این برنامه ثریا در شرایطی بر روی آنتن شبکه اول سیما رفت که رکود بازار مسکن بسیاری از کارخانهها و بازارهای مربوط به این صنعت را تعطیل کرده است؛ همچنین در شرایطی که مردم از واگذاری واحدهای مسکن مهر ناراضی هستند و از عملکرد دولت یازدهم در این حوزه گلایه دارند "ثریا" به بررسی عملکرد دولت در حوزه مسکن میپردازد.
در سه سال گذشته جمع واحدهایی که توسط بخش خصوصی ساخته شده است سالانه 500 هزار واحد بوده
در ابتدای برنامه مهندس مقداد همتی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه درحال حاضر وضعیت فعلی در مسکن چگونه است گفت: بخش مسکن در ایران یک سابقه سیاستگذاری چهل ساله دارد؛ باتوجه به آمارها ما سالانه بین 1 تا 1.5 میلیون واحد مسکونی احتیاج داریم؛ در دوره های گذشته این تقاضا تا ابتدای دولت دهم ادامه داشت و یک شکاف بین عرضه و تقاضا تا حدود 1.5 میلیون واحد مسکونی صورت گرفت که با تدبیر دولت گذشته طرح مسکن مهر به استعداد 4 میلیون واحد مسکن مهر شهری و روستایی کلید زدند و در حال حاضر باتوجه به آمار 750هزار تایی ازدواج و 8میلیون بافت فرسوده ای که در کشور وجود دارد، الان حدودا بین 800 تا 1میلیون واحد مسکونی احتیاج داریم اما متاسفانه در سه سال گذشته جمع واحدهایی که توسط بخش خصوصی ساخته شده سالانه 500 هزار واحد بوده و اگر همینطور پیش برویم و اگر دولت فکر عاجلی در سیاست عرضه مسکن نکند دچار بحران خواهیم شد.
دولت یازدهم در طول سه سال، ماهانه فقط نیم درصد مسکن مهر را پیش برده است!
این کارشناس زمین و مسکن در ارائه گزارشی در خصوص وضعیت فعلی مسکن مهر گفت: اگر بخواهیم از واحدهای مسکن مهری شهری شروع کنیم باید بگوییم که حدود 2 میلیون و صدوهشتاد هزار واحد شروع شد؛ در پایان دولت دهم از این تعداد، حدود 1میلیون و 180هزار واحد تحویل مردم داده شد (که این آمار، آمار سامانه وزارت راه و شهرسازی است) و یک میلیون واحد با پیشرفت فیزیکی 70 درصد تحویل دولت فعلی شد؛ سال 92 رهبر انقلاب در دیدار با هیئت دولت فرمودند فارغ از تمام معایب و محاسنی که مسکن مهر دارد، الان میلیونها نفر منتظر این واحدها هستند لذا بیایید این پروژهها را تمام کنید و به مردم تحویل بدهید اما متاسفانه اتفاق خاصی در وزارت راه و شهرسازی نیافتاد کما اینکه آمارهای رسمی وزارتخانه میگوید که در طول این سه سال، ماهانه فقط نیم درصد مسکن مهر پیشرفت داشته یعنی اگر در طول این سه سال ماهانه فقط یک درصد پیشرفت فیزیکی داشت الان دو ماه بود که مسکن مهر تمام شده بود اما متاسفانه مسئولین وزارت راه و شهرسازی یک زمانی گفتند که مسکن مهر پایان 93تمام می شود بعد گفتند سال 94 اما الان گفتند که تا پایان 96 هم تمام نمیشود!
