به گزارش مشرق، تحلیلگر مشهور جهان عرب درباره سفر اردوغان به ریاض نوشت: انجام این سفر، غیرمنتظره نیست، چون تحولات شتابان سوریه چنین دیداری را میان سران دو کشور که دارای نقش اصلی در این پرونده هستند، اقتضا می نماید. دعوت از اردوغان تنها 2 روز پس از هلاکت "زهران علوش" سرکرده گروه تروریستی "جیش الاسلام" مطرح شد که هم پیمان اول آل سعود و دوست صمیمی رژیم ترکیه بود.
عبدالباری عطوان در پایگاه اینترنتی "رای الیوم" نوشت: این حمله ضربه ای شدید به دو کشور و توطئه های آنان جهت سرنگونی نظام دمشق وارد کرد. ترور علوش، خواه با هواپیمای جنگی روسیه بوده باشد یا سوریه، نشانه نفوذ امنیتی گسترده نظام سوریه و نهادهای اطلاعاتی آن در میان معارضین است. این ترور همچنین چند روز پس از برگزاری کنفرانس معارضین سوری در ریاض انجام شد که نماینده علوش در آن شرکت داشت و به عنوان عضو هیات عالی نظارت بر هیات مذاکره کننده سوری انتخاب شد.
به نوشته رای الیوم، سرکردگان آل سعود از هلاکت علوش بسیار خشمگین و سرخورده اند و محافل متعدد آن را تلاشی برای به شکست کشاندن کنفرانس معارضین در ریاض و تلاش های عربستان برای موفقیت آن می دانند. از طرفی، ممکن است این اقدام پاسخی به بیانیه اختتامیه کنفرانس و سخنان شاهزاده "محمد بن نایف" ولیعهد عربستان باشد که کنار رفتن "بشار اسد" رییس جمهور سوریه قبل از آغاز مرحله انتقالی را به عنوان پیش شرط مطرح نمود.
عطوان می افزاید: چه بسا یکی از نشانه های خشم سعودی ها، مخالفت ریاض با سفر "الکساندر لورنتایف" فرستاده ویژه روسیه به عربستان باشد که قرار بود پس از "تل آویو" و "قاهره" برای بحث درباره موضوع سوریه راهی عربستان شود. البته موضوعات مهم دیگری نیز در جدول گفت و گوهای سران عربستان و ترکیه خواهد بود که مهمترین آن نزدیکی ناگهانی مصر و عربستان، 8 میلیارد دلار سرمایه گذاری عربستان جهت بهبود اوضاع اقتصادی نابسامان مصر و رفع نیاز مصر در زمینه سوخت در 5 سال آینده است.
این در حالی است که اردوغان نیز خواستار سرمایه گذاری مشابه عربستان در ترکیه و افزایش سطح تبادل تجاری دو کشور به منظور جبران آثار مجازات های اقتصادی تحمیل شده از سوی "ولادیمیر پوتین" رییس جمهور روسیه علیه ترکیه به عنوان پاسخ به سرنگون شدن یک فروند هواپیمای سوخوی روسیه و کشته شدن یکی از خلبانانش است.
اما اردوغان نگران آن است که نزدیکی عربستان و مصر، به دوری کشورش از ریاض منجر شود و تغییری مثبت در موضع عربستان نسبت به جماعت "اخوان المسلمین" ایجاد گردد که قوی ترین معارض حکومت مصر و همپیمان استراتژیک حزب عدالت و توسعه حاکم در آنکارا می باشد.
اردوغان می خواهد در این سفر نسبت به تعهد ریاض به ائتلاف سه جانبه عربستان، ترکیه، قطر و موضع مشترکی که ریاض و آنکارا می توانند در برابر "سونامی" روسی در سوریه و خاورمیانه اتخاذ نمایند، مطمئن شود.
