تیم ملی فوتبال ایران شب گذشته در دیداری نه چندان دوستانه و البته در یک رقابت جذاب در تهران مقابل دیدگان هوادارانش مقابل تیم ملی ژاپن متوقف شد.
شاگردان کیروش در نیمه اول این دیدار نمایش خوب و تهاجمی را از خود ارائه کردند، اما در نیمه دوم تقریباً ورق برگشت و سرمربی بوسنیایی ژاپن با خواندن دست کیروش، توانست با برنامههایش کنترل میانه میدان را در دست گرفته و این ژاپن بود که در نیمه دوم توانست نمایش بهتری را نسبت به تیم ملی ایران ارائه دهد.
در هر صورت برگزاری دیدار با ژاپن پس از 10 سال به قول سرمربی پرتغالی تیم ملی فرصت نادر و مناسبی بود تا به تجربیات جوانان تیم ملی در دیدار مقابل تیمی که بازیکنان زیادی در تیمهای معتبر و مطرح اروپا دارد، اضافه شود.
در زیر طی گزارشی قصد داریم نکات و سایه روشنهای این دیدار را بررسی کرده و به دلایل کسب نتیجهای که به دست آمد بپردازیم:
**کیروش هواداران پرتعداد را یادش نیست؟!
کارلوس کیروش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران قبل از دیدار با ژاپن از رسانهها درخواست کرده بود تا با تهییج هواداران، کاری کنند تا حداقل 50 هزار نفر برای این دیدار به ورزشگاه بیایند.
این اتفاق در هر صورت محقق نشد و هواداران به دعوت کیروش لبیک نگفته و طبق روال دیدارهای گذشته تیم ملی طی چند سال اخیر از این دیدار نیز استقبال مناسبی به عمل نیامد.
هر چند که این روزها ویروس کمتماشاگر بودن به مسابقات لیگ نیز سرایت کرده و به خصوص از بازیهایی که در تهران برگزار میشود، استقبال مناسبی به عمل نمیآید اما حسرت کیروش برای تماشای ورزشگاه آزادی که مملو از تماشاگر است هم بسی جای تعجب دارد.
سرمربی تیم ملی چنان از رسانهها میخواهد تا مردم را برای حضور در ورزشگاه ترغیب کنند که تا همین چند سال پیش برای دیدارهای نه چندان حساس تیم ملی چه دوستانه و چه رسمی، حداقل 50 هزار نفر به ورزشگاه میرفتند و حتی در زمان کیروش نیز و در جریان رقابتهای مقدماتی جام جهانی 2014 برزیل همین ورزشگاه آزادی بارها در جریان دیدارهای تیم ملی پُر شده و تماشاگران زیادی برای تماشای مسابقات شاگردان کیروش راهی ورزشگاه شدند.
با این حال همچنان عوامل زیادی در عدم پرتماشاگر شدن مسابقات تیم ملی نقش ایفا میکند که شاید یکی از آنها نمایشهای نهچندان دلپذیر تیم ملی در یکی دو سال اخیر و ارائه یک سیستم دفاعی از سوی این تیم باشد.
**نیمکتنشینی بزرگان و ادامه مسیر جوانگرایی
به مسابقه دیشب برگردیم؛ شاید نخستین نکتهای که قبل از آغاز دیدار توجه هر فوتبالدوستی را به خود جلب میکرد، ترکیبی بود که برای دیدار با ژاپن از سوی کیروش اعلام شد.
کادرفنی تیم ملی در اقدامی عجیب تصمیم گرفت تا برای دیدار با تیم پرتجربه ژاپن، باتجربههای تیم ملی را نیمکتنشین کرده و به ادامه راه جوانگرایی بپردازد.
نیمکت نشینی بازیکنان با تجربهای مثل شجاعی و حیدری از مدتها قبل در ترکیب تیم ملی آغاز شده است، اما اینکه تیموریان، کاپیتان تیم ملی در چنین دیداری نیمکت نشین شود کمی عجیب به نظر میرسید.