عقب ماندگی مسکن مهر در این دولت ناشی از ضعف مدیریت است
همتی در رابطه با مشکلاتی که باعث عدم پیشرفت مسکن مهر شده است، تصریح کرد: دلیل این عقب ماندگی مسکن مهر را بیشتر بحث مدیریتی می دانم اگرچه که میگویند در این حوزه مشکلات مالی وجود دارد اما باید توجه کرد که ما در مسکن مهر اصلا از بودجه دولتی استفاده نکردهایم بلکه خط اعتباری بانک مرکزی بود، 45هزار میلیارد تومان اعطا شد که 39 هزار میلیارد تومان آن تا پایان دولت دهم بود و الان به 49 هزار میلیارد تومان رسیده است یعنی حدود 12 هزار میلیارد تومان در این دولت خط اعتباری داده شد و الان هم حدود 10 هزار میلیار تومان مردم بازپرداخت مسکن مهر را داشتند؛ 10هزار میلیارد نزد بانک مسکن است فقط کسی نیست بپرسد که بانک مسکن این 10 هزار میلیارد تومان را چه کار کرده و در چه بخشهایی هزینه کرده است؟ بنابراین میتوانیم بگوییم که مشکل مالی نداریم.
مسکن مهر پردیس در طول سه سال گذشته سه مدیر عوض کرده است؛ دقیقا مثل مار و پله!
این طراح مسکن مهر خاطرنشان کرد: یک بحثی که در تجمع اخیر مسکن مهر پردیس بود این بود که 20 میلیون آورده به 40 میلیون آورده تبدیل شده است یعنی مسکن مهر افزایش قیمت داشته که باید بپرسیم چرا این اتفاق رخ داده است؟ آن زمانی که مسکن مهر پردیس شکل گرفت تمام انشعابات 20میلیون تومان تمام شد اما متاسفانه بعلت عملکرد نادرست مدیریتی در پردیس این امر مشمول مرور زمان شد و شما میدانید که هر پرژوهای که مشمول مرور زمان بشود قیمتهایش با تورم افزایش پیدا میکند لذا بیست میلیون به جیب مردم تحمیل کردند و نکته هم این است که در پردیس در طول سه سال گذشته سه تا مدیر عوض کرده اند دقیقال مثل مار و پله!
همتی تاکید کرد: نکته دیگر این است که یکی از معاونان وزیر، الان 400هزار واحد مسکونی تحت مدیریتشان است؛ ایشان در در دولت قبل مدیرعامل یکی از مجموعههای بنیاد مسکن بودند که در آن زمان 40 واحد ساخته بودند و این 40 واحد را نتوانسته بودند بفروشند و تماس میگرفتند میگفتند بیایید وام مسکن مهر بدید تا ما این واحدها را بفروشیم اما الان مدیریت 400 هزار واحد مسکونی دست ایشان است و هر دفعه هم یک آماری می دهند؛ وقتی یک نفر در مقیاس 40 واحد نمی تواند متقاضی پیدا کند معلوم است که در مقیاس 400هزار واحد نمیتواند اعمال مدیریت بکند.
دولت یازدهم تمام ساختار پیگیری مسکن مردم در دولت قبل را از هم پاشید
مهندس مقداد همتی همچنین اظهار داشت: در وزارت راه و شهرسازی علاوه بر اینکه ضعف مدیریتی در منابع انسانی وجود دارد، یک ضعف دیگرهم ضعف مدیریت ساختار است؛ در دولت گذشته رئیس جمهور بعنوان رئیس شورایعالی مسکن هر هفته یکبار در شورای مسکن مباحث را پیگیری میکردند و وزرای مربوطه و معاون اول و رئیس بانک مرکزی و غیره میآمدند و تک به تک هفتگی پاسخگوی رئیس جمهور بودند و هفتگی باید جواب میدادند؛ در ذیل این ساختار، کارگروه زمین و مسکن بود که رئیس آن وزیر راه و شهرسازی بود اما متاسفانه این ساختار همگی فروپاشید و تمام جلسات حذف شد و در طول سه سال گذشته یک جلسه شورایعالی مسکن با حضور رئیس جمهور نداشتهایم!
همتی درخصوص مسکن اجتماعی گفت: در تمام دنیا وقتی میخواهد مسکن ساخته شود یکسری را بخش خصوصی می سازد و یکسری را دولت به اسم مسکن حمایتی به روش های مختلف مورد حمایت خودش قرار میدهد و زمین می دهد، وام می دهد و غیره؛ مسکنهای اجتماعی بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا شروع شد و پایینترین حد آن در حد سوییتهایی مثل خوابگاه است؛ بالاترین حد آن که در ایران ایجاد شد مسکن اجاره به شرط تملیک است که در آن دولت با یکسری انبوه ساز قرارداد میبندد و از بودجه دولتی استفاده میکند که در دوران آقای عبدالعلی زاده 50 هزار واحد در طول ده سال ساخته شد و به این دلیل که از بودجه عمومی ارتزاق میکرد بیشتر از این نتوانستند ادامه بدهند؛ عالیترین حالت مسکن اجتماعی همین مسکن مهر که یک پیشینه مطالعاتی سنگین داشت.
