وی موضوع دوم را وضعیت ایران با همسایگان و شرایط منطقه‌ای برشمرد و افزود: منطقه ما امروز با یک خطر بسیار جدی و شدید یعنی خطر افراط‌گرایی و فرقه‌گرایی بی‌حساب و کتاب و بی‌حد و مرز ناشی از سیاست‌های غلط و کوته‌بینانه تعدادی از بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی مواجه است.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: گروه‌های وحشی که امروز در منطقه ما به نام اسلام رشد کرده‌اند و جوانان و نوجوانان این منطقه و فراتر از آن را دچار یک تنش فکری و نابسامانی فکری و اعتقادی کردند که یک  کودک، نوجوان و یا جوان با مقداری مواد منفجره به میان مردم بیگناه می‌رود و به راحتی خود را منفجر می‌کند و همچنین تصاویر زننده‌ای از گردن زدن و وحشیگری‌های دیگر و آتش زدن افراد زنده، اقداماتی که در هیچ منطق و دیدگاهی قابل توجیه و قبول نیست.

ظریف اضافه کرد: این اقدامات در منطقه ما با شدت و حدت روزافزون شکل می‌گیرد و خطری امنیتی برای کل جهان است.

وزیر خارجه با بیان اینکه متاسفانه برخی همسایگان هنوز افراط را به عنوان یک برگ بازی می‌بینند نه خطر، یادآور شد: تا زمانیکه این واقعیت برای همسایگان ما قطعی نشده باشد که افراط برای هیچ کس سرمایه نیست و نمی‌تواند به عنوان ابزار بازی مورد استفاده قرار گیرد، متاسفانه شاهد خواهیم بود که گروه‌های تکفیری از حمایت وسیع برخی کشورهای منطقه و یا برخی ابعاد حاکمیت این کشورها برخوردار بوده و خواهند بود.

ظریف با اشاره به خطراتی که این پدیده در اطراف جمهوری اسلامی ایجاد کرده، بر همفکری سفرا و استانداران تاکید کرد و افزود: ضرورت دارد ابعاد این خطر عمده را کنترل کرده و مانع از پدیده شوم و خطرناک فرقه‌گرایی، اختلاف و تنش مذهبی بین مذاهب اسلامی به ویژه شیعیان و اهل تسنن شد و این نکاتی است که نیازمند همفکری ما می‌باشد. 

وزیر خارجه همچنین به موضوع برجام پرداخت و افزود: همه نگران این هستیم که شرایط پسابرجام چگونه می‌تواند به نفع مردم، کشور، نظام و انقلاب مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

وزیر خارجه با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب بارها خطر نفوذ و سو استفاده بدخواهان مردم و انقلاب را مطرح کردند، اظهار داشت: برجام و فضای پسابرجام یک فرصت است که می‌توانیم از آن برای پیشبرد اهدافمان استفاده کنیم و اگر برنامه نداشته باشیم و هوشمند نباشیم و ابتکار عمل را به دست نگیریم و خدایی نکرده گرفتار اختلافات و کشمکش‌های داخلی بشویم و به جای برنامه‌ریزی اجماعی با همدلی و همزبانی و ابتکار عمل برنامه‌ریزی نکنیم، یقیناً در استفاده از فرصت برجام با مخاطرات جدی مواجه خواهیم بود.

وی خاطرنشان کرد: این موضوع نباید باعث شود که دچار بحث‌ها و مجادلات داخلی شویم تا فرصتی را برای بدخواهان مردم ایجاد کند و ما هنوز اندرخم یک کوچه مانده باشیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: امروز منطقه ما و عموم بدخواهان جمهوری اسلامی اعم از رژیم صهیونیستی، تندروهای آمریکایی و همچنین برخی دوستان در منطقه که متاسفانه گرفتار دستپاچگی و وحشت‌زدگی از تغییر شرایط شده بودند همه طراحی می‌کند که چگونه مانع این شوند. در طول چندین دهه سرمایه‌گزاری درازمدتی را علیه جمهوری اسلامی انجام داده و تلاش کرده‌اند یک چهره امنیتی در دنیا از جمهوری اسلامی ارائه دهند.

وزیر خارجه با ذکر این نکته که امروز این چهره امنیتی فرومی‌پاشد، خاطرنشان کرد: آنها تلاش می‌کنند مانع از فروپاشی این چهره امنیتی شوند و مانع از آن شوند که این طراحی و سرمایه‌گذاری سه دهه گذشته آنها به خصوص در 8 تا 10 سال گذشته نقش بر آب شود و به همین جهت نیاز است که ما برنامه‌ریزی کنیم.

وزیر خارجه ادامه داد: برجام هرچه بود سپری شد. می‌توانیم با یک دید بدبینانه و بدون توجه به ظرف زمانی که برجام در آن شکل گرفته به این موضوع نگاه کنیم. ما معمولاً خیلی زود فراموش می‌کنیم که در چه شرایطی بودیم. برخی دوستان فراموش می‌کنند که فروش نفت ما در سال 1390 بالغ بر 2 میلیون بشکه بود و این رقم در سال 92 به نزدیک به 900 هزار بشکه رسید و قرار بود هر 6 ماه 20 درصد از فروش نفت ما کم شود. اگر دوستان مدعی هستند که چنین مطلبی باطل است، ببینند که ظرف دو سال چقدر میزان فروش نفت ما کم شد.

ظریف ادامه داد: همان ابزاری که فروش نفت را کاهش داده بود، می‌توانست ظرف چند ماه فروش نفت را کمتر کند؛ به خصوص در بدو ورود دولت تدبیر و امید، قانون جدیدی تصویب شده بود که فروش نفت ایران ظرف یک سال به صفر برسد.

وی ادامه داد: اگر توافق ژنو نمی‌بود ما امروز با صادرات نفت صفر مواجه بودیم.

وزیر خارجه کشورمان اضافه کرد: برخی دوستان به این واقعیات توجه نمی‌کنند که از سال 90 ما روند نزولی رشد را طی کردیم به شکلی که ظرف یکی دو سال به منفی بالای 6 درصد رسید.