هرچند که تیموریان در دقایق پایانی مسابقه به میدان آمد اما شاید از دلایل این نیمکت نشینی بتوان به عملکرد نه چندان مطلوب آندو در دیدار با عمان اشاره کرد که در نهایت کادرفنی تیم ملی را ترغیب کرد تا سعید عزتاللهی را به کاپیتان تیم ملی برای چنین میدان بزرگی ترجیح دهد.
با تصمیمات کیروش در دیدار حساس شب گذشته مشخص شد که برخی بازیکنان باتجربه تیم ملی به پایان راه خود در تیم ملی نزدیک شدهاند و امروز جوانانی مثل مهدی ترابی، مهدی طارمی، سعید عزتاللهی، سردار آزمون و ... هستند که آرام آرام جای خود را در ترکیب ثابت تیم ملی باز میکنند. همانطور که بازیکنی مانند ترابی با ورود به میدان همه کار کرد و تأثیر زیادی نیز در گلی که تیم ملی به ثمر رساند، داشت.
البته این جوانگرایی شاید هزینههای جبران ناپذیری مانند عدم کسب نتیجه لازم در دیدارهایی که نتایج آن حائز اهمیت است هم به همراه داشته باشد، اما کیروش به این نتیجه رسیده است که به هر قیمتی که شده به مسیری که از جام ملتهای آسیا 2015 آغاز کرده است همچنان ادامه دهد تا پشتوانه سازی خوبی برای تیم ملی در دیدارهای پیشرو شکل بگیرد.
**جوانگرایی در خط دفاعی ممنوع
کیروش هرچقدر هم اصرار به جوان کردن ترکیب تیمش داشته باشد، اما حواسش هم به برخی نقاط زمین حسابی جمع است.
سرمربی باتجربه تیم ملی که سعی کرده است با استفاده از زوج سازی در ترکیب 11 نفره تیمش، اهداف تاکتیکیاش را پیش ببرد به خوبی میداند که در پست دفاعی باید از بازیکنانی استفاده کرد که تجربه در نزد آنها حرف اول و آخر را میزند.
خط دفاعی و به خصوص دو دفاع میانی یکی از پستهای کلیدی در هر تیمی به شمار میروند و کادرفنی تیم ملی با توجه به این موضوع، سعی کردهاند با استفاده از زوج باتجربه منتظری و حسینی، ثبات و انسجام خوبی را در این منطقه از زمین برای تیم ملی به وجود بیاورد.
در واقع امروز در ترکیب تیم ملی جوانگرایی در این پست برای تیم ملی به نوعی ممنوع بوده چرا که جابجا کردن مهرههای دفاعی و تغییر مداوم آنها، شاید باعث رقم خوردن نتایج عجیبی مانند دیدار با ترکمنستان شود.
**دلیل افت دژاگه و حقیقی
به قول کیروش در دیدار شب گذشته پیروزی از دست ایران فرار کرد. شاید کیروش با این اظهار نظر خود کنایهای هم به حقیقی زد که با اشتباه مرگبار خود، پیروزی را از تیم ملی در دیدار با ساموراییها گرفت.
حقیقی این روزها یک نیمکت نشین مطلق در روبین کازان است و امسال به جز تک دیدار جام حذفی، در سایر دیدارهای لیگ برتر با وجود کسب نتایج نامناسب تیمش همچنان یک نیمکت نشین محسوب میشود.
چنین شرایطی سال گذشته هم برای حقیقی وجود داشت اما گلر اول کشورمان نیم فصل به پنافیل پرتغال رفته و با بازی برای تیمش، خودش را در شرایط مسابقه نگه داشت با این حال داستان سال گذشته برای حقیقی یک بار دیگر در حال تکرار است.
حقیقی به جز تیم ملی، این روزها در هیچ میدان دیگری در درون دروازه قرار نمیگیرد و همین موضوع افت فنی او را به همراه داشته است تا جایی که شاهد عدم اعتماد به نفس لازم در درون دروازه تیم ملی هستیم و یک توپ ارسالی ساده، برای حریف تبدیل به گل میشود.
از سوی دیگر بازیکنی مانند اشکان دژاگه که در بدو ورودش به تیم، خود را تا حد یک سوپر استار نشان داده بود، این روزها به یک بازیکن معمولی در ترکیب تیم ملی تبدیل شده است.
