به گزارش مشرق به نقل از پایگاه خبری العهد، در حالی که غرب به شکست عربستان در یمن اعتراف کرده است، بحران یمن شاهد تکاپوی سیاسی جدیدی است که تحت تاثیر تحولات منطقه ای رو به جلو حرکت است.

اما خوشبینی در این خصوص با مانعی به نام زیاده خواهی های آل سعود از یک طرف و نیز نگرانی های مشترک آن با دولت آمریکا از سوی دیگر روبه رو است.

به عبارت بهتر ریاض و واشنگتن بیم دارند که روسیه دستاوردها و موفقیت های خود در سوریه را در پرونده یمن سرمایه گذاری کند از همین رو احتمال ادامه جنایت های هرچه بیشتر عربستان در یمن همچنان وجود دارد.

شمارش معکوس پایان عملیات نظامی عربستان در یمن

تحولات اخیر در سطح منطقه ای به اضافه ضعف عملیات نظامی ائتلاف سعودی علیه یمن، روند سیاسی بحران این کشور را تحت تاثیر قرار داده است تا جایی که در چند ساعت گذشته تحولات مهمی در این خصوص نمود یافت که مهم ترین آن اخباری است که از پایتخت های مهم دنیا شنیده می شود مبنی بر اینکه پس از هشت ماه عملیات نظامی در یمن، احتمال پایان این عملیات وجود دارد.

تکاپوی نوظهور در قبال بحران یمن از دل تغییرات اخیر در منطقه بیرون آمده است و مشارکت روسیه درعملیات نظامی در خاک سوریه در صدر این تحولات قرار دارد تا جایی که موعد مذاکرات یمنی را سرعت بخشیده و این گفت وگوها قرار است نیمه ماه جاری برگزار شود، هرچند تضمینی برای موفقیت این تکاپو وجود ندارد و بیشتر به نظر می رسد تردید در این خصوص برگرفته از تاکید آمریکا بر این موضوع است که اجازه ندهد روسیه دستاوردهای خود در سوریه را در یمن و نیز عراق به کار بگیرد.

نشانه های پایان عملیات نظامی علیه یمن

اظهارات عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان و فیلیپ هاموند همتای انگلیسی اشاره های روشن و عملی آغاز تکاپوهای جدید در ارتباط با بحران یمن به شمار می آید.

به عبارت بهتر جبیر در جریان کنفرانس مطبوعاتی با هاموند در مورد برخی شاخص ها سخن گفت که از نزدیک بودن توقف عملیات نظامی در یمن حکایت دارد و به عقیده او موافقت جنبش انصار الله و علی عبدالله صالح با قطعنامه 2216 شورای امنیت و آغاز مذکرات با سازمان ملل در همین خصوص جا دارد.

وی گفت:  همانطور که ملاحظه می کنیم دستاوردهایی در صحنه عملی در حال تحقق یافتن است و بیشتر خاک یمن در اختیار ما قرار دارد.

اما هاموند نیز تاکید کرد که عملیات نظامی در یمن به پایان خود نزدیک می شود و در پی گفت وگو با ملک سلمان پادشاه سعودی و تعدادی از مسئولان عربستان می بینیم که مرحله نظامی در یمن به سمت پایان در حرکت است زیرا نیروهای ائتلاف عربی به رهبری عربستان در یمن تقریبا وضعیت نظامی قدرتمندی را به دست آورده اند.

مسائل پشت پرده

منابع مرتبط با پرونده یمن در این باره اعلام کردند، مجموعه تحولاتی رخ داده است که موجب می شود عربستان و غرب در احیای روند سیاسی در یمن به یکدیگر نزدیک شوند و مهم ترین این تحولات اعتراف آمریکا به لزوم حضور ایران در هرگونه گفت وگو منطقه ای در مورد سوریه است.

همین چارچوب منطقه ای در مورد هرگونه مذاکرات مربوط به بحران یمن نیز حاکم است و به عبارت دیگر مشارکت ایران در این گفت وگو ها به عنوان یک ضرورت مطرح است.

اولتیماتوم غرب به عربستان

علاوه بر این هاموند پیش از نشست وین به تعدادی از مسئولان منطقه ای اعلام کرد که غرب به ریاض اطلاع داده است که « وقت آنان برای موفقیت نظامی در یمن پایان یافته است و چه بسا ادامه جنگ مشکلاتی را به وجود آورد که عربستان قادر به مهار آن نخواهد بود».

در همین ارتباط ریاض و پاریس و نیز لندن توافق کردند که ایران در هر گفت وگویی در خصوص یمن حضور داشته باشد، زیرا تهران تنها طرف خارجی است که به میزان زیادی بر انصارالله تاثیر دارد.

در این میان عربستان درخواست کرده است که روسیه در گفت وگوهای مربوط به یمن حضور پررنگ تری داشته باشد زیرا ریاض « به ایران اطمینان ندارد».

جنگ یمن ریاض را از پا در آورده است

علاوه بر این مسئولان سعودی در حضور مسئولان انگلیس و روسیه اعتراف کردند که جنگ علیه یمن، ریاض را از پا درآورده است تا جایی که باید برای خلاصی از این جنگ که برای ریاض بار اقتصادی داشته است، شتاب کرد.

همزمان با مشکلات این جنگ برای عربستان، ادامه جنگ بدون دستاوردهای حقیقی موجب افزایش شکاف اختلاف بین افراد خاندان حاکم سعودی شده است.

