به گزارش مشرق، شاید نام تایلند همیشه در فهرست کشورهایی قرار گرفته که توریستی هستند و توریستهای زیادی از سراسر دنیا به این کشور جنوب شرق آسیایی سفر میکنند تا با جذابیتهای تایلند بیشتر آشنا شوند، اما این روزها پروازهای تهران - بانکوک زیاد شده است، پروازهایی که صرفاً تورسیتی نیست و ارزی از کشور خارج نمیشود تا در بازارهای تایلند خرج شود، بلکه ارز از کشور تایلند به جیب ایرانیها ریخته میشود. این ارز برای فوتبالیستهای ایرانی خرج میشود که حالا یک به یک راهی تایلند میشوند.
بهشاد یاورزاده اولین بازیکنی بود که راهی لیگ تایلند شد، فوتبالیستی با استعداد که در استقلال چهره شد و به تیم ملی هم رسید. یاورزاده شبیه به یک ستاره بود، اما نور این ستاره دوام زیادی نداشت و خیلی زود افول کرد. مقصدهای بعدی یاورزاده لیگ دسته اول اتریش، تیمهای لیگ برتری در حال سقوط و در نهایت تایلند بود. یکی از ستارههای فوتبال ایران خیلی زود در سراشیبی افتاد و از یک ستاره به بازیکنی معمولی تبدیل شد. یاورزاده راهی لیگ تایلند شد و پس از درخشش در لیگ این کشور، حالا راهی لیگ میانمار شده است. یاورزادهای که فوتبالش در لیگ ایران خیلی زود تمام شد، پای بازیکنان ایرانی دیگر را هم به لیگ تایلند باز کرد.
محسن بیاتینیا دیگر بازیکنی بود که ترجیح داده سالهای آخر فوتبالش را در لیگ تایلند دنبال کند. او یکی از ستارههای فوتبال ایران در بازیهای آسیایی بوسان بود و با درخششی که در پاس داشت به استقلال راه پیدا کرد، اما بیاتینیا هم اسیر مشکلاتی شد و یک تست دوپینگ مثبت او را از روزهای خوبش دور کرد. حضور این مهاجم با استعداد در فوتبال ایران هر روز کمرنگ و کمرنگتر میشد تا اینکه در نهایت سر از لیگ تایلند درآورد.
بعد از یاورزاده و بیاتینیا، حالا یکی دیگر از فوتبالیستهای بااستعداد ایران پیدا شده که سرنوشت فوتبالیاش شباهت زیادی به این دو بازیکن دارد. البته ناگفته نماند که یاورزاده و بیاتینیا در اواخر فوتبال خود راهی تایلند شدند و حالا رضا حقیقی به این سرنوشت دچار شده است، بازیکنی که یکی از فوتبالیستهای بااستعداد ایران بود و حتی تیم ملی را در جام جهانی همراهی کرد. همه روزهای روشنی برای حقیقی پیشبینی میکردند، این بازیکن در لیست کارلوس کیروش برای جام جهانی 2014 برزیل هم بود و حتی مقابل آرژانتین به میدان رفت، اما سرنوشتش به یک باره تغییر کرد. حضور حقیقی در پدیده و به دنبال آن صبای قم، پایان فوتبال این بازیکن در ایران بود. حالا حقیقی راهی لیگ تایلند شده تا کوچ بازیکنان ایرانی به این کشور جنوب شرق آسیا بیشتر و بیشتر شود. شنیده شده بوریرام هم به دنبال جذب آندرانیک تیموریان است و شاید اگر این انتقال هم قطعی شود، باید بیشتر و بیشتر به فوتبال رو به نزولمان توجه کنیم.
جلال چراغپور، کارشناس فوتبال کشورمان و مدرس AFC در خصوص کوچ فوتبالیستهای ایرانی به تایلند و کشورهای جنوب شرق آسیایی گفت: «این مسئله نگاهی فراتر از فوتبال میخواهد. باید به دنبال جامعهشناسان باشیم تا کوچ ورزشکاران را به کشورهای دیگر به صورت آسیبشناسانه نگاه کنند. کوچ ورزشکاران به کشورهای دیگر مقولهای اجتماعی - ورزشی است که اتفاق افتاده است. اگر ذرهبین را کمی نزدیکتر کنیم، میبینیم که در سایر ورزشها نیز چنین اتفاقی افتاده و اکنون در بسکتبال، هندبال، کشتی، تکواندو، والیبال و... هم هستند ورزشکارانی که حتی برای همیشه ایران را ترک میکنند. به همین دلیل باید نگاهی آسیبشناسانه داشت که این نگاه فوتبال را هم زیر نظر خواهد گرفت».