همچنین موضوع جنگ عربستان علیه یمن نیز اگر از موضوعات اصلی مورد بحث در این سفر نباشد، دست کم در جدول مذاکرات این سفر مطرح خواهد بود، چه اینکه جنگ در یمن بدون تحقق اهداف مورد نظر عربستان از 10 ماه قبل ادامه دارد.
به نوشته عطوان، مهمترین اهداف جنگ یمن، تسلیم شدن ائتلاف "حوثی-صالح" بود اما هر روز که می گذرد نگرانی عربستان در این زمینه افزایش یافته و به کابوس تبدیل می شود و نبرد همچنان ادامه دارد.
البته بعید است عربستان از ترکیه کمک نظامی -مانند اعزام نیرو یا هواپیما برای پیوستن به عملیات "توفان قاطعیت"- درخواست کند و حتی اگر چنین کند، با پاسخ مثبت آنکارا مواجه نخواهد شد، چون ذهن حاکمان ترکیه از بحران ها و جنگ ها علیه کردها یا گروه های تروریستی دیگر در سوریه و عراق آکنده است. در چنین شرایطی، بیانیه نشست وزرای امور خارجه عرب (که عربستان عضو مهم آن است) در محکومیت ورود نیروهای ترکیه به عراق، شوک دیگری برای مقامات ترکیه به ویژه اردوغان بود.
دیدار اردوغان و سلمان، دیدار دو فرد نگران و به عبارت بهتر دو شخص «بحران زده» است، آن هم پس از 5 سال صرف هزینه و اعطای سلاح به معارضین مسلح سوری کفه ترازو به طرف دولت دمشق و ائتلاف پشتیبان آن سنگین شده و مداخله نظامی روسیه نقشی بارز در این زمینه ایفا کرده است.
در این میان، پرسش مهم این است که آیا این دیدار نگرانی طرفین را زدوده و استراتژی جدیدی را به منظور تعدیل دوباره کفه پرونده سوریه به نفع ائتلاف سعودی، قطری، ترکیه ترسیم خواهد کرد؟ سفر "خالد العطیه" وزیر امور خارجه قطر به مسکو و اصرار "سرگئی لاورف" وزیر امور خارجه روسیه بر ماندن اسد و ترور علوش، پاسخی منفی به این سوال است، اما شاید بهتر آن باشد که منتظر نتایج سفر اردوغان به ریاض بمانیم، سفری که تنها دو روز به آن باقی مانده است.
عبدالباری عطوان در پایگاه اینترنتی "رای الیوم" نوشت: این حمله ضربه ای شدید به دو کشور و توطئه های آنان جهت سرنگونی نظام دمشق وارد کرد. ترور علوش، خواه با هواپیمای جنگی روسیه بوده باشد یا سوریه، نشانه نفوذ امنیتی گسترده نظام سوریه و نهادهای اطلاعاتی آن در میان معارضین است. این ترور همچنین چند روز پس از برگزاری کنفرانس معارضین سوری در ریاض انجام شد که نماینده علوش در آن شرکت داشت و به عنوان عضو هیات عالی نظارت بر هیات مذاکره کننده سوری انتخاب شد.
به نوشته رای الیوم، سرکردگان آل سعود از هلاکت علوش بسیار خشمگین و سرخورده اند و محافل متعدد آن را تلاشی برای به شکست کشاندن کنفرانس معارضین در ریاض و تلاش های عربستان برای موفقیت آن می دانند. از طرفی، ممکن است این اقدام پاسخی به بیانیه اختتامیه کنفرانس و سخنان شاهزاده "محمد بن نایف" ولیعهد عربستان باشد که کنار رفتن "بشار اسد" رییس جمهور سوریه قبل از آغاز مرحله انتقالی را به عنوان پیش شرط مطرح نمود.
