به گزارش مشرق، طبق روایات زیادی که در بحارالانوار و کتاب های تفسیری و روایتی دیگر، وارد
شده آیات زیر، به شهادت امام حسین (ع) و جنگ در رکاب آن حضرت و آن نفس
مطمئنه تأویل شده:
الف. آنجا که خداوند فرمود: «الم تر الی الذین قیل لهم کفوا ایدیکم و اقیموا الصلاه و آتوا الزکاه فلما کتب علیهم القتال اذا فریق منهم یخشون الناس کخشیه الله او اشد خشیه و قالوا ربنا لم کتبت علینا القتال لو لا اخرتنا الی اجل قریب قل متاع الدنیا قلیل و الاخره خیر لمن اتقی.» [۱] یعنی؛ آیا ندیدی آنان را که به ایشان گفته شد دستهایتان را نگهدارید و نماز را برپا دارید و زکات دهید، و هنگامی که پیکار برایشان
نوشته شد یکباره گروهی از ایشان از مردم بترسیدند چون ترس خدا، یا ترسی بیشتر و گفتند: پروردگارا چرا بر ما پیکار را مقرر داشتی و چرا ما را تا زمانی نزدیک مهلت ندادی، بگو کالای دنیا اندک است و آخرت برای کسی که پرهیزکار باشد بهتر است.ب. و آنجا که فرمود: «و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا فلا یسرف فی القتل انه کان منصورا» [۲] یعنی؛ و هر کس به ستم کشته شود ما ولی او را تسلطی قرار داده ایم اما در کشتن زیاده روی نکند که او نصرت یافته است.ج. و آنجا که خدا می فرماید: «یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی» [۳] یعنی؛ تو ای نفس مطمئن خوشنود و پسندیده به سوی پروردگارت بازگرد و در صف بندگان من درآی و به بهشت من وارد شو.در کتاب کامل الزیاره به سندش از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود هنگامی که فاطمه (ع) به حسین حامله شد، جبرئیل به نزد رسول خدا (ص) آمد و عرض کرد: «ان فاطمه ستلد ولدا یقتله امتک من بعدک.» براستی که فاطمه به زودی فرزندی خواهد زایید که امت تو او را پس از رحلتت می کشند؟ [ صفحه ۱۹۱] فاطمه که از ماجرا مطلع شد و به حسین حامله گردید از آن حمل و زاییدن ناراحت شد، و امام صادق (ع) دنباله ی این حدیث فرمود: «آیا تا کنون دیده اید مادری را که فرزندی را بزاید ولی از او ناراحت و بدحال باشد؟ اما فاطمه این چنین بود چون می دانست او را می کشند و در همین باره این
آیه نازل شد: «و وصینا الانسان بوالدیه احسانا حملته امه کرها و وضعته کرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا.» [۴] یعنی؛ و سفارش کردیم به انسان درباره ی پدر و مادرش به نیکی، مادرش با اکراه او را حمل می کرد و با اکراه او را بر زمین نهاد و مدت حمل و شیرخوارگی او سی ماه است. [۵] .و اما روایاتی که در این باره رسیده به حدی زیاد است که اگر کسی بخواهد همه ی آنها را که از طریق شیعه و اهل سنت رسیده جمع آوری کند کتاب جداگانه ای خواهد شد و ما روایات زیادی در این باره در بخش اول و دوم این کتاب ذکر کرده ایم که آنها را تکرار نمی کنیم؛ [۶] و در مورد روایات دیگر نیز ناچاریم آنها را دسته بندی کرده و از هر دسته یکی دو حدیث را به عنوان نمونه برای شما ذکر کنیم، و قبل از نقل آنها بد نیست این گفتار را از ابن عباس بشنوید که می گوید: «ما کنا نشک و اهل البیت متوافرون ان الحسین بن علی یقتل بالطف» [۷] یعنی؛ ما شک نداشتیم و خاندان رسول خدا (ص) نیز همگی می دانستند که حسین بن علی در سرزمین «طف» کشته خواهد شد.طبق این روایت معلوم می شود که مطلب به قدری روشن و معروف بوده که آنها شکی در این باره نداشته اند و پرواضح است که این اطمینان و عدم تردید در این باره به خاطر شنیدن از رسول خدا (ص) بوده و از منبع وحی الهی سرچشمه گرفته است و حکایت از تواتر و کثرت روایات وارده در این باره می کند.
[۱] سوره ی نساء، آیه ۷۷.
[۲] سوره ی اسراء،
آیه ی ۳۳.
[۳] سوره ی فجر، آیه ی ۳۰ – ۲۷.
[۴] سوره ی احقاف، آیه ی ۱۵.
[۵] بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۲۳۱.
[۶] به بخش اول و دوم از همین جلد مراجعه کنید.
[۷] احقاق الحق، ج ۱۱، ص ۳۶۳ – که گفتار مزبور را از کتاب مستدرک، حاکم و مقتل الحسین، خوارزمی و خصائص کبری سیوطی، اهل سنت نقل کرده اند.
