به گزارش مشرق، رهبر معظم انقلاب در نامه اي که به رييس جمهور با موضوع شروط اجراي برجام
نوشتند صراحتا از لزوم لغو براي اجراي برجام سخن گفتند.عباس عراقچي معاون
وزارت خارجه نيز اخيرا طي اظهاراتي در همين راستا از لزوم لغو PMD براي
اجراي برجام سخن گفت؛ ولي آنچه قابل تامل است سخنان اخير آمانو مديرکل
آژانس بين المللي اتمي است که گفته بود:هنوز برخي از سوالات درباره گذشته
اتمي ايران بي پاسخ مانده و اژانس نمي تواند گزارشي سياه و سفيد ارائه دهد.
فواد ايزدي کارشناس مسائل سياسي به تحليل مسائل پيرامون اين اظهارات پرداخته که متن آن به شرح ذيل است:
باتوجه به اينکه دو دسامبر موعد اعلام گزارش آژانس است و از سويي آمانو اخيرا اظهاراتي در اين خصوص داشته است و با توجه به اينکه هم رهبري در نامه شان و هم معاون وزارت خارجه در اظهاراتش بر لزوم لغوpmd تاکيد داشته اند تحليلتان از وضعيت کنوني چيست؟
طرف غربي احساسش نسبت به تحريم‌ها اين است که تحريم‌ها جواب داده و سياست مثبتي بوده (البته با تحليل‌هاي خودشان) و ايران را پاي ميز مذاکره نشانده است و اين يکي از نکاتي است که در دوسال مذاکرات قبل از توافق برجام، بارها هم با خبرگزاري شما و هم با خبرگزاري‌هاي ديگر برآن اصرارمي‌کرديم.
از اين جهت به راحتي دست از موضوع تحريم بر نخواهند داشت و اين نکته اي بوده که بارها تکرار شده ولي اگر طرف غربي نخواهد تحريم هارا لغو کند چکار بايد بکند؟ بايد بهانه‌اي داشته باشد که تحريم‌ها را پا در هوا نگهدارد يا اينکه برگرداند.
چه بهانه‌اي به دردش خواهد خورد اگر بخواهد به اين هدف برسد و چه ابزاري استفاده خواهد کرد؟ همان ابزاري که تا حالا استفاده کرده است؛ ابزار آژانس بين المللي انرژي اتمي.
اگر به سابقه تحريم‌ها نگاه کنيد آنها هر موقع فلان گزارش آژانس را علم کردند، بعد يک سري تحريم ايجاد کردند؛ حال اگر آژانس به صورت شفاف مسئله پي ام دي را حل کند اين خلاف آن تحليل هست که تحريم‌ها سياست خوبي بوده و بايد به نوعي اين تحريم‌ها حفظ شود؛ الآن شما اظهارات آقاي آمانو را مي‌بينيد که اين پيش‌بيني‌هاي دوساله ما را تاييد مي‌کند که ما گزارش مي‌دهيم ولي گزارشي هست که نه بد است و نه خوب است و مي‌‌خواهند استخوان لاي زخم نگهدارند؛ابتدا دروغي گفتند که ايراني ها مي‌خواستند بمب بسازند و سوالي که مطرح است اين است که همين آقاي آمانو چند روز پيش قبل از اظهارات اخيرش گفته بود که ما هر سوالي که مي‌خواستيم را ليست کرديم و ايران به همه سوالات پاسخ داد.
حال گر ايران به همه سوالات آژانس پاسخ داده و اگر ايران کاملاً با آژانس هماهنگ و همراه بوده و اجازه بازرسي و اجازه رفت و آمد داده پس براي چه اين حالت استخوان لاي زخم را ادامه مي دهند؟ اين بهانه‌اي است که نگه مي دارند تا بعدها بتوانند با تحريم‌ها بازي کنند.