عطوان می افزاید: چه بسا یکی از نشانه های خشم سعودی ها، مخالفت ریاض با سفر "الکساندر لورنتایف" فرستاده ویژه روسیه به عربستان باشد که قرار بود پس از "تل آویو" و "قاهره" برای بحث درباره موضوع سوریه راهی عربستان شود. البته موضوعات مهم دیگری نیز در جدول گفت و گوهای سران عربستان و ترکیه خواهد بود که مهمترین آن نزدیکی ناگهانی مصر و عربستان، 8 میلیارد دلار سرمایه گذاری عربستان جهت بهبود اوضاع اقتصادی نابسامان مصر و رفع نیاز مصر در زمینه سوخت در 5 سال آینده است.
این در حالی است که اردوغان نیز خواستار سرمایه گذاری مشابه عربستان در ترکیه و افزایش سطح تبادل تجاری دو کشور به منظور جبران آثار مجازات های اقتصادی تحمیل شده از سوی "ولادیمیر پوتین" رییس جمهور روسیه علیه ترکیه به عنوان پاسخ به سرنگون شدن یک فروند هواپیمای سوخوی روسیه و کشته شدن یکی از خلبانانش است.
اما اردوغان نگران آن است که نزدیکی عربستان و مصر، به دوری کشورش از ریاض منجر شود و تغییری مثبت در موضع عربستان نسبت به جماعت "اخوان المسلمین" ایجاد گردد که قوی ترین معارض حکومت مصر و همپیمان استراتژیک حزب عدالت و توسعه حاکم در آنکارا می باشد.
اردوغان می خواهد در این سفر نسبت به تعهد ریاض به ائتلاف سه جانبه عربستان، ترکیه، قطر و موضع مشترکی که ریاض و آنکارا می توانند در برابر "سونامی" روسی در سوریه و خاورمیانه اتخاذ نمایند، مطمئن شود.
همچنین موضوع جنگ عربستان علیه یمن نیز اگر از موضوعات اصلی مورد بحث در این سفر نباشد، دست کم در جدول مذاکرات این سفر مطرح خواهد بود، چه اینکه جنگ در یمن بدون تحقق اهداف مورد نظر عربستان از 10 ماه قبل ادامه دارد.
به نوشته عطوان، مهمترین اهداف جنگ یمن، تسلیم شدن ائتلاف "حوثی-صالح" بود اما هر روز که می گذرد نگرانی عربستان در این زمینه افزایش یافته و به کابوس تبدیل می شود و نبرد همچنان ادامه دارد.
البته بعید است عربستان از ترکیه کمک نظامی -مانند اعزام نیرو یا هواپیما برای پیوستن به عملیات "توفان قاطعیت"- درخواست کند و حتی اگر چنین کند، با پاسخ مثبت آنکارا مواجه نخواهد شد، چون ذهن حاکمان ترکیه از بحران ها و جنگ ها علیه کردها یا گروه های تروریستی دیگر در سوریه و عراق آکنده است. در چنین شرایطی، بیانیه نشست وزرای امور خارجه عرب (که عربستان عضو مهم آن است) در محکومیت ورود نیروهای ترکیه به عراق، شوک دیگری برای مقامات ترکیه به ویژه اردوغان بود.
دیدار اردوغان و سلمان، دیدار دو فرد نگران و به عبارت بهتر دو شخص «بحران زده» است، آن هم پس از 5 سال صرف هزینه و اعطای سلاح به معارضین مسلح سوری کفه ترازو به طرف دولت دمشق و ائتلاف پشتیبان آن سنگین شده و مداخله نظامی روسیه نقشی بارز در این زمینه ایفا کرده است.
در این میان، پرسش مهم این است که آیا این دیدار نگرانی طرفین را زدوده و استراتژی جدیدی را به منظور تعدیل دوباره کفه پرونده سوریه به نفع ائتلاف سعودی، قطری، ترکیه ترسیم خواهد کرد؟ سفر "خالد العطیه" وزیر امور خارجه قطر به مسکو و اصرار "سرگئی لاورف" وزیر امور خارجه روسیه بر ماندن اسد و ترور علوش، پاسخی منفی به این سوال است، اما شاید بهتر آن باشد که منتظر نتایج سفر اردوغان به ریاض بمانیم، سفری که تنها دو روز به آن باقی مانده است.