منتخب کتاب زندگانی امام حسین ( علیه السلام )
الف. آنجا که خداوند فرمود: «الم تر الی الذین قیل لهم کفوا ایدیکم و اقیموا الصلاه و آتوا الزکاه فلما کتب علیهم القتال اذا فریق منهم یخشون الناس کخشیه الله او اشد خشیه و قالوا ربنا لم کتبت علینا القتال لو لا اخرتنا الی اجل قریب قل متاع الدنیا قلیل و الاخره خیر لمن اتقی.» [۱] یعنی؛ آیا ندیدی آنان را که به ایشان گفته شد دستهایتان را نگهدارید و نماز را برپا دارید و زکات دهید، و هنگامی که پیکار برایشان
نوشته شد یکباره گروهی از ایشان از مردم بترسیدند چون ترس خدا، یا ترسی بیشتر و گفتند: پروردگارا چرا بر ما پیکار را مقرر داشتی و چرا ما را تا زمانی نزدیک مهلت ندادی، بگو کالای دنیا اندک است و آخرت برای کسی که پرهیزکار باشد بهتر است.ب. و آنجا که فرمود: «و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا فلا یسرف فی القتل انه کان منصورا» [۲] یعنی؛ و هر کس به ستم کشته شود ما ولی او را تسلطی قرار داده ایم اما در کشتن زیاده روی نکند که او نصرت یافته است.ج. و آنجا که خدا می فرماید: «یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی» [۳] یعنی؛ تو ای نفس مطمئن خوشنود و پسندیده به سوی پروردگارت بازگرد و در صف بندگان من درآی و به بهشت من وارد شو.در کتاب کامل الزیاره به سندش از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود هنگامی که فاطمه (ع) به حسین حامله شد، جبرئیل به نزد رسول خدا (ص) آمد و عرض کرد: «ان فاطمه ستلد ولدا یقتله امتک من بعدک.» براستی که فاطمه به زودی فرزندی خواهد زایید که امت تو او را پس از رحلتت می کشند؟ [ صفحه ۱۹۱] فاطمه که از ماجرا مطلع شد و به حسین حامله گردید از آن حمل و زاییدن ناراحت شد، و امام صادق (ع) دنباله ی این حدیث فرمود: «آیا تا کنون دیده اید مادری را که فرزندی را بزاید ولی از او ناراحت و بدحال باشد؟ اما فاطمه این چنین بود چون می دانست او را می کشند و در همین باره این
آیه نازل شد: «و وصینا الانسان بوالدیه احسانا حملته امه کرها و وضعته کرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا.» [۴] یعنی؛ و سفارش کردیم به انسان درباره ی پدر و مادرش به نیکی، مادرش با اکراه او را حمل می کرد و با اکراه او را بر زمین نهاد و مدت حمل و شیرخوارگی او سی ماه است. [۵] .و اما روایاتی که در این باره رسیده به حدی زیاد است که اگر کسی بخواهد همه ی آنها را که از طریق شیعه و اهل سنت رسیده جمع آوری کند کتاب جداگانه ای خواهد شد و ما روایات زیادی در این باره در بخش اول و دوم این کتاب ذکر کرده ایم که آنها را تکرار نمی کنیم؛ [۶] و در مورد روایات دیگر نیز ناچاریم آنها را دسته بندی کرده و از هر دسته یکی دو حدیث را به عنوان نمونه برای شما ذکر کنیم، و قبل از نقل آنها بد نیست این گفتار را از ابن عباس بشنوید که می گوید: «ما کنا نشک و اهل البیت متوافرون ان الحسین بن علی یقتل بالطف» [۷] یعنی؛ ما شک نداشتیم و خاندان رسول خدا (ص) نیز همگی می دانستند که حسین بن علی در سرزمین «طف» کشته خواهد شد.طبق این روایت معلوم می شود که مطلب به قدری روشن و معروف بوده که آنها شکی در این باره نداشته اند و پرواضح است که این اطمینان و عدم تردید در این باره به خاطر شنیدن از رسول خدا (ص) بوده و از منبع وحی الهی سرچشمه گرفته است و حکایت از تواتر و کثرت روایات وارده در این باره می کند.
[۱] سوره ی نساء، آیه ۷۷.
[۲] سوره ی اسراء،
آیه ی ۳۳.
[۳] سوره ی فجر، آیه ی ۳۰ – ۲۷.
[۴] سوره ی احقاف، آیه ی ۱۵.
[۵] بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۲۳۱.
[۶] به بخش اول و دوم از همین جلد مراجعه کنید.
[۷] احقاق الحق، ج ۱۱، ص ۳۶۳ – که گفتار مزبور را از کتاب مستدرک، حاکم و مقتل الحسین، خوارزمی و خصائص کبری سیوطی، اهل سنت نقل کرده اند.
منتخب کتاب زندگانی امام حسین ( علیه السلام )