وی ادامه داد: «مشتریان فوتبال ما و مشتریان بازیکنان ما دو مقوله جدا از هم هستند. اینکه فوتبال ما چه چیزی است و بازیکنان ما چه چیزی هستند، ارتباطی به هم ندارند. به عنوان مثال تیم امید ایران مقابل قطر از نظر بازیکن دو کلاس جلوتر بود، اما از نظر فوتبال دو کلاس از قطر عقبتر بودیم و نتیجه هم به ضررمان شد. ممکن بود از نظر فوتبالی هم از آنها جلوتر باشیم و با حادثه بازی را بدهیم، اما متأسفانه این بار بر حسب حادثه بازی را ندادیم و بر حسب فوتبال برتر، قطریها پیروز شدند. مطمئناً اگر بازیکنی مانند مهدی ترابی برای قطریها بود، آنها با فوتبال تیمی ما را دار می زدند که ما با فوتبال انفرادی نتوانستیم این کار را انجام بدهیم. حالا با این مثال به این مسئله توجه کنید که مشتریان فوتبال ما با بازیکنان ما دو مقوله جدا از هم هستند».
چراغپور با بیان اینکه در حال حاضر بازیکنان ما مورد توجه تیمهای کشورهای جنوب شرق آسیاست نه فوتبال ما، خاطرنشان کرد: «زمانی در فوتبال آلمان، انگلیس، اسپانیا، اتریش و کشورهای اروپایی بازیکنان ما مورد توجه قرار میگرفتند و حالا مشتریان بازیکنان فوتبال ما کشورهای عربی و جنوب شرق آسیا شدهاند. اگر دهه قبل را با این دهه مقایسه کنیم، میتوانم از مشتریانی که برای بازیکنان ما وجود دارد سیر نزولی و تولید قهقرایی بازیکنان فوتبالمان را ببینیم. وقتی پیشنهاد بازیکنان ما از تیمی مانند بایرن مونیخ و دیگر تیمهای اروپایی به پیشنهاد کشورهای عربی تنزل پیدا میکند، مشخصاً اکنون هم به تیمهای جنوب شرق آسیا میرسد و این وضعیت فوتبال ما را مشخص میکند».
مدرس کنفدراسیون فوتبال آسیا درباره اینکه چه شناختی از فوتبال تایلند دارد و آیا فوتبال این کشور جایگاه خوبی برای فوتبالیستهای ایرانی است یا نه، گفت: «لیگ فوتبال تایلند، دارای مجموعهای از بازیکنان است که همه مدل بازیکن در آن هستند. در خصوص خود لیگ تایلند نمیتوانیم چیزی بگوییم، چون چیز خاصی ندارند، اما فوتبال آنها 30، 40 سال پیش با داشتن بازیکنان بزرگی یقه خیلی از تیمهای بزرگ را هم میگرفتند. مسلماً در کشورهای شرق آسیا، فوتبال تایلند در اندازه کرهجنوبی و ژاپن نیست و اگر بازیکنان ما به این لیگها میرفتند، وضع بهتر بود. اکنون فقط لیگ تایلند نیست که بازیکنان ما را جذب کرده، بلکه بازیکنان ما آخر فوتبالشان را به لیگ کشورهای اندونزی، مالزی، سنگاپور و... میروند. آن هم آن دسته از بازیکنانی هستند که در بازار داخلی روی بورس نیستند».
اینکه بازیکنان برای گذراندن آخر فوتبال خود به لیگی همچون تایلند میروند و آن هم بازیکنانی هستند که در بازار داخلی مشتری نداشته و روی بورس نیستند، نشاندهنده چه چیزی میتواند باشد؟ آیا سفر فوتبالیستهای ایرانی به لیگ تایلند حرفهای است و باید به پروازهای تهران - بانکوک نگاهی درآمدزا داشت یا همچنان این پروازها فقط توریستها را به کشور تایلند میبرد؟ با توجه به شرایط فوتبال ما و پیشرفت دیگر کشورهای آسیایی، شاید در آیندهای نزدیک لیگ تایلند هم مانند امارات و قطر بتواند از نظر حرفهای و ساختاری از لیگ باشگاهی ایران فاصله بگیرد.