به همين دليل در نامه رهبري در بند اول بحث اين هست که آقاي اوباما و اتحاديه اروپا نامه بنويسند و امضا بکنند که اگر ايران به تعهداتش عمل کند تحريم‌ها لغو شوند؛ اين کار را هنوز نکردند و بر خلاف اظهارات دوستان وزارت خارجه اين اتفاق هنوز نيفتاده است؛ آن نامه‌اي که آقاي اوباما اظهار کرد و منتشر شد نامه‌اي بود که به سه چهارتا وزارت خانه مرتبط با برجام بود و اصل نامه حرفش اين بود که شما وزارتخانه‌هاي مرتبط با برجام، برويد برجام را اجرا کنيد و هيچ بحثي در مورد لغو تحريم‌ها نبود؛همچنين آن نامه قبل از نامه رهبري منتشر شده بود و رهبري نامه‌اش را بعد از ديدن نامه اوباما نامه نوشتند و يعني آن نامه کافي نبود؛
از اين جهت هم بند يک نامه رهبري فعلاً توجه نشده و اين بحث پي ام دي هم نمونه بعدي‌اش است؛ بحثي در مورد اراک داشتيم که رهبري درموردش در بند چهار نامه شان نوشته بودند که طرف مقابل به صورت مطمئن نسبت به قرارداد تضمين دهد که اراک آب سنگين باقي خواهد ماند و قرارداد محکمي هست ولي شما اگر قرارداد اراک را اگر ببينيد اصلاً در آن آب سنگين وجود ندارد.
نه تضمين آب سنگين بودن است و نه اينکه اصلاً تضمين اين است که کاري که شروع شده پايان پيدا کند؛ يعني نسبت به تعهدات ايران شک و شبهه‌اي نيست که بايد در اراک بتون بريزد ولي اينکه ايران در قلب اراک بتن ريخت بعدش چه مي شود، هيچ تضميني بر اساس آن قرارداد وجود ندارد.
پس متأسفانه آن نکاتي که در نامه مقام معظم رهبري قيد شده بود تا به حال سه مورد آن فعلاً محقق نشده و دوستان وزارت خارجه به جاي اينکه پيگير محقق شدن مفاد آن نامه باشند به نوعي عملکرد طرف مقابل را توجيه مي‌کنند و اين در نهايت براي کشور مشکل ايجاد خواهد کرد.
نظرتان در مورد اظهارات آمانو در مورد سياه و سفيد نبودن گزارش آژانس چيست؟
اين را هم باز قبلاً گفته بوديم؛ اميد داشتيم که اين پيش بيني درست نباشد ولي درعمل ديديم که همين اتفاق افتاد که به نظرمي‌رسد که هدف تيم مذاکره کننده رسيدن به توافق است و لغو تحريم‌ها نيست؛ متأسفانه درعمل طرف مقابل هر کاري دارد انجام مي‌دهد که ما به توافق برسيم حالا اين توافق خوب باشد يا نباشد يا اينکه مشکلات ساختاري داشته باشد يا نداشته باشد اين مطلبي است که خيلي دغدغه دوستان وزارت خارجه نبود که بعداً نامه رهبري را ديديم که بله برجام مشکلات متعددي دارد؛ اين تفکر هنوز در وزارت خارجه هست، همان آدم‌ها هستند، تغيير خاصي اتفاق نيفتاده است؛ کاري که دوستان وزارت خارجه ما بايد بکنند اين است که نبايد همانطوري که به نامه اوباما عمل کردند و با قرارداد اراک عمل کردند با نامه يا گزارش آمانو عمل کنند.
آقاي عراقچي اخيرا در موضعي اجراي برجام را منوط به لغوpmdاعلام کردند؛نظرتان راجع به اين اظهار نظر چيست؟
خوب است منتهي آقاي عراقچي قبلاً هم اظهارات مثبت خوبي داشتند منتهي در عمل اتفاقاتي که مي‌افتاد اين بود که عرض کردم؛ منتهي اميدواريم اين رويه را اصلاح کنند؛ وزارت خارجه اولين جايي بايد باشد که نسبت به همين اظهارات آمانو که بحث پي ام دي را نبست و پا در هوا نگه داشت و ابهام و شبهه را در گزارشش نسبت به پي ام دي لحاظ کرد، اعتراض کند واعلام کند که برجام با شکست مواجه شده است؛ اين را همان افرادي بايد اعلام کنند که برجام را مذاکره کردند و نبايد هزينه‌ها را به دوش افراد ديگر نظام انداخت؛ افرادي که مذاکره کردند بايد مسئوليت بپذيرند و اگر اين اتفاق نيفتاد بايد در نهايت موضع صحيح را بگيرند و اميدواريم آن روند گذشته اصلاح شود و اين بار حرف‌هايي زده شود که بايد زده شود.