وام مسکن 8 برابر شده اما هنوز رکود باقی است
وی در ادامه افزود: بحث دیگر که دولت یازدهم مطرح کرد صندوق زمین و مسکن بود که به این معناست که یک پروژه داخل بورس بیاید و سهام آن بین مردن تقسیم میشود واز آنجا تامین مالی میشود و واحدها ساخته میشود و کلا در طول سه سال گذشته یک پروژه 150واحدی شرکت سرمایهگذاری مسکن وابسته به بانک مسکن این کار را شروع کردند و این هم عملا ابتر مانده است.
مقداد همتی خاطرنشان کرد: بحث دیگر بحث تسهیلات خرید و ابزار توانمند سازی مالی خانوار است که از انتها دولت دهم وام خرید مسکن 20 میلیون بود اما الان 8 برابر شده است و واقعا دولت فکر میکرد که با این امر رکورد برداشته بشود اما آنقدر رکود سنگین بود که این امر هم محقق نشد مضافا براینکه تعداد وامی که بانک مسکن میخواهد بدهد تعداد قابل توجهی نیست و این را باید گذاشت در کنار بازپرداختهای سنگین و سود 18درصدی که این وامها دارد.
این کارشناس مسکن تاکید کرد: من یاد یک تبصره در لایحه بودجه 95 افتادم که بانک مسکن در نظر دارد 5هزار میلیارد تومان از اموال و املاک وزارت راه و شهرسازی را میخواهد بعنوان سرمایهاش در نظر بگیرد! این مردم و متقاضیان مسکن مهر چه گناهی کردهاند که بجای اینکه این 5 هزار میلیارد تومان روی خدمات روبنایی و تاسیسات زیربنایی این مردم برود، صرف طرحهایی بشود که ممکن است به عمر این دولت هم قد ندهد! بعبارتی ماهانه مردم بین 300تا400میلیارد تومان مردم بازپرداخت اقساط مسکن را میدهند.
اگر مسکن مهر راه بیافتد بسیاری از صنایع پسین و پیشین رونق خواهند گرفت
وی ادامه داد: لوکوموتیو اصلی اقتصاد مقاومتی مسکن است یعنی همین مسکن مهر اگر راه بیفتد بسیاری از صنایع پسین و پیشین مانند فولاد، سیمان، کاشی و غیره را در پی دارد و بعد از آن وسایل مربوط به خانه جدید را رونق میدهد که این به تبع اشتغالزایی را در پی خواهد داشت.
مهندس مقداد همتی در ارائه راهکار برای بهبود وضعیت مسکن مهر اظهار داشت: یک بحث این است که ما حدود 1میلیون و 600هزار واحد مسکونی خالی داریم که بهترین راهکار، همان راهکاری است که انبوه سازان معرفی کردهاند و آن فروش نقد و اقساط واحدهای خالی است یعنی خود انبوه سازان با کارگزاری یک بانک هماهنک باشند که متاسفانه بانک مسکن در این شرایط میخواهد 6درصد کارمزد بگیرد بنابراین باید همکاری کنند و کارمزدها را پایین بیاورند و به راحتی میتوانند به روش نقد و نسیه این واحدهای خالی را بفروش برسانند.
اگر واحدهای خالی مانده داریم به این دلیل است که متقاضی آن دیده نشده است
وی بابیان اینکه بحث دیگر بحث افزایش عرضه متناسب با نیاز است، افزود: اینکه واحدها خالی مانده است به این دلیل است که شما متقاضی را ندیده اید بطور مثال مسکن مهر مسکنی بود که متقاضی را شناسایی کرد و بعد برای آن ساخت و ساز کرد؛ ده هزار میلیارد تومان در حال حاضر در بانک مسکن وجود دارد که این رقم 200هزار وام 50 میلیون تومانی قرض الحسنه است که اگر این امر اتفاق بیافتاد تمام بافتهای فرسوده به اتمام میرسد؛ کل انعقاد بافتهای فرسوده در دولت یازدهم 15هزار واحد بوده است.