آن زمان که دژاگه از لیگهای معتبر اروپایی به لیگ قطر آمد، شاید پیش بینی چنین عملکردی از وی در چنین روزهایی خیلی سخت نبود. در هر صورت تأثیر حضور در لیگ درجه چندم قطر و افت کیفی بازیکنی مانند دژاگه، به خوبی در ترکیب تیم ملی آشکار و نمایان است و امروز دیگر اثری از سوپر اشکان در تیم ملی نیست.
**با مقایسه لژیونرها باید حق را به کیروش داد
اینترمیلان و میلان ایتالیا، فرانکفورت، دورتموند و هامبورگ آلمان و ساوتهامپتون و لستر انگلیس را با تیمهایی مانند روستوف و روبین کازان روسیه، اف اس وی فرانکفورت آلمان، تیانجن تدای چین، الاهلی، الغرافه، العربی و امصلال قطر مقایسه کنید تا حداقل پس از پایان دیشب، حق را به کیروش بدهید. گروه اول تیمها مختص به ژاپنیها و گروه دوم، تیمهایی هستند که امروز لژیونرهای ایرانی در آن بازی میکنند.
با نگاهی به گذشته های نه چندان دور و حضور بازیکنانی از بایرنمونیخ، هامبورگ، بولتون و ... در ترکیب تأثیرگذار آنها در تیم ملی به خوبی نشان میدهد که امروز تیم ملی در ترکیب خود به واقع هیچ لژیونر تأثیرگذاری ندارد و همین عدم حضور در تیمهای معتبر دنیا به یکی از معضلات تیم ملی ایران تبدیل شده است چراکه عدم کسب تجربه لازم در میادین بین المللی در رقابت با تیمهایی مثل کره یا ژاپن در دیدارهای رسمی، میتواند عامل اصلی ضعف فوتبال ایران باشد.
با این حال تیم ملی در تیمهایی مانند چارلتون انگلیس و آلکمار هلند نیز نمایندگانی دارد، اما مصدومیت طولانی مدت قوچاننژاد و جهانبخش باعث شده است تا تیم ملی حداقل در 2 اردوی اخیر از وجود این دو بازیکن محروم باشد و شاید هم جای خالی این دو بازیکن در چنین شرایطی بیش از پیش به چشم بیاید.
**چرا کیروش صدرنشینی ایران در آسیا را قبول ندارد؟
صحبتهای کیروش طی یکی دو سال اخیر به خوبی نشان میدهد که این مربی به هیچ وجه صدرنشینی فوتبال ایران در ردهبندی فیفا را قبول ندارد و آن را بیشتر یک صدرنشینی مجازی میداند.
سرمربی تیم ملی همواره قدرتهایی مانند کرهجنوبی و ژاپن و حتی استرالیا را سرتر از تیم ملی ایران میداند و حتی شب گذشته نیز به صراحت اعلام کرد که فوتبال ژاپن 24 سال از فوتبال ایران جلوتر است.
اینکه سرمربی تیم ملی، فوتبال ایران را به عنوان قدرت اول قاره قبول ندارد میتواند دلایل خاص خود را داشته باشد اما ای کاش تیم ملی روزی به گونهای بازی کند که ردهبندی اول آسیا در ردهبندی فیفا به طور واقعی استحقاق این تیم را داشته باشد.
**داستان تکراری پایان مسابقه
تیم ملی در دیدارهای بزرگ در زمان پایانی مسابقه رو به یک بازی خشن آورده تا جایی که باید در ده دقیقه پایانی دیدارهای تیم ملی به دنبال یک داستان تکراری باشیم؛ درگیری لفظی و گاهاً فیزیکی کیروش و شاگردانش با بازیکنان حریف.
به خوبی به یاد داریم که دژاگه چگونه زمان پایانی دیدار دوستانه با کرهجنوبی را به چالش کشید و شب گذشته هم سردار در متن ماجرای درگیری با ژاپنیها بود که یک بار دیگر کیروش در حمایت از بازیکنش به سمت بازیکنان حریف رفته و با آنها به چنگ لفظی پرداخت.
شاید این هم یک سیستم جدید در اردوی تیم ملی برای حفظ نتیجه باشد و شاید هم نوعی وقت کشی مدرن در فوتبال ملی به حساب میآید.