کسی که سالهای جوانی خود را پای کاشت بذر محبت اهل بیت(ع) در دل مردم گذاشته تا ریشه معرفت در دل دوستاران اباعبدالله و ائمه معصوم(ع) گستردهتر شود و سالهاست با ذکر مصیبت اشک را میهمان دیدگان مردم میکند.
حاج محمود اکبرزاده، پیرغلام حسینی متولد 1312 منطقه نوغان مشهد است که از سال 1320 و در سن 18 سالگی کار نوحه خوانی را اغاز کرد و همچنان نفسگرم این پیر غلام حسینی در مجالس عزاداری حسینی زینت بخش است.
در همین ارتباط گفتوگویی با حاج محمود اکبرزاده داشت که متن گفتوگو به شرح زیر است:
حاج آقا اکبرزاده توضیحی در رابطه با خودتان و اینکه از چه زمانی عرصه مداحی را آغاز کردید،دهید؟
اکبرزاده: بسم الله الرحمن الرحیم، از سال 1320 بعد از فوت پدرم کار نوحهخوانی را آغاز کردم و با پای برهنه در محله نوغان نوحه خوانیمیکردم و این نوحه خوانی تا به امروز نیز ادامه دارد.
در دوران جوانی حافظه قوی در حفظ اشعار داشتم به گونهای که در جشن 14 قرن بعثت که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در تهران برگزار شد قصیده پیام که 273 بیت بود را در مسیر یزد تا تهران حفظ کرد.
دارای پنج فرزند هستم که یکی از فرزندانم به رحمت خدا رفته اما چهار فرزند دیگرم در کنارحرفه خود کار مداحی را ادامه دادهاند اما مداحان حرفهای نیستند.
با توجه به اینکه شما فعالیت مداحی خود را از سنین جوانی آغاز کردهاید و بخشی از فعالیت شما در دوران پهلوی بوده است مهمترین تفاوتهای مداحی و نوحه خوانی آن دروان با زمان حال چیست؟
اکبر زاده: در دوران پهلوی و زمانی که من کار مداحی را آغاز کردم تعداد هیئتها بسیار کم بود بهگونهایکه در مشهد تنها 10 تا 15 هیئت فعالیت میکرد و در هر هیئت چند نفر سالمند به نوحه خوانی میپرداختند.
وضعیت هیئتهای زمان حال به هیچ عنوان قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست و تغییراتی 180 درجهای داشته نوع مداحیها هم به شدت تغییر کرده به گونهای که در آن زمان مداحان اشعار را حفظ میکردند اما الان مداحان اشعار را از روی کاغذ میخوانند.
در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مداحان اشعار را از منابع معتبری همچون خزائن الاشعار، جودی، دیوان صامت بروجردی برای مخاطب میخوانند و در سالهای بعد نیز مداحان اشعاری از دیوان فواد برای مداحی انتخاب میکردند که اشعار این دیوان از جمله اشعار به روز بود.
آن زمان تنها سه هیئت بزرگ با سرپرستی مرحوم غلامرضا آذر، سراج، نجاتی و هاشمی فعالیت میکردند و مثل حالا نبود که تنها چیزی حدود 2 هزار هیئت مذهبی در مشهد به ثبت رسیده است.
ارزیابی شما از فعالیت مداحان امروز چیست؟
اکبرزاده: در حال حاضر مداحان به صورت افسار گسیخته فعالیت میکنند و متاسفانه برخی مداحان امروز به عنوان کار و کسب به این حرفه نگاه میکنند و این افراد از هر شعری برای ایجاد شور در بین عزاداران استفاده میکنند که این مسئله به هیچ عنوان صحیح نیست.
امروزه برخی مداحان برای حضور در مراسمهای عزاداری مبالغ بالایی دریافت میکنند که این مسئله و اشکال به بانیان مجلس برمیگردد چرا که بانیان مجلس عزاداری برای افزایش جمعیت در مراسم عزاداری هر اقدامی را انجام میدهند.
آموزش تا چه میزان در تربیت مداحان ارزشی تاثیرگذار است؟
اکبرزاده: برای تربیت مداحان ارزشی باید آموزشهای صحیحی در حوزه مداحی، شناخت اشعار مناسب برای افرادی که به تازگی میخواهند وارد عرصه مداحی و نوحهخوانی شوند، ضروری است.
آیا دیداری با مقام معظم رهبری داشتهاید؟
اکبر زاده: دیدارهای متعددی با مقام معظم رهبری داشتهام چه در زمان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و چه در دوران ریاست جمهوری ایشان و چه در زمان رهبری ایشان دیدارهای مختلفی داشتهام و سرلوحه فعالیت مداحیها باید توجه به توصیه و صحبتهای مقام معظم رهبری باشد.
مهمترین آسیبهایی که مداحی امروز را تهدید میکند مسائلی همچون چشم و همچشمی، شورخوانی است که در این رابطه مقام معظم رهبری چندین بار نسبت به رفع این آسیبها این نکات توصیههای مختلفی داشتهاند.
ما با شعرهای جدید و نوآوری مخالف نیستیم بلکه با تحریف و بزرگ نمایی در اشعار مخالفت داریم.
با توجه به گسترش فضای مجازی این مسئله در زمینه مداحی فرصت است یا تهدید؟
اکبرزاده: استفاده از فضای مجازی توسط مداحان دارای ابعاد مختلف است که مداحان چگونه از این فضا استفاده کنند و این استفاده از فضای مجازی براساس خواسته خود مداحان است؛در فضای مجازی، اینترنت اشعار خوب و مناسبی در فضای مجازی موجود است.
توضیحی در رابطه با سیزدهمین اجلاس پیرغلامان که در شیراز برگزار شد، دهید؟
اکبرزاده: این اجلاسها بازدهی و خروجی مناسبی ندارد این در حالی است که مشابه این اجلاس با عنوان" ستایشگران اهل بیت(ع)" برگزار میشد که این اجلاس خروجی بهتری نسبت به اجلاس پیرغلامان داشت.