60درصد مسئولین در منطقه یک ساکن هستند و احتمالا مابقی در منطقه دو!
در بخش گپ و گفت برنامه هادی مسعودی، عضو کمیته حق مسکن و فعال دانشجویی اظهار داشت: ما میدیدیم که 60درصد مسئولین کشور در منطقه یک سکونت داشتند حالا احتمالا 40درصد بقیه در منطقه دو ساکن بودهاند! همچنین دیدیم که 15هزار کارتن خواب در تهران داریم؛ با فرمایشات امام(ره) مواجه شدیم که میفرمودند ولی نعمتان ما همین زاغه نشینان و حاشیهنشینان هستند. در همین دولت بنده در فرودگاه نظر آقای آخوندی را در خصوص مسکن مهر پرسیدم و به ایشان گفتم که الان 4میلیون نفر با موضوع مسکن مهر درگیر هستند و ایشان فرمودند که مسکن مهر طرح مزخرفی است!
مسعودی خاطرنشان کرد: امام اولین پیام اقتصادی که بعد از انقلاب میدهند، پیامی در رابطه با مسکن است و در این پیام راه حل میدهند و میفرمایند که باید به همه مردم زمین مجانی تعلق بگیرد اما میبینیم که به مردم زمین داده نمیشود ولی به فلان مسئول با یک نامه به راحتی زمین داده میشود! دغدغه اصلی نظام و رهبری مردم هستند و بدیهی است که وقتی علت ایجاد انقلاب مردم هستند باید علت بقای آن نیز مردم باشند.
دولت روحانی ما را در مسکن مهر نا امید کرده است
در این بخش خانم شیرازی، مستاجر و سرپرست یک خانوار اظهار داشت: من 37 سال است که مستاجر هستم و بچه ها من را تامین میکنند، ما تا کی باید خجالت بچهها را بکشیم؟ آیا کسی نیست تکلیف مسکن مهر ما را روشن کند؟ سه سال است که خانه ما آماده نشده اما به ما تحویل نمیدهند!
وی در پاسخ به این سوال که چقدر امید دارید که مسکن مهرتان را تحویل بگیرید، تصریح کرد: باتوجه به وعدهها و عملکرد دولت آقای روحانی ما نا امید هستیم!
خانم ساعدی ضروری درخصوص مشکلات مسکن مهری که از سال 91 ثبت نام کردهاند اظهار داشت: سال 91 که ما این واحد را ثبت نام کردیم 70درصد کار مسکن پیش رفته بود و به ما گفتند که 18 ماه دیگر تحویل میدهند و ماهم واقعا از شرایط راضی بودیم اما وقتی دولت تغییر کرد همه چیز تعطیل شد و خانهها همینطور روی زمین ماند!
وی افزود: آورده ما در ابتدای ثبت نام 20میلیون بود که صد درصد افزایش یافت و اکنون 40میلیون شده است که این افزایش بعد از شهریور 92 صورت گرفت. الان چهار نفره داریم کار میکنیم و فقط قسطهای مربوط به این مسکن را میدهیم و چون پول پیش خانهمان را هم خرج مسکن مهر کردهایم ماهی یک میلیون و دویست هزارتومان کرایه خانه میدهیم!
این متقاضی مسکن مهر تصریح کرد: به ما گفتند که وارث برای مسکن مهرتان انتخاب کنید، گویا مسئولین هم متوجه شدهاند که ما دیگر امیدی به خانهدار شدن نداریم.
محسن مقصودی درپایان گفتگو اظهار داشت: ما مایل بودیم که در خدمت مسئولین از وزارت راه و شهرسازی میبودیم که اگر بودند شاید خیلی از صحبتها را پاسخ میدادند و حتی ما به مسئولین گفتیم که حاضریم بصورت مجزا و بدون حضور میهمان دیگر در بخش اصلی درخدمت جناب دکتر آخوندی باشیم.