رهبری مخالفان را ریاض حجاب نخستوزیر پیشین سوریه برعهده دارد. او به سبب وعدههای مالی آل سعود از دولت جدا و در سال 1391 از سوریه خارج و سپس به یکی از چهرههای شاخص مخالفان نظام سوریه تبدیل شد.
در نشست ژنو 3 نمایندگان هیات نشست ریاض با نمایندگان دولت دمشق به طور مستقیم دیدار و گفت وگو نخواهند کرد بلکه آنان با استفان دی میستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه دیدار و گفتوگو خواهند کرد.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا که پیش از این از حامیان اصلی مخالفان و تروریست ها در سوریه بود ضمن استقبال از تصمیم مخالفان برای حضور در نشست ژنو 3 بر لزوم اجرای کامل قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل از سوی همه طرفهای شرکتکننده در نشست تأکید کرده است. دی میستورا نیز اولویت شورای امنیت سازمان ملل را اجرای قطعنامه 2254 دانست. این قطعنامه بر گفت و گوی سوری - سوری برای تشکیل یک نهاد حکومتی و انتقالی فراگیر تاکید میکند و مخالف هرگونه پشتیبانی خارجی از گروههای تروریستی در سوریه است.
** شرط بندی دشمنان شکست خورده سوریه بر روی زمان
روزنامه البعث سوریه در گزارشی به قلم عماد سالم نوشت: رخدادهای روزهای گذشته درباره اختلاف ها در مورد تعیین فهرست هیات مخالفان سوریه که در نشست ژنو 3 شرکت خواهند کرد و تیره و تار بودن اوضاع درباره تعیین فهرست گروه های تکفیری امیدها برای از پایان بخشیدن به بحران سوریه و درد ورنج های مردم را از بین برده است. برپایه این گزارش، کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای نمی خواهند مردم سوریه از راه گفت و گو سرنوشت خود را تعیین کنند. به ویژه آنچه در میدان های نبرد رخ می دهد مطابق میل جنگ سالاران ضد سوری نیست. اکنون آنها بر روی وقت شرط بندی می کنند تا شاید مزدورانشان بتواند معادلات را در میدان هاین نبرد تغییر دهند.
**مسوولیت تاریخی
سمیر حباشنه تحلیلگر روزنامه الرای اردن از شرکت کنندگان در نشست ژنو 3
خواست در برابر سوریه و مردم آن مسوولیت تاریخی را بر عهده گیرند. به باور
او موفقیت ژنو 3 در گروه این است که به جنگ سوریه که سبب به خاک و خون
کشیدن و آوراگی مردم آن شده پایان بخشیده شود.
به عقیده الحباشنه،
موفقت نشست ژنو در این است که به یک وضعیت توافقی و نظامی سیاسی فراگیر دست
یابد و نظامی مردمسالار بر سرکار آید که همه مردم سوریه و رویکردهای آنان
را حفط و مفهوم شهروندی را اعتلا بخشد و تبعیض ها را از میان ببرد.
** دست برتر نظام سوریه و همپیمانان آن در میدان های نبرد و مذاکرات
به نوشته روزنامه العرب، انیاس لوفالوا کارشناس خاورمیانه گفت اکنون اوضاع کلی برخلاف میل مخالفان سوریه است. این در شرایطی است که نظام سوریه بسیاری از مناطق را در کنترل خود در آورده است. مخالفان از کاهش قدرت مانور خود ناراضی هستند. این در حالی است که اسد بیش از پیش احساس قدرت می کند و هیچ نرمشی در نشست ژنو از خود نشان نمی دهد.
به نوشته العرب، یزید الصایغ پژوهشگر مرکز پژوهش های کارینگی گفته است نظام سوریه و روسیه اکنون احساس می کنند به آرامی مخالفان را نابود می کنند و رویکردهای کلی در آینده برخلاف میل آنها نخواهد بود. این در شرایطی است که قدرت های غربی هم از خواسته گذشته خود مبنی بر کنارگیری اسد از قدرت چشم پوشی کرده اند. آنها نگران هستند که در نتیجه کنار گذاشتن اسد از قدرت داعش از خلأ قدرت استفاده کند و در نتیجه پناه جویان بیشتری راهی اروپا شوند.
** اعتراف به شکست
عبدالمنعم مصطفی در روزنامه المدینه عربستان نوشت: تنها اندیشیدن به اینکه
گفت و گوهای ژنو 1 و 2 و 3 برگزار شد به این مفهوم نیست که روند مذاکرات
پیشرفت هایی را داشته است. تلاش های بسیار به تنهایی نشان می دهد در جامعه
بین الملل برای بستن پرونده بحران سوریه که از نظر انسانی بسیار درد آور
شده تمایل وجود دارد. تنها رسیدن به ایستگاه ژنو 3 به این معنی است که به
شکست ها در ایستگاه های گذشته اعتراف می شود. با وجود این تحولاتی که در
فاصله زمانی میان نشست ژنو 2و ژنو 3 رخ داد که در پیش بردن مذاکرات برای حل
بحران سوریه نقش دارد.
به باور مصطفی، نبرد سوریه در تعیین سرنوشت سوریه نقش دارد. از این رو آنچه در این کشور و در پشت درهای بسته در ژنو رخ می دهد تنها یک بخش از داستانی است که هنوز به پایان نرسیده است. پایان داستان در سوریه در گرو مقدار خستگی کنشگران داخلی، منطقه ای و بین المللی است. بیشتر این کنشگران هنوز هم خسته نشده تا به حل بحران رضایت دهند.