد بود و با ثبت نام داوطلبان نامزدي انتخابات مجلس برنامه زمانبندي انتخابات آغاز مي‌شود و همزمان با آن تشكيلات تفصيلي ستاد انتخابات آقاي عارف طراحي و اعلام خواهد شد.[16]

سخن پایانی

عارف با تشکیل ستاد انتخاباتی و تعیین رئیس ستاد انتخاباتی‌اش نشان داد عزم جدی‌ای برای تکیه زدن به کرسی‌های سبز رنگ بهارستان در سر دارد. تجربه‌های انتخاباتی پیشین عارف چندان برای وی خوشایند نبوده؛ چنان که خود او گلایه‌های صریحی را در این مورد مطرح کرده است و حتی رسانه‌ها از او به عنوان مرد انصراف های انتخاباتی نام می‌برند.

کارگزارانی‌ها نیز به‌واسطه ارتباط نزدیک با بدنه دولت و همچنین حمایت ویژه هاشمی رفسنجانی در تلاش‌اند تا برای انتخابات مجلس بتوانند اصلاح‌طلبان را زیر چتر خود قرار دهند و مدیریت صحنه را در انتخابات پیش رو از آن خود کنند، به همین دلیل نیز در ماه‌های گذشته تلاش زیادی برای مخدوش کردن چهره «عارف» به کار گرفتند.

اخبار منتشر شده از اردوگاه اصلاح‌طلبان نیز حاکی از آن است که آسمان جناح اصلاح طلب چندان هم آبی و بدون ابر نیست و نشانه های شکاف در اردوگاه اصلاح طلبان دیده می شود و اعتراض ها به ترکیب شوراهای تصمیم‌گیر انتخاباتی هر روز بیشتر می شود. به همین دلیل نیز آنها با ساخت نهادها و شوراهایی همچون "شورای راهبردی" ، "شورای مشورتی" ، "شورای عالی انتخابات" و "شورای هماهنگی" در جریان متبوع خود قصد دارند خود را منسجم و هماهنگ نشان دهند و با فضاسازی روانی و رسانه ای وانمود کنند که انسجام داخلی خوبی بین اصلاح طلبان محقق شده است.

آنچه مشخص است راهبردهای نهایی اصلاح طلبان برای انتخابات آینده هنوز شفاف نشده و همه چیز در گرو اتفاقات و رویدادهای آینده احزاب اصلاح طلب است. در روی دیگر نیز عارف درپی کسب جایگاه سیاسی پایدار و قابل اتکا برای خود است و بعد از آخرین انصراف انتخاباتی خود؛ تصمیم به تصاحب کرسی‌های سبز رنگ بهارستان گرفته است. اما اینکه سرنوشت فعالیت‌های سیاسی عارف برای چندمین بار با ممانعت تندروها مواجه می‌شود و در نهایت به «انصراف» وی ختم خواهد شد یا نه؛ پاسخی است که تنها خود عارف باید بدهد.