بهشاد یاورزاده اولین بازیکنی بود که راهی لیگ تایلند شد، فوتبالیستی با استعداد که در استقلال چهره شد و به تیم ملی هم رسید. یاورزاده شبیه به یک ستاره بود، اما نور این ستاره دوام زیادی نداشت و خیلی زود افول کرد. مقصدهای بعدی یاورزاده لیگ دسته اول اتریش، تیمهای لیگ برتری در حال سقوط و در نهایت تایلند بود. یکی از ستارههای فوتبال ایران خیلی زود در سراشیبی افتاد و از یک ستاره به بازیکنی معمولی تبدیل شد. یاورزاده راهی لیگ تایلند شد و پس از درخشش در لیگ این کشور، حالا راهی لیگ میانمار شده است. یاورزادهای که فوتبالش در لیگ ایران خیلی زود تمام شد، پای بازیکنان ایرانی دیگر را هم به لیگ تایلند باز کرد.
محسن بیاتینیا دیگر بازیکنی بود که ترجیح داده سالهای آخر فوتبالش را در لیگ تایلند دنبال کند. او یکی از ستارههای فوتبال ایران در بازیهای آسیایی بوسان بود و با درخششی که در پاس داشت به استقلال راه پیدا کرد، اما بیاتینیا هم اسیر مشکلاتی شد و یک تست دوپینگ مثبت او را از روزهای خوبش دور کرد. حضور این مهاجم با استعداد در فوتبال ایران هر روز کمرنگ و کمرنگتر میشد تا اینکه در نهایت سر از لیگ تایلند درآورد.
بعد از یاورزاده و بیاتینیا، حالا یکی دیگر از فوتبالیستهای بااستعداد ایران پیدا شده که سرنوشت فوتبالیاش شباهت زیادی به این دو بازیکن دارد. البته ناگفته نماند که یاورزاده و بیاتینیا در اواخر فوتبال خود راهی تایلند شدند و حالا رضا حقیقی به این سرنوشت دچار شده است، بازیکنی که یکی از فوتبالیستهای بااستعداد ایران بود و حتی تیم ملی را در جام جهانی همراهی کرد. همه روزهای روشنی برای حقیقی پیشبینی میکردند، این بازیکن در لیست کارلوس کیروش برای جام جهانی 2014 برزیل هم بود و حتی مقابل آرژانتین به میدان رفت، اما سرنوشتش به یک باره تغییر کرد. حضور حقیقی در پدیده و به دنبال آن صبای قم، پایان فوتبال این بازیکن در ایران بود. حالا حقیقی راهی لیگ تایلند شده تا کوچ بازیکنان ایرانی به این کشور جنوب شرق آسیا بیشتر و بیشتر شود. شنیده شده بوریرام هم به دنبال جذب آندرانیک تیموریان است و شاید اگر این انتقال هم قطعی شود، باید بیشتر و بیشتر به فوتبال رو به نزولمان توجه کنیم.
جلال چراغپور، کارشناس فوتبال کشورمان و مدرس AFC در خصوص کوچ فوتبالیستهای ایرانی به تایلند و کشورهای جنوب شرق آسیایی گفت: «این مسئله نگاهی فراتر از فوتبال میخواهد. باید به دنبال جامعهشناسان باشیم تا کوچ ورزشکاران را به کشورهای دیگر به صورت آسیبشناسانه نگاه کنند. کوچ ورزشکاران به کشورهای دیگر مقولهای اجتماعی - ورزشی است که اتفاق افتاده است. اگر ذرهبین را کمی نزدیکتر کنیم، میبینیم که در سایر ورزشها نیز چنین اتفاقی افتاده و اکنون در بسکتبال، هندبال، کشتی، تکواندو، والیبال و... هم هستند ورزشکارانی که حتی برای همیشه ایران را ترک میکنند. به همین دلیل باید نگاهی آسیبشناسانه داشت که این نگاه فوتبال را هم زیر نظر خواهد گرفت».