فواد ايزدي کارشناس مسائل سياسي به تحليل مسائل پيرامون اين اظهارات پرداخته که متن آن به شرح ذيل است:
باتوجه به اينکه دو دسامبر موعد اعلام گزارش آژانس است و از سويي آمانو اخيرا اظهاراتي در اين خصوص داشته است و با توجه به اينکه هم رهبري در نامه شان و هم معاون وزارت خارجه در اظهاراتش بر لزوم لغوpmd تاکيد داشته اند تحليلتان از وضعيت کنوني چيست؟
طرف غربي احساسش نسبت به تحريم‌ها اين است که تحريم‌ها جواب داده و سياست مثبتي بوده (البته با تحليل‌هاي خودشان) و ايران را پاي ميز مذاکره نشانده است و اين يکي از نکاتي است که در دوسال مذاکرات قبل از توافق برجام، بارها هم با خبرگزاري شما و هم با خبرگزاري‌هاي ديگر برآن اصرارمي‌کرديم.
از اين جهت به راحتي دست از موضوع تحريم بر نخواهند داشت و اين نکته اي بوده که بارها تکرار شده ولي اگر طرف غربي نخواهد تحريم هارا لغو کند چکار بايد بکند؟ بايد بهانه‌اي داشته باشد که تحريم‌ها را پا در هوا نگهدارد يا اينکه برگرداند.
چه بهانه‌اي به دردش خواهد خورد اگر بخواهد به اين هدف برسد و چه ابزاري استفاده خواهد کرد؟ همان ابزاري که تا حالا استفاده کرده است؛ ابزار آژانس بين المللي انرژي اتمي.
اگر به سابقه تحريم‌ها نگاه کنيد آنها هر موقع فلان گزارش آژانس را علم کردند، بعد يک سري تحريم ايجاد کردند؛ حال اگر آژانس به صورت شفاف مسئله پي ام دي را حل کند اين خلاف آن تحليل هست که تحريم‌ها سياست خوبي بوده و بايد به نوعي اين تحريم‌ها حفظ شود؛ الآن شما اظهارات آقاي آمانو را مي‌بينيد که اين پيش‌بيني‌هاي دوساله ما را تاييد مي‌کند که ما گزارش مي‌دهيم ولي گزارشي هست که نه بد است و نه خوب است و مي‌‌خواهند استخوان لاي زخم نگهدارند؛ابتدا دروغي گفتند که ايراني ها مي‌خواستند بمب بسازند و سوالي که مطرح است اين است که همين آقاي آمانو چند روز پيش قبل از اظهارات اخيرش گفته بود که ما هر سوالي که مي‌خواستيم را ليست کرديم و ايران به همه سوالات پاسخ داد.
حال گر ايران به همه سوالات آژانس پاسخ داده و اگر ايران کاملاً با آژانس هماهنگ و همراه بوده و اجازه بازرسي و اجازه رفت و آمد داده پس براي چه اين حالت استخوان لاي زخم را ادامه مي دهند؟ اين بهانه‌اي است که نگه مي دارند تا بعدها بتوانند با تحريم‌ها بازي کنند.
