به گزارش مشرق ، وزیران اقتصاد، صنعت، رفاه و دفاع در نامه مشترک خود به رئیس جمهور در تاریخ 18 شهریورماه به نامشخص بودن وضعیت قیمت گذاری خوراک گاز واحدهای پتروشیمی به عنوان یکی از دلایل دامن زدن به رکود در صنعت پتروشیمی اشاره کرده بودند.
با وجود مخالفت وزارت نفت در زمینه کاهش قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی، در این نامه به طور ضمنی کاهش این قیمت درخواست شده بود. برای قضاوت صحیح درباره تحلیل وزرای امضا کننده این نامه در این زمینه لازم است، نگاهی به وضعیت صنعت پتروشیمی در سال 93 بیندازیم.
این گزارش حاکی است، صنعت پتروشیمی کشور به دو گروه پتروشیمی‌های خوراک گاز و خوراک مایع تقسیم می شود که در بخش های بالادستی، میان دستی و پایین دستی توسعه یافته است.
براساس آمارهای موجود در گزارش عملکرد سال 93 صنعت پتروشیمی کشور، ظرفیت اسمی کل مجتمع‌های پتروشیمی کشور در سال گذشته 57.1 میلیون تن بوده است که حدود 28.5 درصد آن به پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان (تولیدکنندگان متانول، آمونیاک و اوره) تعلق داشته است.
براساس آمارهای موجود میزان واقعی محصولات پتروشیمی تولید شده در کل مجتمع‌های پتروشیمی کشور نشان‌دهنده استفاده از 78 درصد ظرفیت تولید مجتمع های پتروشیمی و تحقق 90 درصدی برنامه تولید این مجتمع ها در سال گذشته است.
همچنین میزان واقعی محصولات پتروشیمی تولید شده در پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان نشان می دهد که از 85 درصد ظرفیت تولید این مجتمع های پتروشیمی استفاده شده است و 98 درصدی برنامه تولید آن‌ها در سال گذشته محقق شده است.
ظرفیت و برنامه و میزان واقعی تولید صنعت پتروشیمی در سال 93 (واحد: میلیون تن)
| کل مجتمع های پتروشیمی کشور | پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان | |
| ظرفیت اسمی تولید | 57.1 | 16.23 |
| برنامه تولید | 49.05 | 14.01 |
| تولید | 44.37 | 13.72 |
| درصد تولید به ظرفیت | 78 | 85 |
| درصد تولید به برنامه سال | 90 | 98 |
تحقق 90 درصدی برنامه تولید کل مجتمع های پتروشیمی و تحقق 98 درصدی برنامه تولید پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان در سال گذشته نشان از آن دارد که صنعت پتروشیمی با رکود مواجه نیست.
هرچند وجود ظرفیت خالی 22 درصدی در کل مجتمع های پتروشیمی کشور می تواند به معنای وجود برخی مشکلات در این صنعت باشد.
براساس بررسی های انجام شده توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بزرگترین عامل تحقق نیافتن برنامه تولید در مجتمع‌های پتروشیمی کشور در سال 93، کمبود خوراک بوده است که سهمی 45 درصدی در این زمینه داشته است.
بروز اشکال تعمیراتی، اشکال فرآیندی و بالا بودن موجودی یا عدم مصرف پایین دستی، سایر مشکلات اصلی صنعت پتروشیمی بودند که نقش مهمی در تحقق نیافتن برنامه تولید در مجتمع‌های پتروشیمی کشور در سال گذشته داشتند.
البته در زمستان سال 93، فاز 12 و بخش هایی از فازهای 15 تا 18 پارس جنوبی راه اندازی شدند. در نتیجه، وزارت نفت مجبور به قطع یا محدود کردن گاز ارسالی به واحدهای پتروشیمی نشد و پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان با مشکل کمبود خوراک مواجه نشدند.
در مجموع، با وجود وضعیت مناسب تولید در پتروشیمی های بالادستی گازی با خوراک متان، صنعت پتروشیمی با مشکلاتی مواجه است که ناشی از مشکلات موجود در پتروشیمی های خوراک مایع است.
بزرگترین عامل تحقق نیافتن برنامه تولید در مجتمع‌های پتروشیمی کشور نیز کمبود خوراک مایع و اتان است که ارتباطی با موضوع قیمت خوراک گاز (متان) ندارد.
در نتیجه، طرح این آدرس غلط در نامه چهار وزیر کابینه به رئیس جمهور می تواند با هدف زمینه سازی برای کاهش قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی و تداوم رانت خواری این واحدها ارسال شده باشد.