وی ادامه داد: «مشتریان فوتبال ما و مشتریان بازیکنان ما دو مقوله جدا از هم هستند. اینکه فوتبال ما چه چیزی است و بازیکنان ما چه چیزی هستند، ارتباطی به هم ندارند. به عنوان مثال تیم امید ایران مقابل قطر از نظر بازیکن دو کلاس جلوتر بود، اما از نظر فوتبال دو کلاس از قطر عقبتر بودیم و نتیجه هم به ضررمان شد. ممکن بود از نظر فوتبالی هم از آنها جلوتر باشیم و با حادثه بازی را بدهیم، اما متأسفانه این بار بر حسب حادثه بازی را ندادیم و بر حسب فوتبال برتر، قطریها پیروز شدند. مطمئناً اگر بازیکنی مانند مهدی ترابی برای قطریها بود، آنها با فوتبال تیمی ما را دار می زدند که ما با فوتبال انفرادی نتوانستیم این کار را انجام بدهیم. حالا با این مثال به این مسئله توجه کنید که مشتریان فوتبال ما با بازیکنان ما دو مقوله جدا از هم هستند».
چراغپور با بیان اینکه در حال حاضر بازیکنان ما مورد توجه تیمهای کشورهای جنوب شرق آسیاست نه فوتبال ما، خاطرنشان کرد: «زمانی در فوتبال آلمان، انگلیس، اسپانیا، اتریش و کشورهای اروپایی بازیکنان ما مورد توجه قرار میگرفتند و حالا مشتریان بازیکنان فوتبال ما کشورهای عربی و جنوب شرق آسیا شدهاند. اگر دهه قبل را با این دهه مقایسه کنیم، میتوانم از مشتریانی که برای بازیکنان ما وجود دارد سیر نزولی و تولید قهقرایی بازیکنان فوتبالمان را ببینیم. وقتی پیشنهاد بازیکنان ما از تیمی مانند بایرن مونیخ و دیگر تیمهای اروپایی به پیشنهاد کشورهای عربی تنزل پیدا میکند، مشخصاً اکنون هم به تیمهای جنوب شرق آسیا میرسد و این وضعیت فوتبال ما را مشخص میکند».
مدرس کنفدراسیون فوتبال آسیا درباره اینکه چه شناختی از فوتبال تایلند دارد و آیا فوتبال این کشور جایگاه خوبی برای فوتبالیستهای ایرانی است یا نه، گفت: «لیگ فوتبال تایلند، دارای مجموعهای از بازیکنان است که همه مدل بازیکن در آن هستند. در خصوص خود لیگ تایلند نمیتوانیم چیزی بگوییم، چون چیز خاصی ندارند، اما فوتبال آنها 30، 40 سال پیش با داشتن بازیکنان بزرگی یقه خیلی از تیمهای بزرگ را هم میگرفتند. مسلماً در کشورهای شرق آسیا، فوتبال تایلند در اندازه کرهجنوبی و ژاپن نیست و اگر بازیکنان ما به این لیگها میرفتند، وضع بهتر بود. اکنون فقط لیگ تایلند نیست که بازیکنان ما را جذب کرده، بلکه بازیکنان ما آخر فوتبالشان را به لیگ کشورهای اندونزی، مالزی، سنگاپور و... میروند. آن هم آن دسته از بازیکنانی هستند که در بازار داخلی روی بورس نیستند».
اینکه بازیکنان برای گذراندن آخر فوتبال خود به لیگی همچون تایلند میروند و آن هم بازیکنانی هستند که در بازار داخلی مشتری نداشته و روی بورس نیستند، نشاندهنده چه چیزی میتواند باشد؟ آیا سفر فوتبالیستهای ایرانی به لیگ تایلند حرفهای است و باید به پروازهای تهران - بانکوک نگاهی درآمدزا داشت یا همچنان این پروازها فقط توریستها را به کشور تایلند میبرد؟ با توجه به شرایط فوتبال ما و پیشرفت دیگر کشورهای آسیایی، شاید در آیندهای نزدیک لیگ تایلند هم مانند امارات و قطر بتواند از نظر حرفهای و ساختاری از لیگ باشگاهی ایران فاصله بگیرد.