به همين دليل در نامه رهبري در بند اول بحث اين هست که آقاي اوباما و اتحاديه اروپا نامه بنويسند و امضا بکنند که اگر ايران به تعهداتش عمل کند تحريم‌ها لغو شوند؛ اين کار را هنوز نکردند و بر خلاف اظهارات دوستان وزارت خارجه اين اتفاق هنوز نيفتاده است؛ آن نامه‌اي که آقاي اوباما اظهار کرد و منتشر شد نامه‌اي بود که به سه چهارتا وزارت خانه مرتبط با برجام بود و اصل نامه حرفش اين بود که شما وزارتخانه‌هاي مرتبط با برجام، برويد برجام را اجرا کنيد و هيچ بحثي در مورد لغو تحريم‌ها نبود؛همچنين آن نامه قبل از نامه رهبري منتشر شده بود و رهبري نامه‌اش را بعد از ديدن نامه اوباما نامه نوشتند و يعني آن نامه کافي نبود؛
از اين جهت هم بند يک نامه رهبري فعلاً توجه نشده و اين بحث پي ام دي هم نمونه بعدي‌اش است؛ بحثي در مورد اراک داشتيم که رهبري درموردش در بند چهار نامه شان نوشته بودند که طرف مقابل به صورت مطمئن نسبت به قرارداد تضمين دهد که اراک آب سنگين باقي خواهد ماند و قرارداد محکمي هست ولي شما اگر قرارداد اراک را اگر ببينيد اصلاً در آن آب سنگين وجود ندارد.
نه تضمين آب سنگين بودن است و نه اينکه اصلاً تضمين اين است که کاري که شروع شده پايان پيدا کند؛ يعني نسبت به تعهدات ايران شک و شبهه‌اي نيست که بايد در اراک بتون بريزد ولي اينکه ايران در قلب اراک بتن ريخت بعدش چه مي شود، هيچ تضميني بر اساس آن قرارداد وجود ندارد.
پس متأسفانه آن نکاتي که در نامه مقام معظم رهبري قيد شده بود تا به حال سه مورد آن فعلاً محقق نشده و دوستان وزارت خارجه به جاي اينکه پيگير محقق شدن مفاد آن نامه باشند به نوعي عملکرد طرف مقابل را توجيه مي‌کنند و اين در نهايت براي کشور مشکل ايجاد خواهد کرد.
نظرتان در مورد اظهارات آمانو در مورد سياه و سفيد نبودن گزارش آژانس چيست؟
اين را هم باز قبلاً گفته بوديم؛ اميد داشتيم که اين پيش بيني درست نباشد ولي درعمل ديديم که همين اتفاق افتاد که به نظرمي‌رسد که هدف تيم مذاکره کننده رسيدن به توافق است و لغو تحريم‌ها نيست؛ متأسفانه درعمل طرف مقابل هر کاري دارد انجام مي‌دهد که ما به توافق برسيم حالا اين توافق خوب باشد يا نباشد يا اينکه مشکلات ساختاري داشته باشد يا نداشته باشد اين مطلبي است که خيلي دغدغه دوستان وزارت خارجه نبود که بعداً نامه رهبري را ديديم که بله برجام مشکلات متعددي دارد؛ اين تفکر هنوز در وزارت خارجه هست، همان آدم‌ها هستند، تغيير خاصي اتفاق نيفتاده است؛ کاري که دوستان وزارت خارجه ما بايد بکنند اين است که نبايد همانطوري که به نامه اوباما عمل کردند و با قرارداد اراک عمل کردند با نامه يا گزارش آمانو عمل کنند.
آقاي عراقچي اخيرا در موضعي اجراي برجام را منوط به لغوpmdاعلام کردند؛نظرتان راجع به اين اظهار نظر چيست؟
خوب است منتهي آقاي عراقچي قبلاً هم اظهارات مثبت خوبي داشتند منتهي در عمل اتفاقاتي که مي‌افتاد اين بود که عرض کردم؛ منتهي اميدواريم اين رويه را اصلاح کنند؛ وزارت خارجه اولين جايي بايد باشد که نسبت به همين اظهارات آمانو که بحث پي ام دي را نبست و پا در هوا نگه داشت و ابهام و شبهه را در گزارشش نسبت به پي ام دي لحاظ کرد، اعتراض کند واعلام کند که برجام با شکست مواجه شده است؛ اين را همان افرادي بايد اعلام کنند که برجام را مذاکره کردند و نبايد هزينه‌ها را به دوش افراد ديگر نظام انداخت؛ افرادي که مذاکره کردند بايد مسئوليت بپذيرند و اگر اين اتفاق نيفتاد بايد در نهايت موضع صحيح را بگيرند و اميدواريم آن روند گذشته اصلاح شود و اين بار حرف‌هايي زده شود که بايد زده شود.