هشدار غرب به ریاض در مورد وخامت اوضاع جنوب یمن

این در حالی است که غرب نیز نگرانی خود نسبت به وخامت اوضاع در جنوب یمن را ابراز داشته و به ریاض یادآور شده است که دولت عبدربه منصور هادی نتوانسته است هیچ گونه نهاد سیاسی و خدماتی را در آنجا به دست بگیرد.

داعش و القاعده در جنوب یمن به جان هم افتاده اند

همچنین غرب اعلام کرد که امارات به طور رسمی اطلاع داده است که  در جنوب یمن اوضاع امنیتی تحت کنترل هیچ طرفی نیست و گروههای القاعده و داعش بر سر نفوذ در این منطقه رقابت دارند.

همچنین مسئولان غربی و اماراتی برای روشن شدن وخامت اوضاع در جنوب یمن به خروج سریع خالد بحاح نخست وزیر منصور هادی از عدن استناد و اعلام کردند بحاح در پی حمله داعش و مشکلاتی که در این خصوص به وجود آمد، به سرعت عدن را ترک کردند.

به گفته آنان علاوه بر این، مسائل دیگری از جمله تعیین «نایف البکری» به عنوان استاندار عدن، تاخیر در پرداخت حقوق کارکنان این استان، دخالت گروههای افراطی و تندرو در زندگی روزمره مردم و نیز تلاش برای جدایی دانشجویان دختر و پسر در دانشگاههای عدن مجموعه مشکلاتی است که وخامت اوضاع در این استان را دو چندان کرده است.

اما متحد غربی عربستان به صراحت به ریاض اعلام کرد تسلط بر جنوب که ریاض آن را دستاوردی برای خود می داند، در مقایسه با موققیت های طرف مقابل چیزی نیست به ویژه اینکه جنوب یمن امروز در اختیار القاعده قرار دارد.

علاوه بر این غربی ها در قبال تصمیم انصارالله مبنی بر موافقت با تصمیمات بین المللی موضع مثبت نشان دادند و همین امر موجب شد به ریاض و ابوظبی تفهیم کنند که هیچ اقدام سیاسی بدون مشارکت انصارالله و کنگره مردمی تحقق نخواهد یافت یا به موفقیت نمی رسد.

این مواضع رفتار و تعامل عربستان را تحت تاثیر قرار داد و در نتیجه موجب شد گامهایی را اتخاذ کند که عبارتند از:

اول: پس از ابراز ناراحتی بان کی مون دبیر کل سازمان ملل از به حاشیه راندن نقش «ولد الشیخ» و نادیده گرفتن او، ریاض سطح نشست و گفت وگو با او را افزایش داد در نتیجه وی با محمد بن نایف و محمد بن سلمان دیدار کرد.

شتاب گرفتن گفت‌وگوهای یمنی

دوم: توافق در مورد ترتیب دادن نشست و گفت وگو گسترده با مشارکت طرفهای یمنی تا جایی که اکنون گفت و گو در مورد امکان شرکت طرف های بین المللی و منطقه ای نیز در این نشست ها مطرح بوده و قرار است نیمه ماه آینده میلادی این نشست با سرپرستی و نظارت سازمان ملل برگزار شود اما مکان آن نهایی نشده و مشخص نیست در مسقط تشکیل می شود یا ژنو؟

برخی خبرها نیز حاکی از این است که این نشست بر اساس قطعنامه 2216 و بدون هیچ پیش شرط آغاز خواهد شد بر این اساس که انصار الله به عنوان بخش اصلی حیات سیاسی یمن در نظر گرفته شود.

این موضوعی است که هاموند اخیر جبیر را در جریان آن قرار داد.

اما مهم ترین چیزی که ریاض را در مورد آینده هر گونه راه حل در یمن نگران می کند و به صراحت در برابر میانجی های بحران یمن نیز از این نگرانی سخن گفت، این است که به دنبال « ضمانت هایی است مبنی بر اینکه انصارالله هرگز تهدیدی برای امنیت ملی عربستان نباشند» و این درخواست در لزوم خلع سلاح موشکی ارتش یمن و انصارالله نمود یافت به اضافه اینکه باید پاسخ به این خواسته از سوی کشورهای بزرگ تضمین شود و روشن است که منظور ریاض از این کشورها ایران و روسیه است.

دلیل مذاکرات دو هفته دیگر چیست؟

منابعی که در جریان تکاپوی سیاسی اخیر در ارتباط با بحران یمن قرار دارند، اعلام کردند غرب تصمیم گرفته است به عنوان آخرین مهلت به عربستان و متحدانش فرصت دهد تا در دیدارهای میدانی به نتایجی دست یابند که بر روند گفت وگوها تاثیر داشته باشد.

در این چارچوب اکنون موضوع عملیات بزرگ قریب الوقوع ائتلاف سعودی در استان های مأرب و تغز مطرح است، به اضافه اینکه مسئولان سعودی به یکی از مهم ترین شیوخ قبایل منطقه مرزی الجوف در شمال یمن 800 میلیون ریال دادند تا حمایت سران قبایل این استان را جلب کنند و به آنان وعده دادند که در صورت اعلام حمایت از مشروعیت هادی کاری می کنند الجوف بدون درگیری و نبرد سقوط کند.